جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

رودلف اتو، دین‌پژوه معاصر، معتقد بود در تاریخ ادیان، به امر قدسی نگاه اخلاقی و عقلی شده و کمتر از منظر شهودی به آن نگریسته‌اند. از این‌رو، وی این تعبیر را وافی به مقصود ندانست و تعبیر «نومینوس» یا «امر مینوی» را ابداع کرد. در تحلیل وی، یکی از ابعاد مهم در تجربه امر مینوی، عنصر «مهابت» آن است. هدف از این مقاله نشان‌دادن قوت‌ها و ضعف‌های اندیشه رودلف اتو در تحلیل مهابت امر قدسی است. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که اتو نگاه عقلی به امر قدسی را در برابر نگاه شهودی بدان می‌دانست و می‌کوشید شهود را اصل قرار دهد. اما از منظر حکمت متعالیه، در شناخت امر قدسی یا خداوند متعال نگاه عقلی در برابر نگاه شهودی نیست، بلکه این دو مبنا با هم هماهنگ و به نحوی مکمل هم‌اند. به نظر اتو، مهابت امر مینوی با دیگر خوف‌ها فرق دارد. این همان چیزی است که پیروان حکمت متعالیه آن را تفاوت بین «خوف» و «خشیت» دانسته‌اند. نظریه اتو از قبیل ذات‌گرایی در برابر ساختارگرایی است.

ترجمه ماشینی: ملاصدرا (ملّا صدرا، حدود 1640-1572 م.) یکی از برجسته‌ترین شخصیت‌های فلسفه اسلامی پس از ابن‌سینان و از مهم‌ترین فیلسوفان ایران صفوی است. او نویسنده‌ای پرکار بود که آثارش زمینه‌های علوم عقلی و دینی را در فلسفه اسلامی پیش برد، اما مسلماً مهم‌ترین سهم او در فلسفه اسلامی در مطالعه «وجود» و «هستی» و کاربرد آن در حوزه‌هایی از جمله است. کیهان‌شناسی، معرفت‌شناسی، روان‌شناسی و آخرت‌شناسی. صدرا نشان‌دهنده تغییر پارادایم از مابعدالطبیعه ارسطویی جوهرهای ثابت است که بر فلسفه اسلامی تسلط یافته بود، به تحلیلی از «وجود»/ «وجود» به‌عنوان بستر نهایی و منبع پویا اشیا. او معتقد است که همه موجودات واقعیت و حقیقت خود را از وجود خود می‌گیرند و بنابراین تحلیل فلسفی مناسب باید با آن آغاز و سرانجام به پایان برسد. تمرکز اثر حاضر بر هستی‌شناسی تدریجی صدرا، پایه‌ای قوی برای خواننده فراهم می‌کند تا آثار دیگر صدرا و متون بعدی فیلسوفانی که در همان زمینه کار می‌کنند را درک کند. این نسخه حاوی متون انگلیسی-عربی موازی و ترجمه جدیدی است که محقق برجسته فلسفه اسلامی، سید حسین نصر (سیّد حسین نصر، متولد 1933 م.) است.

ترجمه ماشینی: این مقاله نحوه تبیین تأثیر ملاصدرا را ارائه می دهد دعا (دعا) بر دنیا، با تکیه بر عقاید ابن عربی علیه پس زمینه روانشناسی متافیزیکی پویا خودش. ملاصدرا در نهایت از موضع ابن سینا در مورد منفعل بودن نماز فاصله می گیرد و در عوض قرائت ابن عربی از تعامل صمیمی الهی و انسانی در خود دعا را انتخاب می کند. ملاصدرا با انجام این کار، صورت بندی دعا را ارائه می دهد که در آن دعا کننده نقش فعالی در برانگیختن استجابت الهی ایفا می کند دعای او از نظر ملاصدرا، نماز روح انسان را شکل می دهد، در حالی که روح انسان نیز نتیجه دعا را شکل می دهد.

ترجمه ماشینی: دوره قاجار شاهد احیای فلسفه سنتی اسلامی بر اساس آن بود روش فلسفی حکیم صفوی ملاصدرای شیرازی. این فلسفه بود به عنوان یک شیوه زندگی، یک تعهد اخلاقی ناشی از روشی که هر دو عقلانی را با هم ترکیب می‌کرد گفتمان و شهود عرفانی که برای دفاع از هنجارهای فکری و فرهنگی به کار گرفته شده است آموزه های قدیم در برابر مراکز جدید الهام گرفته از اروپا در ایران قاجار. چهره بارز این روند احیا ملاهادی سبزواری بود که در این دوره آموزش دید حوزه های علمیه مشهد و اصفهان و مشهورترین مدرس حوزه علمیه شد آثار ملاصدرا و فلسفه در نیمه دوم قرن نوزدهم. این مقاله به بررسی زندگی و سهم فکری و تربیتی و آثار او می پردازد برخی از خطوط تأثیر او بر فلسفه حوزوی تا قرن بیستم تا کنون بسیاری از دانشجویانی که برای تحصیل نزد او به زادگاهش آمده بودند، از جمله او تأثیر بر روندهای مدرن در فقه و نظریه حقوقی شیعی.

هدف پژوهش حاضر بررسی دیدگاه ملاصدرا در مورد عدالت در عالم سیاست و اجتماع با رویکرد هستی‌شناسانه حکمت متعالیه و عرفان است. در این پژوهش با رویکرد اسمایی به عدالت سیاسی پرداخته شد و با سه اسم العدل، المقسط و الحلیم مورد مطالعه قرار گرفت، و هر سه اسم با مفاهیم سه‌گانه تعلق، تحقق و تخلق بررسی گردید. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج حاکی از آن است که صدرا بنا بر فلسفه متعالیه خود، عالم هستی را فعل خدا می‌داند که ویژگی‌های آن نشان از صفات و ویژگی‌های فعل خداوند و نظام احسن دارد. می‌بایست به فعل الهی راضی بود؛ چرا که عدل اساس عمل خداوند است.

مفهوم اخلاق و سبک زندگی، مفاهیم مستقلی هستند که در مقام ثبوت با یکدیگر ارتباط وثیقی دارند. سبک زندگی مجموعه­ای از الگوهای رفتاری است که برآمده از سامانۀ اعتقادی، اخلاقی و هویت فردی و اجتماعی است. غفلت انسان از اصلاح سامانۀ معرفتی حوزۀ اخلاق، موجب بروز و ظهور پیامدهای منفی در شیوۀ زندگی وی می­گردد. پژوهش حاضر با هدف دستیابی به پیامدها و لوازم منطقی پارادایم اخلاقی ملاصدرا و داروینیسم و تاثیر آن بر سبک زندگی با روش اسنادی-تحلیلی انجام گرفته است، تا مخاطب متفکر را با مبانی موثر در سبک زندگی­اش مواجه کند، این مواجهه سبب می­شود مخاطب متفکر به اصلاح سامانۀ معرفتی اخلاقی­ خویش همت گمارد. یافته­ها حاکی از آن است که اخلاق داروینی نمی تواند بطور کامل استلزامات و پیامدهای خود را در مقام ثبوت پشتیبانی نماید؛ در حالی که پیامدهای پارادایم صدرایی در اخلاق، اصولی قابل دستیابی و اجرا در زندگی بدست می­دهد که استدلال پذیرند.

در اصفهان عصر صفوی فلسفه رشد و نمو خوبی داشته است. در آن زمان با سه مدرسه فلسفی متفاوت روبه‌رو هستیم. مدرسه میرداماد، مدرسه ملاصدرا و مدرسه ملارجبعلی تبریزی. مدرسه تبریزی در بیشتر مسائل همچون اشتراک معنوی و لفظی وجود، حرکت جوهری، وجود ذهنی، تجدد امثال و... با دو مدرسه دیگر تفاوت‌های بنیادین دارد. یکی از این تفاوت‌ها «الهیات سلبی» است که در مدرسه تبریزی مورد قبول و در دو مدرسه دیگر مردود است. موضوع اصلی این نوشتار بررسی مقاله «تحلیل و نقد بُعد هستی‌شناسی و معناشناسی الهیاتِ تنزیهیِ حکیم تبریزی بر مبنای حکمت صدرایی» است. نتیجه اجمالی که این مقاله گرفته است این است که پژوهش چه در انتخاب موضوع و چه در نقل و نقد اقوال ناکام است.