جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 35
مراتب علم از دیدگاه ملاصدرا و اسپینوزا
نویسنده:
زهرا رسولی، محمدکاظم علمی سولا
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد, پاییز و زمستان/1393
چکیده :
مراتب علم در اندیشه عمده متفکران شرقی و غربی از جایگاه مهمی برخوردار است و متفکران بزرگ به بحث‌های دقیقی در این حوزه پرداخته‌اند. پژوهش حاضر این مسأله را از دیدگاه دو اندیشمند برجسته اسلامی و غربی، ملاصدرا و اسپینوزا مورد مداقه قرار داده است. و مدعی است که گر‌چه این دو اندیشمند به جریان‌های فکری متفاوتی تعلق دارند از جمله اینکه اساساً ملا صدرا بر خلاف اسپینوزا علم را از سنخ وجود بر می‌شمارد و نیز در بحث کلیات، ملاصدرا قائل به اصالت واقع (رئالیزم) و اسپینوزا از اصحاب تسمیه است، اما به رغم این اختلافات، در زمینه‌های خاصی نظریاتی اظهار داشته‌اند که می‌توان آن‌ها را مورد مقایسه قرار داد. از جمله در تقسیم مراتب علم که هر دو فیلسوف بر سه قسم دانسته‌اند، و نیز اینکه در هر یک از این سه مرتبه، مرتبه پیشین و فرو‌تر، خود مقدمه و وسیله تحقق مرتبه پسین و فرا‌تر می‌شود، و نهایتاً سعادت انسان از نظر هر دو متفکر با شهود عقلانی که بالا‌ترین مرتبه علم است، محقق می‌شود. در این جستار، تفصیل این موارد و نیز موارد دیگر از مشابهت‌ها و اختلاف نظرات این دو اندیشمند مورد کنکاش قرار گرفته است.
صفحات :
از صفحه 57 تا 81
کیفیت پیدایش و انتزاع مفاهیم کلی
نویسنده:
غلامرضا ابراهیمی مقدم
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه باقرالعلوم, پاییز/1388
کلیدواژه‌های اصلی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین , خواجه نصیرالدین طوسی , علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی , مرتضی مطهری , عبدالله جوادی آملی , علم حصولی , ادراک عقلی , عقل فعال , ادراک حصولی , ملاصدرا , ابن سینا: ابوعلی سینا , مشاء , صورت نوعیه , ادراک (معرفت شناسی) , معقول ثانی , مفاهیم منطقی , ادراک حسی (معرفت شناسی) , مفاهیم فلسفی , علم حصولی , علم حضوری , ادراک انسان , ادراک حسی , ادراک عقلی , ادراک کلیات , ادراک معقول , ادراک کلیات , مفاهیم ماهوی , ابن ‌سینا , معقولات اولی , معقولات ثانی , صورت خیالی , صورت عقلی , مفهوم کلی , خواجه نصیرالدین طوسی , مرتضی مطهری , علامه طباطبایی , ابن سینا , ادراک حضوری موجودات عقلی , حکمت متعالیه , فلسفه مشاء , صورت جزئی , صورت جسمی , صورت نوعی , عقل فعال , کلی , عبدالله جوادی آملی , معقولات اولی((مفاهیم ماهوی)، مقابل معقولات ثانیه) , معقولات ثانیه((ما لیس باول)، مقابل معقولات اولی) , معقولات ثانیه فلسفی(مقابل معقولات ثانیه منطقی) , معقولات ثانیه((خاص)، مقابل معقولات ثالثه) , عقل فعال از نظر ملاصدرا , شناخت کلی , خیالات حسی , فاعلیت افاضی , مفهوم سفیدی , مفهوم سیاهی , مفهوم تصوری , مفهوم تصدیقی , ملاصدرا شیرازی
چکیده :
از دیدگاه اکثر فلاسفه اسلامی، منشأ همه مفاهیم کلی ماهوی، صورت‌های جزئی است که از طریق ادراک حصولی یا حضوری به وجود آمده است. وقتی مفهوم کلی را با مفهوم جزئی مقایسه می‌کنیم، این سؤال مطرح می‌شود که ذهن چگونه از موارد محدود و جزئی به شناخت کلی می‌رسد؟ دیگراینکه چگونه یک مفهوم که در ابتدا بر بیش از یک فرد صدق نمی‌کند، در مرحله ادراک عقلی بر بی­نهایت افراد صدق می‌کند؟<br /> فلاسفه اسلامی برای تبیین این مطلب، نظریات مختلفی ارائه کرده‌اند که دو نظریه معروف در این باب از ابن‌سینا، فیلسوف شاخص حکمت مشاء و ملاصدرا بنیان‌گذار حکمت متعالیه، با اقبال و پذیرش بسیاری از فلاسفه دیگر مواجه شده است. در این مقاله، ضمن بررسی دو نظریه فوق، آرای مختلف فلاسفه اسلامی در این باب بررسی می‌شود.
صفحات :
از صفحه 7 تا 30
آرا معرفتی دنس اسکوتوس و مقایسه آن با آرا ابن سینا
نویسنده:
مهدی عباس زاده
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه علامه طباطبایی, پاییز/1389
صفحات :
از صفحه 53 تا 74
رابطه صور مادی و صور علمی در نظریه شناخت ملاصدرا و کانت
نویسنده:
مهدی دهباشی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی, پاییز و زمستان/1390
کلیدواژه‌های اصلی :
ذهن و عین , عین , ذهن , پدیدار , تشکیک وجود , معرفت شناسی ملاصدرا , شهود عقلانی , صور ادراکی , تجربه عینی , خلاقیت نفس , ناپدیدار , مراحل شناخت , معرفت شناسی کانت , مساوقت وجود و وحدت , شاکله استعلایی , همبستگی ذهن و عین , عدم امکان شناخت حقایق اشیاء , توحید کثرات , تشکیک در عالم , مقایسه تطبیقی کانت و ملاصدرا , ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین , خواجه نصیرالدین طوسی , علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی , مرتضی مطهری , ابن سینا: ابوعلی سینا , ادراک انسان , ادراک تخیلی , ادراک حسی , ادراک عقلی , تجرد نفس ناطقه , معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی) , پدیده شناسی (مسائل جدید کلامی) , خواجه نصیرالدین طوسی , مرتضی مطهری , علامه طباطبایی , غلامحسین ابراهیمی دینانی , ابن سینا , فلسفه کانت , ماهیت , صور غیر ادراکی , صورت حسی , اصالت وجود , وحدت تشکیکی وجود , غلامحسین ابراهیمی دینانی , سید جلال آشتیانی , ایمانوئل کانت , افلاطون , آلفرد نورث وایتهد , فریدریش هگل , علم حصولی(مقابل علم حضوری) , علم حضوری(مقابل علم حصولی) , معقولات ثانیه((ما لیس باول)، مقابل معقولات اولی) , وجود ذهنی , عقل(قوه عاقله) , نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) , مقولات((کانت)، اصطلاح وابسته) , نومن((اصطلاح وابسته)، مقابل فنومن) , فنومن((اصطلاح وابسته)، مقابل نومن) , ملاصدرا شیرازی
صفحات :
از صفحه 53 تا 78
برهان تجربه دینی از دیدگاه سویین برن
نویسنده:
محمد جواد اصغری، محمود موسوی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد, بهار و تابستان/1392
کلیدواژه‌های اصلی :
اثبات وجود خدا , تجربه دینی به مثابه برهان بر وجود خدا , ادراک (معرفت شناسی) , ریچارد سوئین برن , ادراک حسی (معرفت شناسی) , اصل ساده باوری , اصل گواهی , سوژه , صدق منطقی (خبری) , حافظه (معرفت شناسی) , عقل گرایی انتقادی , ارزش معرفتی تجربه دینی , تجربه‌ دینی , اصل بنیادین عقلانیت , اطلاق بر حافظه , اصل ایجابی , احتمال واقع نمایی شئ , حجیت تجربه دینی , چالش ناسازگاری , تعارض تجارب دینی , ادراک تجربی , قدرت ادراکی تجربه دینی , شرایط غیرقابل اعتماد , علت حقیقی تجربه , علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی , ادراک انسان , ادراک حسی , ادراک حسی خدا , برهان تجربه دینی (مسائل جدید کلامی) , اثبات وجود خدا , صدق منطقی (خبری) , عقلانیت اعتقادات دینی , معرفت شناسی تجربه عرفانی , علامه طباطبایی , براهین اثبات واجب(حکمت نظری) , ویلیام آلستون William J. Abraham , ریچارد سوئین برن , جان هاسپرس , جان هیک , شیء(حکمت اشراق) , معرفت حافظه ای , حافظه , سید محمود موسوی , تجربه دینی (فلسفه دین)
چکیده :
برهان تجربه دینی یکی از مهم‌ترین براهین اثبات وجود خدا در مغرب زمین است. سویین برن-فیلسوف خداباور- بر اساس اصول خاصی که آن‌ها را «اصل آسان باوری» و «اصل گواهی» می‌نامد، تقریر ویژه‌ای از این برهان ارائه نموده است که توجه فلاسفه دین را به خود جلب نموده است. در این پژوهش سعی شده است ضمن توضیح اصول مزبور، تقریر سویین برن از این برهان تبیین گردد.
صفحات :
از صفحه 29 تا 52
بررسی نقش فاعلیت نفس در فرایند ادراک از نظر صدرالمتالهین
نویسنده:
رضا قاسمیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء, بهار/1393
کلیدواژه‌های اصلی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین , علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی , عبدالله جوادی آملی , عقل فعال , تشکیک در وجود , ملاصدرا , اصالت وجود , ممکن الوجود , صورت ادراکی , ادراک (معرفت شناسی) , مراتب ادراک , فاعلیت نفس , مراتب نفس , معرفت شناسی ملاصدرا , علم النفس ملاصدرا , سلسله مراتب نفس , علم نفس , ادراک انسان , ادراک عقلی , تجرد نفس ناطقه , فاعلیت نفس , معلوم بالذات , معلوم بالعرض , تجرد نفس , صور علمی , ترکیب از وجود و ماهیت , جعل وجود , معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی) , فاعل مخترع , ملا رجب علی تبریزی , علامه طباطبایی , حسن حسن زاده آملی , ادراک عقلانی , حکمت متعالیه , صورت حسی , صورت عقلی ( مجرد ) , ماهیت ممکن , اصالت وجود , وحدت تشکیکی وجود , واهب الصور (اسماء فعل) , ادراک , بینونت عزلی , عبدالله جوادی آملی , معلوم بالعرض((اصطلاح وابسته)، مقابل معلوم بالذات) , معلوم بالذات((اصطلاح وابسته)، مقابل معلوم بالعرض) , معرفت نفس(خودآگاهی) , شباهت نفس و فاعل , وجودی شدن علم , ملکوتی بودن نفس , حاس بالفعل , ملاصدرا شیرازی , حاج ملاهادی سبزواری (موسس مکتب سبزوار) , 08- توحیده سبحانه، تمییزه من خلقه صفة لا عزلة
چکیده :
صدرالمتألّهین بر خلاف پیشینیان خود، نقش قوۀ ادراکی را از انفعال، به سمت فاعلیت سوق داد. از نظر وی نفس در ادراک‌های حسی و خیالی شبیه فاعل مخترع است که به ایجاد صورت‌های ادراکی در فضای نفس می‌پردازد. لازمۀ سخن صدرا این است که علم نیز از مدار ماهیت خارج شده و امری وجودی گردد؛ چون جعل فقط به وجود تعلق می‌گیرد. با این حال، فاعلیت نفس نسبت به صورت‌هایی که واجد آن‌ها نیست، به مشکلاتی مثل نقض قاعدۀ «معطی شیء باید واجد آن باشد» روبه‌رو می‌شود که این مشکل با دخالت موجود مفارق، قابل حل است.
صفحات :
از صفحه 63 تا 84
مقایسه ای میان بسیط الحقیقه از دیدگاه ملاصدرا و منادشناسی لایب نیتز
نویسنده:
علی اصغر زکوی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز, تابستان/1385
کلیدواژه‌های اصلی :
اسفار , وحدت وجود , حرکت جوهری , ملاصدرا , الله , اصالت وجود , عقل‌گرایی , مطلق وجود , ادراک (معرفت شناسی) , الهیات مسیحی , فقر وجودی , خداجویی , بساطت , وحدت تشکیکی وجود , قرآن , مناد , بازنمایی , قاعده بسیط الحقیقه , وجود مقید , اصل جهت کافی , الهیات لایب نیتس , هماهنگی پیشین بنیاد , بساطت واجب , حقایق واقع , لایب‌نیتس , وجود کامل مطلق , فعلیت محض , وحدت معرفت , حقایق عقل , اصل کمال , مناد نخستین , ادراک پنهان , ادراک آشکار , ادراک بسیط , ادراک مرکب , شعور عمومی موجودات , ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین , عبدالله جوادی آملی , ادراک , ادراک انسان , وحدت وجود , الهیات مسیحی , غلامحسین ابراهیمی دینانی , حکمت متعالیه , حرکت جوهری , امکان فقری , وجود محدود , اصالت وجود , بساطت , بساطت واجب(امور عامه) , وحدت تشکیکی وجود , برهان بسیط الحقیقه , نظام احسن , واجب تعالی (اسماء ذات) , وجود حق مطلق (اسماء ذات) , قرآن , غلامحسین ابراهیمی دینانی , عبدالله جوادی آملی , فلوطین(افلوطین) , رنه دکارت , گوتفرید لایب نیتس , باروخ اسپینوزا , ب. امام اول(حضرت امام علی ع) , عقل گرایی(مقابل تجربه گرایی) , حقایق عقل((لایب نیتس)، مقابل حقایق واقع لایب نیتس) , حقایق واقع((لایب نیتس)، مقابل حقایق عقل لایب نیتس) , اصل جهت کافی((لایب نیتس)، اصطلاح وابسته) , ملاصدرا شیرازی , حاج ملاهادی سبزواری (موسس مکتب سبزوار)
چکیده :
با توجه به نقش مهم قواعد فلسفی در نظام های مابعدالطبیعی، توجه صدرالمتالهین شیرازی به قاعده بسیط الحقیقه و لایبنیتز به مفهوم بساطت، سوال تحقیق این است که: چه شباهت ها یا تفاوت هایی میان مفهوم بسیط الحقیقه صدرایی و مناد لایبنیتز وجود دارد و این دو فیلسوف با پی گیری این دو مفهوم و لوازم آن، به چه نتایجی دست یافتند؟ با یک بررسی همه جانبه و تطبیقی در آثار این دو فیلسوف، معلوم می شود که به لحاظ تلازم میان مفهوم بساطت و مفاهیمی هم چون وحدت، کلیت و جامعیت، هر دوی آن ها معتقدند خداوند به عنوان بسیط الحقیقه یا مناد نخستین و فعلیت محض کل اشیا است، کمالات همه موجودات را داراست و از نقایص آن ها مبراست. او جام جهان نماست همان طور که، جهان آینه خدا نماست.
صفحات :
از صفحه 115 تا 134
معرفت عرفانی و معیارهای ارزیابی آن
نویسنده:
مرتضی واعظ جوادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء, زمستان/1389
کلیدواژه‌های اصلی :
اسفار , نهج البلاغه (نهج‌البلاغه) , معرفت شناسی عرفانی , فصوص الحکم , برهان , علم حصولی , ادراک (معرفت شناسی) , نهایه الحکمه , ریاضت , معرفت شهودی , کلیات , قرآن , معرفت , معرفت عرفانی , دلیل قطعی , حقایق الهی , عرفان‌ نظری , امامان معصوم علیهم السلام , نقل معتبر , معرفت نفس(خودآگاهی) , کشف معصوم (ع) , سنجش معرفت عرفانی , رهایی از دام مفهوم , رهایی از دام ماهیت , توسعه وجودی , برهان یقینی , شک شیطانی , کتاب شفا (ابن سینا) , ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین , عبدالله جوادی آملی , علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی , ابن سینا: ابوعلی سینا , علم حصولی , علم نفس , ادراک انسان , اهل بیت(ع) , علامه مجلسی , ابن سینا , حقیقت مجرد , کلی , قرآن , دلیل ( برهان ) , معرفت , ریاضت , معرفت شهودی , عبدالله جوادی آملی , فخر رازی , عرفان نظری , الف. حضرت رسول اکرم(ص) , معرفت شناسی عرفانی , علم حضوری(راه های معرفت) , دلیل قطعی(مقابل دلیل ظنی) , ملاصدرا شیرازی , حاج ملاهادی سبزواری (موسس مکتب سبزوار)
چکیده :
برخی از لغزش‌های نظری و عملی در عرصهٴ عرفان، ناشی از عدم توجه به تبیین صحیح معرفت عرفانی و معیارهای ارزیابی آن است. این نوشتار با هدف پیشگیری از چنین لغزش‌هایی بر آن است که ضمن تبیین معرفت عرفانی و تفکیک آن از سایر معرفت‌ها، و کیفیت دستیابی به حقایق از این طریق، به واکاوی معیارهای ارزیابی معرفت عرفانی بپردازد.
صفحات :
از صفحه 49 تا 64
  • تعداد رکورد ها : 35