جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 49
حجیّت شهرت فتوایی قدما با رویکردی به آرای امام خمینی(س)
نویسنده:
علی بهرامی نژاد، مصطفی موسوی بجنوردی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
هر چند که با یک نگاه کلی شهرت به روایی، عملی و فتوایی تقسیم می شود ولی شهرت مورد بحث در این مقاله شهرت فتوایی بین قدما است. یعنی فتوایی که شهرت یافته اما مستندات آن معلوم نیست. حجیّت چنین شهرتی مورد پرسش است. بعضی از فقیهان همچون مرحوم خویی شهرت فتوایی را فی نفسه حجت نمی دانند و تنها ادلة موافقان حجیّت شهرت فتوایی را رد می کنند و با نفی اعتبار شهرت در موارد زیادی آرای متقدمین را به چالش کشیده و در مقابل، بزرگانی چون آیت الله بروجردی و امام خمینی و آیت الله بجنوردی شهرت فتوایی قدما را حجت می دانند. از نظر ایشان این گونه شهرت حاصل اصولی است که مستقیماً و بدون دگرگونی، از امام معصوم(ع) اخذ شده است و تنها قدما ناقل اصول متلقات بوده اند و به بسیاری از ادلة معتبر دسترسی داشته اند؛ اما بعضی ازآنها به دست ما نرسیده است و وجود مناط حجیّت اجماع در شهرت فتوایی،که همان کشف قطعی از قول معصوم(ع) است، مهم ترین دلیل بر حجیّت شهرت فتوایی قدماست.
مکتب تفکیک و تفسیر اثری
نویسنده:
همامی عباس, علی اکبرزاده حامد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
مکتب تفکیک به عنوان مکتبی که مدعی جدایی و تفکیک بین معارف وحیانی و علوم بشری به ویژه فلسفه و عرفان است، در زمینه تفسیر قرآن و نقش سنت در آن، دیدگاه هایی را مطرح می کند که بررسی و تحلیل آن ضروری به نظر می رسد. این مکتب اگرچه از تفسیر اجتهادی به عنوان روش مختار خود در تفسیر سخن به میان می آورد، در بسیاری از موارد به این ادعا پایبند نیست و به نوعی نقشی محوری برای احادیث و روایات در تفسیر قرآن قائل است و سایر منابع تفسیر از قبیل عقل، لغت و ادبیات و حتی خود آیات قرآن در این دیدگاه، در رتبه ای پایین تر از سنت قرار دارند. رهیافت پژوهش حاضر، معطوف به این نکته است که در این مکتب، استفاده از ادله نقلی برای اثبات موضوعات و مضامین عقلی از جمله در مباحث مربوط به یقین، یکی از نمونه های آن است. حجیت قرآن و قطع و یقین نیز در کنار سنت و به تایید روایات اثبات می شود. در این مقاله، دیدگاه های تفکیکیان درباره نقش و کارکرد سنت در تفسیر قرآن، به اجمال مورد بررسی و نقد قرار گرفته است.
صفحات :
از صفحه 65 تا 86
بررسی مقایسه‌ای توجیه باورهای مبتنی بر گواهی و حجیت خبر واحد (با تمرکز بر آرای الیزابت فریکر و شیخ انصاری)
نویسنده:
علیرضا دری نوگورانی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
یکی از منابع مهم باورهای دینی در ادیان ابراهیمی گواهی است. مسائل معرفت‌شناختی پیرامون باور مبتنی بر گواهی هم در معرفت‌شناسی معاصر هم در بحث خبر واحد و متواتر در اصول فقه شیعه طرح شده است. در این مقاله، با بیان شباهت‌ها و تفاوت‌های اصلی میان‌ شرایط کسب باور موجه از طریق گواهی در الیزابت فریکر از معرفت‌شناسان شاخص معاصر در بحث گواهی و شیخ انصاری از شخصیت‌های شاخص اصولیِ شیعه این مسئله بررسی شده است که آیا می‌توان مباحث این دو سنت فکری را در موضوع یادشده مقایسه کرد؟ به این منظور ابتدا مفاهیم کلیدی از جمله خبر و حجّت از نظر شیخ انصاری با گواهی و توجیه از نظر فریکر مقایسه شده‌اند. سپس، در پرتو این مقایسه، شروط لازم برای کسب باور موجه از طریق گواهی از نظر هر دو متفکر مقایسه شده‌اند. در نهایت، نشان داده شده است که به خاطر تفاوت‌های بنیادین این دو نظریه، برخی شباهت‌های ظاهری در واقع تفاوت هستند؛ با این حال، هرچند امکان مقایسه منتفی نیست، این مقایسه باید با نهایت دقت صورت گیرد.
صفحات :
از صفحه 81 تا 101
جایگاه عقل در فقه امامیه
نویسنده:
فاطمه کلبندی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
پایان نامه مورد نظر به بررسی جایگاه عقل در فقه امامیه در طی چهار فصل همت گمارده است. فصل اول به بررسی معنای لغوی و اصطلاحی واژگان مرتبط با رساله پرداخته است و علاوه بر بررسی سیر تطور تاریخی استناد به دلیل عقل ، اقسام ادله عقلی را مورد کاوش قرار داده است.درفصل دوم اقسام ادله عقلی در دو بخش مستقلات عقلیه و غیرمستقلات عقلیه بیان شده است و سعی شده است حجیت و مشروعیت آن اثبات شود.فصل سوم به بررسی قاعده ملازمه میان حکم عقل و شرع پرداخته است . استناد به این قاعده نقش عمده ای در اثبات حجیت عقل در فقه امامیه ایفا می کند.عنوان فصل چهارم گستره کاربرد عقل در ارتباط با سایر مباحث اصولی است که در آن در طی چهار بخش کارکرد عقل در مباحث الفاظ،حجت و اصول عملیه مورد بررسی قرار گرفته است.
حجیت قطع حاصل از مقدمات عقلی در دیدگاه اخباریان
نویسنده:
امیر محمودی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
مهم‌ترین مسئله در باب «حجیت قطع در دیدگاه اخباریان»، اعتراض اصولیان به اخباریان است که متشکل از دو گزاره است : 1. اخباریان قطع حاصل از مقدمات عقلی را حجت نمی‌دانند؛ 2. قطع از هر طریقی که حاصل شود حجت است.گزاره اول در پی سخنانی که شیخ انصاری; در رسائل از اخباریان نقل کرده شهرت یافته و گزاره دوم رویکرد مشهور اصولیان در مسئله است.این پژوهش بر آن است که با مراجعه به سخنان اخباریان و منابع نقلی مورد پذیرش ایشان، نشان دهد که هر دو گزاره قابل نقد است. بررسی دقیق عبارات نقل شده از اخباریان و توجه به صدر و ذیل آن‌ها و همچنین در نظر گرفتن دیگر سخنان ایشان در ابواب دیگر، نشان می‌دهد که اخباریان، ادله‌ عقلی مورد سخن را قطع آور نمی‌دانند و در عبارات نقل شده، در مقام ردّ حجیت ادله‌ عقلی ظنی برآمده‌اند. همچنین تطبیق ابعاد مختلف بحث «حجیت قطع» بر آیات و روایات و جستجوی شواهدی از سخنان اخباریان در باره‌ آن، نشان می‌دهد که دیدگاه اخباریان در نفس «حجیت قطع» نیز همسو با تعالیم وحیانی، دربردارنده نقدهایی اساسی بر رویکرد مشهور اصولیان در مسئله است.
بررسی مبنای امام خمینی در حجیت روایات فقهی و غیر فقهی
نویسنده:
محمدتقی دیاری بیدگلی، علیرضا کوهی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
دیدگاه امام خمینی (ره) همانند بسیاری از عالمان شیعه، در موضوع حجیت روایات فقهی در مقایسه با روایات غیر فقهی متفاوت است. امام خمینی قائل به حجیت خبر واحد فقهی است و دلیل اصلی خود بر این دیدگاه را که مبتنی بر سیره و بنای عقلاست ارائه کرده و به نقد دلایل دیگر، از جمله دلایل قرآنی، روایی و اجماع می پردازد. در مقابل، برای روایات غیر فقهی اعتباری قائل نیست. هرچند برخی نشانه ها در کلام ایشان، نشان از اعتقاد ایشان به حجیت روایات غیر فقهی نیز دارد، اما تصریحات ایشان در قول به عدم حجیت، غیر قابل انکار و به لحاظ مبنای اصولی صریح تر است، گرچه در مقام عمل، یعنی در تفسیر آیات اعتقادی و معارفی بویژه با گرایش عرفانی، بر این دسته از روایات اعتماد داشته اند.
صفحات :
از صفحه 57 تا 78
عرف یا عنصر پویایی فقه
نویسنده:
سلمانی ‌ایزدی ناصر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
عرف یکی از مقوله‌هایی است که برای انطباف پاره‌ای از احکام فقهی با مقتضیات زمان و مکان سخت به کار می‌آید.در مقالة حاضر، پس از ارائه تعاریف لغوی و اصطلاحی عرف از ارکان و عنصر معنوی عرف سخن رفته است.سپس، مفهوم عرف از دیدگاه فقها مورد بررسی قرار گرفته است.در تفاسیر قرآن هم به تناسب بحث از آیات مرتبط با عرف، به مفهوم عرف از دیدگاه مفسران شیعه و سنی توجه شده است.در بخش دیگر هم به ارتباط میان عرف و شیوة عقلا عنایت شده و از حجیت عرف در فقه اهل سنت و امکان مقبولیت آن در فقه شیعه سخن رفته است.
صفحات :
از صفحه 29 تا 60
بررسی حجیت و قلمرو تقریر معصوم(ع)
نویسنده:
عطیه علیزاده نوری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
تقریر معصومان(ع)، به مثابه‌ی یکی از اقسام سه‌گانه‌ی سنت، عبارت است از آنکه رفتاری در حضور ایشان انجام شود، و با وجود امکان ردع از سوی ایشان، موضعی اتخاذ شود که حاکی از رضایت است؛ سنت تقریری در عرض قول و فعل معصوم (ع) از حجیت برخوردار بوده و به عنوان یکی از ادله‌ی استنباط احکام در فرآیند استنباط، به‎‌شمار می‌رود. در این نوشتار که پژوهشی با رویکرد توصیفی- انتقادی و با ابزار اطلاعات اَسنادی و کتابخانه‌ای است، ضمن شناخت چیستی تقریر و شناسایی بسترها و گونه‌های آن، معیاری برای تمایز تقریر از قول و فعل ارائه گردیده است؛ پس از آن، بررسی مبانی کلامی این بحث، مورد توجه قرار گرفته و به رابطه‌ی تقریر با قواعد کلامی پرداخته شده است. در ادامه با ارزیابی ادله و مبانی حجیت تقریر، دلیلیت این قسم از سنت، رجحان داده شده و در ضمن بحث از شرایط و قلمرو دلالی اعتبار تقریر، رابطه‌ی تقریر با مسائل اصولی نیز مورد توجه قرار گرفته است. و در پایان مصادیق سنت تقریری معصومان(ع)، از لا به لای کتب فقهی و روایی، در حدّ یک پایان‌نامه‌ی ارشد، استخراج شده است.
بررسی ارزش معرفت‌شناختی کشف و شهود از منظر ابن‌عربی
نویسنده:
حسن غروی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
ابن عربی به عنوان موسس عرفان نظری منسجم و مدّون، دارای آراء بکر و مهمی پیرامون معرفت شناسی عرفانی و ارائه سنجه و میزان برای حجیت آن است. براستی مکاشفه از منظر ابن عربی دارای چه ارزش معرفت شناختی است و چگونه ارزیابی می‌شود؟ فرضیه این نوشته که بر اساس روش تحلیلی توصیفی و بر پایه حکمت متعالیه صورت می‌گیرد آن است که وجود منبع عرفانی مستقل مورد تائید بوده، مکاشفه حداقل در برخی از مصادیق خود دارای حجیت ذاتی است، هر چند نتوان قاعده ای عام برای آن در نظر گرفت یا تمام اقسام آن را حجت دانست. به نظر می‌رسد که مکاشفات در سه سطح مورد ارزیابی واقع می‌شوند. در سطح اول مکاشفاتی است که دارای حجیت ذاتی بوده، نیازمند اعتبار خارجی و میزان سنجی نیستند. سطح دوم مکاشفات اموری هستند که غیر قابل قبول بوده، و از منظر معرفتی ارزش ندارند. سطح سوم که حجیت آن به نحو مشروط و غیری بوده،طیف گسترده مکاشفات را در بر گرفته، برای اعتبار سنجی تحت موازین مطروحه قرار می‌گیرند. مکاشفه مشروط، نیازمند بررسی موارد بروز آسیب است که می‌توان آنها را به شیوه ای مختلف تقسیم نمود که تقسیم مورد استفاده در این نوشته نسبتا جامع بوده، بر حسب بروز آسیب از ناحیه «مکاشِف، مخاطب، منشا،معارف، ابزار» صورت گرفته است.
امامت و خاتمیت، تعارض یا سازگاری (با تکیه بر دیدگاه‌های روشنفکران معاصر)
نویسنده:
حسن رضایی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
خاتمیت یکی از عقائد ضروری و مسلم نزد مسلمانان می باشد. بر اساس این اعتقاد، رسول گرامی اسلام9آخرین فرستاده خدا بر روی زمین است و پس از ایشان دیگر هیچ پیامبری مبعوث نخواهد شد و دین ایشان نیز آخرین دین آسمانی است. امامت نیز به عنوان یک اصل مذهبی همواره مورد قبول شیعیان بوده و از همان ابتدا، امام به عنوان برگزیده معصوم بعد از رسول الله و شخصی که دارای ولایت و علم غیب است و کلامش حجت است شناخته می¬شده است. تا سال¬های اخیر تقریبا هیچ کسی معتقد به تضاد میان این دو عقیده نشده بود. تا این¬که از سوی یکی از عالمان اهل سنت به نام شاه ولی الله دهلوی ایرادی مطرح و بعدها توسط برخی از اندیشوران مانند مدرسی طباطبایی، سروش و کدیور توسعه بیشتری یافت. بر اساس این ایراد، اعتقاد به خاتمیت پیامبر اسلام9با اعتقاد به امامت (همراه با تلقّی حداکثری از آن) در تضاد است.به همین جهت، عده¬ای با قبول این ایراد، با ارائه نظریه علمای ابرار سعی بر جعلی نشان دادن تلقی حداکثر از امامت داشته و معتقدند که این صفات ساخته و پرداخته متکلمانی مانند هشام بن حکم است. بنابر این دیدگاه، امامان شیعه عالمانی پاکدامن بوده¬اند که ویژگی آنها علم و تقوای بیشتر نسبت به سایرعلمای مسلمان است وصفاتی مانند عصمت، علم غیب و ولایت ایشان، مجعول متکلمان و مصداق غلو است. در این رساله سعی بر این است که به بررسی رابطه این دو اصل دین پرداخته و تبیین شود امامت نه تنها با خاتمیت ناسازگار نیست، بلکه نقش تکمیلی نسبت به آن دارد.
  • تعداد رکورد ها : 49