جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

اهميت بحث هرمنوتيك و تفسير در فلسفه «گادامر» و نقش محوري تفسير به طور خاص بحث تفسير ريشه‌اي در فلسفه «ديويدسن» موجب پيدايش انگيزش مقايسه بين آراي اين دو فيلسوف درخصوص تفسير شده است. اين كتاب دربردارنده سه مقاله به هم مرتبط درباره گادامر و ديويدسن است. مقاله نخست از ديويدسن درباره «محاوره ي فيلبوس» افلاطون و مقايسه آراي خود و گادامر است. مقاله دوم از «ديويد كوزنس هوي» ضمن مقايسه آراي اين دو فيلسوف، وجه مشترك اصلي آن دو را در اتخاذ رويكردي ضد دكارتي دانسته است و مقاله سوم، اثر «رابرت دستال» است كه در آن به بيان شباهت‌ها و تفاوت‌هاي فلسفه دو فيلسوف بر اساس جوابيه‌هاي گادامر به مقالات پيشين پرداخته مي‌شود.

ژان فرانسوا لیوتار، یکی از شخصیت‌های اصلی جهان انتقادی معاصر، در اصل واژه «پسامدرن» را وارد بحث‌های رایج فلسفه کرد. در این کتاب، تعدادی از نامه‌هایی که ژان‌فرانسوا لیوتار دربارۀ جریان پسامدرنیسم نگاشته گردآوری کرده‌ایم. کسب مجوز از نویسنده برای چاپ این نامه‌ها چندان آسان نبود. ما بر این پای می‌فشردیم که چاپ این نامه‌ها می‌تواند او را از پاره‌ای اتهامات تبریٔه کند؛ از شمار غیرعقلایی بودن، نومحافظه‌کاری، تروریسم روشن‌فکرانه، لیبرالیسم تساهل‌محور، همچنین پوچ‌گرایی و ناباوری به اخلاقیات و هنجارها. البته او، به‌ظاهر، دغدغه‌ای از این بابت نداشت؛ می‌گفت اینها همه نشانه‌ای است دالّ بر اینکه مخالفانش به‌جای خواندن، یا آنچه خواندنش می‌نامند و استدلال هوشیارانه، بیشتر به استدلال سلیقه‌ای و مبتنی بر بایسته‌های ازپیش‌تعیین‌شده گرایش دارند و حرمت ساحت اندیشه اجازه نمی‌دهد وارد این‌دست مشاجرات شود.

ژان فرانسوا لیوتار، یکی از شخصیت‌های اصلی جهان انتقادی معاصر، در اصل واژه «پسامدرن» را وارد بحث‌های رایج فلسفه کرد. در این کتاب، تعدادی از نامه‌هایی که ژان‌فرانسوا لیوتار دربارۀ جریان پسامدرنیسم نگاشته گردآوری کرده‌ایم. کسب مجوز از نویسنده برای چاپ این نامه‌ها چندان آسان نبود. ما بر این پای می‌فشردیم که چاپ این نامه‌ها می‌تواند او را از پاره‌ای اتهامات تبریٔه کند؛ از شمار غیرعقلایی بودن، نومحافظه‌کاری، تروریسم روشن‌فکرانه، لیبرالیسم تساهل‌محور، همچنین پوچ‌گرایی و ناباوری به اخلاقیات و هنجارها. البته او، به‌ظاهر، دغدغه‌ای از این بابت نداشت؛ می‌گفت اینها همه نشانه‌ای است دالّ بر اینکه مخالفانش به‌جای خواندن، یا آنچه خواندنش می‌نامند و استدلال هوشیارانه، بیشتر به استدلال سلیقه‌ای و مبتنی بر بایسته‌های ازپیش‌تعیین‌شده گرایش دارند و حرمت ساحت اندیشه اجازه نمی‌دهد وارد این‌دست مشاجرات شود.

گادامر، هستی انسان را هستی افکنده شده در تاریخ و سنت میداند که دارای نحوهی دید خاص و پیش‌داوری است. پیشداوریها ریشه در موقعیت مفسر دارند و در فهم دخیل هستند. به همین دلیل، منتقدینی مانند بتّی (Betti) و هرش (Hirsch)او را متهم به ذهنیتگرایی میکنند. اما گادامر مدعی است که در دام ذهنیت‌گرایی نمیافتد؛ زیرا بر مبنای مفهومِ پیش‌دریافتی از تمامیت معتقد است که مفسر همواره پیشداوریهای خود را در مواجه با حقیقت متن مورد ارزیابی و اصلاح قرار میدهد و آنها را بر متن تحمیل نمیکند، ولی خود مفهوم پیشدریافتی از تمامیت در اندیشهی گادامر به سنتگرایی میانجامد بدین معنا که فهم متاثر از تاریخ و سنت است و مفسر دخالتی در آن ندارد. گادامر با استفاده از مفهوم کاربرد که طبق آن، مفسر معنای متن را با موقعیت هرمنوتیکی خودش ربط میدهد از سنتگرایی فاصله میگیرد. اما مفهوم کاربرد دوباره به ذهنیتگرایی میانجامد. به نظر میرسد گادامر در دوری باطل میان ذهنیتگرایی و سنتگرایی گرفتار میشود. در این پژوهش، ضمن توضیح دورِ میان ذهنیتگرایی و سنتگرایی با تمرکز بر ساختار دیالوگی فهم و ابتنای آن بر الگوی سوژه-سوژه نه سوژه-اوبژهی دکارتی نشان خواهیم داد که گادامر از این دور فراتر میرود و فهم هرمنوتیکی، فهمی ذهنی نیست.

هرمنوتیک فلسفی با هایدگر پایه‌ریزی شد و با گادامر به اوج رسید. گادامر با انتشار کتاب حقیقت و روش در سال ۱۹۶۰ فصلی نو را در تاریخ هرمنوتیک رقم زد و طیف گسترده‌ای از مسائل مرتبط با فهم و تفسیر را بررسی کرد. اندیشه‌های نو و چالش‌برانگیز او بازتاب وسیعی در علوم مختلف و حتی ارزیابی دوباره‌ی خود فلسفه داشت. این کتاب از آثار ارزشمندی است که روایتی دقیق و معتبر از مهم‌ترین آرای هرمنوتیکی گادامر ارائه می‌کند. نویسنده‌ی کتاب، جورجیا وارنکه، با ایجاد تقابل میان مواضع هرمنوتیکی گادامر و دیگر فیلسوفانی چون شلایرماخر، دیلتای، هرش، اپل، هابرماس و رورتی، نقاط اشتراک و اختلاف گادامر با آن‌ها را برجسته می‌کند. کتاب حاضر می‌تواند کاستی منابع معتبر و روزآمد درباره‌ی هرمنوتیک فلسفی و آرای گادامر را تا حدی جبران کند و برای دانشجویان و دانش‌پژوهان رشته‌هایی چون فلسفه، الهیات، هنر، حقوق، تاریخ و جامعه‌شناسی سودمند باشد.

هرمنوتیک فلسفی با هایدگر پایه‌ریزی شد و با گادامر به اوج رسید. گادامر با انتشار کتاب حقیقت و روش در سال ۱۹۶۰ فصلی نو را در تاریخ هرمنوتیک رقم زد و طیف گسترده‌ای از مسائل مرتبط با فهم و تفسیر را بررسی کرد. اندیشه‌های نو و چالش‌برانگیز او بازتاب وسیعی در علوم مختلف و حتی ارزیابی دوباره‌ی خود فلسفه داشت. این کتاب از آثار ارزشمندی است که روایتی دقیق و معتبر از مهم‌ترین آرای هرمنوتیکی گادامر ارائه می‌کند. نویسنده‌ی کتاب، جورجیا وارنکه، با ایجاد تقابل میان مواضع هرمنوتیکی گادامر و دیگر فیلسوفانی چون شلایرماخر، دیلتای، هرش، اپل، هابرماس و رورتی، نقاط اشتراک و اختلاف گادامر با آن‌ها را برجسته می‌کند. کتاب حاضر می‌تواند کاستی منابع معتبر و روزآمد درباره‌ی هرمنوتیک فلسفی و آرای گادامر را تا حدی جبران کند و برای دانشجویان و دانش‌پژوهان رشته‌هایی چون فلسفه، الهیات، هنر، حقوق، تاریخ و جامعه‌شناسی سودمند باشد.

«دیوید کوزنز هوی» در کتاب ارزشمند «حلقه انتقادی» "ادبیات،تاریخ و هرمنوتیک فلسفی" نشان می‌دهد که می‌توان سنت‌های انتقادی فرانسوی، آلمانی و انگلیسی-آمریکایی را به یک رابطه معنادار تبدیل کرد، بدون اینکه تمایزاتی را که آنها را از هم جدا می‌کند محو کرد. مضمون اصلی این کتاب انتقادی ماهیت و وضعیت بحث و جدل‌های معاصر در باب فلسفه هرمنوتیکی است... دیوید کوزنز هوی در این کتاب نشان می‌دهد که می‌تواند میان تفکر انتقادی فرانسوی، آلمانی و انگلو امریکایی، بدون محو تمایزات ذاتی آن‌ها، رابطه‌ای با معنا برقرار کرد. محور اصلی کار او شرح مواضع هانس گئورگ گادامر فیلسوف معاصر آلمانی و دفاع انتقادی از آن‌ها در برابر مخالفان و منتقدان گادامر است...

«دیوید کوزنز هوی» در کتاب ارزشمند «حلقه انتقادی» "ادبیات،تاریخ و هرمنوتیک فلسفی" نشان می‌دهد که می‌توان سنت‌های انتقادی فرانسوی، آلمانی و انگلیسی-آمریکایی را به یک رابطه معنادار تبدیل کرد، بدون اینکه تمایزاتی را که آنها را از هم جدا می‌کند محو کرد. مضمون اصلی این کتاب انتقادی ماهیت و وضعیت بحث و جدل‌های معاصر در باب فلسفه هرمنوتیکی است... دیوید کوزنز هوی در این کتاب نشان می‌دهد که می‌تواند میان تفکر انتقادی فرانسوی، آلمانی و انگلو امریکایی، بدون محو تمایزات ذاتی آن‌ها، رابطه‌ای با معنا برقرار کرد. محور اصلی کار او شرح مواضع هانس گئورگ گادامر فیلسوف معاصر آلمانی و دفاع انتقادی از آن‌ها در برابر مخالفان و منتقدان گادامر است...

«نا انسانی» 16 فصل دارد که هرکدام از آنها شامل یک مقاله یا یک سخنرانی در مفهوم زمان و مفاهیم مرتبط با آن است. عناوین این فصول به ترتیب عبارتند از «آیا تفکر می تواند بدون بدن ادامه یابد؟»، «بازنویسی مدرنیته»، «ماده و زمان»، «لوگوس و تخنه، یا دورنویسی»، «زمان امروز»، «نیوتون: لحظه»، «امر والا و آوانگارد»، «چیزی شبیه: «ارتباط... بدون ارتباط»، «بازنمایی، نمایش، نمایش ناپذیر»، «عکس گفتار»، «پس از امر والا، وضع زیباشناسی»، «حفاظت و رنگ»، «خدا و عروسک»، «فرمان بری»، «Scapeland» و «دوموس و کلان شهر».

جناب نعمانی و شیخ طوسی از مهدویت‌نگاران متقدم شیعی، هردو، اثری به نام الغیبه از خود به‌جای گذاشته‌اند. با هدف آشنایی روش‌مند با منابع در زمینه مهدویت و تسهیل در امر مهدویت‌پژوهی، به روش توصیفی _ تحلیلی، این دو کتاب ایشان، با محوریت دو عامل زمان و انگیزه، بررسی ساختارشناسانه، محتواشناختی و روش‌شناختی گردید؛ تا ضمن به‌دست آوردن افتراقات و اشتراکات، نوع نگاه ایشان در پردازش به آموزه‎های مهدویتی تبیین گردد. در این مقایسه، برخی نقطه تفاوت‌های دو کتاب از حیث میزان و نوع پرداختن به مواردی مانند مسئله ولادت، ردّ فرقه‌های مدعی مهدویت و... مورد تحلیل قرار گرفت. بررسی انجام شده به دست داد که نعمانی به شیوه نقلی و با بیان خطابی و احساسی؛ و شیخ طوسی با روش عقلی _ نقلی آموزه‌های مهدویتی را طرح کرده‌اند. اما عواملی چون بستر زمان و اقتضائات آن، نیازها و ضروریات وقت، انگیزه و رویکرد نقلی و دغدغه ایمانی نعمانی و رویکرد عقلی و دغدغه کلامی طوسی در میزان، گزینش، پردازش و نحوه ورود ایشان به این آموزه‌ها تأثیر داشته است.