جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 7
متافیزیک منطق موجهات از منظر ابن‌سینا
نویسنده:
ملیحه احسانی نیک
نوع منبع :
رساله تحصیلی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
دیدگاههای مختلفی پیرامون رابطة منطق و فلسفه به عنوان علمی که به شناخت هستی می پردازد، شکل گرفته است که از نفی هرگونه رابطه تا اثبات وجوه هستی شناسانة منطق را شامل میشود. پرداختن به مبادی هستی شناسانة منطقِ موجهات فرع بر پذیرش رابطة اثباتی میان آندوست. پژوهش حاضر قصد دارد چنین ارتباطی را از دیدگاه ابن سینا بررسی کند و در پی آن است که بیابد ابن سینا چگونه جهات منطقی را در متافیزیک خود بنیان مینهد. ابن سینا در علم شناسی بر این باور است که همة علوم، در اصول و مبادی خود وامدار فلسفه اند. علم منطق نیز چنین است و مبادی آن در فلسفة اولی اثبات می شوند. بنابراین نمی توان هستی شناسی و متافیزیک ابن سینا را رد کرد و از منطق او سخن گفت. به همین ترتیب مبادی منطق موجهات نیز در متافیزیک او پی ریزی می شوند. ضرورت و امکان در فلسفة ابن سینا نحوه های مختلف بروز هستی را توصیف می کنند و از این رو کامالً در هستی شناسی او ریشه دارند. بنابراین هر جهتی که او در منطق مطرح می کند پشتوانة متافیزیکی دارد و به معنای هستی شناسانة ضرورت یا امکان ارجاع میدهد. حتی جهات زمانی نیز با توصیفات او از موجودات امکانی و زمان مند در ارتباط هستند. ابن سینا برای نشان دادن بُعد متافیزیکی جهات، تفکیک ماده از جهت را مطرح میکند و به جهت حمل و جهت شئ می پردازد.
گزاره هاى موجّه؛ بحثى منطقى یا فلسفى؟
نویسنده:
محمد سعیدی مهر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
بحث درباره مواد ثلاث (وجوب، امکان و امتناع) و گزاره هاى موجّه، هم در منطق و هم در فلسفه مطرح است. منطق دانان مسلمان در آثار منطقى خویش، اغلب ضمن بحث درباره اقسام گزاره ها، گزاره هاى حملى را به گزاره هاى موجّه و غیرموجّه (مطلق) تقسیم، و سپس اقسام و احکام گزاره هاى موجّه را به تفصیل بررسى مىکنند. فیلسوفان نیز مفاهیم یا ماهیات را به سه دسته واجب الوجود، ممکن الوجود و ممتنع الوجود تقسیم، و درباره احکام فلسفى هریک بحث مىکنند. اکنون این مسئله درخور طرح است که چه تفاوتى میان معناى منطقى و معناى فلسفى مواد و جهات هست و آیا این بحث اصالتا بحثى فلسفى است یا منطقى؟ اندیشمندان مسلمان در پاسخ به این مسئله، دستکم سه دیدگاه را مطرح کرده اند که به ترتیب عبارت اند از: 1. تمایز معنایى؛ 2. وحدت معنایى و اختلاف حیطه اى؛ 3. وحدت معنایى و تساوى حیطه اى.در این مقاله پس از طرح و نقد دو دیدگاه نخست، دیدگاه سوم به منزله رأى مختار ملّاصدرا بررسى مى شود. یکى از پیامدهاى این دیدگاه آن است که بحث درباره مواد و جهات، اصالتا بحثى فلسفى است، نه منطقى، و اگر در منطق درباره آن بحث شود استطرادى است. در بخش دیگر مقاله، دیدگاه سوم نیز نقد، و نشان داده مى شود که این دیدگاه با چالش هایى روبه روست؛ براى نمونه، لزوم اختصاص موجّهات به اقسام ویژه اى از گزاره هاى حملى. در پایان دیدگاه چهارمى به اختصار پیشنهاد مى شود که بر پایه آن، تمایز معنایى میان جهات منطقى و جهات فلسفى بنابر تمایز میان جهات راجع به صدق و جهات راجع به وجود تبیین مى شود.
صفحات :
از صفحه 133 تا 158
شرح كتاب المنطق للعلامة الشیخ محمدرضا المظفر المجلد 2
نویسنده:
کمال حیدری؛ تقریر نویس: نجاح نویني
نوع منبع :
کتاب , درس گفتار،جزوه وتقریرات , شرح اثر , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
عراق/ کاظمین: مؤسسة الإمام الجواد علیه السلام للفكر و الثقافة,
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
ﺷﺮح ﻣﻨﻄﻖ ﻣﻈﻔﺮ، اﺛﺮ آﯾﺖ اﻟﻠﻪ ﻣﺤﻘﻖ ﺳﯿﺪ ﮐﻤﺎل ﺣﯿﺪری، ﺷﺮﺣﯽ ﺑﻪ زﺑﺎن ﻋﺮﺑﯽ رﺳﺎ ﺑﺮ ﮐﺘﺎب اﻟﻤﻨﻄﻖ ﻋﻼﻣﻪ ﺷﯿﺦ ﻣﺤﻤﺪرﺿﺎ ﻣﻈﻔﺮ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﮐﺘﺎب »اﻟﻤﻨﻄﻖ« از آﻏﺎز ﺑﻪﻋﻨﻮان ﯾﮏ ﻣﺘﻦ درﺳﯽ ﺗﺄﻟﯿﻒ ﺷﺪه اﺳﺖ و اﯾﻦ ﺷﺮح ﻧﯿﺰ در ﻫﻤﯿﻦ ﻗﺎﻟﺐ، در ﺳﻪ ﺟﻠﺪ و ﺣﺎوی ﺷﺮح ﺗﻤﺎم ﮐﺘﺎب اﻟﻤﻨﻄﻖ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ؛ ﻟﺬا ﻣﺘﻦ آن ﺑﺴﯿﺎر ﺳﻠﯿﺲ و روان اﺳﺖ و ﻫﯿﭻﮔﻮﻧﻪ دﺷﻮاری در آن دﯾﺪه ﻧﻤﯽﺷﻮد و در آن ﺗﻮﺿﯿﺤﺎت ﻣﻨﺎﺳﺐ و ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ. ﺟﻠﺪ ٢ درﺑﺎره " اﻟﺘﺼﺪﯾﻘﺎت " ﺑﺤﺚ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ.
تلخيص كتاب أرسطو طاليس في العبارة
نویسنده:
ابوالولید ابن رشد؛ تحقیق و تعلیق: محمد سلیم سالم
نوع منبع :
کتاب , خلاصه اثر , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
مصر: مطبعة دارالکتب,
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
در این اثر ابن رشد به خلاصه و شرح متوسط بر کتاب العباره ارسطو پراخته است. کتاب العباره در خصوص مباحث منطق نگارش شده است. مباحث منطقی بکار رفته در این کتاب مربوط به بخش جهات در منطقاست که مسأله امکان قضایا را مورد بررسی قرار داده است.
تمایز فیلسوفان مسلمان (فارابی- ابن‌سینا) از ارسطو در بحث وجوب و امکان
نویسنده:
فاطمه امین رعیا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
ارسطو وجوب و امکان را در منطق خود، با عنوان جهات قضایا مطرح می‌سازد و در فلسفه‌ی وی، مقصود از امکان، نوعی قوه است که برای خروج از حال بالقوه به بالفعل، نیاز به واجبی دارد که فعلیت محض است. تمایز میان وجود و ماهیت نزد ارسطو، در قلمرو منطق مطرح است و به حوزه‌ی متافیزیکِ وی وارد نمی‌شود و درنتیجه در نظام هستی‌شناسی‌اش، هیچ‌گونه تأثیری ندارد. فارابی تمایز میان وجود و ماهیت را به حوزه‌ی متافیزیک وارد کرد و درواقع، وی مُبدع تمایز میان واجب و ممکن بر مبنای تمایز مابعدالطبیعی میان وجود و ماهیت است. ابن‌سینا نیز نظریه‌ی تقسیم موجود به واجب و ممکن بر مبنای تمایز متافیزیکی میان وجود و ماهیت را از فارابی به ارث برده، آن را اساس نظام فلسفی خویش قرار داد؛ بنابراین واجب و ممکن به معنای مصطلح در فلسفه‌ی اسلامی، در فلسفه‌ی ارسطو سابقه نداشته است و واجبْ خالق نیست، همان‌طور که ممکنْ مخلوق به معنای مدنظرِ فارابی و ابن‌سینا نیست.
صفحات :
از صفحه 125 تا 144
گزاره ماهوی نزد ابن سینا و جهت سور
نویسنده:
اسدالله فلاحی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع) پردیس خواهران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
ابن سینا با آن که به تمایز میان «جهت حمل» و «جهت سور» تصریح کرده است، در عمل، تنها به جهت حمل و تقسیمات آن پرداخته و از جهت سور و اهمیت آن در فلسفه اسلامی غافل مانده است. یکی از کاربردهای جهت سور، حمل نوع بر جنس است. به نظر ابن سینا، در گزاره «حیوان انسان است» اگر نظر به افراد حیوان باشد، جهت گزاره جهت ضرورت یا امتناع خواهد بود، اما اگر نظر به حقیقت و ماهیت حیوان باشد، جهت آن امکان است. گزاره دال بر امکان حمل نوع بر جنس (مانند «حیوان انسان است به امکان») گزاره ای است که در منطق قدیم نامی برای آن وضع نشده است و از این رو، آن را «گزاره ماهوی» می نامیم. گزاره ماهوی در قالب هیچ یک از تقسیم بندی های رایج منطق قدیم نمی گنجد؛ زیرا این گزاره نه شخصیه است، نه طبیعیه، نه مهمله و نه محصوره، چنان که نه حمل اولی است و نه حمل شایع. راز بیرون ماندن گزاره ماهوی از تقسیم بندی های رایج این است که این تقسیم بندی ها تنها برای گزاره های مطلقه و گزاره های موجهه به «جهت حمل» هستند در حالی که گزاره ماهوی را اصولا نمی توان جهت حمل دانست، بلکه باید آن را «جهت سور» به شمار آورد.
صفحات :
از صفحه 66 تا 86
نوآوری های منطقی ابن سینا و تأثیر آن در منطق ارسطویی
نویسنده:
اکبر فایدئی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
بنای منطقی ارسطو به قدری رفیع و متین بود که تا چندین قرن پس از او اکثر دانشمندان آن ‌را از هر جهت کامل می‌دانستند به گونه‌ای که قرن‌های متمادی حاکم بر افکار و آرای مردم اندیشمند بوده است. ابن سینا نخستین کسی است که از روش ارسطو در تدوین علم منطق عدول کرده از جهات گوناگون دگرگونی‌هایی در منطق ارسطویی به وجود آورد. شیخ رئیس علاوه بر کاستن برخی مسایل منطقی از قبیل مقولات و بحث تفصیلی شعر و خطابه و جدل، و جا به جایی برخی دیگر مثل عکس و حد و رسم، ابتکارات و نوآوری‌های متعددی در علم منطق دارد که به قرار زیر است: 1- تبدیل منطق نگاری نه بخشی به منطق نگاری دو بخشی 2- تقسیم دلالت وضعی لفظی به سه قسم مطابقه و تضمن و التزام 3- بسط و گسترش تقسیم قضیه به حسب جهت و نظام خاص بخشیدن و انسجام نوین آن‌ها 4- جواز اجتماع دو قضیه مطلقه با اختلاف در کم و کیف 5- تناسب کمیت حد با ذات محدود و ضعف قاعده ایجاز و اختصار تعریف حقیقی 6- ملاک استغنای از تعریف و صعوبت دسترسی به حدود حقیقی اشیا 7- قیاس اقترانی شرطی و انواع آن 8- فعلیت ثبوت وصف عنوانی موضوع برای ذات آن در باب عقد الوضع 9- انعکاس قضیه موجبه ضروریه به صورت موجبه جزئیه مطلقه عامه. در این مقاله موارد فوق جمع آوری شده است.
صفحات :
از صفحه 67 تا 84
  • تعداد رکورد ها : 7