جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

هرمنوتیک رشته ای نوظهور در حوزه تفکر مغرب زمین است وپیشینه آن به نهضت اصلاح دینی و عصر روشنگری باز می گردد . این شاخه در دهه های اخیر رونق یافته است و در کنار معرفت شناسی، فلسفه تحلیلی و زیبایی شناسی، شأن فلسفی ویژه ای احراز کرده است؛ به گونه ای که می توان ادعا کرد از دهه هفتم قرن بیستم، هرمنوتیک به وجهه غالب تفکر فلسفی معاصر غربی تبدیل گشته و بر دیگر گرایش های نظری تفوق یافته است. تقریبا در نیمه دوم قرن بیستم، برخی از متفکرین و نظریه پردازان حوزه ادبیات، تحت تاثیر دستاوردهای پربار هرمنوتیک فلسفی، ضرورت تکوین «هرمنوتیک ادبی» و یا «رویکرد هرمنوتیکی به متون ادبی» را ارائه کرده و با نگرش ها، و راه کارهای مختلفی پا به عرصه این مقوله نهادند. برخی از آنها مانند روبرت یاوس و امبرتو اکو، خود از بنیان گذاران دبستان ادبی به حساب می آیند، که با تلاششان سعی دارند تا گستره نقد ادبی را به کمک پرسش های جامع هرمنوتیکی وسعت داده تا از این طریق، آنها اعتبار نظریه ها و اندیشه های خود را مورد نقد و بررسی قرار دهند. در این مقاله نویسنده برآن است تا به بررسی منتخبی از مهم ترین رهیافت ها و نظریه های هرمنوتیک ادبی، مناسبات آن با سایرتئور های مشابه علوم انسانی، و برداشت های مختلف از وظائف و کارکردهای آن بپردازد و سوالاتی نیز در مورد توان آشتی پذیری هرمنوتیک با روش های تاویل متن و نظریه های نقد ادبی مطرح می کند.

آیا اساسا دستیابی به عینیت در فهم تاریخ ممکن است؟ به عبارت دیگر، آیا می توانیم از یک رخداد تاریخی، گزارشی کاملا عینی و بدون تاثیر از ارزش ها، نگرش ها و منافع خودمان ارایه دهیم؟ آیا رسیدن به یک «تاریخ کامل» و تفسیر کامل از یک جریان تاریخی ممکن است؟ و آیا اگر چنین چیزی ممکن نیست، می باید در نقطه مقابل، هر روایتی از تاریخ را بپذیریم و گریزی از نسبی گرایی نداریم؟ آیا می توانیم معیارهایی بیابیم که به کمک آن ها میزان حقیقت روایت های گوناگون تاریخی را نسبت به یکدیگر بسنجیم؟ این مقاله در پی کنکاش در پرسش های فوق از منظری هرمنوتیکی است، اما پاسخ های هرمنوتیکی این پرسش های در درون نحله های مختلف هرمنوتیک یکسان نیست. این مقاله ضمن پذیرش و تحلیل چگونگی تاریخمندی فهم و تاریخمندی مفسر، در عین حال می کوشد از نسبی گرایی اجتناب ورزد.

«کک کی» از آن دسته شعرهای نمادین نیماست که تاریخ سروده شدنشان ذیل شعر ذکر نشده است، اما نیماپژوهان آن را میان دو شعر «برف» و «پاس ها از شب گذشته» قرار داده اند که به ترتیب دارای تاریخ های 1334 و زمستان 1336 هستند. ساختار، پیام و محتوای شعر نیز بر این امر صحه می گذارد.نگارنده در مقاله حاضر، به روشی برگرفته از آرا شلایر ماخر با مطالعه آثار نیما و درباره نیما و اوضاع و شرایط اجتماعی، سیاسی، فرهنگی سال های پس از کودتا تا پایان عمر نیما، به تاویل «کک کی» پرداخته است. وی در مورد شعرهای نمادینی که شاعر در آنها سعی در ابلاغ پیامی اجتماعی - سیاسی دارد، تلاش برای دست یافتن به معنای مورد نظر مولف را از وظایف تاویلگر می داند، ضمن این که به سبب تراوش معنی از نماد و اهمیت افق معنایی تاویلگر، بر امکان تاویل های مختلف از این گونه شعرها، با انگیزه های زبان شناختی محض، تاکید می ورزد.