جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در مورد اینکه جعل و آفرینش به چه چیزی تعلق می گیرد، نظریات گوناگونی ارائه شده است و در میان آراء مختلف، مرحوم امام خمینی (قدس سره) نظری خاص در مساله جعل دارند و با توجه به اینکه ایشان قائل به توحید عرفاء یعنی وحدت شخصی وجود بوده اند و طبق این دیدگاه نمی توان گفت که وجود مجعول است، چرا که کثرت حقیقی در موجودات تحقق می یابد، امام مجعول را ماهیت می داند. این مجعول، به معنای مجعول بالذات نیست، بلکه به معنای ظهوری است به تبع ظهور وجود و ایشان می فرمایند که میان قول به اصالت وجود و مجعولیت ماهیت و همچنین میان مجعولیت ماهیت و مجعولیت وجود را جمع کرده اند. این نظر مورد نقد برخی از محققان قرار گرفته است. در این مقاله به نقد و بررسی نظر حضرت امام پرداخته می شود و نشان داده خواهد شد که نقدهای مذکور، با توجه به مبنایی که ایشان دارند، وارد نیستند.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 59 تا 73

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

نهادهای دینی و اصناف دین داران در غزلیات عرفانی امام (س)

نویسنده:

محی الدین قنبری، محمود شیخ

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ايران,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

مسجد , مدرسه , ریاستیزی , اخلاص , عرفان عملی , ادبیات عرفانی , خانقاه ها , ملامتیه (از صوفیه) , امام خمینی

کلیدواژه‌های فرعی :

سلوک , رند , ادبیات عرفانی , پیر (عرفان) , سالک ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

امام خمینی

چکیده :

این مقاله در پی تبیین موضع امام خمینی (س) در باره اصناف دین داران و نهادهای دینی است. نویسنده برای رسیدن به این مقصود اشعار ایشان را تحلیل کرده و اثبات می کند که مبنای آموزه های اجتماعی عرفان امام، اخلاص است که با ریا و تظاهر تقابل دارد. ریاستیزی و مخالفت با مظاهر ریا در اصناف دین داران، موجب نزدیکی اشعار ایشان با سنت ادبی ملامتی شده است. حضرت امام سه نهاد مسجد و مدرسه و خانقاه را گاه محل ریا و تظاهرات دین دارانه می دانند که دام هایی چون دلبستگی به امور ظاهری دین، تحقیر خلق خدا و جدال های بی حاصل را در برابر سالکان حقیقی می گستراند و مانع سلوک ایشان می شود.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 107 تا 131

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

تاملی بر مفهوم شطح و بررسی برخی از علل آن در زبان عرفا

نویسنده:

محمدتقی شاکری، احسان احمدی

نوع منبع :

مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ايران,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

عشق , ادب دینی , برهان تجربه دینی (مسائل جدید کلامی) , اصطلاحنامه منطق , شطحیات , اصطلاحنامه عرفان , عقل(قوه عاقله) , امام خمینی

کلیدواژه‌های فرعی :

متون دینی , انسان کامل (کلام) , سلوک , بیان ناپذیری تجربه عرفانی , ادبیات عرفانی , سالک , عارفان (مسلمان) ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

عبدالله جوادی آملی , امام خمینی

چکیده :

در مواجهه با آثار عرفانی یکی از مهم ترین مسائلی که توجه محقق این حوزه را به خود معطوف می دارد وجود برخی از تناقضات منطقی و تصریح بر پاره ای عبارات است که به ظاهر با مبانی منطقی و به تبع آن با موازین شرعی همخوانی ندارد. این اشارات فارغ از اینکه با چه زبانی بیان می شوند، از یک وجه مشترک برخوردارند و آن اینکه نظم حاصل از موازین تشریعی ادیان را در ساحت فردی و در حوزه اجتماعی به هم می زنند. اینکه این عبارات و اشارات چیستند و حاصل چه نوعی از تجربه اند شاید به حل مساله کمک کند اما، در نتیجه آن تاثیری نخواهد گذاشت؛ زیرا همواره نوک پیکان شطح گویان متوجه نظام عقیدتی حاکم بر جامعه بوده و تیغ تیز تکفیر ارباب دیانت نیز شطح گویان را به مخاطره افکنده است. زمانی «انالحق گویی» حلاج و «سبحانی ما اعظم شانی» بایزید متضمن پرداخت بهایی گزاف بوده و زمانی دیگر، بیان حقایق طبیعی از سوی گالیله به منزله شطحیات بوده است. در این مقاله در پی مرور برخی از لایه های زیرین و پدیدآور این بخش ممنوعه از عرفان اسلامی و بازتاب آن ها در آرای امام خمینی (س) برآمده ایم.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 87 تا 104

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

مقایسه آرای امام خمینی (س) و آیت اله بهاری همدانی در باب مراقبه

نویسنده:

محمود یوسف ثانی، محمدرضا فریدونی، فائزه بالایی

نوع منبع :

مقاله , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ايران,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

توبه , مراقبه , معاتبه , محاسبه , مشارطه , تضرع , عرفان عملی , امام خمینی , آیت اله محمد بهاری

کلیدواژه‌های فرعی :

10. شریعت/ Šarīʿa , سلوک , عرفان اسلامی , سالک , منازل سلوک , مقام ولایت(قسیم مقام نبوت و رسالت و خلافت , مقام کشف , مراتب مراقبه , آفات مراقبه ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

امام خمینی

چکیده :

مراحل سیر و سلوک سالک در پرتو مراقبه که یکی از اساسی ترین مقولات عرفان عملی است، پی ریزی می شود. این مقوله مهم، یکی از محوری ترین تعالیم امام خمینی است و آیت اله محمد بهاری همدانی از عرفای معاصر نیز در مراسلات خویش، بر آن تاکید داشته اند. مقاله حاضر، به تبیین شباهت ها و تفاوت های آرای این دو بزرگوار در باب مراقبه می پردازد. ابتدا تعریف جامعی از مراقبه بیان می گردد، سپس اهمیت مراقبه و نظریه تشکیکی بودن و مراتب متعدد آن از دیدگاه امام خمینی و آیت اله بهاری همدانی تشریح می شود. در ادامه، خداشناسی به عنوان عامل معرفتی موثر بر حدوث مراقبه و توبه به عنوان عامل فعلی موثر بر مراقبه طرح و بحث می شود. همچنین تفکر و تضرع- که از مفاهیمی است که در ادبیات عرفانی عرفا، مورد غفلت واقع شده است- به عنوان عامل موثر بر بقای مراقبه معرفی می شود. در پایان، به دو آفت اصلی مراقبه از دیدگاه این دو عالم بزرگ یعنی خارج شدن از مسیر شریعت و توقف در مقام کشف و شهود پرداخته می شود.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 149 تا 177

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

جایگاه فطرت در آرای امام خمینی

نویسنده:

محمد غفوری نژاد

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ايران,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

برهان فطرت , نظریه فطرت , فطرت(کلام) , عشق به کمال مطلق , اصطلاحنامه عرفان , امام خمینی

کلیدواژه‌های فرعی :

عالم طبیعت , توحید (به لحاظ صفت) Divine unity (کلام) , ذات مقدس الهی , عرفان نظری , عالَم نور(مقابل عالَم ظلمت) , علم حصولی(مقابل علم حضوری) , فطریات , برهان فطرت عشق به کمال , فطرت مخموره , فطرت محجوره , احکام فطرت , فطری بودن معاد ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین , امام خمینی

چکیده :

امام خمینی در حمکت و عرفان، شاگرد حکیم شاه آبادی است و به تبع او در باب فطرت نظریه پردازی کرده و نوآوری هایی دارد. امام فطرت انسان را از لوازم وجودی او می داند و آن را متصف به خیریت و نورانیت معرفی می نماید. وی از راه های گوناگون با تمسک به مقتضیات فطرت، به اثبات مبدا، توحید و جامعیتش نسبت به صفات کمال می پردازد. وی همچنین مفهوم ولایت را به فطرت پیوند می دهد و بر اثبات معاد نیز استدلال های مبتنی بر فطرت می آورد. امام درباره انگاره فطری بودن دین نیز نظریه پردازی کرده و تحلیلی از رابطه مجموعه معارف دین از یک سو و فطرت انسانی از سوی دیگر، به دست داده است. در آرای امام خمینی بر فطرت عشق به کمال و تنفر از نقص، تکیه فروان شده است. امام خمینی مباحث مربوط به فطرت را در مواضع پراکنده ای از آثارش مطرح کرده است، اما پژوهش حاضر نشان می دهد که مجموعه این مباحث، در دیدگاه امام خمینی، در قالب یک نظریه نظام مند و سازوار قابل صورت بندی است.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 79 تا 106

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

جایگاه حقیقت محمدی و حقیقت علوی در عرفان امام خمینی

نویسنده:

علی شیخ الاسلامی، نفیسه مصطفوی

نوع منبع :

مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ايران,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

خلافت , انسان کامل (کلام) , اسم مستاثر , سر احمدی , حقیقت علوی , مشیت مطلقه , عرفان شیعی , اصطلاحنامه عرفان

کلیدواژه‌های فرعی :

امامت , ائمه شیعه(ع) , عالَم مُلک(قسیم عالم لاهوت و جبروت و ملکوت) , مقام رسالت(قسیم مقام نبوت و ولایت و خلافت) , مقام ولایت(قسیم مقام نبوت و رسالت و خلافت , امام خمینی ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

امام خمینی

چکیده :

شناخت جایگاه حقیقت محمدی و حقیقت علوی در مراتب ظهور، یکی از بنیان های معرفتی عرفان امام در مبحث انسان کامل است. شناخت نسبت این دو و توجیه معنای ظهور تبعی اسم اعظم در حقیقت علوی و اختصاص اسم مستاثر به حقیقت محمدی مباحث جدیدی را پیش روی انسان می گشاید. اعتقاد به مقام علوی، در عرفان امام خمینی، نقطه عطفی است که آن را از عرفان ابن عربی و قیصری متمایز نموده و صبغه شیعی به آن داده است. ایشان در مساله ولایت و خلافت ظاهری رسول ختمی مرتبت متلزم به دو اصل ثقلین بوده و با آنکه احترام زیادی برای ابن عربی قائل است و او را شیخ کبیر می خواند؛ در مساله خلافت رسول اکرم (ص) موضع می گیرد و با مبانی عرفانی پاسخ ایشان را می دهد. ایشان حقیقت علوی را در بحث ولایت مطلقه گنجانده و خلافت ظاهری را منتسب به آن بزگوار می داند.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 43 تا 58

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

شراب عشق : شعر عرفانی امام خمینی [کتاب انگلیسی]

نویسنده:

Imam Khomeini (امام خمینی)

نوع منبع :

کتاب , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

The Institute for the Compilation and Publication of the Works of Imam Khomeini (مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی),

زبان :

انگلیسی

کلیدواژه‌های اصلی :

عرفان اسلامی , تاریخ عرفان اسلامی , ادبیات عرفانی , عرفان شیعی , امام خمینی

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

امام خمینی

چکیده :

ترجمه ماشینی: شعر عرفانی امام خمینی (ره) چکیده همه صفات و ابعاد شخصیتی آن حضرت است. زیرا روح پرتلاطمش همه گوشه ها و آفاق را دیده است و چراغ های شخصیتش در همه ایستگاه ها تابیده است. در عین حال، اشعار امام، تنها رازهای ناگفته اوست که در این دنیا مخاطبی برای آن وجود نداشت، زیرا تنها کلمات می توانستند سنگینی این اسرار ناشناخته را تحمل کنند. کلام نعمت الهی برای بشر است و ارتباط خداوند با انسان از طریق کلام است. کلمات برای او «چاهی» بود تا سرش را بگذارد، مانند حضرت علی (ع) و اسرار نهفته خود را در آن زمزمه کند. این گونه بود که آیات امام خمینی شکل می گرفت و گهگاه شعر می سرود. از آنجا که اشعار امام در بیان و معنا عارفانه و شخصیت عرفانی او بی نهایت بوده، غزلیات و قصیده هایش دارای لایه های متعددی است و هر خواننده ای به اندازه ظرفیت فهم خود از این اقیانوس بصیرت و معنا برخوردار است. دشمن کینه توز و جاهل و بی فرهنگ که طبیعتاً از این مفاهیم آگاهی و درک بسیار کمی دارد و آنها را آنگونه که می اندیشد به معنای عشق می شمارد، در این اشعار اصطلاح عشق را آن گونه می داند که افراد مبتذل از آن می اندیشند و اصطلاح دوست، به معنایی گرفته می شود که افراد مبتذل آن را به معنای آن می دانند.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

انقلاب اسلامی در ایران [کتاب انگلیسی]

نویسنده:

Said Amir Arjomand (سعید امیر ارجمند)

نوع منبع :

کتاب , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

USA: Oxford University Press,

زبان :

انگلیسی

کلیدواژه‌های اصلی :

حکومت اسلامی ایران , تاریخ معاصر ایران , انقلاب اسلامی , فلسفه سیاست , امام خمینی , جامعه‌شناسی سیاسی

چکیده :

ترجمه ماشینی: انقلاب ایران هنوز اکثر ناظران غربی را گیج کرده است. تعداد کمی ظهور تئوکراسی در یک دولت مدرن را ممکن می دانستند، و کمتر فکر می کردند که ممکن است ناشی از یک انقلاب مردمی باشد. کتاب حاضر، اثر سعید امیر ارجمند، گزارشی متفکرانه، دقیق، تحقیقی و قابل فهم از آشفتگی در ایران ارائه می دهد که اهمیت این رویداد منحصر به فرد را برای درک ما از انقلاب ها آشکار می کند. ارجمند با ارائه پیشینه تاریخی بسیار مهم، هم ساختار مرجعیت در تشیع (یکی از دو شاخه اصلی اسلام) و هم تأثیر دولت مدرن بر جامعه ایران را که دو عامل اساسی برای درک انقلاب 1357 هستند، بررسی می کند. سپس ظهور [امام] خمینی را شرح می دهد. تزریق دلارهای نفتی به اقتصاد؛ فساد سیاسی آشکار؛ و سلب بختیار، بنی صدر و بازرگان توسط [امام] خمینی، تحکیم حکومت دینی و ایجاد قانون اساسی بر اساس تفسیری جدید از مبانی اسلامی.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

سایه خدا و امام پنهان: مذهب، نظم سیاسی و تحولات اجتماعی در ایران شیعه از آغاز تا 1890 میلادی [کتاب انگلیسی]

نویسنده:

Said Amir Arjomand (سعید امیر ارجمند)

نوع منبع :

کتاب

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

University Of Chicago Press,

زبان :

انگلیسی

کلیدواژه‌های اصلی :

اندیشه شیعه , اندیشه سیاسی شیعه , حکومت دینی , نظریه امامت , حکومت اسلامی , تاریخ تشیع , تاریخ امامیه , تاریخ ایران (بعد از اسلام) , انقلاب اسلامی , امام خمینی , امام زمان (عج) , جامعه‌شناسی سیاسی

چکیده :

ترجمه ماشینی: سعید امیر ارجمند با نادیده گرفتن دیدگاه‌های ساده‌شده و دارای بار سیاسی بیش از حد در مورد سیاست اسلام شیعی، یک مطالعه جامعه‌شناختی و تاریخی پربار از تشیع و نظم سیاسی ایران پیشامدرن ارائه می‌کند که ریشه‌های آنچه به حکومت دینی [امام] خمینی تبدیل شد را آشکار می‌کند.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

راستی آزمایی سلوک معنوی در اندیشه امام خمینی (ره)

نویسنده:

محمود قیوم زاده

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

سلوک معنوی , عرفان مثبت , عرفان اسلامی , عرفان اسلامى , عرفان حقیقی , اصطلاحنامه عرفان , امام خمینی

کلیدواژه‌های فرعی :

نهج البلاغه (نهج‌البلاغه) , فصوص الحکم , صراط مستقیم , سالک , خلافت الهی , شریعت محوری , منابع معرفت , صحیفه کامله سجادیه , جهاد با نفس , الفیلسوف , اولیاء , فطرت انسان , تهذیب , اولیاء الله , خلافت الهی , اهل بیت(ع) , احادیث امامت ائمه اثنی عشر(ع) , سیره ائمه اطهار علیهم السلام , انسان کامل (کلام) , صراط مستقیم , قرآن , روایات ائمه , سیره امام , پیامبر , شریعت محوری (مسائل جدید کلامی) , قرآن , تهذیب , خود سازی , جهاد اکبر , اربعینات , وظایف اجتماعی , اسماء و صفات الهی , طریقت , عارفان (مسلمان) , صحیفه نور , حضرات اسماء و صفات , منابع معرفت(اصطلاح وابسته) , علم ظاهر , علم باطن , امامان معصوم علیهم السلام , خلافت معنوی , گمشده انسان , عرفان نوافلاطونی , اجتهاد عرفانی , عمل به ارکان دین , ناموس حیات , رعایت ظاهر ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

مرتضی مطهری , عبدالله جوادی آملی , محمدتقی مصباح یزدی , امام خمینی

چکیده :

عرفان یکی از گرایش های اصیل در نهاد آدمی است و بعد معنوی انسان را پوشش می دهد. اشتیاق انسان به کمال معنوی باعث توجه جدی به عرفان گردیده است. اما از آنجا که عرفان باید از منابع حقیقی خود بهره ببرد و مصون از افراط و تفریط در عمل بوده و مطابق با معیارهای واقعی انسان کامل باشد؛ گاهی و نزد برخی مدعیان سلوک عرفانی دچار کج روی ها و خلل گردیده و به عرفان منفی گرایش پیدا کرده است. مقاله حاضر ضمن بیان لزوم و جایگاه رفیع عرفان برای انسان، منابع اصیل آن را معرفی و بر اساس دیدگاه و سیره عملی عارف بزرگ اسلامی امام خمینی (ره)، معیارهای عرفان مثبت و منطبق با تعالیم اصیل اسلامی و رفتار علوی را نشان داده است.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 131 تا 166

مشخصات اثر

ثبت نظر