جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
توحید در خطبه فدکیه حضرت زهرا (س)
نویسنده:
توکلی سیده مهناز
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
خطبه فدک، سخنرانی حضرت فاطمه زهرا سلام اله علیها است که ایشان پس از رحلت پیامبر اکرم (ص) و غصب خلافت علی (ع)، در مسجد مدینه ایراد فرمود. هدف حضرت (س) از ایراد این خطبه که سند مظلومیت شیعـه و مادر ائمه علیـهم السلام است، ظاهرا باز پس گـرفتن «فدک» ـ هدیه و ارث پیامبر (ص) به ایشان ـ بود، اما در واقع تبیین بسیاری از حقایق و معارف ناب الهی بود. این خطبه شامل معارف توحیدی مانند توصیف وحدانیت خداوند و معارف نبوی مانند بعثت رسول اکرم (ص) و تلاش های وی در دعوت بر توحید و اقامه دین می باشد که با سندهای متعددی از معصوم یا تالی معصوم نقل شده و لذا مفاد آن بر ما حجت است.
صفحات :
از صفحه 173 تا 200
نهادهای دینی و اصناف دین داران در غزلیات عرفانی امام (س)
نویسنده:
محی الدین قنبری، محمود شیخ
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ايران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
این مقاله در پی تبیین موضع امام خمینی (س) در باره اصناف دین داران و نهادهای دینی است. نویسنده برای رسیدن به این مقصود اشعار ایشان را تحلیل کرده و اثبات می کند که مبنای آموزه های اجتماعی عرفان امام، اخلاص است که با ریا و تظاهر تقابل دارد. ریاستیزی و مخالفت با مظاهر ریا در اصناف دین داران، موجب نزدیکی اشعار ایشان با سنت ادبی ملامتی شده است. حضرت امام سه نهاد مسجد و مدرسه و خانقاه را گاه محل ریا و تظاهرات دین دارانه می دانند که دام هایی چون دلبستگی به امور ظاهری دین، تحقیر خلق خدا و جدال های بی حاصل را در برابر سالکان حقیقی می گستراند و مانع سلوک ایشان می شود.
صفحات :
از صفحه 107 تا 131
ملامتیه نخستین و رویکرد آن ها نسبت به امر به معروف و نهی از منکر
نویسنده:
محی الدین قنبری ,سیدیحیی موسوی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ایران,
چکیده :
امر به معروف و نهی از منکر یکی از اصول مهم و بنیادی در اسلام محسوب می شود و در کمتر دیانتی تا بدین اندازه به این مقوله پرداخته شده است. با این حال، شاید هیچ اصل اسلامی نیز به اندازه این اصل، محل لغزش و افتادن در دام هوای نفس نباشد. «ریا» و «عجب» دو منکری است که می تواند به راحتی از اعمال کورکورانه اصل امر به معروف و نهی از منکر سربرآورد. از سوی دیگر، ملامتیه جزو عرفای مسلمانی محسوب می شوند که «اخلاص»، زیربنای تمامی افکار و اعمال آن ها را شکل می دهد. مقاله حاضر درصدد آن است که نشان دهد ملامتیه نخستین، با رویکرد منحصر به فرد خود، افزون بر آنکه اخلاص را از برنامه عملی خود کنار نگذاشتند بل نسبت به امر به معروف هم بی اعتنا نبوده اند.
صفحات :
از صفحه 107 تا 118
ابوالحسن خرقانی و آیین جوانمردی
نویسنده:
پروانه عروج نیا
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقيقات,
چکیده :
عیاری یکی از آیین های طبقه عوام در ایران با سابقه ای بسیار کهن بود. برخی پیروان این آیین تحت تاثیر زاهدان و عابدان مذاهب و ادیان مختلف از جمله اسلام قرارگرفتند و این آیین را تبدیل به آیین فتوت یا «جوانمردی» کردند. تصوف نیز که از قرن سوم و چهارم در ایران به تدریج رواج یافت، بر آیین جوانمردی اثر گذاشت و از آن تاثیر هم پذیرفت. به نظر می رسد که ابوالحسن خرقانی از جمله پیروان آیین جوانمردی بود که با تصوف آشنا شد و بعدها صوفیان وی را کاملا صوفی دانستند. در این مقاله سعی نویسنده آن است که با معرفی اجمالی جوانمردی و با توجه به تلقی خرقانی از آن بر اساس گفتارهای او در آثار منسوب به وی و نیز گزارش برخی منابع صوفیه، نسبت و ارتباط ابوالحسن خرقانی با این آیین بررسی شود. در نهایت در پی آن است تا دریابد که آیا خرقانی را باید عارفی در سلک جوانمردان دانست یا عارفی از جرگه اهل تصوف.
صفحات :
از صفحه 19 تا 44
ابعاد وجودی انسان در منظومه هندویی بهگود گیتا در مقایسه با ادبیات عرفانی اسلام
نویسنده:
علی فتح الهی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد واحد ساوه,
چکیده :
شناخت انسان و کشف ابعاد وجودی او از مسائلی است که همواره ذهن بشر را به خود معطوف داشته است. مکاتب مختلف در تعریف انسان و تبیین مفهوم انسانیت، اختلاف نظر دارند و هر گروه با توجه به نوع نگرش خاص خود برداشت و تحلیل ویژه ای از آدمی دارند. این نوشتار به بررسی دیدگاه انسان شناسانه منظومه هندویی و مقایسه آن با تعابیر عارفان مسلمان در متون صوفیانه می پردازد. منظومه عرفانی- هندویی «بهگودگیتا» یا «سرود ایزدی» از زیباترین آثار معنوی هندوان به زبان سانسکریت است. چگونگی آفرینش انسان، ارتباط او با خداوند، مراتب انسان، انسان کامل و راه های نیل به کمال، رابطه جان و تن و اصل تناسخ در منظومه هندویی بهگودگیتا از موضوعات مورد بحث و قابل تطبیق با اندیشه عارفان مسلمان در آثار منظوم و منثور است. شایان ذکر است که در مواردی نیز تعالیم و عناصر مغایر با بینش عارفان مسلمان در گیتا به چشم می خورد.
صفحات :
از صفحه 7 تا 34
مفاهیم اخلاص و اوصاف مخلصین (از منطر مثنوی مولوی)
نویسنده:
کرم عبادی , محمدرضا پاشاپور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان ,
چکیده :
اخلاص؛ خالص كردن، خلوص نيت و عقيده پاك داشتن، رهايی و تنزيه دل از هرگونه شايبه و كدورتی است كه صفای آن را مشوب و مكدر نمايد و تصفيه اعمال از تمام آلودگی ها، دوری از خودنمايی و عجب و سرّی است از اسرار حق در دل و جان بنده. مخلصان مهذّب و آراسته به ادب و از زشتی ها دورند، در مقام عبوديت توجهی به غير حق ندارند و خدا را خالصانه پرستش می نمايند. كمال و نقص و صحت و فساد عبادات تابع نيت و اراده خالصانه است. عبادت و بندگی حق تعالی از روی اخلاص، سبب گشايش در كارها، جوشش كوثر معرفت و چشمه های حكمت و دانش در دل و جاری شدن آن بر زبان، صفای عقل و قلب و آرامش و آسايش ابدی و جاودانه است. در اين مقاله كوشش شده است ابعاد مختلف موضوع از منظر مثنوی مولوی به عنوان بزرگترين و كامل ترين اثر عرفانی مورد بررسی قرار بگيرد.
صفحات :
از صفحه 43 تا 62
«شهد دعا در اشعار حافظ»
نویسنده:
ایوب هاشمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان ,
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
حافظ چه در عرفان عملی، سیر و سلوک و تهذیب نفس، چه در عرفان فلسفه آمیز نظری، و چه در مکتب عاشقانه عرفای فارسی و یا عربی مقام ممتازی دارد. نکته سنجی های او در ادبیات فارسی کم نظیراند عبدالرحمن جامی می فرماید: "سخنان حافظ چنان بر مشرب طبقات واقع شده است که هیچکس را آن اتفاق نیفتاده .....". فلسفه دعا و نیایش او نه به زهد و ترس و تعصب بلکه به اخلاق عارفانه و رندانه متعلق است یعنی آزادگی از ریا، حرص، و دروغ. حافظ از دعا و راز و نیاز استفاده کرده، دعا و نیایش مختص به زمان خاصی نیست چه انسان در قرن هفتم زندگی کند چه در قرن چهاردهم به خلوت کردن با معبودش نیاز دارد و این کار در زمان جاریست. پس در می یابیم که حافظ به دلیل استفاده از مضامینی نو که تاریخ مصرف ندارد و هم به دلیل عاشقانه بودن اشعارش هر روز متولد می شود و می توان گفت حافظ زنده است. نوشته حاضر کند و کاوی است درباره یکی از دغدغه های مهم حافظ؛ یعنی دعا.
صفحات :
از صفحه 75 تا 88
مضامین مشترک عرفانی در مثنوی معنوی و دیوان صائب
نویسنده:
عبداله نصرتی ,هما هوشیار
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان ,
چکیده :
این مقاله با عنوان «بررسی تطبیقی مضامین عرفانی در مثنوی معنوی و دیوان صائب» به بررسی، شرح و تحلیل تطبیقی پنج مضمون فنا، وحدت وجود، اتحاد، عشق و اخلاص در دو کتاب مثنوی و دیوان صائب می پردازد. نگارنده در آغاز هر مضمون تعریفی عرفانی از آن مضمون ارائه کرده و سپس به بررسی تطبیقی آن مضمون در مثنوی و دیوان صائب پرداخته است. از آن جا که دیوان صائب تبریزی متضمن حکایتی نیست و مضمون ها در قالب تک بیت ارائه شده اند و مثنوی متضمن حکایت است لذا پژوهشگر به جهت انطباق کلی سعی کرده که مضامین مثنوی را بدون تکیه بر حکایات آن ها بیاورد. البته جهان بینی عرفانی مولوی با جهان بینی صائب قابل قیاس نیست زیرا صائب شاعر است و مولوی عارف؛ با این حال در اشعار صائب جلوه های حکمت و عرفان دیده می شود که آن هم بی شک متاثر از عرفایی چون مولوی و حافظ می باشد. در این پژوهش برآنیم تا به بررسی مضامین مشترک در مثنوی و دیوان صائب بپردازیم.
صفحات :
از صفحه 223 تا 249
آموزه نیت در متون تعلیمی عرفانی
نویسنده:
مهین پناهی , لیلا آقایانی چاوشی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان ,
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
«نیت»، مقصود درونی از انجام عمل است. نیت از مفاهیمی است که در سنجش اعتبار و ارزش اعمال، بسیار اهمیت دارد و در قرآن و احادیث بدان اشاره شده و میزان سنجش اعتبار و ارزش اعمال به شمار رفته است. با توجه به اهمیت نقش نیت در انجام اعمال و اهمیتی که در متون دینی برای آن مقرر است، عارفان، فیلسوفان و اندیشمندان الهی نیز در آموزه های خویش بدان پرداخته اند. این نوشتار درصدد بررسی مفهوم نیت و جایگاه آن در متون عرفانی و از منظر عارفان طریق حقیقت است. به این منظور، با توجه به دیدگاه عارفان و ذکر شواهدی از متون عرفانی، به تبیین مفهوم نیت و نسبت نیت با عمل و نقش آن در اعتبار فعل پرداخته شده است. شواهد، نشان گر جایگاه بلندی است که نیت در آموزه های عرفانی دارد. نیت نه تنها از ارکان مهم تحقق فعل است بلکه ارزش عمل در گرو خلوص و راستی نیت است.
صفحات :
از صفحه 13 تا 29
اخلاق ایجابی عرفانی به روایت ترزا آویلایی و جلال الدین مولوی
نویسنده:
بخشعلی قنبری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی,
چکیده :
اخلاق ایجابی مجموعه فضایل و ملکات جاری در تمام جوامع بشری، و ضامن قوام و دوام حیات جامعه انسانی است. از آن جهت که در عرفان دستیابی به بطون نهایی این فضایل مورد توجه است، این گونه فضیلت ها عرفانی هم تلقی می شوند و در سیروسلوک در مقام عمل، تنها به جنبه های مشترک آنها اکتفا نمی شود، بلکه عارفان به آخرین مراحل آن عطف توجه می کنند. البته این موضوعات از آن جهت که اخلاقی اند، با موضوعات عام اخلاقی تفاوتی ندارند، اما عارفان نه به لایه های ظاهری و عام آنها، بلکه به ژرفای آنها می پردازند. ترزا آویلایی (1515-1582 م) و جلال الدین محمد مولوی (604-672 ق) عارفانی از دو سنت مسیحی و اسلامی اند که در آثارشان عنایت ویژه ای به اخلاق ایجابی عرفانی هم چون فروتنی، اخلاص، عفو و ... داشته اند و بر اهمیت و جایگاه آنها در سلوک عرفانی تاکید ورزیده اند. اخلاق در آثار عارفان یاد شده از جایگاه ویژه ای برخوردار است، چندان که بدون توجه به آنها سلوک ناممکن می شود. در این میان، ترزا آویلایی به حدی به فضیلت اخلاقی - عرفانی فروتنی اهمیت می دهد که می توان عرفان وی را عرفان فروتنی دانست که بدون توجه به آن سلوک به سرانجامی نمی رسد. نظر مولوی هم کم و بیش در این مقوله شبیه ترزاست و تخلق سالک به فروتنی را مانع نفوذ شیطان در وجود او، و عامل رسیدن به مقام امیری انسان بر کائنات و دستیابی به وصال الاهی می داند.
صفحات :
از صفحه 123 تا 149