جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
>
اصطلاحنامه فلسفه
>
حکمت نظری
>
فلسفه (خاص)
>
فلسفه الهی
>
فلسفه اسلامی
>
امور عامه
>
احکام کلی وجود
>
احکام سلبی وجود
>
جوهر
>
جوهر مجرد
>
عقل ( جوهر )
>
عقول طولیه
>
عقول عشره
>
عقل فعال
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
تعداد رکورد ها : 168
عنوان :
چیستی «عقل فعال» در نظریۀ عقل نزد ابنباجه
نویسنده:
حسن عباسی حسین ابادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
مراجع
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
معرفت شناسی اسلامی
,
عقل فعال
چکیده :
«عقل فعال» در فلسفۀ ابنباجه در معرفتشناسی، اخلاق و سعادت انسان اهمیت دارد. ازاینرو مبحث «عقل فعال» از جهات مختلف مورد بحث است. «حقیقت عقل فعال» در جایگاه معرفتی و وجودی، صرفنظر از اهمیت آن برای غایت و سعادت انسان، مسئلۀ حاضر در این نوشتار است. پرسش این است عقل فعال چه جایگاهی وجودی و معرفتی در نظریۀ عقل ابنباجه دارد آیا در فرد انسانی و مربوط به نفس است یا در عالم بالا و امری جدای از انسان است؟ واحد است یا متکثر؟ ابنباجه جایگاه معرفتی افاضهکنندۀ علم و صور به عقول انسان و صور خیالی به حیوان برای عقل فعال قائل است و از حیث جایگاه وجودی عقل فعال نیز سخن او مشتت است و دربارۀ واحدیا کثیر بودن عقل در مراتب مختلف عقل، بنا بر معقولات آن عقل و نسبتی که با هیولا دارد سخن میگوید و عقل مستفاد و عقل فعال را از هرجهت واحد میداند. بر این اساس برای بررسی این مسئله و پاسخ به پرسشهای مطرح شده ابتدا نفس ناطقه را تبیین میکنیم سپس به مراتب عقل و چیستی عقل فعال در ابنباجه پرداخته و در آخر هم به تحلیل و بررسی مطالب گفتهشده میپردازیم. مقاله با روش توصیفی- تحلیلی نگارش شده است
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 127 تا 148
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تبیین رویکرد شهودی ملاصدرا در ادراک عقلی
نویسنده:
محمدکاظم رضازاده جودی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
عقل فعال
,
انعکاس
,
ادراکات عقلی(مقابل ادراکات حسی)
,
ادراک عقلی ملاصدرا
کلیدواژههای فرعی :
ملاصدرا ,
رابطه عقل و نفس ,
مشاهده عقلی ,
صورت عقلی ( مجرد ) ,
مُثُل ,
درجات نفس ,
عقل فعال از نظر ملاصدرا ,
آراء و اندیشه های ملاصدرا ,
اندیشه فلسفی ملاصدرا ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
ادراک عقلی یکی از سه ادراک اصلی انسان یعنی ادراک خیالی و حسی است. ملاصدرا بر این باور است که این نوع ادراکات در اثر تحول ذاتی نفس و ارتقاء به مراتب بالاتر هستی و اتحاد با عقل فعال یا مثل افلاطونی حاصل می شود که ممکن است به دو نحو: مشاهده صورت ها در عقل فعال یا انعکاس صورت ها در نفس محقق گردد. نظر ملاصدرا، نظریه دوم است. در این مقاله، مفهوم ادراکات عقلی، ماهیت و ویژگی های آن، حصولی یا حضوری بودن این ادراکات و... بر اساس نظریات ملاصدرا تبیین و بررسی شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 1 تا 13
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
آرا معرفتی دنس اسکوتوس و مقایسه آن با آرا ابن سینا
نویسنده:
مهدی عباس زاده
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه علامه طباطبایی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ابن سینا
,
دنس اسکوتوس
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
فلسفه مشاء
,
فلسفه بوعلی
,
فلسفة تطبیقی
,
معرفت شناسی ابن سینا
,
معرفت شناسی دنس اسکوتوس
کلیدواژههای فرعی :
اشارات و تنبیهات ,
صورت معقول ,
اشراق الهی ,
علم نفس ,
ادراک انسان ,
اشراق ,
فلسفه ارسطو ,
عقل فعال ,
عقل(منطق) ,
معرفت(ادراک جزئی) ,
تخیل(راه های معرفت) ,
شهود((ادراک بی واسطه)، اصطلاح وابسته) ,
قوه قدسیه(اصطلاح وابسته) ,
قوای ادراکی(اصطلاح وابسته) ,
حس(قوه حاسه) ,
یقین به معنی خاص(اصطلاح وابسته) ,
فرایند ادراک ,
متعلق طبیعی عقل ,
نظریه اشراق ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
1735-3238
چکیده :
این نوشتار بر آن است که به بررسی و تبیین آرا فیلسوف و متکلم اسکاتلندی مدرسی، یوهانس دنس اسکوتوس (1308-1266 م.) درباره «معرفت» و مقایسه اجمالی آن با آرا معرفتی ابن سینا بپردازد. اسکوتوس ترجمه لاتین کتاب «الشفاء» ابن سینا را مطالعه کرده است و آنگونه که در ضمن این نوشتار مشاهده خواهد شد، افکار و آرا معرفتی ابن سینا بر آرا اسکوتوس در زمینه قوای ادراکی، فرایند ادراک، متعلق طبیعی عقل، اقسام معرفت و مراتب یقین و ... تاثیر بسیار داشته است. به رغم اینکه هم اسکوتوس و هم ابن سینا در حوزه افکار فلسفی به نحوی تحت تاثیر ارسطو و سنت مشاء هستند و بالطبع شباهت های فراوانی در آرا این دو متفکر وجود دارد، لکن برخی تفاوتها نیز قابل طرح است. از این جهت می توان آرا این دو متفکر را با هم مقایسه کرد چراکه زمینه منطقی برای چنین مقایسه ای وجود دارد. البته باید توجه داشت که به هر حال، اسکوتوس در فضای فکری مسیحیت می اندیشد و ابن سینا در عالم اسلامی، و این تفاوت فضا و فرهنگ را در هر مقایسه ای همواره باید مدنظر داشت.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 53 تا 74
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
سابقه «پیر ما» در غزلی از حافظ
نویسنده:
نصراله پورجوادی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: موسسه پژوهشی حكمت و فلسفه ايران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عطار
,
حافظ شیرازی
,
«پیر ما»
,
حسین بن منصور حلاج
,
ادبیات عرفانی
,
پیر (عرفان)
کلیدواژههای فرعی :
مسجد ,
10. شریعت/ Šarīʿa ,
خرابات ,
شیخ صنعان ,
عهد الست (میثاق) ,
عقل فعال ,
سالک ,
چکیده :
حافظ در بیت «دوش از مسجد سوی میخانه آمد پیر ما / چیست یاران طریقت بعد از این تدبیر ما» از پیری یاد می کند که در ابتدا خراباتی نبوده، بلکه اهل طریقت و مسجد بوده و حال، ناگهان خراباتی شده است. منظور حافظ از این شخصیت که «پیر ما» خوانده شده چه کسی بوده است؟ آیا این پیر، شخصیتی تاریخی و واقعی بوده یا صرفا شاعر، در عالم خیال خود، او را خلق کرده است؟ برخی از مفسران قدیم و جدید حافظ، مقصود از این پیر را «شیخ صنعان» (در داستان منطق الطیرِ عطار) می دانند، ولی به دلایل مختلف این تفسیر نمی تواند درست باشد. در این مقاله، با توجه به آنچه شاعران عارف پیش از حافظ، و به ویژه عطار، گفته اند و نیز با توجه به دیگر ابیات حافظ، اثبات شده است که مقصود حافظ از «پیر ما» حسین بن منصور حلاج است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 51 تا 65
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حاکم آرمانی و عالم خیال در حکمت سیاسی اشراقی
نویسنده:
احمد بستانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: موسسه پژوهشی حكمت و فلسفه ايران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
سهروردی
,
حاکم آرمانی
,
عرفان اسلامی
,
حکمت اشراق the School of Illumination
,
فلسفه سیاست
,
عالَم خیال(مقابل عالَم حقیقت)
,
اندیشه سیاسی در اسلام
کلیدواژههای فرعی :
عرفان و سیاست ,
سلوک عرفانی ,
عقل فعال ,
مقام ولایت(قسیم مقام نبوت و رسالت و خلافت ,
علم حضوری(مقابل علم حصولی) ,
نظریه اضافه اشراقی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
شهاب الدین سهروردی با تاسیس حکمت اشراقی تحولی عظیم در تاریخ اندیشه ایرانی ایجاد کرد. حکمت اشراقی نگرش نوینی فراهم آورد که بر وجوه مختلف حیات فکری ایرانیان، و از جمله اندیشه سیاسی ایرانی، تاثیری جدی و تعیین کننده برجای گذاشت. نظام وجودی و معرفتی اشراقی میدان فلسفی و فضای نوینی فراهم آورد که در ذیل آن شرایط امکان پیدایش افقی نو در تاریخ اندیشه سیاسی ایرانی فراهم گشت. از آنجا که مهم ترین پرسش در فلسفه سیاسی اسلامی به حاکم آرمانی و خصوصیات او مربوط می شود، شیخ اشراق با عرضه پاسخی جدید به این پرسش تحولی در تاریخ اندیشه سیاسی فراهم آورد. تا پیش از سهروردی، نظریه حکومت فیلسوف، که به ویژه به دست فارابی و حکمای سیاسی مشایی بسط داده شد، نظریه غالب در فلسفه سیاسی اسلامی بود؛ اما، شیخ اشراق برای نخستین بار به طرح لزوم حکومت «قطب» که همان انسان کامل عرفانی است، پرداخت و اعتقاد داشت تنها در صورت حکومت چنین فردی نظام سیاسی هماهنگ با سامان عالم و تحت تدبیر الهی قرار خواهد گرفت. عنایت سهروردی به لزوم حکومت چنین فردی بر مبانی وجودشناختی و معرفت شناختی مبتنی است که در علم الانوار اشراقی تدوین گشته اند و همان گونه که هانری کربن (1903-1979)، سهروردی شناس برجسته معاصر، توضیح داده است، «عالم خیال» را باید یکی از مهم ترین عناصر آن دانست. در پژوهش حاضر می کوشیم ضمن تبیین اندیشه سیاسی سهروردی و بازسازی نگرش وی به مساله حاکم آرمانی و ویژگی های وی، نسبت میان عالم خیال، به مثابه عالمی مابین عوالم معقول و محسوس که پشتوانه وجودی شهود اشراقی است، با بحث حاکم آرمانی و مشروعیت سیاسی او در آیین سیاسی اشراقی پیوند برقرار کنیم و نشان دهیم در اندیشه سیاسی اشراقی مهم ترین ویژگی حاکم آرمانی را باید در ارتباط وی با عالم خیال، به مثابه دریچه ای بر عوالم برتر و واسطه ای برای تحقق تدبیر الهی بر روی زمین جستجو کرد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 5 تا 31
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی جایگاه وجودشناسی و معرفتشناسی عقل فعال در فلسفه مشاء و مقایسه آن با حکمت متعالیه
نویسنده:
تالیف خدیجه عادلزاده.
نوع منبع :
کتابشناسی(نمایه کتاب) , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
اراک: جهاد دانشگاهی، سازمان انتشارات، واحد استان مرکزی,
کلیدواژههای اصلی :
معرفت شناسی اسلامی
,
حکمت متعالیه
,
عقل فعال
,
فلسفه تطبیقی
شابک (isbn):
: 978-622-5702-49-3
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بازتاب فرهنگی کیش مانوی
نویسنده:
ابوالقاسم اسماعیل پور
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه شهید بهشتی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اسماعیلیه ( صوفیه )
,
عرفان مانوی
,
مانویت (ادیان آریایی ایران باستان)
,
آیین گنوسی (ادیان خاموش)
,
مانویت (ادیان خاموش ایران باستان)
کلیدواژههای فرعی :
غلات شیعه ,
اهل بیت(ع) ,
عرفان اسماعیلی ,
عرفان اسلامی ,
عقل فعال ,
شیعه امامیه Twelver Shiism (فرق تشیع) ,
ثنویت مانوی ,
دین مسیحیت (ادیان زنده) ,
عرفان یهودی ,
ظهور نور ازلی ,
عالم ناسوت ,
عالم سماوی ,
اخوت اسماعیلی ,
طبقات اخوت اسماعیلی ,
چکیده :
بازتاب فرهنگی مانویت را در سده های نخستین دوره اسلامی به خوبی می توان مشاهده کرد. طرد حیات زمینی و نفی مادیات و پرداختن به امور اخروی، که جزو درونمایه های اصلی کیش مانوی است، از طریق تصوف و عرفان اسلامی تداوم یافت. غلات شیعه و زنادقه در زمره فرقه های متاثر از مانویت بوده اند. در تفاسیر عرفانی نیز از "نور ازلی" سخن رفته است که بازمانده باور مانویان به بهشت نور و هبوط نور از عالم سماوی به عالم ناسوت است. بازتاب دینی، اعتقادی و فرهنگی گنوسیان در ایران و جهان اسلام از اواخر سده سوم میلادی آغاز شد و تا نهضت اسماعیلیه ادامه داشت. فلاسفه اسلامی بعضی از اصطلاحات و مضامین ویژه مانوی را در آثار فلسفی خود به کار برده اند. دانشمندان اسماعیلی نیز در این کار نقشی اساسی داشته اند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 323 تا 333
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ابداعات فارابی در مفهوم و کارکرد تخیل
نویسنده:
حسن بلخاری قهی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه شهید بهشتی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
نفس شناسی فارابی
,
علم نفس
,
فارابی
,
فلسفه ارسطو
,
فلسفه افلاطون
,
خیال(معرفت شناسی)
,
مقاله درباره فارابی
کلیدواژههای فرعی :
نبوت ,
ادراک تخیلی ,
ادراک حسی ,
ادراک عقلی ,
پسوخه ,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی) ,
معرفت شناسی اسلامی ,
فلسفه یونان ,
فلسفه نوافلاطونی ,
افعال نفس ,
عقل فعال ,
مُثُل ,
وحدت قوای نفس ,
کتاب جمهوری (افلاطون) ,
مراتب معرفت(عرفان نظری) ,
محاکات خیالیه(اصطلاح وابسته) ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
درباره نفس ,
معرفت شناسی یونانی ,
حوزه اسکندریه ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
بحث قوه خیال و نوع کارکرد آن در نفس، از جمله مهم ترین مباحث معرفت شناسی در فلسفه به معنای اعم آن است. در نظام فلسفی یونان، افلاطون برای اولین بار در بحث مراتب معرفت، خیال را در مرتبت آخر و پست تر قرار داد؛ و این خود از جمله ادله طرد و رد شعرا و هنرمندان از اتوپیای او بود. ارسطو در کتاب «درباره نفس» برخورد فلسفی تری با تخیل داشت. او خیال را یکی از قوای نفس شناخته که قادر به حفظ و ضبط صور است. فلسفه اسلامی که در طلیعه خود به بازخوانی متون یونانی در فلسفه پرداخت برخی از بنیادهای افلاطون و ارسطو و نیز مکاتب آنان در حوزه نوافلاطونی و اسکندرانی را به منزله پایه پذیرفت؛ اما نواقص و نواقض آن ها را بر نتافت فلذا دست به تنقیح، تصحیح و تکمیل آرا فلاسفه یونانی زد. در این میان فارابی که او را معلم ثانی می دانند و از بزرگ ترین فلاسفه اسلامی و به تعبیری موسس فلسفه اسلامی است، در باب خیال و تخیل ابداعاتی دارد. این ابداعات که سرآغازی بر عمیق ترین مباحث خیال و تخیل در فرهنگ ایرانی ـ اسلامی گردید؛ نتایج ادبی درخشانی را در متن این فرهنگ پدید آورد. پرسش های اصلی این مقاله، چیستی و ماهیت این ابداعات و نیز تبیین منابع و بنیان هایی است که این ابتکارات را موجب شده اند لیکن به دلایلی که در متن خواهد آمد، شرح اصلی این معنا، منوط و مشروط به تبیین جایگاه تخیل در فلسفه یونانی و به ویژه آرا ارسطو است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 75 تا 90
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نزول و صعود روح رحمانی در شعر حجت حق ابن سینا حکیم مشائی و شیخ اشراق شهاب الدین سهروردی حکیم اشراقی
نویسنده:
امیر محمود انوار
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
هبوط
,
علم نفس
,
ابن سینا
,
حکمت اشراق the School of Illumination
,
فلسفه بوعلی
,
روح رحمانی
کلیدواژههای فرعی :
اشارات و تنبیهات ,
نظریه نفس ابن سینا ,
نفس حیوانی ,
ادیان توحیدی ,
تجرد نفس ناطقه ,
قصیده عرفانی «عینیه» ,
روح ,
عالم قدس ,
عقل فعال ,
قرآن ,
نفس شناسی سهروردی ,
عالَم لاهوت(قسیم عالَم جبروت و ملک و ملکوت) ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
عالم ناسوت ,
صعود روح ,
هبوط روح در جسم ,
نفس ناطقه الهیه ,
قصیده حائیه ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
«ونفخت فیه من روحی» که انسان را فرستادیم بیرون/جمال خویش بر صحرا نهادیم. حجه الحق و شرف الملک و امام الحکما، الشیخ الرئیس حسین بن عبداله بن حسن بن علی بن سینا، حکیم مشائی و ابوالفتوح شهاب الدین، یحیی بن حبش بن امیرک السهروردی را در نزول و صعود روح رحمانی و نفس ناطقه انسانی و بر عالم نفس حیوانی و عالم ناسوت جسمانی و نیز بازگشت آن به عالم قدس سبحانی و لاهوت و هاهوت یزدانی دو قصیده عینیه و حائیه است که نگارنده در پرتو خورشید قرآن درباره روح و نزول و صعود آن و حقیقت محمدیه به نثر و نظم شرحی پرداخته و قصیده عینیه ابن سینا را درباره هبوط روح آورده و از دو ترجمه و شرح منظوم اثر دانشمند و مفسر علامه شادروان سید محمد حسین انوار شیرازی و حکیم علامه حائری مازندرانی یاد کرده است. هبطت الیک من المحل الارفع/ ورقا ذات تعزز و تمنع شد طایر فرخنده ای از آسمان/در جسم تو بگزید جا و گشت جانسوی تو از فراز گشت روان/ با فر و ناز آن کشیده میان ابدا تحن الیکم الارواح/ و وصالکم ریحانها والراح شوق دیدار شما ای قدسیان در جان ماست/ وصلتان شادی ما و باده و ریحان ماست بال بگشوده مرغ جان سویت/ تا زند بال بر سر کویت
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 9 تا 31
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نفس و حافظ آن، در آیه چهارم سوره طارق با تأکید بر دیدگاه ملاصدرا و علامه طباطبایی
نویسنده:
عبدالله حاجی علی لالانی، سلمان قاسم نیا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علامه طباطبایی
,
نفس در قرآن
,
علم نفس
,
حکمت متعالیه
,
سوره طارق
,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته)
,
درباره علامه طباطبایی
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
ملک ,
روح انسانی ,
اهل بیت(ع) ,
حافظ شیرازی ,
قاعده «الواحد» ,
عقل فعال ,
تفسیر قرآن ,
عقل هیولانی ,
عقل مستفاد ,
روح قدسی انسان ,
قوه حیوانی ,
علیت فاعلی نفس ,
ملائک الهی ,
حفاظت الهی ,
مبدأ فاعلی نفس ,
گفتار نفس ,
تفسیر المیزان (کتاب) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
فیض کاشانی: ملا محسن فیض کاشانی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
ناصر مکارم شیرازی
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
6024-2251
چکیده :
قرآن کریم در آیه «ان کل نفس لما علیها حافظ» (طارق، 4) به یکی از ویژگی های نفس انسانی (که حافظ داشتن نفس است) اشاره می کند، اما مفسرین در تفسیر این آیه دارای نظرات متنوعی هستند، جمع زیادی از مفسرین منظور از نفس مورد اشاره در آیه را روح انسانی و منظور از حافظ را ملائک الهی می دانند، ولی برخی تفاسیر به یک اعتبار نفس را بر ماسوی اله تعمیم داده اند و از این جهت، منظور از حافظ را خداوند دانسته اند و معدودی نیز نفس را قوه حیوانی و حافظ را روح معرفی کرده اند. در این مقاله ضمن بیان این نظرات، به دلیل اینکه یکی از مهم ترین مبانی اختلاف تفاسیر در تفسیر این آیه، گرایشات فلسفی است، دیدگاه ملاصدرا و علامه طباطبایی مورد تاکید قرار گرفته است، به ویژه اینکه نقش علیت فاعلی حافظ برای نفس، که مورد تاکید ملاصدرا است و قول دوم علامه طباطبایی که مقصود از حافظ را جنس حافظ می داند، متمایز از تفاسیر دیگر است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 23 تا 41
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
تعداد رکورد ها : 168
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید