جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 19
القواعد الکلامیة: تبحث عن أصول عامة یُعتمد علیها فی حل المسائل الکلامیة
نویسنده:
علی ربانی گلپایگانی
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم : مؤسسة الامام الصادق عليه السلام,
چکیده :
«القواعد الکلامیه»، کتابی است به زبان عربی که در شرح تعدادی از قواعد کلام اسلامی تالیف علی ربانی گلپایگانی، می‌ باشد. مولف در این کتاب به شرح و بررسی این قواعد پرداخته که عبارتند از: قاعده تحسین و تقبیح عقلی، عدل و حکمت، قاعده لطف و قاعده اصلح. این‌ ها قواعد کلامی هستند که بسیاری از مباحث کلامی عدلیه بر آن‌ ها مبتنی است.
ترسیمی از دیدگاه علامه طباطبایی(ره) در مورد حسن و قبح
نویسنده:
عبدالحمید واسطی, رضا برنجکار
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
بررسی و نقد نظریۀ جنبشِ «احیای اعتزال»
نویسنده:
محسن جوادی
نوع منبع :
مقاله , سخنرانی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
استاد جوادی در این گفتار ‌می‌کوشد با توجه به مسئلۀ «حسن و قبح عقلی» و بررسی «نقش عقل در استنباط قواعد دینی»، مقدمه‌ای برای بررسی جنبش احیای اعتزال ـ‌که در ایران توسط کسانی مثل دکتر سروش مطرح می‌شود‌ـ پی‌ریزی کند. وی در ابتدا معنای لفظی و مصطلح حسن و قبح عقلی را تشریح می‌کند و سپس مفهوم آن را در فلسفۀ اخلاق از دیدگاه‌های مختلف می‌کاود. او در ادامه با طرح مسئلۀ عقل و شرع و رابطۀ آنها می‌کوشد روشن نماید حدود استقلال عقل درصورت پذیرش مصدریت و مرجعیت آن تا کجاست و اینکه با پذیرش چنین قاعده‌ای با چه چالش‌هایی روبه‌روخواهیم شد.
حسن و قبح در اندیشه شهید صدر
نویسنده:
محمدعلی اسماعیلی
نوع منبع :
کتابشناسی(نمایه کتاب) , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
قم - ایران: بوستان کتاب,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
آیت‌الله شهید سیدمحمدباقر صدر در شمار اندک اندیشورانی است که ضمن «جامعیت و گستردگی»، «اصالت و عمق»، «نظام‌مندی و انسجام»، «ثمره‌یابی و نگرش عینی» و «به‌روز بودن و عصری زیستن» توانسته نوآوری‌های بسیاری در حوزه‌های مختلف دانش اسلامی رقم بزند که زوایای مسئله کلامی«حسن وقبح» نمونه‌ای از آنهاست. نوشتار حاضر می‌کوشد اندیشه‌های وی را در چهار حوزه «معنا شناسی»، «هستی شناسی»، «معرفت‌شناسی» و «منطق شناسی حسن و قبح» جمع‌آوری، تنظیم، تحلیل و تقریر کند و در پایان با بهره‌گیری از میراث کلامی و فلسفی پیشینیان، مورد ارزیابی قرار دهد. کتاب «حسن و قبح در اندیشه شهید صدر» در شش فصل تهیه و نگاشته شده است؛ نویسنده این کتاب در فصل نخست کلیاتی همچون «مؤلفه های مسأله حسن و قبح»، «پیشینه مسأله حسن و قبح» و «حسن و قبح در اندیشه شهید صدر» و در فصل دوم «معناشناسی حسن و قبح» را از طریق بررسی «رابطه حسن و قبح با مصلحت و مفسده»، «رابطه حسن و قبح با استحقاق مدح و ذم»، «رابطه حسن و قبح با میل و غریزه»، «رابطه حسن و قبح با استحقاق ثواب و عقاب»، «تفسیر صحیح حسن و قبح در اندیشه شهید صدر» و «حسن و قبح، مفهوم ماهوی، منطقی یا مفهوم فلسفی» مورد تبیین قرار داده است. نگارنده این کتاب در فصل سوم «هستی‌شناسی حسن و قبح»، در فصل چهارم «معرفت‌شناسی حسن و قبح»، در فصل پنجم «منطق‌شناسی حسن و قبح» و در فصل ششم «کاربردشناسی حسن و قبح» را مورد تبیین و بررسی قرار می‌دهد. کتاب «حسن و قبح در اندیشه شهید صدر» نوشته محمدعلی اسماعیلی به‌همت مؤسسه بوستان کتاب قم در 488 صفحه منتشر شده است.
درسگفتار قواعد کلامی - قاعده حسن و قبح
مدرس:
رضا برنجکار
نوع منبع :
صوت , درس گفتار،جزوه وتقریرات
منابع دیجیتالی :
چکیده :
بسیاری از مسائل و گزاره های کلامی،‌ با وجود اهمیت بسیار زیاد تنها در ابواب خاص خود محصور هستند و ثمره و نتیجه ای در ابواب دیگر کلامی ندارند. اما برخی از مسائل کلامی وجود دارند که محصور و منحصر به یک باب خاص نیستند و در جای جای منظومه کلامی از آن‌ها استفاده می شود و پاسخ متکلم به این مسائل تاثیر بسزایی در کل نظام کلامی وی دارد. به این مسائل کلی و مهم می توان عنوان عنوان «قواعد کلامی» داد. قواعد کلامی در آثار قدما معمولا جایگاه مشخصی ندارند و در میان ابواب کلام متفرق هستند، اما امروز با گسترش مباحث کلامی و بروز شبهات و سوالات جدی پیرامون برخی از این قواعد،‌ به نظر می رسد جداسازی این قواعد از دل متون کلامی و بحث مستقل پیرامون آنها ضروری به نظر می رسد. این جداسازی مقدمه ای برای تدوین دانش «اصول کلام» خواهد بود. استاد دکتر برنجکار در این دوره به قواعد کلامی کلی در باب عدل الهی پرداخته اند. نخستین قاعده کلامی مهم در مساله عدل الهی، مساله حسن و قبح عقلی است. چیستی حسن و قبح عقلی، توانایی عقل بشری در کشف آن، جایگاه شرع در کنار حسن و قبح و پایبندی خداوند متعال به حسن و قبح از جمله مسائل بسیار مهمی است که در طول تاریخ تمدن اسلامی میان فرقه های مختلفی چون معتزله، اشاعره و امامیه محل بحث و گفتگوی جدی بوده است و نتیجه بحث از آنها در مباحث کلامی متعددی ثمره خواهد داشت.
ارزیابی دیدگاه ابن‌تیمیه در بحث حسن و قبح
نویسنده:
سید ابوالفضل حسینی‌پور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
حسن و قبح عقلی از موضوعات بحث‌برانگیز در محافل علمی مسلمانان بوده است. معتزله حسن و قبح را عقلی و اشاعره آن را شرعی می‌دانسته‌اند. ابن‌تیمیه، متفکر اصلی سلفیت، کوشیده است هر دو مکتب را نقد، و دیدگاه جدیدی عرضه کند. وی حسن و قبح را عقلی دانسته، اما تأکید کرده است که روش معتزله را در این بحث قبول ندارد، چراکه منجر به تشبیه خدا به بندگان می‌شود. از طرف دیگر، ضمن رد حسن و قبح شرعی، آن را مخالف عقل و نقل می‌داند. هرچند ابن‌تیمیه حسن و قبح را عقلی می‌داند ولی برخی لوازم آن، مانند ذاتی‌بودنش، را نمی‌پذیرد. در مجموع، برخی از دیدگاه‌های ابن‌تیمیه قوت‌هایی دارد و برخی از آنها هم ضعف‌های جدی دارد که در این مقاله بررسی شده است.
قاعده کلامی حسن و قبح عقلی
نویسنده:
رضا برنجکار, مهدی نصرتیان اهور
نوع منبع :
کتابشناسی(نمایه کتاب)
وضعیت نشر :
قم - ایران: دارالحدیث,
چکیده :
مقصود از قاعده کلامی، گزاره ای کلّی است که می تواند در تعداد قابل توجهی از مسائل مهم کلامی مبنا و دلیل قرار گیرد. قواعد کلامی را در یک تقسیم می توان به قواعد مربوط به شناخت خدا و قواعد مربوط به شناخت افعال خدا تقسیم کرد. قسم اخیر به ابواب عدل، نبوّت، امامت و معاد مربوط می شود، اما بسیاری از این قواعد، مانند قاعده حُسن و قُبح عقلی، در همه این ابواب مورد استفاده قرار می گیرد. از این رو، همه این قواعد در بخش افعال الهی قرار داده می شود. این کتاب به نخستین و مهم ترین قاعده کلامی افعال الهی، یعنی قاعده حُسن و قُبح عقلی، اختصاص دارد. قاعده حُسن و قُبح عقلی یکی از قواعد پُر کاربرد در علم کلام است. بسیاری از مسائل کلامی، به ویژه مسائل مربوط به افعال الهی، مانند تفسیر عدل به این که خدا کار قبیح نمی کند، فاعلیت انسان و انکار جبر، تفسیر قضا و قدر به گونه ای که به جبر نیانجامد، پاسخ به شبهه شُرور که درصدد نسبت دادن فعل قبیح به خداست و حُسن تکلیف، بر اساس همین قاعده پایه ریزی شده اند. همچنین اثبات دیگر اصول دین، یعنی نبوّت، امامت، معاد و نیز لزوم ایمان به خدا، به درستیِ این قاعده وابسته است. مطالب کتاب در پنج فصل زیر تنظیم شده است: فصل اول: مقدمه و تاریخچه بحث فصل دوم: بررسی دیدگاه های مخالفانِ قاعده (اشاعره و فلاسفه) فصل سوم: بررسی دیدگاه های موافقان قاعده (امامیه و معتزله) فصل چهارم: تبیین دیدگاه برگزیده فصل پنجم: آثار و لوازم قاعده در بحث عدل الهی
آرا و اندیشه های کلامی شیخ مفید «ره» در عدل الهی
نویسنده:
محبوبه پورمحمدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
پژوهش پیش رو به بررسی آرا و اندیشه های کلامی شیخ مفید پیرامون عدل الهی می پردازد. شیخ مفید دانشمند عقل گرا ی شیعه که به عنوان پایه گذار اندیشه کلامی امامیه شناخته می‌شود، علاوه بر دسترسی به تمامی میراث نقلی شیعه به علوم عقلی برون دینی نیز تسلط داشته است و با ادبیات علمی رایج جهان اسلام در قرن چهارم هجری قمری به پایه گذاری و تدوین اصولی کلام امامیه می پردازد. در این تحقیق برای درک صحیح از اندیشه شیعه در مبحث عدل الهی، به بازخوانی آرای شیخ مفید در این موضوع خواهیم پرداخت. شیخ مفید، ضمن تعریف عدل به «جزا دادن به قدر استحقاق عمل»، اغلب موارد مواجهه خداوند با افعال آدمی را فراتر از عدل، بلکه بر اساس فضل بی انتهای خداوند می داند. وی که قائل به حسن و قبح عقلی ذاتی است، و ساحت قدسی خداوند را از ارتکاب به هرنوع فعل قبیح و یا فروگذار کردن از فعل واجب منزه می داند، دیگر قواعد کلامی از جمله قاعده لطف و اصلح را بر مبنای قاعده حسن و قبح عقلی و برپایه جود و کرم خداوند تعریف و تبیین کرده است. ایشان، مسائل کلامی مرتبط با عدل الهی را نیز با استفاده از قاعده حسن و قبح عقلی و در ارتباط با افعال آدمی تبیین کرده است. در مساله جبر و اختیار، ضمن نقد جبرگرایی و تکفیر جبرگرایان، و تعریف تفویض شرعی در این مبحث، به تبیین دیدگاه اهل بیت علیهم السلام در قالب نظریه الامر بین الامرین پرداخته است؛ و در بحث قضا و قدر با تقسیم افعال به فعل خدا و فعل بنده، مراتب قضا و قدر را در هر یک تشریح کرده است.وی اگرچه دلیل عقلی برای بدا نیافته است اما به استناد روایات اهل بیت علیهم السلام به دفاع از آموزه بدا و تشریح صحیح این آموزه پرداخته است.کلیدواژه ها: شیخ مفید، عدل الهی، قاعده حسن و قبح، قاعده لطف، جبر و اختیار، قضا و قدر، بدا.
  • تعداد رکورد ها : 19