جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

«ویلهلم دیلتای» فیلسوف و اندیشمند آلمانی بر این اعتقاد بود که کار علوم انسانی این است که آگاهی مستقیمی را گردآوری کند که پیشاپیش در مورد جنبه های گوگاگون حیات تاریخی موجود است و بکوشد این آگاهی را از طریق شناخت مفهومی تا حد ممکن سامان دهد. یکی از وظایف معرفت شناسی علوم انسانی این است که حدود و مشخصه هایی را شناسایی کند که در محدوده آنها می توان نظامی از علوم انسانی ترتیب داد و بررسی نمود که روش ها و شیوه های این علوم را تا کجا می توان از روش ها و شیوه های علوم طبیعی متمایز کرد. اما دیلتای این مسائل مربوط به معرفت شناسی و روش علوم انسانی را به عنوان بخشی از پرسش هایی بسیار گسترده تر در مورد ماهیت فهم انسان در متن این پرسش ها جای داده است . مترجم این کتاب قصد داشت پس از ترجمه جلد اول ، جلد دوم آن را ترجمه و روانه بازار نشر کند اما برای پرهیز از وقفه در کار ، ترجمه جلد سوم را آغاز کرد چرا که جلد دوم آن در دسترس نبود. طرح کلی دیلتای در تدوین علوم انسانی ، تعریف ، روش ، منطق و نتیجه آن در مقدمه جلد اول آمده است. ویلهلم دیلتای این مجلد را « تشکل جهان تاریخی در علوم انسانی » نامیده است . او عرفا عضو یکی از نحله های فلسفی آلمان پس از کانت محسوب می گردد که به نوکانتی ها مشهور شده اند.

نوشته های موجود در مجموعه «بنیاد حق طبیعی» از کیفیت ادبی و فلسفی قابل توجهی برخوردار است و از هیجان انگیزترین آثار «فیخته» است. این مجموعه باید مورد توجه دانشجویان فلسفه و دانشجویان ادبیات و فرهنگ آلمان باشد.

این تعریف دقیق هر اثر "کلاسیک" است که نه تنها عمق و جهت جدیدی از اندیشه را معرفی می کند ، بلکه بینش اصلی آن پایدار باقی بماند. وقتی "خرد و انقلاب" به قلم "هربرت مارکوزه" برای اولین بار در سال 1940 پدیدار شد ، به دلیل خوانش عمیق و بدون تحریف نظریه ی اجتماعی و سیاسی "هگل" مورد تحسین قرار گرفت. امروزه ، قدردانی از کارهای "هربرت مارکوزه" همچنان بالاست و بیش از هر زمان دیگری مطرح است. در زمینه ی تغییر سریع واقعیت های سیاسی پس از جنگ سرد ، هیچ راهنمای بهتری نسبت به "هربرت مارکوزه" در مورد اینکه کجا بوده ایم و اکنون چه انتظاراتی داریم، وجود ندارد. همان طور که وی به خوبی درک کرده بود ، رویدادهای متلاطم و تماشایی سیاسی همیشه در کانال هایی قرار می گرفت که پیش از این توسط نظریات سیاسی تنظیم شده بود. و او به همان اندازه فهمید که این نظریه ی غالبا درک نشده و مورد سوءتفاهم قرار گرفته ی "هگل" است که در واقع مسیر اساسی زندگی سیاسی مدرن را تعیین می کند. ترکیب جنبه ی پژوهشگرانه ی "هربرت مارکوزه" با درخشش و صداقتی شفاف در پرداختن به منابع و پیامدهای نظریه ی اجتماعی "هگل"، امری است که خوانندگان قدردان آن خواهند بود. "خرد و انقلاب" تفسیری استادانه از فلسفه ی "هگل" و تأثیری است که از انقلاب فرانسه تا امروز بر اندیشه ی سیاسی اروپا داشته است. این اثر نخستین مطالعه ی سیستماتیک از هگل به وسیله ی یک مارکسیست بود و از جمله نخستین بحث های صورت گرفته بود که مفاهیم هگلی و مارکسیستی مانند بیگانگی ، ذهنیت ، منفی گرایی و انتقاد مکتب فرانکفورت از اثبات گرایی را به مخاطبان گسترده بین المللی معرفی کرد. مارکوزه بر آن است که در این اثر نخست با یک استدلال علمی و مطابق با روش های پذیرفته شده بحث فلسفی در جهان غرب، فلسفه و منطق دیالکتیکی هگل را به عنوان بنیاد فلسفی مارکسیسم، برای خوانندگان تشریح کند و سپس با تجزیه و تحلیل مایه های اصلی آثار مارکس، نشان دهد که مارکس از هرگونه جامعه پرستی بیزار بود و برای هیچ کس این جواز را صادر نکرده بود که افکار و شادکامی و آزادی اش را در پیشگاه جامعه قربانی کند.

این تعریف دقیق هر اثر "کلاسیک" است که نه تنها عمق و جهت جدیدی از اندیشه را معرفی می کند ، بلکه بینش اصلی آن پایدار باقی بماند. وقتی "خرد و انقلاب" به قلم "هربرت مارکوزه" برای اولین بار در سال 1940 پدیدار شد ، به دلیل خوانش عمیق و بدون تحریف نظریه ی اجتماعی و سیاسی "هگل" مورد تحسین قرار گرفت. امروزه ، قدردانی از کارهای "هربرت مارکوزه" همچنان بالاست و بیش از هر زمان دیگری مطرح است. در زمینه ی تغییر سریع واقعیت های سیاسی پس از جنگ سرد ، هیچ راهنمای بهتری نسبت به "هربرت مارکوزه" در مورد اینکه کجا بوده ایم و اکنون چه انتظاراتی داریم، وجود ندارد. همان طور که وی به خوبی درک کرده بود ، رویدادهای متلاطم و تماشایی سیاسی همیشه در کانال هایی قرار می گرفت که پیش از این توسط نظریات سیاسی تنظیم شده بود. و او به همان اندازه فهمید که این نظریه ی غالبا درک نشده و مورد سوءتفاهم قرار گرفته ی "هگل" است که در واقع مسیر اساسی زندگی سیاسی مدرن را تعیین می کند. ترکیب جنبه ی پژوهشگرانه ی "هربرت مارکوزه" با درخشش و صداقتی شفاف در پرداختن به منابع و پیامدهای نظریه ی اجتماعی "هگل"، امری است که خوانندگان قدردان آن خواهند بود. "خرد و انقلاب" تفسیری استادانه از فلسفه ی "هگل" و تأثیری است که از انقلاب فرانسه تا امروز بر اندیشه ی سیاسی اروپا داشته است. این اثر نخستین مطالعه ی سیستماتیک از هگل به وسیله ی یک مارکسیست بود و از جمله نخستین بحث های صورت گرفته بود که مفاهیم هگلی و مارکسیستی مانند بیگانگی ، ذهنیت ، منفی گرایی و انتقاد مکتب فرانکفورت از اثبات گرایی را به مخاطبان گسترده بین المللی معرفی کرد.

کتاب حاضر، درباره روان شناسی ادراک، ترجمه جلد دوم از گزیده شش جلدی مجموع آثار «دیلتای» است که در آن مولف، ضمن بررسی تاریخی عناصر شکل گیری مفاهیم علوم انسانی در متن علوم طبیعی، نحوه شکل گیری این مفاهیم را در ذهن و شیوه تدوین آن ارائه کرده است. در ابتدا، شرحی از مقولات زندگی و سپس دو مکتب روان شناسی تبیینی و توصیفی شرح داده شده است. در آخر نیز به بیان تاریخ شکل گیری مقولات زندگی در علوم طبیعی، عمدتا دو قرن هفدهم و هجدهم پرداخته و چگونگی شکل گیری مفهوم نوع یا گونه در تحقیقات علمای طبیعی و انتقال آن به هنر و علوم انسانی بررسی شده است.

اين كتاب شامل «رساله در باب روح و لفظ در فلسفه» به قلم «يوهان گوتليب فيشته» است كه در آن فيشته به بيان آرا و ديدگاه‌هاي خود درباره «فلسفه هنر و زيباشناسي»، پرداخته است. فيشته در اين رساله در توضيح «رانه‌هاي بنيادي انسان» سه رانه را از يكديگر تميز مي‌دهد؛ «رانه شناخت»، «رانه عملي» و «رانه زيبايي‌شناسانه» و سپس شرحي از نحوه عمل اين رانه‌ها ارائه مي‌دهد.

در طول تاریخ مخصوصاً در عصرکنونی نیازهای مادی و جسمانی انسان بیش‌تر مورد حمایت واقع شده و برعکس نیازهای معنوی او که جنبه مهم‌تر آن است مورد بی‌توجهی قرار گرفته و به فراموشی سپرده شده است. اگر آدمی از بُعد معنوی و روحانی وجود خویش غفلت نماید و حقیقت وجودی و اصالت خود را از یاد ببرد، دچار فقر ‌‌معنوی شده است. شناخت مسئله‌ی فقر معنوی و آگاهی از علل آن موجب می‌شود که آدمی با زمینه‌های آن به مقابله جدی برخیزد و کوتاهی در این امر مهم علاوه ‌بر اینکه جسم انسان را تهدید می‌کند، روح و روان او را نیز به مخاطره می‌اندازد. بدین منظور نوشتار حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و با تکیه بر آیه 19 سوره مبارکه حشر ضمن تبیین مؤلفه‌های فقر معنوی، به مهم-ترین علل آن پرداخته است. یافته‏های تحقیق حاکی از آن است که مهم‌ترین مؤلفه‌های فقر معنوی عبارتند از: خودنایابی، خدانایابی، خرد‌گریزی و جهالت عملی و عوامل فقر معنوی عبارتند از: غفلت، عُجب و خودبینی، وابستگی به دنیا، محیط ناسالم و شیطان.

این کتاب ترجمه کامل جلد هفتم از تاریخ فلسفه می باشد. بخش یکم: سیستم های ایده باورانه پس-کانتی بخش دوم: واکنش در برابر ایده باوری متافیزیکی بخش سوم: جریان های پسین اندیشه

خطابه های گرد آمده در این کتاب سه مسئله را روشن می کنند: نسبت پدیدارشناسی و ایدئالیسم آلمانی، اخلاق پدیدارشناختی، و مفهوم خدا و تجربه ی دینی نزد هوسرل. این خطابه ها رویکرد شگرف هوسرل به مدارج انسانیت را ترسیم کرده و باب پژوهش عمیقی را درباره ی تأملات اخلاقی۔ دینی او باز می کنند. از حیث تاریخی، هوسرل این خطابه ها را از آن رو ایراد می کند که روحیه ی سربازان بازگشته از جنگ را تقویت کند؛ و از حیث گاهشمار سیر پدیدارشناسی اش، این نوشته ها به برهه ای مربوط می شوند که او ناخشنود از کتاب ایده ها ، بر آن می شود تا در «مسئله ی فردیت» بازنگری کند.