جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور کلید واژه ها
>
واقع‌گرایی = رئالیسم (مکتب فلسفی)
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 31
سهروردی و مساله رئالیسم
نویسنده:
ذهبی سیدعباس
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
دیدگاه سهروردی در تبیین رئالیسم و مساله ی شناخت، نه با حکمای مسلمان پیش از خودش شباهتی دارد و نه در پیشینه ی افلاطونی و ارسطویی، رد پایی از آن مشهود است. وی بر خلاف افلاطونیان، معتقد است پایه ی شناخت، حس است و بر خلاف ارسطوئیان، این شناخت را مستقیم و بی واسطه می داند؛ از این رو، ادراکات حسی را نقطه عزیمت او در تفسیر رئالیسم باید دانست. مخاطب اصلی او در این جریان، حکمای مشایی هستند، برای همین، وی با نقد سه پیش فرض اصلی این مکتب، سعی در ارائه نظریه جدیدی دارد که با آن، به خوبی می توان تصویر رئالیسم را در منظومه فکری سهروردی ترسیم کرد. این نوشتار پس از تقریر این وجه سلبی و منتقدانه از اندیشه او، به تحلیل رویکرد ایجابی، می پردازد. این رویکرد ایجابی در قالب شش پیش فرض، صورت بندی می شود و پذیرش آن ها نهایتا، مساله رئالیسم را در اندیشه سهروردی، روشن می کند.
صفحات :
از صفحه 51 تا 69
مشخصات اثر
رورتی و مساله حقیقت و عینیت
نویسنده:
سلیمانی نبی اله
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
رورتی در تلاش است به عنوان یک فیلسوف تحلیلی و در بستر اندیشه ای پسامدرنی و با نگاهی پراگماتیکی به واژگان و زبان، مسائل سنتی فلسفه را تحلیل و نقد کند. بر اساس خوانش وی از تاریخ فلسفه، مساله حقیقت، به عنوان ژانر اصلی تاریخ فلسفه، به مثابه مطابقت میان باورها در اذهان مان و فکت ها در بیرون تعبیر شده است. وظیفه فیلسوفان این بود که با ارائه بهترین استدلال ها و ارائه یک روش دقیق و یک زبان ایده آل به آن مطابقت دست یابند. از این رو به فیلسوفان در جریان این فرآیند روحی به عنوان خادمان حقیقت نگریسته می شد. در برداشت رورتی از این دیدگاه سنتی، «حقیقت کشف کردنی بود نه ساختنی». در حالی که به عقیده رورتی، از آن جایی که هیچ راهی برای توصیف فکت ها جز با استفاده از زبان وجود ندارد حقیقت نمی تواند مستقل از عمل به کارگیری زبان توسط انسان برای طرح ادعاهای خودش وجود داشته باشد، زیرا جملات نمی توانند در بیرون وجود داشته باشند. لذا «حقیقت ساختنی است نه کشف کردنی». این مقاله درصدد بررسی این نکته است آیا رورتی توانسته است باورهای خود را در محدوده صرفا زبانی تبیین کنند و آیا از آن ها خارج نشده است؟ نتیجه ای که در این مقاله دنبال خواهیم کرد این نکته خواهد بود که هر چند رورتی حقیقت و عینیت را به معنای سنتی رد کرده است اما نمی تواند عینیت را منکر شود و در نتیجه در اندیشه و تفکر وی نیز عناصر عینیت گرایی و رئالیسم یافت می شود.
صفحات :
از صفحه 79 تا 101
مشخصات اثر
تحول مفهوم «حاکمیت» در قالب رویکردهای سیاسی و بین المللی
نویسنده:
ابراهیمی شهروز
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.
صفحات :
از صفحه 161 تا 180
مشخصات اثر
تبیین پذیری رویکرد سیاست خارجی انقلاب اسلامی در پارادایم های اصلی روابط بین الملل
نویسنده:
سلیمانی رضا
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
با وجود ادعای «جک گلدستون» درباره گرایش قوی متفکران علوم اجتماعی و سیاسی برای مطالعه و تبیین انقلاب ها، اکثر آنها، انقلاب را نوعی انحراف از هنجارها و اصول حاکم بر جامعه داخلی و بین المللی ارزیابی می کنند و از این رو آن را به عنوان پدیده ای در تضاد با ثبات، نظم و امنیت قلمداد می کنند. این رهیافت، بازتاب جریان محافظه کارانه ای است که همواره بر مطالعات انقلاب با هدف مهار هر انقلاب علیه منافع قدرت های بزرگ در سراسر جهان علی الخصوص در جهان سوم حاکم بوده است. بدین سان، این مقاله می کوشد تا به این پرسش پاسخ مهم پاسخ دهد که: چرا مطالعات بین المللی از فقر تئوریک در تبیین انقلاب اسلامی ایران رنج می برند، و اینکه کدامیک از پارادایم های عمده می توانند نظریه های توانمندتری را برای توضیح انقلاب اسلامی ارائه دهند؟ فرضیه اصلی مقاله مزبور آن است که «رئالیسم» از کمترین قابلیت و «بر ساخت گرایی» از بیشترین توانمندی برای تبیین این پدیده برخوردار است. در این میان، لیبرالیسم و مکتب انگلیسی در میانه این طیف قرار می گیرند.
صفحات :
از صفحه 1 تا 23
مشخصات اثر
تحلیل علّیت عدمی
نویسنده:
ارائه دهنده: سیدعلی طالقانی ناقد: حسین منتظری
نوع منبع :
مقاله , سخنرانی , مناظره،گفتگو و میزگرد
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
سیلابس اولیه استاد عبارت است از: علّیت عدمی در زبان، اهمیت بحث از علّیت عدمی، مسایل مرتبط با علّیت عدمی، مسئله واقع‌گرایی و ناواقع‌گرایی و توضیح‌ آنها، توضیح‌ مشکلات طرفداران واقع‌گرایی. اما فراخور طرح در جلسه، استاد از بحث زبان شروع کرد و به مشکلات واقع‌گرایی ختم نمود. ایشان در ابتدا به مفهوم‌شناسی علّیت عدمی پرداخت و به اهمیت این بحث اشاره کرد. و در بخش دوم هم براساس مقتضای بحث، مطابق سنت فلسفه و کلام اسلامی، یک مرور سریع بر این سنت داشت. به تعبیر ایشان در مقدمه، ازجمله جاهایی که این بحث، در آن به کار رفته، اصولِ اهل‌سنت در بحث قیاس است که فخر رازی به آن پرداخته ‌است. استاد می‌گوید یک‌سری افعال در زبان داریم که اساساً افعال علّی هستند و جالب این است که درعین‌حال عدمی هم هستند، ما در این بحث اجمالاً به اینها می‌گوییم علّیت عدمی. پس قبل از اینکه وارد یک تحلیل بشویم، در سطح زبان طبیعی، علمی، حقوقی، اخلاقی وقتی حرکت می‌کنیم، عباراتی می‌بینیم که مشتمل بر نوعی علّیت است که می‌توانیم به آن بگوییم علّیت عدمی و این را در مقابل علّیت وجودی بگذاریم. به قول استاد، چند دهه‌ای است که توجه فیلسوفان تحلیلی به این موضوع جلب شده است. آدم‌های زیادی در این زمینه کار کردند، مثل دیوید لوئیس، آرمسترانگ وغیره. استاد در ادامه و به مقتضای بحث، از میان شیعه نیز به مدعیات آقای فیاضی در باب علّیت عدمی پرداخت که بنابر تعریف فیاضی، مهم‌ترین مصداق آن این است که عدم وجود العله، علهٌ لعدم المعلول و دیگری اینکه گفته‌اند: علت امتناع دور، امتناع توقف شیء علی نفسه است.
مشخصات اثر
حلّ چالش ثنویت ذهن و عین در حکمت متعالیه ملّاصدرا
نویسنده:
رضا اکبریان، حسین قاسمى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قدس‌سره,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین , ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
از دیرباز، مسئله نسبت ذهن و عین ـ و ملاک واقع‏ نمایى آن ـ در مکاتب مختلف فلسفى مطرح بوده است. افلاطون واقع ‏نمایىِ ذهن را براساس «وجود عینى مُثُل، وجود پیشینى نفس، و تذکّرى بودن معرفت» تبیین کرد. ارسطو نیز وحدت ذهن و عین را در «صور مجرّد» جست و جو نمود. در جهان اسلام، «تمایز وجود و ماهیت» باعث شد تا تقرّر ماهوى بیش از پیش برجسته گردد و معضل وجود ذهنى جدّى ‏تر پیگیرى شود. ابن ‏سینا بر این اساس بود که «خدا و عقل فعّال» را به عنوان موجوداتِ مجرّد، ضامن این حاکویت دانست. نویسندگان این مقاله تلاش مى‏کنند نشان دهند ملّاصدرا، بهتر از پیشینیان خود، به این مسئله پرداخته است. او ثنویت ذهن و عین را با استفاده از «اصالت وجود، اصل تشکیک در حقیقت وجود، اصل تعلّق جعل به وجود، قیام صدورى صور علمیه به نفس و حرکت اشتدادى نفس»، به وحدت مى ‏رساند. او با استفاده از این اصول، هر دو ساحت ذهن و عین را در حقیقت عینیه واحده وجود به وحدت مى‏رساند. تعبیر وى از وجود ذهنى در مرتبه وحدت تشکیکى وجود «وجود ظلّى»، و در مرتبه وحدت شخصى وجود «ظهور ظلّى» است.
صفحات :
از صفحه 11 تا 36
مشخصات اثر
واقع نمایی نظریه وجود ذهنی با توجه به اصالت وجود و حرکت جوهری صدرا
نویسنده:
حسین واله، محمد رضایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
نوشتار حاضر واقع نمایی نظریه وجود ذهنی را با توجه به اصالت وجود و حرکت جوهری در اندیشه صدرا بررسی می کند. در این راستا پس از اشاره ای به اهمیت و پیشینه بحث وجود ذهنی، دلایل اثبات این نظریه از دید صدرا تبیین شده و سرانجام این موضوع بررسی می شود که آیا نظریه مذکور با توجه به اصالت وجود و حرکت جوهری می تواند ویژگی واقع نمایی را برای معرفت آدمی تامین نماید؟ و البته پس از بررسی های لازم نتیجه گرفته می شود که مبانی هستی شناختی مذکور مانع از آن است که معتقد باشیم نظریه وجود ذهنی سازگار با سیستم فلسفی صدرا می تواند ویژگی مذکور را به نمایش بگذارد و همین مطلب است که بسیاری را بر این نگرش رهنمون ساخته است که نظریه وجود ذهنی دیدگاه اصلی صدرا محسوب نمی شود و بلکه نگرش بدیع ایشان به مسئله علم و معرفت آدمی در نظریه اتحاد عاقل و معقول به عرصه اندیشه عرضه شده است.
صفحات :
از صفحه 57 تا 85
مشخصات اثر
رئالیسم کامو در کشاکش قبول شادمانه و ناگزیر واقعیت
نویسنده:
حسینی روح اله
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
اندیشه و آثار آلبر کامو واجد ویژگیهایی هستند که در کل می توان آنها را به ئالیسم نسبت داد. اما، رئالیسم علاوه بر معنایی که به طور عمومی در دنیای ادب و هنر دارد، نزد کامو بار مشخصی دارد که عبارت است از تلاش نویسنده به منظور حفظ گونه ای تعادل در ارتباط میان انسان و جهان. ارتباطی که بی شک مساله دار و پرتنش است. با این حال و به ویژه پذیرش ذات ناسازگار این ارتباط است که به رئالیسم کامو معنا می بخشد و به ما اجازه می دهد تا او را نویسنده ای واقع گرا و مدرن بنامیم. در واقع اینگونه می توان گفت که کامو، محدودیتهای هستی خویش را می شناسد و آگاهانه آنها را می پذیرد. تمام هنر و زندگی این نویسنده متاثر از چنین نگرشی به هستی است و این همان نکته ایست که ما در این مقاله بر آن انگشت گذاشته ایم. باری تفکر آلبر کامو واجد یک جور هنر خویشتندار و ظریف است که وی را از در غلتیدن در دام افراط کاری های قوه استدلال و انتزاع محافظت می کند و او را در عرصه واقعیت نگاه می دارد.
صفحات :
از صفحه 85 تا 98
مشخصات اثر
حقیقت ادراک حسى از دیدگاه علامه طباطبائى
نویسنده:
یارعلى کرد فیروزجایى
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قدس‌سره,
چکیده :
علامه طباطبائى در اصول فلسفه و روش رئالیسم، براى نشان دادن ارزش ادراکات و خارج نمایى مفاهیم کلى کوشیده است تا آنها را از طریق ادراک حسى مربوط به واقعیت هاى عینى نشان دهد و از این رو تحلیلى از ادراک حسى به دست داده است. در نظر او ادراک حسى حاصل تأثیر محسوس عینى بر اندام قوه حسى و تشکیل پدیده اى مادى در آن است. این پدیده مادى معلوم به علم حضورى است و سبب حصول صورت حسى در حاس و شکل گیرى ادراک حسى است؛ اما او در بدایه الحکمه و نهایه الحکمه تأثیر محسوس بر اندام حسى و فعل و انفعالات مادى به وجود آمده در آن را علت معدّه حضور صورت هاى حسى و خیالى نزد نفس دانسته است. صور حسى و خیالى، صورت هاى قائم به ذات اند که نفس به آنها علم حضورى دارد و با اعتبار خاصى درباره آنها و مقایسه با محسوسات خارجى که منشأ آثار خارجى اند، از آنها علم حصولى مى سازند. نظریات او در این کتاب ها با هم یکسان نیستند و تا اندازه اى ناسازگارند. با توجه به اینکه کتاب هاى بدایة الحکمه و نهایة الحکمه آثار نهایى علّامه طباطبائى هستند، نظریه نهایى او را باید نظریه اى دانست که در این کتاب ها ارائه شده است؛ یعنى ادراک حسى اعتبار خاصى است که ذهن نسبت به صورت مجرد مثالى معلوم به علم حضورى اعمال مى کند.
صفحات :
از صفحه 11 تا 29
مشخصات اثر
امکان معرفت و چیستى آن در معرفت‌‏ شناسى فیلسوفان صدرایى و کارتزین‏‌ها
نویسنده:
حسن رهبر، قاسم کاکایى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قدس‌سره,
چکیده :
در میان مباحث معرفت شناسى معاصر، دو مسئله امکان معرفت و چیستى آن، از جمله مباحث مهم به شمار مى آیند. فیلسوفان حکمت متعالیه و فیلسوفان دکارتى، هر دو به امکان معرفت حقیقى اذعان دارند. همچنین آنها معرفت حقیقى را تعریف، و آن را به اقسام متفاوتى تقسیم مى کنند. شکاکیت، تقسیم علم به حصولى و حضورى، سخن از تصور و تصدیق و اقسام آن و استفاده ایشان از منطق و به ویژه بحث قیاس و مباحث پیرامون آن، به منزله روش رسیدن به معرفت، از دیگر مباحث مهم در مقایسه معرفت شناسى این دو گروه در باب مسئله امکان و چیستى معرفت است.
صفحات :
از صفحه 39 تا 66
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 31