جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
اختلاف تشکیکی
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
تعداد رکورد ها : 29
عنوان :
بررسی بسامد مدلهای وحدت و کثرت نوعی انسان در نگرش وجودی فیض کاشانی
نویسنده:
عبداله صلواتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی, زمستان / 1392
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
فیض کاشانی: ملا محسن فیض کاشانی
,
افلاطون
,
اختلاف تشکیکی
,
ملاصدرا
,
اصالت وجود
,
حکمت اشراق
,
حرکت اشتدادی نفس
,
تفاوت تفاضلی انسان
,
کثرت نوعی انسان
,
وحدت نوعی متواطی
,
وحدت نوعی مشکک
,
کثرت نوعی ماهوی
,
کثرت نوعی اسمایی
,
مظهریت اسماء جلال و جمال
,
تقابل اسماء
,
مدل های پیشین وحدت و کثرت نوعی
,
مدل های پسین وحدت و کثرت نوعی
,
حد وجودی انسان
,
استعداد پیشین نفوس برای سعادت
,
03. انسان شناسی Human nature
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
علم نفس
,
ملامحسن فیض کاشانی
,
عبدالله صلواتی
,
عالم ذَر
,
ملا محسن فیض کاشانی
شاپا (issn):
2345-3761
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 127 تا 145
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تبیین تأثیر انسان شناسی ملاصدرا در تنوع معنای زندگی
نویسنده:
عبدالله صلواتی، شهناز شایان فر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران, بهار و تابستان , 1394
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
اختلاف تشکیکی
,
حرکت جوهری
,
ملاصدرا
,
پوچ انگاری
,
انسان شناسی ملاصدرا
,
تجرد تام
,
تحول وجود انسانی
,
تفاوت تفاضلی انسان
,
تفاوت تباینی انسان
,
خدا در فلسفه ملاصدرا
,
نظام معرفتی ملاصدرا
,
تجرد اتم
,
وحدت تشکیکی وجود
,
وحدت در کثرت نفس
,
حیات حقیقی انسان
,
معانی مختلف زندگی
,
پوچ انگاری از نظر ملاصدرا
,
ظهور متفاوت اسما الهی
,
03. انسان شناسی Human nature
,
صفات خدا
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
شهناز شایان فر
,
عبدالله صلواتی
,
تجرد نفس (فلسفه)
,
ملاصدرا شیرازی
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 69 تا 82
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی و نقد براهین عدل الاهی از دیدگاه محمدحسین طباطبایی
نویسنده:
محسن فتاحی اردکانی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه قم, تابستان / 1393
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
توحید
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
اختلاف تشکیکی
,
مرتضی مطهری
,
توحید
,
نظام هستی
,
علم الهی
,
علی
,
تشکیک در وجود
,
برهان صدیقین (اثبات خدا)
,
حسن و قبح
,
واجب الوجود
,
واجب الوجود
,
هرم هستی
,
براهین اثبات وجود خدا
,
وجوب وجود
,
عنایت الهی
,
صفات سلبیه
,
کمال وجودی
,
اسمای الهی
,
عدل الهی
,
صفات خدا
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
مرتضی مطهری
,
علامه طباطبایی
,
حسن حسن زاده آملی
,
ملاصدرا شیرازی
,
حسن حسن زاده آملی
شاپا (issn):
0
چکیده :
از نگاه محمدحسین طباطبایی، حقیقت عدل همان مساوات و موازنه بین امور است، به طوری که هر چیزی در جایگاهی که استحقاق آن را دارد، یعنی در جایگاه شایستهاش، قرار گیرد. ایشان عدل را مساوق و ملازم با حسن میدانند و از طرفی در تفسیر المیزان افعال الاهی را مبتنی بر حسن و قبح عقلی قرار دادهاند. پس از نگاه ایشان اوامر و نواهی الاهی مبتنی بر عدل نیز هست. برای اثبات عدل الاهی در کتب فلسفی و کلامی به براهین عقلی و نقلی متعددی تمسک شده که در این مقاله میکوشیم به بررسی برخی از براهین عدل الاهی بپردازیم، که از نظر طباطبایی میتوان در جهت اثبات عدل الاهی از آنها بهره جست؛ براهینی از قبیل واجبالوجود بالذات بودن خداوند، برهان صدیقین، و برهان عنایت
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 105 تا 124
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
روش شناسی استنباط آرای فلسفی ملاصدرا
نویسنده:
فردین جمشیدی مهر، مرتضی حسینی شاهرودی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران, بهار و تابستان / 1394
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اختلاف تشکیکی
,
حکمت متعالیه
,
علم حصولی
,
وجود
,
امکان فقری
,
اصالت وجود
,
اسرار الهی
,
امکان فقری نفس
,
وجود رابط
,
علیت ایجادی
,
فقر وجودی
,
استنباط
,
نظام فلسفی
,
تعارض در آرای ملاصدرا
,
شیوه بیان ملاصدرا
,
کتمان سر
,
نظرات نهایی ملاصدرا
,
نظرات نهایی ملاصدرا
,
نظریه انسجام
,
اتحاد وجود و کمال
,
حقیقت شیء
,
نظرات رایج ملاصدرا
,
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مسایل جدید روش شناسی
,
شخصیت ها
,
علامه طباطبایی
,
حسن حسن زاده آملی
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
شهاب الدین سهروردی(شیخ اشراق)
,
سید مرتضی حسینی شاهرودی
,
ملاصدرا شیرازی
,
حاج ملاهادی سبزواری (موسس مکتب سبزوار)
,
حسن حسن زاده آملی
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 51 تا 68
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیل صدرایی از رابطه علیت و حذف ماهیات
نویسنده:
عبدالعلی شکر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه علوم اسلامی رضوی, بهار و تابستان/1394
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
اختلاف تشکیکی
,
اصالت وجود
,
امکان فقری نفس
,
وجود رابطی
,
وجود رابط
,
معقول ثانی
,
اصل علیت
,
وجود فی نفسه نفس
,
حقیقت هستی
,
مفهوم
,
رابطه مفهوم وجود با مصادیق آن
,
ماهیت نداشتن خداوند
,
علامه طباطبایی
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
مقولات ده گانه ارسطویی
,
وجود لغیره
,
تفاوت ماهیت و مفهوم
,
تشخص ماهیت
,
ادراک انفعالی از واقعیت
,
ماهیت نداشتن ممکنات
,
عبدالعلی شکر
,
میرداماد
,
ملاصدرا شیرازی
,
حاج ملاهادی سبزواری (موسس مکتب سبزوار)
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 47 تا 62
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بازبینی شروط و براهین استحاله تسلسل
نویسنده:
عسگر دیرباز، محمد صیدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه قم, تابستان / 1393
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
اختلاف تشکیکی
,
تسلسل
,
قوس نزول و صعود
,
اثبات وجود خدا
,
مراتب هستی
,
وجود رابط
,
تسلسل معلول ها
,
شروط تسلسل
,
برهان وسط و طرف
,
برهان اسد و اخصر
,
برهان تطبیق
,
وجود مستقل
,
امتناع تسلسل
,
علت های چهارگانه
,
غلامرضا فیاضی
,
اجتماع بالفعل
,
تسلسل زمانی
,
احاطه علت به معلول
,
اصل علیت
,
تعامل علّی
,
براهین خداشناسی
,
اثبات وجود خدا
,
علامه طباطبایی
,
حسن حسن زاده آملی
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
تسلسل
,
عسگر دیرباز
,
محمود صیدی
,
میرداماد
,
ملاصدرا شیرازی
,
حاج ملاهادی سبزواری (موسس مکتب سبزوار)
شاپا (issn):
0
چکیده :
تسلسل عبارت است از ترتب یک شیء بر شیء دیگر یا وابستگی یک شیء به شیء دیگر تا بینهایت. بر استحاله تسلسل براهین متعددی اقامه شده که مهمترین آنها چهار برهان طرف و وسط، اسد و اخصر، تطبیق و وجود، و رابط و مستقل است. میرداماد مجرای براهین تسلسل را فقط سلسله صعودی دانسته، دو شرط ترتب و اجتماع در وجود را برای تسلسل محال شرط میداند. ولی محمدحسین طباطبایی آن را در هر دو جانب صعود و نزول جاری کرده، سه شرط فعلیت، ترتب و اجتماع در وجود را در تسلسل محال شرط میداند. در این مقاله اثبات شده است که براهین استحاله تسلسل فقط در جانب صعود جاری است و در خصوص سلسله نزولی ساکت است؛ تسلسل محال دارای دو شرط ترتب و اجتماع در وجود است و تسلسل فقط در علل تامه محال است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 7 تا 20
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی ملاک در برهان صدیقین
نویسنده:
حسن عبدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز, پاییز/ 1387
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
اختلاف تشکیکی
,
تسلسل
,
وجود
,
برهان صدیقین (اثبات خدا)
,
اصالت وجود
,
اثبات وجود خدا
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
برهان وجودی
,
عالم امکان
,
اصل علیت
,
برهان صدیقین ابن سینا
,
مقدمات برهان صدیقین
,
رابطه مفهوم وجود با مصادیق آن
,
بطلان دور و تسلسل
,
اثبات خدا با خدا
,
01. خداشناسی (کلام)
,
برهان جهان شناختی
,
طبیعت وجود
,
براهین خداشناسی
,
اثبات وجود خدا
,
مرتضی مطهری
,
علامه طباطبایی
,
ابن سینا
,
حسن حسن زاده آملی
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
تسلسل
,
ابونصر فارابی
,
ملا احمد نراقی
,
مفهوم تصوری خدا
,
حسن عبدی
,
میرداماد
,
ملاصدرا شیرازی
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
پرسش اصلی این مقاله عبارت است از: «ملاک در برهان صدیقین» چیست؟ می توان این پرسش را به این پرسش های فرعی تحلیل کرد: ویژگی های برهان صدیقین چیست؟ کدام ویژگی ها ملاک در برهان صدیقین محسوب می شوند؟ کدام ویژگی ها، مزیت برهان صدیقین به شمار می روند؟ این مقاله در پاسخ به این پرسش ها، با پیروی از روش تحلیلی- عقلی، پنچ ویژگی برای برهان صدیقین معرفی می کند که عبارت اند از: اولا واجب بالذات از طریق ملاحظه وجود اثبات می شود، ثانیا با انکار مخلوقات خللی به اثبات واجب نمی رسد و برهان هم چنان واجب بالذات را اثبات می کند، ثالثا سیر اثبات واجب بالذات بی نیاز از ابطال دور و تسلسل می باشد، رابعا در سیر اثبات واجب بالذات از اوصاف حقیقی و واقعی استفاده می شود، و خامسا انکار یا عدم انکار عالم امکان هیچ گونه تاثیری در سیر اثبات واجب بالذات ندارد و برهان در هر دو صورت، به یک نحو واجب بالذات را اثبات می کند. با مطالعه این مقاله، در خواهیم یافت که ویژگی های اول و دوم، عناصر ملاک در برهان صدیقین را تشکیل می دهند، ویژگی های چهارم و پنجم نیز مزیت های تقریر برهان صدیقین هستند و ویژگی سوم مزیتی برای هر نوع برهانی خواهد بود و اختصاص به برهان صدیقین ندارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 1 تا 30
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی صفت علم به ذات حق تعالی از دیدگاه فلوطین و ملاصدرا
نویسنده:
لاله حقیقت، زهرا رستاخیز قصرالدشتی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز, تابستان/ 1391
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
اختلاف تشکیکی
,
علم الهی
,
وحدت و بساطت خداوند
,
ذات (منطق)
,
معرفت خدا
,
الهیات سلبی
,
مشیت الهی
,
حقیقت علم
,
علم خدا به خویش
,
ذات فراتر از هستی
,
وحدت حقه حقیقیه
,
علم حضوری حق به اشیاء
,
مرتبه ذات حق
,
01. خداشناسی (کلام)
,
اسمای الهی
,
ذات احد
,
نسبت اندیشه به خدا
,
عالم نبودن احد
,
علم واحد قبل از خلق
,
تجرد خداوند
,
علم پیشین الهی
,
صفات خدا
,
علامه طباطبایی
,
حسن حسن زاده آملی
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
فلوطین(افلوطین)
,
معرفت الله
,
لاله حقیقت
,
ملاصدرا شیرازی
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
در مقاله ی حاضر، به بررسی و تحلیل نظریات فلوطین و ملاصدرا در باب علم ذات حق تعالی می پردازیم. در نهایت، آنچه به اجمال از این بررسی حاصل می شود به این قرار است: فلوطین در مبحث علم ذات، به گونه ای کاملا متمایز از ملاصدرا بحث کرده است. او دلیل خاص و روشنی بر وجود علم در ذات احد اقامه نمی کند، اما او را جاهل نیز نمی داند، بلکه به نوعی علم حضوری برای او قاﺋل است که بنا بر شیوه ی سلبی و تنزیهی، که در تمام نظریات او درباره ی احد موج می زند، به وضوح به اثبات آن نمی پردازد. اما ملاصدرا در بحث علم، شیوه ای نو در پیش گرفته است. او بر خلاف فلوطین، بر وجود علم در ذات حق تعالی استدلال می کند. البته فلوطین نیز در نهایت بر وجود علم حضوری در مرتبه ی ذات احد (با حفظ جنبه ی تنزیه) با ملاصدرا توافق دارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 125 تا 156
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نقد و بررسی نظریه "مثل" و تأثیر آن در فهم ملاصدرا از آیات قرآن
نویسنده:
علی ارشد ریاحی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز, بهار / 1383
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
,
نظریه مُثُل
,
ملاصدرای شیرازی
,
ملاهادی سبزواری
,
فخر رازی
,
علامه طباطبایی
,
حضرت آدم (ع)
,
افلاطون
,
سهروردی
,
تغییر و ثبات
,
وجود ذهنی
,
اسفار
,
قوای نفس
,
اختلاف تشکیکی
,
مفاتیح الغیب
,
صور ذهنی
,
کیف نفسانی
,
اسماء
,
امامت باطنی
,
امامت
,
قرآن
,
قرآن
,
وحی
,
ابن سینا
,
زبان دین (مسائل جدید دین شناسی)
,
تعلیم آموزه های دینی
,
شخصیت ها
,
علامه طباطبایی
,
علم نفس
,
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
عبدالله جوادی آملی
,
آیت اله جوادی آملی
,
علی ارشد ریاحی
,
ملاصدرا شیرازی
,
حاج ملاهادی سبزواری (موسس مکتب سبزوار)
شاپا (issn):
2251-6123
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 3 تا 20
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اصالت وجود و نامگرایی در نظام فلسفی صدرایی
نویسنده:
احمد احمدی، محمد رصافی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه قم, پاییز / 1391
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
اختلاف تشکیکی
,
اعیان ثابته
,
حرکت جوهری
,
اصالت ماهیت
,
اصالت وجود
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
عالم مثال ها
,
هستی
,
وجود رابط
,
واقعگرایی = رئالیسم (مکتب فلسفی)
,
کلی طبیعی
,
تشکیک در ماهیت
,
تشکیک خاصی
,
نامگرایی (نومینالیسم)
,
تشکیک عامی
,
نفی ماهیات ثابته
,
رابطه حرکت جوهری و نام گرایی
,
تشکیک در مفهوم وجود
,
نفی ماهیت
,
کثرت عرضی وجود
,
حقایق طولی
,
وجود جمعی اشیاء
,
نگاه ملاصدرا به ماهیت
,
وحدت حقیقی انواع
,
تشکیک تبعی ماهیت
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
مرتضی مطهری
,
علامه طباطبایی
,
ابن سینا
,
حسن حسن زاده آملی
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
اصالت تسمیه(فلسفه)
,
اصالت وجود
,
عبدالله جوادی آملی
,
ارسطو
,
احمد احمدی
,
ذاتباوری (دیدگاه فلسفی)
,
ملاصدرا شیرازی
,
حاج ملاهادی سبزواری (موسس مکتب سبزوار)
,
عبدالکریم سروش
شاپا (issn):
0
چکیده :
ادعا شده است که اصالت وجود و نظام تشکیکی وجود در اندیشه فلسفی ملاصدرا به نظریه نامگرایی میانجامد. این ادعا به بیانهای مختلف مطرح شده است. یکی از نتایج اصلی نامگرایی، نفی کلی طبیعی و نیز هر گونه امور مجرد، مانند مثل افلاطونی، است. اعتباریت ماهیت مهمترین دلیل کسانی است که معتقدند نظام صداریی فاصله چندانی تا نامگرایی ندارد و به کمک تشکیک خاصی و حرکت جوهری، این ادعا را تقویت میکنند. برخی از شارحان ملاصدرا نیز – بدون آنکه به ارتباط اصالت وجود و نامگرایی اشاره کنند– به گونهای سخن گفتهاند که گویا در نظام فلسفی ملاصدرا، کلی طبیعی هیچ جایگاهی ندارد و استفاده او از این اصطلاح در اثر رسوبات اندیشه اصالت ماهیت بوده که تا پیش از او رواج داشته و حتی خود او در ابتدا چنین میاندیشیده است. این مقاله، در مقابل، در پی رد این مدعاست. با بررسی دقیق نظام ملاصدرا، این نتیجه به دست میآید که استفاده ملاصدرا از اصطلاحاتی مانند کلی طبیعی، صورت نوعیه، ذات و ماهیت از رسوبات اندیشه اصالت ماهیت نیست، بلکه او با نگرشی متفاوت این اصطلاحات را به کار میبرد. علاوه بر آن، به مثل افلاطونی نیز معتقد است و آن را با قدری اصلاح و تعدیل در نظام فلسفی خود جای میدهد. بنابراین، ملاصدرا نه تنها نامگرا نیست، بلکه واقعگرایی است که بین نظریه افلاطون و ارسطو جمع کرده و در حقیقت علاوه بر مثل، صورت نوعیه، کلی طبیعی و ماهیت را نیز موجود میداند؛ هرچند نحوه وجود کلی طبیعی، ذات و ماهیت بالعرض یا بالتبع است
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 5 تا 24
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
تعداد رکورد ها : 29
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید