جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 26
استکمال نفسانی از طریق نظر و عمل، از منظر حکما و عرفای اسلامی
نویسنده:
حسین غفاری
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
دانشگاه تهران, پاییز و زمستان 1389
چکیده :
تأمل نظری و اندیشه ورزی از دیرباز نزد حکیمان همچون کمال ویژه نوع انسانی محسوبمی‌شد و به این جهت فیلسوفانی چون ارسطو و ابن‌سینا اندیشه ورزی را بالاترین فعالیت سعادت بخش برای آدمی می‌دانستند. در مقابل، اشراقیون و عارفان در جهان اسلامی، حکمت نظری را جز از جهت مقدّماتی و برای حصول مکارم و فضایل اخلاقی وقعی نمی‌نهادند و به اصطلاح حکمت عملی را تنها شاخصة لازم برای نیل به سعادت عملی می‌دانستند.<br /> بررسی نظریه‌های ارائه شده از سوی فیلسوفان اسلامی جهت توجیه استکمال نفس آدمی از طریق دانش و علوم نظری، موضوع بحث این مقاله است. عمده‌ترین نظریه توجیهی در این زمینه، نظریة اتّحاد عاقل و معقول است که به عنوان یک میراث از حکمت نوافلاطونی، توسّط ملاصدرا احیاء شده است که با ملاحظة نظریة وجود ذهنی به عنوان یک نظریة تکمیلی می‌‌تواند به عنوان مبنای نظریة استکمال نفسانی محسوب شود. با این حال، در متن مقاله نشان داده خواهد شد که بیانات صدر المتألهین نیز در این باب منقّح نبوده و در معرض انتقادات جدّی قرار دارد و سرانجام نیز با بازسازی مدل صدرایی نظریه عرفا و حکمت متعالیه بطور چشمگیری به یکدیگر نزدیک خواهد شد.
صفحات :
از صفحه 1 تا 34
ارکان معرفت در حکمت متعالیه
نویسنده:
مرتضی کشاورز
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها – دانشگاه معارف اسلامی, بهار/1386
صفحات :
از صفحه 83 تا 105
علم موجودات مادی و علم به موجودات مادی از نظر ملاصدرا
نویسنده:
علی رضا فاضلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز, تابستان/1386
چکیده :
در این نوشتار، به بررسی دو رویکرد در حکمت متعالیه در زمینة معلوم بودن مادیات و عالم بودن آنها پرداخته می‌شود. ملاصدرا در جاهایی ماده را مناط ظلمت می‌داند، که نه متعلق علم واقع می‌شود و نه خود عالم است و در مواضعی خلاف این را می‌گوید؛ یعنی ماده به خاطر موجود بودن، بهره‌ای از علم دارد و علم به آن تعلق می‌گیرد. در این مقاله، ابتدا این دو قول با براهین آن‌ها آورده می‌شود، سپس راه‌حل‌هایی که ملاصدرا و شارحانش برای رفع اختلاف یا اتخاذ یکی از دو رویکرد مطرح کرده‌اند مورد بررسی قرار می‌گیرد. هم‌چنین مبانی حکمت متعالیه مورد توجه قرار می‌گیرد. در آخر، نتیجه گرفته می‌شود که اگر اصول حکمت متعالیه مورد تدقیق قرار گیرد، هم‌خوانی اقوال ملاصدرا آشکار می‌شود.
صفحات :
از صفحه 65 تا 82
انقلاب صدرایی در ذهن شناسی و طرح نوینی در معرفت شناسی
نویسنده:
زهره قربانی، مهدی امام جمعه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء, زمستان/1392
کلیدواژه‌های اصلی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین , علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی , مرتضی مطهری , عبدالله جوادی آملی , وجود ذهنی , ملاصدرا , اصالت وجود , مراتب هستی , حمل شایع صناعی (منطق) , وجود خاص , معرفت شناسی ملاصدرا , حمل حقیقت و رقیقت , نظام هستی , معلوم بالذات , معلوم بالعرض , انطباق , حمل شایع , تطابق ذهن و عین , معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی) , ملا عبدالله زنوزی , سید رضی , مرتضی مطهری , علامه طباطبایی , وجودی بودن علم , مطابقت ماهوی , حکمت متعالیه , ماهیت , مقولات عشر , اصالت وجود , وحدت تشکیکی وجود , شدت مرتبه وجود , حمل , حمل حقیقه و رقیقه , حمل شایع , حمل اولی , مقولات ده گانه ارسطویی , عبدالله جوادی آملی , وجود ذهنی , معلوم بالعرض((اصطلاح وابسته)، مقابل معلوم بالذات) , معلوم بالذات((اصطلاح وابسته)، مقابل معلوم بالعرض) , وجود ذهنی(اصطلاح وابسته) , تشکیک‌ در وجود , معرفت‌شناسی (اپیستمولوژی) , ذهن شناسی ملاصدرا , ماهوی نبودن علم , رابطه علم و مقولات , انطباق عینی وجود , تمایز علم و وجود ذهنی , ملاصدرا شیرازی , حاج ملاهادی سبزواری (موسس مکتب سبزوار)
چکیده :
مسألۀ وجود ذهنی تا زمان ملّاصدرا یکی از پیچیده‌ترین مباحث فسلفۀ اسلامی بوده است که اکثر فلاسفه و متکلمان اسلامی دربارۀ آن اظهار نظر کرده‌اند؛ اما نتوانستند بر بر این مشکل فائق آیند. صدرالمتألهین با طرح حمل اولی و شایع و تمایز آن دو، توانست این مسأله را حل کند. وی با خروج علم از سنخ ماهیت و ورود آن به سنخ وجود، توانست رویکردی ابتکاری نسبت به این مسأله داشته باشد و دقیق‌ترین اشکالات آن را برطرف کند.<br /> ملّاصدرا بر خلاف حکمای پیشین، علم را از تحت مقولات خارج می‌کند و آن را از سنخ وجود می‌شمارد. در نتیجه، این توانایی را پیدا می‌کند که بین علم و وجود ذهنی تمایز قائل شود و وجود ذهنی را ظلّ علم قلمداد کند. وی با طبقه‌بندی هستی در نظام تشکیکی وجود و با طرح حمل حقیقه و رقیقه، در تطابق ماهوی ذهن و عین، انطباق آن دو را ناشی از انطباق عینی وجود برتر ماهیت معلوم بر وجود خاص دانست.
صفحات :
از صفحه 73 تا 96
نقد و بررسی نظریه "مثل" و تأثیر آن در فهم ملاصدرا از آیات قرآن
نویسنده:
علی ارشد ریاحی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز, بهار / 1383
صفحات :
از صفحه 3 تا 20
ارتباط وجودشناسی با معرفت‌شناسی از منظر صدرالمتألهین
نویسنده:
لاله حقیقت، فاطمه صادقیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز, بهار/1390
چکیده :
وجود و معرفت دو محور بحث در حوزه ی فلسفی اسلام به شمار می روند که مقولات علم، اتحاد عقل و معقول و ظهورات وجود در ذیل آن مباحث مطرح می گردد. وجود علم وجودی خارجی است که اصالتا و به منزله ی وصفی نفسانی در فضای نفس جعل می شود و به تبع آن، ماهیت علم محقق می گردد و در ظل وجود علم، وجود ذهنی معلوم و به تبع آن، ماهیت معلوم نیز جعل می گردد. صدرالمتالهین معتقد است که در حقیقت، علم نحوه ای از وجود است؛ چراکه علم حق تعالی به اشیا و به ذات خود و علم نفس به ذات خویش و هم چنین تعقل جواهر مجرد کیف نفسانی نیست؛ بنابراین در علم به غیر، آن هم در علم انفعالی، صورت علمیه ملازم با فعل و انفعال نفسانی و اضافه ی به خارج است. نفس در تکامل جوهری، به اعتبار تجرد برزخی، به عالم مثال متصل شده، صور خیالی را شهود می نماید. سر مکاشفات، معراج جسمانی و حشر عوالم وجودی به همین مرتبه ی نفس ارتباط دارد. صور عقلی رشح وجود عقل مجردند و به طور مسلم، مرتسم در نفس نمی باشند. و نفس در مقام صعود به عالم مجردات، با عقل مجرد و مثال نوری متحد شده، در نتیجه ی این اتحاد، حقایق و معارف کلی را شهود می نماید.
صفحات :
از صفحه 175 تا 198
گذری بر معرفت شناسی حکمت متعالیه
نویسنده:
حامد ناجی اصفهانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز, بهار/1388
کلیدواژه‌های اصلی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین , علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی , وجود ذهنی , اسفار , حکمت متعالیه , علم حصولی , اصالت وجود , ابن سینا: ابوعلی سینا , اشارات و تنبیهات , حمل شایع صناعی (منطق) , معرفت شناسی ملاصدرا , علم حضوری , معلوم بالذات , معلوم بالعرض , قرآن , حمل اولی ذاتی (منطق) , امکان شناخت , فاعل شناسا , وجود عینی , معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی) , هستی شناسی معرفت (مسائل جدید کلامی) , معرفت شناسی اسلامی , علامه طباطبایی , ابن سینا , حکمت متعالیه , اصالت وجود , حمل شایع , حمل اولی , قرآن , شهاب الدین سهروردی(شیخ اشراق) , سعدالدین تفتازانی، مسعود بن عمر , علم حصولی(مقابل علم حضوری) , صورت ذهنیه(مقابل معلوم حضوری) , معلوم بالعرض((اصطلاح وابسته)، مقابل معلوم بالذات) , معلوم بالذات((اصطلاح وابسته)، مقابل معلوم بالعرض) , وجود ذهنی(اصطلاح وابسته) , وجود خارجی معلوم , وجود ذهنی معلوم , هستی شناسی معرفت , معرفت‌شناسی (اپیستمولوژی) , فرایند ادراک , هستی شناسی علم , ادراک تصوری , ادراک تصدیقی , حامد ناجی اصفهانی , ملاصدرا شیرازی , حاج ملاهادی سبزواری (موسس مکتب سبزوار)
چکیده :
معرفت‌شناسی یکی از بنیادی‌ترین مباحث فلسفه است که در قرن اخیر، تحول ژرفی یافته است.فلسفه‌ی اسلامی همانند تمام فلسفه‌های پیش از خود، بیش از آن‌که به ماهیت معرفت‌شناسی ادراک نظر داشته باشد،به بررسی‌ هستی‌شناسانه‌ی ادراک پرداخته است.صدر الدین محمد شیرازی،بنیان‌گذار حکمت متعالیه،اگرچه از این قاعده مستثنا نیست،ولی با توجه به مباحث ژرف‌ ادراک و انواع آن،مطالبی بنیادین در این موضوع عرضه کرده است.گفتار حاضر با عنایت به طرح بحث معرفت‌شناسی معاصر و چگونگی تطابق معلوم ذهنی و خارجی،سعی بر ارایه طرحی از معرفت‌شناسی حکمت متعالیه،با توجه به‌ تحقیقات ملاصدرا و شارحان متأخر وی دارد.
صفحات :
از صفحه 125 تا 136
  • تعداد رکورد ها : 26