جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 17
معناشناسی توصیفی (هم زمانی) «رزق» در قرآن کریم
نویسنده:
شقایق ابراهیمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیده مفهوم «رزق» یکی از مهمترین مفاهیم در قرآن کریم می باشد. رزق (روزی) عطا و بخشش نافع ، پی‌درپی و همیشگی خداوند به تمامی مخلوقات است . این لفظ با توجه به شمار استعمال آن در قرآن کریم، از جایگاه ویژه‌ای در متن این کتاب آسمانی برخوردار است. این پژوهش، با هدف کشف لایه‌های معنایی واژه «رزق» در قرآن کریم، برخی روش‌های نوین معناشناختی را به خدمت گرفته و به تبیین مفهوم «رزق» و استخراج مولفه‌های معنایی آن از نص قرآن کریم پرداخته است. زیرا معناشناسی به دلیل به کارگیری نگاهی تحلیلی و موشکافانه به متن برای دستیابی به مفهوم حقیقی واژگان، روشی مناسب به نظر می رسد. در این راستا در پژوهش حاضر، 123 آیه‌ای که در بر دارنده لفظ «رزق» هستند ، با رویکرد هم‌زمانی ، مورد مطالعه قرار گرفتند و با تحلیل کاربردهای قرآنی این لفظ، واژگان «نفق» ، «طیب» و «اجر» به عنوان پربسامدترین هم‌نشین‌های «رزق» جهت کشف واژگان جانشین آن ، شناسایی شدند . آیات حاوی این واژه ها نیز بررسی و پربسامدترین هم‌نشین‌های هر یک استخراجو پس از تحلیل مولفه‌های معنایی آن‌ها ، این نتیجه حاصل شد که مفاهیم «مال» ، «حلال» و «اجر» به هسته معنایی رزق نزدیک تراند؛ از این رو می-توانند به عنوان جانشین «رزق» محسوب شوند. به این ترتیب «رزق» در قرآن کریم در نمود دنیویش مال حلالی است که مطابق با اقتضای فطرت مرزوق و نیاز او برای تداوم حیات ، از جانب خداوند عطاء می شود و در نمود اخرویش به عنوان اجر در برابر ایمان و عمل صالح افراد، به ایشان اعطاء خواهد شد. بر اساس دلالت صریح آیات اعطای رزق منحصر به خداوند است و انتساب آن به غیر او در اعتبار ثانویه قرار دارد. در قرآن کریم رزق تنها با اوصاف ارزشی قرین بوده و بر اساس دلالت بافت کلامی آیات، قابل تقسیم به دو نوع دنیوی (مادی) و اخروی (معنوی) است . رزق الهی اساساً طیب و حلال است و در قسم مادی با استعمال نادرست انسان ها می تواند شکل حرام به خود بگیرد. اعطای رزق از جانب خداوند طبق مشیت و علم او و در چارچوب سنت الهیِ بسط و قدر، مطابق با مصلحت بندگان صورت می پذیرد.
تبیین فلسفی رزق و رابطه آن با وصول انسان به سعادت حقیقی
نویسنده:
محمد قمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
انسان برای این‌که بخواهد به سمت چیزی حرکت کند، باید شناختی از مقصد خود داشته باشد. روشن است که خداوند، انسان را بیهوده نیافریده است؛ بنابراین بر انسان لازم می‌باشد تا سعادت حقیقی خود و راه‌های وصول به آن را شناسایی کند و رویکرد خود را نسبت به مسائل مختلفِ مرتبط با آن، تصحیح نماید، تا بتواند زندگی سعادتمندانه‌ی خویش را در دنیا و آخرت، به ‌دست آورد. یکی از مسائلی که او در این دنیا با آن دست به گریبان می‌باشد، تلاش برای معاش و تحصیل امکانات و برخورداری‌های هر چه بیشتر برای زندگی است. این مسأله که در فرهنگ اسلامی از آن تحت عنوان رزق و روزی یاد می‌شود همواره در زندگی انسان و مخصوصاً انسان امروزی، مهم‌ترین یا حداقل یکی از مهم‌ترین مسائل او بوده است؛ به‌گونه‌ای که در خیلی از موارد، هدف زندگی واقع شده و بقیه‌ی مسائل زندگی را تحت‌الشعاعِ خود، قرار داده است. این موارد، نگرانی و دغدغه‌ی عجیبی برای همه‌ی مردم به‌ویژه جوانان ایجاد کرده که باعث هدر رفتن نیروها و استعدادهای آنان شده است. اینجاست که انسان، اگر منظر خود را نسبت به رزق، به‌صورت محکم و عقلانی تصحیح نکند، ممکن است که طلب روزی، همه‌ی زندگی او را اشغال نماید؛ و نیز گرفتار تحلیل‌های غلط نسبت به مسائل مختلف زندگی شود و او را از رسیدن به سعادت حقیقی‌اش باز دارد. این تحقیق در پی آن است تا روشن ‌سازد که انسان با کسب معرفت در زمینه‌های مورد نیاز و به‌ویژه نسبت به خدای تعالی و سنت‌های او و نیز اصلاح رویکرد خود نسبت به هدف زندگی و رزق، می‌تواند با آرامش، در جهت ارتقاء کمالات وجودی خود و دیگران، با شتاب روزافزون حرکت نماید و اسباب وصول به سعادت حقیقی خود و حتی دیگران را فرآهم آورد.
کارکردهای قاعده لطف نزد متکلمان امامیه از قرن نخست تا قرن ششم
نویسنده:
محمدمیثم حقگو
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
قاعده لطف از مهم‌ترین قواعد کلامی است. متکلمان امامیه، از این قاعده در مباحث مختلفی استفاده کرده‌اند. در این تحقیق، کارکردهای قاعده لطف نزد متکلمان امامیه قرن اول تا ششم هجری قمری بازشناسی شده است. از بین رفتن بسیاری از آثار متکلمان قرن اول تا چهارم، و نیز عدم سهولت دسترسی به تالیفات باقی مانده ایشان، سبب شد که بررسی کارکردهای قاعده لطف در آثار مزیور، نتیجه چندانی در پی نداشته باشد. این در حالی است که به علت دسترسی به تالیفات کلامی طی قرن‌های پنجم و ششم، موارد متعددی از کاربرد قاعده لطف به دست آمد. مهم‌ترین این موارد عبارت است از: حسن آلام و ارزاق و آجال، وجوب نصب پیامبر و امام، وجوب عصمت پیامبر و امام، لطف بودن امام غائب، وجوب وعد و وعید و امر مکلفان به تحصیل علم به آن‌دو، وجوب امر به معروف و نهی از منکر، حسن تکلیف، لطف بودن تکالیف شرعی و وجوب امر به شناخت خداوند.در هر فصل، پس از مفهوم‌شناسی موضوع مورد بحث، استفاده‌هایی که هر یک از متکلمان امامیه تا قرن ششم در آن موضوع داشته‌اند، به ترتیب زمانی بررسی شده و در پایان هر فصل، سیر تاریخی استفاده از قاعده لطف، در زمینه کارکرد مورد بحث بیان شده است.
آثار الوضعیة من الكتاب و السنة
نویسنده:
عبدالرسول آل عنوز
نوع منبع :
کتاب , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
بی جا: عبدالرسول آل عنوز,
چکیده :
کتابی با ارزش که عنوان جالبی هم دارد"الآثار الوضعیة من الكتاب والسنة" این کتاب اخلاقی با استفاده از آیات و روایات به این نکته توجه می دهد که هر عملی که از انسان سر می زند یک آثار وضعی دارد، مثلا از آثار دعا استجابت دعاست یا رفع بلا ، آثار کفر همه را می گیرد و... در کتاب با ارزش به ترتیب حروف الفبا بسیار از موارد ذکر و دستور العمل های برگرفته از آیات و روایات داده می شود مثلا برای افزایش رزق، کسب توفیق و...
حلیة الصالحین: فی ظلال دعاء مكارم الأخلاق للامام زین العابدین علی بن الحسین سلام الله علیهما
نویسنده:
السید صادق الحسینی الشیرازی
نوع منبع :
کتاب , شرح اثر , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
کویت: مکتبه هیئه الامین,
چکیده :
کتاب حاضر مجموعه محاضرات صادق شیرازی درباره دعای مکارم الاخلاق امام زین العابدین علیه السلام می باشد و برخی از فضایل و رذایل اخلاقی را مطرح می کند.
بررسی اهمیت رزق و روزی و مسائل معیشتی از دیدگاه قرآن و احادیث
نویسنده:
عاطفه دژپسند بنه ساعت بک
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیدهرزق و روزی همان عطا‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌وبخشش پی‌درپی و همیشگی ازجانب خداونـد سبحان اسـت که ازآن نفع برده می‌شود، خواه مادی باشد خواه معنوی. رزق ‌و ‌‌‌‌روزی ازجمله مسائل مهمی است‌ که خداوند متعال که تنها رازق هستی است درآیات متعددی ازقرآن کریم به این مسأله اشاره فرموده و‌‌ بعد از بیان آفرینش پدیده های عالم، مسأله رزق مطرح گردیده است. کسب روزی حلال یکی از اساسی ترین مسائل پیش روی بشر است که تأثیرمستقیم وغیرمستقیم بسزایی درسرنوشت دنیا وآخرت انسان دارد. بنابراین اهمیت وضرورت پرداختن به این موضوع از آن جهت است که مال حرام پیوسته در روح وروان آدمی تأثیرمی‌گذارد، بنابراین افرادی که نمی‌خواهند به حرام‌خواری آلوده شوند باید عوامل وزمینه های گرفتاری درمال حرام رابشناسد. هدف از این پژوهش بیان مواردی ازآیات و روایات است که دیدگاه اسلام را درمورد اهمیت رزق حلال مشخص می‌کند‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ و نیز پرداختنبه این نکته مهم که حکمت تفاوت روزی انسان‌ها در چیست و چه عواملی در گشایش وتنگی روزی انسان می‌تواند موثر باشد. ازجمله نتایج مهم این پژوهش می‌توان به این نکته اشاره کرد که‌باتوجه به این‌که فقط خداوند رزاق است، وروزی انسان‌ها را تضمین کرده است اما این مغایرتی با تحریض به تلاش و تدبیر برای جلب رزق ندارد؛ و تلاش و تدبیر اختیاری انسان، به خواست حضرت حق درجریان روزی وی دخیل است. و هم‌چنین رسیدن به این اصل مهم که متفاوت بودن روزی انسان‌ها برحکمت هایی مبتنی است که ازجمله این حکمت‌ها: آزمایش انسـان‌ها، مصلحت آفریدگان، مجازات دنیوی و... می‌باشد. روش نگارش در این پژوهش به صورت کتابخانه ای بوده است. کلید واژه‌ها: رزق، حلال، حرام ، گشایش روزی، تنگی روزی
بررسی فلسفی و کلامی آیات و روایات درباره رزق
نویسنده:
معصومه بیات
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
این پژوهش به بررسی معنا و حقیقت رزق و ارتباط آن با عدل الهی، توحید افعالی، و قضا و قدرالهی در پنج فصل پرداخته است. در فصل اول؛ معنا و حقیقت رزق مادی و معنوی از نظر آیات قرآن و روایات اسلامی پرداخته شده است و درفصل دوم انواع و اقسام ارزاق الهی مانند رزق حلال و حرام، طالب و مطلوب، کریم، حسن، طیب، و غیره و مصادیق رزق مادی و معنوی نظیر رزق ضروری و غیر ضروری، آزادی، تقوا، ... .و اهمیت رزق حلال و در پایان این فصل عوامل توسعه رزق در دو قسمت عبادی و غیر عبادی و برخی عوامل کاهش آن بررسی شده است. در فصل سوم و چهارم و پنجم نیز برای روشن شدن رابطه رزق الهی با عدل، توحید افعالی و قضا و قدر و بررسی فلسفی و کلامی آیات و روایات در این زمینه ناگزیر به مفهوم شناسی این مفاهیم از دیدگاه قرآن و اهل کلام و ذکر اقسام هر کدام از آن‌ها شده است، که در پایان هر فصلی دیدگاه‌ها و نحله‌هایی که به خاطر عدم درک مفاهیم عدل و توحید افعالی و قضا وقدر به وجود آمده ‌است، را توضیح می‌دهد و به نقد آن‌ها می‌پردازد.
نظام رزق  در قرآن کریم
نویسنده:
حسن موذنی بیستگانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
خدای متعال نظام گسترده‌ی رزق را به موازات نظام خلقت ایجاد کرد که از بی‌نهایت ریز تا بی‌نهایت درشت موجودات عالم را در دنیا و آخرت شامل می‌شود. در ذهن بسیاری از افراد بشر ، رزق به تمتعات حیوانی دنیوی محدود می‌شود.این نگاه بسته انسان را گرفتار مسیرهای نادرست و اتلاف عمر برای دست یابی به سطوح پایین رزق می‌کند. در زمینه‌ی نظام بهره‌مندی در عالم، سوالات و شبهات زیادی در ذهن‌ها وجود دارد که نیازمند جواب های قانع کننده‌ای است؛ مانند این که چرا در بهره‌مندی مردمان از مواهب الهی، این همه تفاوت وجود دارد؟ آیا تمام این اختلاف ها خواست خداوند است؟ اگررزق و روزی مقسوم و مقدر است، سهم تلاش و تدبیر بشر در این زمینه چیست؟ آیا تقسیم روزی‌ها، قانون و ضابطه‌های خاصی دارد یا تصادفی است؟هدف از تدوین این رساله، استخراج و دسته بندی گزاره های قرآنی در زمینه‌ی رزق و تکمیل بحث با استفاده از روایات است تا با بیان شاخصه‌هایی به معرفی نظام رزق در قرآن کریم بپردازد. روش مورد استفاده، جستجوی واژگان کلیدی و مرتبط با موضوع در قرآن کریم و جمع آوری مجموعه‌ای از توصیفات قرآنی پیرامون رزق و روزی بوده که با مراجعه به منابع ذکر شده، مسأله شرح و بسط یافته است. روند بحث به این گونه است:فصل اول: بیان کلیات تحقیق شامل مفهوم شناسی، تعاریف و پیشینه‌ی تحقیق. فصل دوم: بررسی استعمال واژه‌ی «رزق» در قرآن کریم بر اساس ترکیب‌های مختلف به ترتیب سوره‌ها.فصل سوم: تلاش برای طراحی ساختار نظام رزق در قرآن کریم تحت عنوان مراتب رزق.فصل چهارم:ابتغاء رزق شامل طلب رزق و آسیب شناسی.و فصل پنجم که جمع بندی و نتیجه گیری است.نتایج این رساله که در قالب نمودارهایی ارائه شده است عبارتند از:1. عناصردخیل در نظام رزق تحت عنوان «اسباب و کلیدهای رزق».2. وجوهو نظائر «رزق» که برای بررسی همه جانبه‌ی قرآنی و روایی بحث لازم است.3. خروج‌های نظام رزق تحت عنوان روزی خواران در دو گروه مثبت و منفی.4. ارتباطات انسانی با خدا، خود و مردم.5. آسیب شناسی عملکرد انسان‌ها در نظام رزق.6. بررسی انواع و مراتب رزق با عنوان اوصاف رزق در قرآن.7. اشاره به صد مورد از مصادیق رزق در قرآن و روایات.در مورد وجه تمایز این تحقیق با نمونه های مشابه آن می توان به استفاده از «روش سیستمی»به عنوان یک قالب جدید در موضوعات قرآنی و ترسیم جدول ها و نمودارهای مرتبط و مکمل بحث اشاره کرد. واژگان کلیدی: رزق، روزی، قرآن، نظام، قضاو قدر
بررسی عوامل فردی و اجتماعی بسط و قدر رزق در آیات و روایات
نویسنده:
مبعث ابراهیم دخت مقدم
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
نوشتار پيش رو كنكاشی است در عوامل فردی و اجتماعی بسط و قدر رزق مادی از دیدگاه آیات و روایات، كه در پنج فصل تدوين يافته است:در فصل اول به کلیات بحث اشاره شده است. در فصل دوم برای درک صحیح مفهوم واژه «رزق»، آراء و نظریات برخی از بزرگان علم لغت مورد تأمّل و دقت نظر قرار گرفته، سپس به انواع قرآنی رزق پرداخته شده است. در فصل سوم مفهوم لغوی و اصطلاحی واژه «تقدیر» و ديدگاه‌های مختلف برخی از فرق کلامی همچون اشاعره، معتزله و شیعیان به اختصار بيان شده و در ادامه، تناسب تقدیر روزی با عدالت الهی که یکی از مهم‌ترین شبهات در زمینه مقدر بودن روزی به حساب می‌آید مورد بررسی قرار گرفته است؛ از آن‌جا که دسته‌ای از روایات تلاش و کوشش انسان را در دست‌یابی به روزی مقدر، مذموم و دسته‌ای دیگر آن را پسندیده اعلام می‌کنند، این دو دسته روایت به ظاهر متناقض مورد بررسی قرار گرفت و نتيجه آن شد که نظر اهل بیت در زمینه تلاش و کوشش در زندگی «حفظ اعتدال و میانه‌روی» است.به منظور از بین بردن این باور نادرست که «چون روزی افراد مقدر شده، هرگز قابل کاهش یا افزایش نمی‌باشد» شماری چند از عوامل که در این عرصه نقش آفرینی می‌کنند در دو فصل انتهایی آورده شده است: فصل چهارم با عنوان عوامل بسط رزق، به بررسی برخی عوامل افزایش رزق مادی در دو بخش کلی فردی و اجتماعی پرداخته است. افزایش رزق دارای اسباب و عواملی همچون کار و تلاش، عبادات، عوامل بهداشتی، حکومت و... است که در این فصل به چهل و شش عامل از آن اشاره شده است. فصل پنجم نیز با عنوان عوامل قبض رزق، به بررسی عوامل کاهش رزق مادی در دو بخش فردی و اجتماعی پرداخته است؛ عواملی مانند وجود رذائل اخلاقی، عوامل بهداشتی، تنبلی و... که حدود شصت عامل مورد بررسی قرار گرفته است.تحقيق حاضر با ارائه خلاصه وار يافته‌های خود در پايان نوشتار خاتمه می‌يابد.
  • تعداد رکورد ها : 17