جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

چکیده آیین گذار یا تشرف ، مراحل مهم یا نقطه های عطف تاثیر گذار در زندگی آدمی است که دارای مفاهیم دینی و روانی خاصی بوده و با مراسم و مناسک آیینی ویژه‏ای که نشان‏گر بازآفرینی تلویحی آفرینش به‏شمار می‏آید، همراه است و برای فرد هویت تازه‏ای در میان گروه جدید ایجاد می‏کند. این مناسک که آیین‏های مربوط به سه مرحله‏ی اساسی، تولد یا آغاز دوران کودکی، سپس مرحله‏ی بزرگسالی و ازدواج و پس از آن مرگ را شامل می‏شود در میان اقوام مختلف ایرانی از گذشته تا کنون با مراسمی که بیان‏گر گذار یک فرد از مرحله‏ای به مرحله‏ی دیگر زندگی است به شیوه‏های گوناگون وبراساس کهن‏الگوها برگزار می‏شود نماد و نشانه‏ها در آیین که به شکل‏های گوناگونی تجلی یافته است براساس ساختار ذهن آدمیست که طبق ناخودآگاه جمعی شکل گرفته و بن‏مایه ها‏ی مشترکی دارد.در این کار پژوهشی سعی شده است تا آیین های سه مرحله اصلی گذار و در کنار آن طلاق به عنوان یک گذر در میانه ی زندگی فرد ، در روستای النگ از توابع بخش مرکزی شهرستان کردکوی استان گلستان بررسی شده و برگی به کتاب پر نقش و نگار فرهنگ و آیین ایران اضافه گردد و در این بین تشابهات و تفاوت های این آیین ها و تغییرات آن ها از گذشته تا به حال بیان شود . آیین هایی مانند بار بردن ، مارحنا، زن مار سلام و جهازبرون و .... در عروسی ها و آیین هایی مانند گره وندان، چگونگی پیش بینی جنس نوزاد و باید ها و نبایدها در بارداری و همچنین آئین هایی مانند تهیه سینی پیش جنازه، حلوای دهن تلی، مراسم روز پانزدهم و ... در هنگام مرگ.روش کار در این پژوهش روش مشاهده مستقیم و مشارکتی و نیز مشاهده و استفاده از اسناد بودهو همچنین از دیدگاه کارکردگرایی به آیین ها ، نگاه شده است که کارکردهای برخی آداب و رسوم و آیین انجام شده در هر یک از مراحل گذار (تولد ، ازدواج ، مرگ و همچنین طلاق)از جنبه های اقتصادی و معیشتی ، سیاسی و فرهنگی ، اموزشی و تعلیمی و وحدت قومی مورد بررسی قرار گرفته است . به ضرورت به غیر از دیدگاه کارکردگرایی بعنوان مکتب اصلی کار در دست پژوهش بدلیل اینکه ساختار اجتماعی این روستا مورد بررسی قرار می گیرد، نگاهی به مکاتب و دیدگاه های ساختارگرایی و کنش متقابل نیز داشته باشم، امید است که هم به عنوان بازشناسی گوشه ای بسیار کوچک از فرهنگ ایران زمین و هم ادای دین به زادگاه پدری ، پژوهشگر ، مورد پسند واقع گردد . واژگان کلیدی: آیین ، گذار، ازدواج، مرگ، تولد، طلاق، کارکرد

مقصود اصلی این پژوهش برقرار کردن پیوند میان سوژه و حقیقت در هستی اجتماعی است. به عبارتی دیگر ما با پیش فرض گرفتن وجه سوبژکتیو کنش گر اجتماعی در صدد ایجاد پیوند میان این جنبه از کنش گر با نظام حقیقتی است که در هستی اجتماعی می بایست تحقق یابد. تحقیق زیر ماحصل پرداخت به چنین پیوندی در اندیشه سیاسی گئورگ لوکاچ است. لوکاچ در جوانی کاملا تحت تأثیر سنت کانت و نوکانتی ها بود و شکاف کانتی میان جهان واقعیت و جهان ارزش یا «باید» ها را پذیرفته بود. اما برخلاف این مکتب، او اعتقاد داشت این شکاف امری است تراژیک و مانع برقراری پیوند میان جهان واقعیت اجتماعی یا جهان «هست» ها با جهان ارزش ها یا «باید» ها است. این وجه تراژیک به خصوص در اثر مهم دوره ی جوانی او یعنی نظریه رمان کاملا مشهود است او در این اثر انسان کانتی را انسان مسئله دار می داند که تشویش هایش او را اسیر خود کرده اند اما جنبه ی مهم این اثر تغییر جهت لوکاچ از کانت گرایی به هگل گرایی است. نظریه رمان نقطه ی عطف این رخداد است. اما انقلاب اکتبر روسیه و سایر بحران هایی که مصادف با جنگ جهانی اول برآمدند توجه او را بیشتر به این سمت سوق داد و این اتفاقات سرآغاز چنین تغییر رویه ای در لوکاچ گردید و کتاب تاریخ و آگاهی طبقاتی معرف گذر لوکاچ از دوره جوانی به بلوغ است. البته نکته مهم این که جهش فوق به واسطه کارل مارکس، فیلسوف رادیکال قرن 19 رخ داد. در نظام فکری لوکاچ بالغ سوژه معادل است با آگاهی و منظور از آگاهی خود تحقق بخشی واقعیت اجتماعی است. به علاوه حقیقت نیز معادل است با تحقیق عینی این آگاهی به واسطه یک سوژه جمعی که منتهی به عینیت یافتن حقیقت هستی اجتماعی است نهایت امر این که این سوژه جمعی، همان عنصری است که میان جهان واقعیت اجتماعی و حقیقتی که می بایست در این جهان تحقق یابد وساطت می کند. این امر اگر چه به وساطت کنش گر اجتماعی خاصی (طبقه کارگر) رخ می دهد اما کلیت هستی اجتماعی را در بر می گیرد. به عبارت دیگر طبقه کارگر آن سوژه ای است که تعیین کننده واقعیت عقلانی و حقیقت هستی اجتماعی است.

امر به معروف و نهی از منکر شرعا وعقلا از مهمترین واجبات و اساسی است که دین اسلام بر آن نهاده شده است ، این دو موضوع از برترین عبادات و کامل ترین طاعات و دری از درهای جهاد و دعوت به سوی حق و راهی برای هدایت خلق و مقاومت در برابر گمراهی و باطل است.با توجه به اهمیت امر به معروف و نهی از منکر قانون گذار نیز در قانون اساسی و قانون راجع به مجازات اسلامی بدان پرداخته و چنین عملی را در شرایطی خاص رافع مسئو لیت جزایی و حقوقی دانسته وهم چنین نقش آنرا به عنوان عامل عدم مسئولیت کیفری و حقوقی و نیز عامل مهم پیشگیری از وقوع جرم مشخص کرده است. انواع پیشگیری های کیفری و غیرکیفری که با توجه به قوانین و عرف جامعه انجام میشود، پیامدها،کارکردهاو آثار مهمی در اجتماع دارد که با انواع شیوه های اجرایی صحیح و درست امر به معروف ونهی از منکر و نهادینه کردن آن در دوره سنی شخصیت پذیری افراد و تآثیرمثبت بر روی وجدان او توسط خانواده ها و گروه صمیمی دوستان که تاثییر چشمگیری بر روی شخص دارند میتوان در آینده،زمانی که فرد در موقعیتی قرار میگیرد که تمام شرایط زمانی و مکانی برای انجام جرم برای او فراهم باشد،از وقوع بسیاری از جرایم جلوگیری نمود. بنابراین با استفاده از قوانین و منابع معتبر و غنی فرهنگ اسلام و جمع آوری آیات و روایات مربوطه در جهت کشف این حقیقت گام بر میداریم تا به تدریج ابعاد مختلف و زمینه اجرایی آن روشن گردد.

ما در جامعه ای زندگی می کنیم که نظام اجتماعی و سیاسی و حقوقی و کیفری آن بر اسا قرآئتی از دین مقدس اسلام و احکام آن اداره می شود و یا دست کم مدعی است که بر اسلام و احکام نورانی ان تکیه زده و با آن انطباق دارد.حدود سه دهه قبل جمع کثیری از روشنفکران مذهبی بر این باور بودند که بیشتر مشکلات اجتماع و جامعه ایران از بی دینی و عدم تقید به اسلام در بعد حکومت و قانونگذاری و فقدان یک نظام سیاسی اسلامی نشات می گیرد، انقلاب اسلامی و تشکیل جمهوری اسلامی نیز فرآیند ظهور و بلوغ همین اندیشه بود.ما آدمیان در جهان شناخت و شناختن، هرگز به انتها نمی رسیم چرا که در نسبیتی بی انتها غرقیم!! ما هر روز می فهمیم که دیروز غلط فهیمده بودیم! لذا شناخت ما هر روز در حال کاملتر شدن است و این تکامل تدریجی معرفت در شناخت شریعت نیز ساری و جاری است! و این قبض معرفت و بط آن تا یوم الدین ادامه دارد!! این تئوری معرفت شناسانه را استاد سروش در کلیت معرفت مطرح کرد و اندکی آن را در شریعت شناسی تشریح و توضیح داد، اما اینجانب با الهام از آن استاد فرزانه سعی دارم ضمن تحلیل تاریخی اندیشه کیفری درتاریخ تمدنهای بشری، طی معرفی بنیادهای اندیشه کیفری، مکانیزم انتقال آن را به ادیان توحیدی بررسی کنم و عنامل وثر در تشریع نظام کیفیری دینی را دسته بندی و تعریف نمایم و همچنین فاکتورهای موثر در تحولات نظام های کیفری دینی را به مقتضای زمان و مکان و فرهنگ و دانش و درجه عقلانیت جوامع را نشان دهدم!البته در این راه با مشکل منابع مواجه هستیم! چرا که یافتن منابع تاریخی واجد مباحث کیفری در تاریخ تمدن بشر بطور مستقل وجود ندارد و از طرفی یافتن مباحث واجد اندیشه های کیفری در تاریخ تمدن مستلزم ساعتها مطالعه هر منبع برای یفاتن کمترین بحث کیفری است به گونه ای که بعنوان مثال در تامی مجموعه تاریخ تمدن ویل دورانت به دشواری می توان صفحه مطلب در تشریح و تحلیل اندیشه های کیفری تمدنهای بشری پیدا کرد!دسته دیگر منابع نیز شامل تورات و سایر کتب آسمانی انبیا ابراهیمی است که بر اساس یک باور غلط و بی اساس منابعی تحریف شده و غیرقابل استناد معرفی شده اند که به راستی چنین نیستند!!

یکی از مهم‌ترین موضوعات اندیشه سیاسی ایران معاصر که فهم اندیشه سیاسی در گرو آن است، کاربرد عقل در سیاست می‌باشد و از آن جایی که مفاهیم عقل و سیاست معانی واحدی نداشته‌اند. فهم معنای آن‌ها در گرو شناخت تحولات فکری معاصر می‌باشد به طوریکه می‌توان گفت امروزه عقلی کردن سیاست نتیجه تحولاتی است که در اندیشه سیاسی دوره‌ی میانه رخ داده و به تغییر مفهومی عقل و سیاست منجر شده است. در این نوشته با استفاده از نظریه «اعتباریات» سید محمدحسین طباطبایی ابتدا نزاع‌های فکری دوره‌ی میانه و سپس تحولات فکری سیاسی در آستانه ورود به دوره‌ی معاصر و سرانجام مفهوم عقل و سیاست را با توجه به چالش‌های فکری دوره‌ی معاصر بررسی می‌شود با توجه به این نظریه سه گروه فکری اسلام گرایان سنتی، اسلام گرایان مدرن و اسلام گرایان نواندیش قابل تشخیص‌اند که نزاع‌های فکری آن‌ها در این موضوع بررسی شده استسئوال اصلی: مهم‌ترین جریان‌های فکری با توجه به کاربرد عقل در سیاست در اندیشه سیاسی (اسلامی) ایران معاصر کدامند و چه نزاع‌هایی در این موضوع باهم داشته‌اند؟فرضیه: سه جریان فکری اسلام گرایان سنتی، اسلام گرایان مدرن و اسلام گرایان نواندیش قابل شناسایی‌اند و نزاع اصلی آن‌ها در مورد قلمرو و حدود کاربرد عقل در سیاست می‌باشد.رساله شامل: 5 فصل و 2 بخش استعناوین فصول عبارت است:1ـ چارچوب نظری2ـ زمینه‌های تاریخی3ـ نزاع‌های فکری اسلام گرایان سنتی با اسلام گرایان نواندیش در عقل و سیاست4ـ نزاع‌های فکری اسلام گرایان مدرن با اسلام گرایان نواندیش در عقل و سیاست5ـ نزاع‌های فکری اسلام گرایان نواندیشمحتوای فصول (هر فصل 150 واژه):فصل اول: توصیف و تحلیل گزاره‌های حوزه عقلی عملی (اخلاق و سیاست) موضوعی پیچیده است و اندیشمندان در حل این معمای بغرنج تلاش‌های زیادی کرده‌اند ولی برخی سئوالات این موضوع کماکان بدون پاسخ مانده است که از جمله آن‌ها می‌توان به توضیح رابطه هست و باید، نسبت مسایل اخلاقی و سیاسی با توجه به شرایط زمان و مکان اشاره کرد. به نظر می‌رسد محمدحسین طباطبایی با طرح نظریه «اعتباریات» بیش از اندیشمندان این حوزه فکری توانسته است به تحلیل این گزاره‌ها و حل مسایل آن بپردازد. براساس این نظریه عقل و سیاست همانند دیگر مفاهیم حوزه عقل عملی، اعتباری هستند. منظور از «اعتباریات» مفهوم عام آن یعنی اعتباریات مقابله ماهیت نیست بلکه منظور اعتباریاتی است که به حوزه عقل عملی مربوط می‌شود. از این منظر به ادراکات و علومی که لازمه‌ی فعالیت قوای فعاله‌ی انسان و مولود احساس اوست اعتباریات گفته می‌شود. گرچه از نظر طباطبایی سیاست زمانی عقلی است که براساس عقل جمعی و برآمده از آموزه‌های اعتباریات عام عقلی و آموزه‌های دینی باشد بنابراین چنین مفاهیمی با توجه به شرایط زمان و مکان معنا می‌یابند.با توجه به این نظریه در قبال تغییر اعتباریات تلقی یکسانی بین اندیشمندان وجود ندارد و با توجه به مفاهیم عقل و سیاست اندیشمندان بر سه گروه نواندیشی، سنتی و مدرن قابل تقسیم‌اند که دیدگاه آنان و نزاع‌های فکریشان در این مورد در فصول آتی مورد بررسی قرار گرفته است.فصل دوم: رساله در سه گفتار زمنه‌های پیدایش مباحث عقل در سیاست، نزاع‌های فکری در این موضوع و تحولات فکری در ابتدای دوره‌ی معاصر می‌پردازد. به نظر می‌رسد نزول وحی زمینه‌ای برای طرح مباحث عقلی در سیاست در جامعه اسلامی بود. دستور قرآن به عقل در امور زندگی، تحصیل سعادت براساس عقل، تفسیر قرآن توسط پیامبر(ص)، ائمه معصومین(ع) و تداوم آن توسط اصحاب خاص، نزاع‌های فکری اندیشمندان مسلمان در فهم معنای قرآن برای اداره زندگی اجتماعی ـ سیاسی از مواردی بودند که موجب رشد عقل در سیاست گردید هم‌چنین گسترش قلمرو جامعه اسلامی و برخورد با سایر ملل و لزوم دفاع از آموزه‌های دینی از زمینه‌های رشد عقل و مباحث عقلی بود و موجب تحولات فکری و گسترش علوم انسانی در جامعه اسلامی گردید.با تشدید چنین تحولاتی در ابتدای دوره‌ی معاصر و شیوع افکار نوین، تسلط اصول گرایی بر اخباری گری رشد و گسترش علوم عقلی از جمله در فلسفه اصول فقه در زمینه‌ای که جامعه ایرانی از استبداد نیروی حاکمه به تنگ آمده بود منجر به تغییر نگرش مردم در عقل و اداره امور جامعه بود به این معنا که حضور مردم در صحنه‌های سیاسی لازمه عقل شدن سیاست اعتبار گردید.فصل سوم: در این فصل نزاع‌های فکری اسلام گرایان سنتی و اسلام گرایان نواندیش در دوره‌ی معاصر بررسی گردیده است. به نظر می‌رسد اختلاف اساسی این دو گروه در کاربرد عقل به عنوان منبعی برای شناخت و ایجاد دانش سیاسی (اجتهاد عقلی در اعتباریات سیاسی) با توجه به شرایط متغیر و تحولات فکری سیاسی ـ اجتماعی در این دوره می‌باشد. از نظر نواندیشان سنت گرایان به مشکلاتی هم‌چون تحجّر و عوامزدگی دچارند و در مقابل اسلام گرایان سنتی نواندیشان را به لا مذهبی و فاصله گرفتن از دستورات الهی و روایات ائمه معصومین(ع) متهم کرده‌اندنوع مباحث اسلام گرایان سنتی در دوره‌ی معاصر شباهت‌هایی با نظریه‌های ظاهر گرایان دوره‌ی میانه اسلامی دارد، از جمله می‌توان به عدم کاربرد عقل در حوزه‌های سیاسی ـ اجتماعی و عدم پذیرش فلسفه و علوم بیگانه و تأکید بر زبان عربی اشاره کرد که این مسأله نشان دهنده‌ی وجود زمینه‌های نواندیشی و سنت‌گرایی در جهان اسلام و ایران است و هم‌چنین نشان از باقی ماندن سنت گرایان در گذشته و عدم توجه به تحولات فکری دارد، نتیجه این نگرش، تمایل به حفظ وضعیت موجود و عدم تطبیق با تحولات فکری جامعه است که منجر به حفظ وضعیت و حاکمیت سیاسی موجود شده است که مورد سوءاستفاده حکومت‌های وقت قرار گرفته و موجب پیدایش فرقه‌های انحرافی هم‌چون بهائیت (نتیجه ظاهرگرایی شیخیه) بوده است.فصل چهارم: در این فصل نزاع‌های فکری اسلام گرایان مدرن با اسلام گرایان نواندیش مورد بررسی قرار گرفته است مفهوم عقل و کاربرد آن در سیاست موجب نزاع اسلام گرایان مدرن با دیگر گروه‌های فکری در ایران معاصر بوده. از نگاه نواندیشان، اسلام گرایان مدرن مفهومی از عقل را اراده‌می‌کنند که موجب طرد سنت‌های دینی و اعتباریات عام عقلی و آموزه‌های وحیانی در عرصه سیاست می‌شود. از منظر مدرن عقل به معنای عقل جمعی مردم است که تعیین کننده‌ی حقایق در عرصه سیاسی است در حالی که نقش دین در این مورد کمرنگ شده است.نتیجه این نگرش به عقل، واگذاری اعتباریات عقلی سیاسی (علوم و دانش‌های سیاسی و هم‌چنین ارزش‌ها و رفتارهای عقلی در این حوزه) به عقل واحد و اعتباریات جهان شمول غربی است که از جمله نتایج آن حذف روحانیت از مناصب سیاسی می‌باشد و دین را به عرصه‌های فردی زندگی محدود می‌کند. در جهان اسلام در دوره‌ی میانه شبیه همین مباحث از فلاسفه افراطی قابل مشاهده است زیرا آنان نیز حوزه‌ی سیاست را به عقل بشری واگذار می‌کردند و توجهی به وحی در این زمینه نداشته‌اند.فصل پنجم: در این فصل به بررسی نزاع‌های فکری اسلام گرایان نواندیش (درون گروهی) در مورد عقل و سیاست پرداخته شد. اینان با هدف کشاندن پای عقل به سیاست در جهت رفع استبداد همواره با اجتهاد عقلی سعی در تأسیس اعتباریات سیاسی لازم را داشته‌اند، و با استدلال عقلی مشارکت سیاسی را لازم دانسته‌اند و به عبارت دیگر سیاستی را عقلی می‌دانند که در آن حضور مردم لحاظ شده باشد. امّا مفروضاتی که در چگونگی انجام این کار دارند موجب اختلافاتی میان آن‌ها شده است که شاید منشأ برخی از این مفروضات به اطلاعات و زمینه‌های فکری آنان هم‌چنین به لحاظ کردن زندگی اجتماعی و تصوراتی مربوط می‌شود که فقیه آیا خود را متصدی مرجعیت جمعی و رهبری سیاسی جامعه بداند (و یا خیر). بسیاری از فقها چنین نگاهی نداشته‌اند به همین دلیل شاهد دو نگاه مشروطه‌گرا و ولایت فقیهی در دوره‌ی معاصر می‌باشیم. مشروطه گرایان پیروان نائینی می‌باشند حال آن که نظریه ولایت فقیه توسط امام(ره) به صورت جدی مطرح گردید. و بعد از شکست نظریه مشروطه در عمل ارائه شد.نکته دیگر اختلاف اسلام گرایان نواندیش در مسائل زنان است که برگشت به شرایط موجود و زمینه‌های فکری و فرهنگی زنان در جامعه امروز می‌دارد. به همین دلیل محدودیت‌هایی در برخی نگاه‌ها مشاهده می‌شود.گفته شده علی‌رغم اختلافاتی که نواندیشان در مورد موضوعات عقل و سیاست در مسائلی همانند نقش مردم در نظام سیاسی و هم‌چنین جایگاه زنان در سیاست دارند، به سختی می‌توان گروهی را نسبت به گروه دیگر نواندیش‌تر یا سنتی‌تر خواند زیرا به عقیده اینان شرایط موجود و عدم آمادگی مردم مخصوصاً بانوان برای به دست گرفتن نقش‌های مدیریت سیاسی و مسائلی از این قبیل مشارکت سیاسی فعال را به نوعی آرمان‌گرایی تبدیل می‌کند که خود به نوعی برخلاف نواندیشی می‌باشد زیرا نواندیشی تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی با توجّه به شرایط موجود است.نتیجه رساله (150 واژه):در این نوشته با توجه به نظریه «اعتباریات» محمدحسین طباطبایی به بررسی عقل و سیاست از منظر اندیشمندان مسلمان دوره‌ی معاصر پرداختیم. نزول وحی و تفسیر آن زمینه‌هایی برای اداره‌ی زندگی سیاسی مسلمانان براساس اعتباریات عقلی بود. نزاع‌های فکری مسلمانان در فهم وحی، ورود علوم بیگانه و تبادل فکری با دیگر ملل موجب تمرکز بیشتر افکار مسلمین و بسط و گسترش دانش سیاسی مسلمین در این زمینه گردید. نظریه سیاسی حاکم یعنی «نظم سلطانی» با توجه به بحران فکری با نظریه‌های مردم گرا «مشروطه خواهان و ولایت فقیه» جایگزین شد گرچه اندیشمندان مسلمان ایران معاصر در مورد عقل و سیاست نظر واحدی ندارند و براساس نظریه طباطبایی، به سه دسته اسلام گرایان نواندیش، اسلام گرایان سنتی و اسلام گرایان مدرن قابل تقسیم‌اند. با توجّه به نظریه اعتباریات که چارچوب نظری رساله است و هم از جهت روش و هم از جهت محتوا برای فهم کاربرد عقل در سیاست مهم است. از جهت روش، در دوره‌‌های تاریخ، به دلیل وجود اعتباریات عامی مثل عدالت، توانایی تطبیق برخی موضوعات اندیشه‌ی سیاسی را به ما می‌دهد. و در هر دوره می‌توان شرایط هر دوره و نیز چگونگی تبدیل شدن این مفهوم عام را به اعتباریات خاص سنجید. «اعتباریات» از جهت محتوا نیز ظرفیت‌زیادی برای پاسخ‌گویی به مسائل اندیشه‌ی سیاسی اسلام دارد. در این نظریه امکان توضیح بیشتری درباره‌ی عام یا خاص بودن گزاره‌های سیاسی ـ اخلاقی رابطه باید و هست، رابطه عین و ذهن در سیاست و اخلاق، رابطه‌ی شرع و عقل و... وجود دارد، با توجه به این نظریه سه گروه در دوره‌ی معاصر قابل تشخیص‌اند؛ برخی بدون توجّه به اعتباریات سیاسی و خاص بودن آن‌ها (با توجّه به شرایط زمان و مکان)، یا در اعتباریات گذشته مانده‌اند و با عنوان سنتی از آن‌ها یاد می‌شود و یا آن که به عقل و اعتباریات سیاسی غرب اعتماد کرده و خواستار استفاده از دیدگاه‌های سیاسی آنان در جغرافیای خاص ایران معاصر شده‌اند که اسلام گرایان مدرن نامیده می‌شوند. در این بین، اسلام گرایان نواندیش با توجّه به گذشته و اصول عام مبتنی بر دانش‌های اسلامی از یک سو و نیز شرایط فرهنگی سیاسی خاص از سوی دیگر، دو مدل حکومتی مشروطه و انقلاب اسلامی را در دوره‌ی معاصر ابداع کرده‌اند. اسلام‌گرایان نواندیش با فرا رفتن از ظاهر آیات و روایات سعی داشته‌اند ضمن توجّه به تحولات فکری ـ سیاسی در هر دوره‌ی زمانی به ترسیم مدل‌های مختلفی از حکومت اسلامی که پاسخ‌گوی نیازهای هر زمان باشد بپردازند از این رو از آنان با عنوان نواندیش یاد کردیم زیرا اندیشیدن به صورت کامل‌تر در این گروه (نسبت به دو گروه دیگر) یافت می‌شود. در ایران معاصر، مهم‌ترین تحول فکری، تغییر در اندیشه‌ی سیاسی (حوزه ذهنیات) و ساختار و شکل نهادهای سیاسی (عینیات) بوده است. متفکرین نواندیش با رد نظریه‌ی «نظم سلطانی» (که در دوره‌ی میانه نظریه غالب بود) به نوعی مردم سالاری روی آورده‌اند و در این مورد نزاع‌های فکری زیادی توسط آنان با دیگر گروه‌ها صورت گرفته است.

با اینکه سابقه علمی باستان شناسی در آذربایجان شرقی به سالهای 62-1960 توسط چارلز برنی بر می گردد ولی غیر از همین کاوش نمی توان فعالیت دیگری در این زمینه یادآور شد و با توجه به این امر بسیاری از دوره ها منجمله دوره آنن که یکی ازپیچیده ترین دوره هی موجود در باستان شناسی منطقه شمال غرب ایران بوده و مسایل بسیار مهم و اساسی را به همراه دارد بدرستی مورد بررسی قرار نگرفته اند. حفاری هایی که از سال 1378 در محوطه باستانی مسجد کبود تبریز آغاز شد باعث روشن شدن گذشته پیش از اسلام این شهر گردید که تا آن لحظه متاسفانه غیر از متون آشوری و ارمنی هیچگونه دلیل باستان شناختی در این باره موجود نبود و موجودیت آن را بدون توجه به واقعیت های تاریخ به زمن هارون الرشید نسبت می دادند. پنج فصل حفاری در این محوطه باعث کشف تعداد قابل توجهی تدفین مربوط به عصر آهن گردید که به لحاظ اعتقادی که در جوامع پیش از تاریخ در رابطه با دنیای مرگ موجود بوده این قبور حاوی ظروف و اشیایی بودند که برای تامین حیات واپسین به همراه متوفی گذاشته شده بود. با در نظر گرفتن اینکه سفال فراوانترین و متنوع ترین مصنوعاتی است که مطالعه دقیق آن می تواند راه گشای مسایل ارتباطی میان فرهنگها ی مختلف باشد لذا در این تحقیق سعی شده است که با طبقه بندی و گونه شناسی سفال های مکشوفه از قبور این محوطه باستانی اولا خود محوطه معرفی و جایگاه آن در عصر آهن معلوم گشته ثانیا ارتباط آن با مکان های هم عصر روشن گردد.

موضوع این پایان نامه بررسی چگونگی ادراک عالی ترین حتیقت موجود در منظومه اندیشه یارمنیدس و هراکلیتوس است. به طور دقیق تر سوال این است که در پارمنیدس ما وجود را چگونه درک می کنیم؟ و در هراکلیتوس پرسش این است که ما لوگوس را چگونه درک می کنیم. برای این کار در فصل اول در آغاز به بررسی تاریخی و معنا شناسانه لغت وجود پرداخته شده است. بدین منظور برخی صفات وجود در تاریخ و اسطوره مورد بررسی قرار گرفته است سپس به مطالعه تلقی یارمنیدساز وجود یرداخته شده است. سیس در فصل دوم به بررسی تاریخی و معناشناسانه لغت لوگوس وآن گاه به بررسی لوگوس، چنان که هراکلیتوس معرفی کرده است پرداخته شده است. در فصل سوم هشت معنای مختلف ادراک در یونان باستان مطرح شده تا در دو فصل بعدی از آنها استفاده شود. فصل چهارم در دو بخش مجزا به چگونگی ادراک وجود در پارمنیدس و لوگوس در هراکلیتوس می پردازد. در فصل پنجم به مسئله رابطه وحدت و کثرت در این دو اندیشمند پرداخته شده است.

این پایان نامه در دو فصل که فصل اول مشتمل برشش بخش و فصل دوم مشتمل بر پنج بخش می باشد تنظیم شده است. فصل اول شامل جغرافیای طبیعی قوچان - وجه تسمیه قوچان - جغرافیای سیاسی ؛ انسانی ؛ اقتصادی قوچان - جقرافیای تاریخی قوچان-قوچان پس از اسلام - قوچان از اسکان اکراد تا عصر حاضر و فصل دوم شامل پیشینه مطالعات باستان شناسی - مدارک فرهنگی تاریخی منقول - معماری مذهبی - معماری غیر مذهبی - نتیجه گیری و فهرست منابع و ماخذ می باشد

هدف از این نوشتار معرفی بخش‌های اصلی نظام فکری و فلسفی کواین، با محوریت مقالاتی از سلسله کتاب-های انتشارات کمبریج به نام کواین، می‌باشد. در این چارچوب، در مقدمه با توجه به اهمیتی که آراء حلقه‌ی وین یا همان شاکله‌ی اصلی پوزیتیویست‌های منطقی و به اقتفای آنان دیدگاه‌های فلسفی ردولف کارنپ بر شکل دهی و جهت دهی به تفکر کواین داشته است، اشاره‌ی بسیار کوتاهی به سرخط تفکر آنان شده است. فصل اول به معرفت شناسی طبیعی شده‌ی کواین و تلاش او می‌پردازد که می‌خواهد معرفت شناسی را درون خود علم تجربی بنا نهد و بر پایه‌های آن استوار سازد. از نظر کواین معرفت شناسی مبنایی برای علم تجربی به‌دست نمی‌دهد بلکه این علم تجربی است که چارچوبی برای فهم خود در اختیار قرار می‌دهد. این باژگونی هسته‌ی انقلابی مفهوم معرفت شناسی طبیعی شده‌ی کواین را بیان می‌دارد. در ادامه نویسنده سعی می‌کند نشان دهد که به-رغم تعدیل‌هایی که کواین در مدل خود و نیز بخش‌های مختلفی از نظام فلسفی خود برای ایجاد امکان دفاع از نظریه‌اش ایجاد می‌کند، اولاً نمی‌تواند به‌طور کامل پای بند تجربه باوری خود باقی بماند و ثانیاً از میان احتمالات مختلف به سوی احتمالاتی می‌غلتد که وزنه‌ی طبیعت گرایانه‌ی آن کم‌تر است، به‌گونه‌ای که می‌توان آن را بازگشتی از رویکرد طبیعت گرایانه به‌شمار آورد.تمایز میان دو قضیه‌ی تحلیلی و ترکیبی، پس از کانت، به موضوعی اصلی در مباحث معرفت شناسانه و امکان فهم مورد توجه قرار گرفت. از جمله این موضوع در مباحث کارنپ، به‌عنوان یکی از اعضای برجسته‌ی حلقه‌ی وین، مورد اهتمام آشکار بود. کواین با چاپ مقاله‌ی "دو حکم جزمی تجربه گرایی" به این اصل، در کنار اصل تقلیل گرایی، حمله برد. فصل دوم از این پژوهش به ارزیابی مشروعیت مطالبات و بحث کواین توجه نشان می-دهد. کواین فقدان محتوای تجربی در تقسیم بندی قضایا به تحلیلی و ترکیبی را سبب آن می‌داند که این بحث به باوری متافیزیکی و در نتیجه ناپذیرفتنی بدل شود. البته در این زمینه تقابل اصلی میان کارنپ و کواین شکل می-گیرد. کواین، هم‌چنین، وجود معیاری تجربه گرایانه را در فهم پذیری تمایز تحلیلی- ترکیبی لازم می‌داند و این مطالبه‌ای است که مشروعیت و محتوای خود را از سنت تجربه گرایی به‌دست می‌آورد. اما مشکل آن است که کواین جزییات خواست خود را به شکل مبهمی بیان کرده است. از سوی دیگر نویسنده با توجه به آن که کواین تقلیل گرایی را به‌عنوان دومین حکم جزمی تجربه گرایی مورد تهاجم قرار می‌دهد، می‌کوشد نشان می‌دهد که وی در مخالفت با تمایز تحلیلی- ترکیبی در برخی جنبه‌ها هم تقلیل گرا می‌شود وهم اثبات گرا. درنهایت هم نشان می‌دهد که کواین، به رغم تعدیل‌هایی که در نگاه کل گرایانه‌ی خود می‌دهد، می‌پذیرد که "جملات از لحاظ شناختی معادلند، اگر جایگزینی یکی به جای دیگری تأثیر بر محتوای تجربی هیچ کدام از مجموعه جملات نداشته باشد" و این بیان برای حفظ تحلیلی بودن کافی است.فصل سوم به چهار موضوع می‌پردازد: ارائه‌ی خلاصه‌ای از مباحث کواین درباره‌ی کل گرایی معنا؛ نسبت میان کل گرایی، طبیعت گرایی و تحقیق پذیری معنا؛ طرح جزییات بیش‌تری از استدلال کواین درباره‌ی کل گرایی و ارتباط ادعای نامعقولی تمایز تحلیلی- ترکیبی با کل گراییمعتدل و ریشه‌ای؛ پرسش‌های بی‌پاسخ ناشی از مدعای کواین در زمینه‌ی کل گرایی.مسایل مربوط به ارجاع و وجودشناسی بخش قابل توجهی از آثار کواین را به خود اختصاص داده که در فصل چهارم مورد بحث قرار می‌گیرد. در این فصل ابتدا مختصری از دیدگاه راسل درباره‌ی ارتباط ذهن با جهان خارج طرح می‌شود که در تغایر کامل با نقطه نظرات کواین است. چگونگی دست یابی به معرفت و نحوه‌ی تماس ذهن با چیزهایی غیر از خود پرسش‌هایی است که کواین، در پاسخ، به آنها می‌پردازد. پاسخ‌هایی که از مسیر دیدگاه طبیعت گرایانه‌ی وی گذر می‌کند. اما نکته‌ی کلیدی در پاسخ‌های کواین پنداری است که او از جمله‌ی مشاهدتی دارد. از نظر او تمامی معرفت ما، هرچند تئوریک، در نهایت از طریق جملات مشاهدتی قابل پاسخ گویی است که وی آنها را مشاهده‌ی مطلق می‌نامد.از سوی دیگر، کواین، به‌نوعی مشابه با راسل، بر جنبه‌ی ارجاعی زبان تأکید دارد. لکن، این ارجاع را بنیادین، به معنای راسلی آن، نمی‌داند. به‌علاوه، مفاهیمی که از طریق آنها زبان اقدام به برقراری ارتباط با جهان می‌کند از دیدگاه وی ارجاعی نیستند. ارجاع از نظر کواین نسبتی میان زبان و برخی اصطلاحات زبانی و جهان است و قابلیت ارجاع یک قابلیت استفاده از زبان است. او هم‌چنین، از ارتباط میان کارکرد ارجاعی زبان و شاکله‌ی مفهومی ما سخن می‌گوید که البته از نظر وی این دو دو تلاش جدا از هم نیستند و درک ارجاع یک گام مهم به سوی توضیح مفهومی است درباره‌ی وجود. وجودشناسی، از منظر کواین، موضوعی تصنعی به‌شمار می‌رود و این رأی در کنار نوع نگاه او به زبان نوعی نسبیت وجودشناختی را تداعی می‌کند؛ هرچند وی چنین نسبیتی را انکار می‌نماید. در این فصل با بررسی نظرات کواین به زبان (زبان معمولی و زبان تابع) و رابطه‌ی آن با وجودشناسی و پرسش‌های ناشی از آن و در عین حال مقایسه‌ی آرای کواین و کارنپ دست به ارزیابی دیدگاه کواین زده می‌شود.فصل پنجم، هم‌دلانه‌تر، دو موضوعی را مورد نظر قرار می‌دهد که می‌توان آنها را از شاکله‌های اساسی اندیشه‌ی کواینی دانست: رفتارگرایی و تجربه‌گرایی. در این بخش تلاش آن بوده که با توجه به بخش‌های مختلف آرای کواین رابطه‌ی میان طبیعت گرایی، فیزیکالیسم و تجربه گرایی وی تبیین شود و معلوم گردد که تجربه‌گرایی که کواین آن را نوین می‌داند چیست و آن نقشی که در حوزه‌ی زبان ایفا می‌کند کدام است. البته باید در نظر آورد که زبان نیز در چارچوب نظام کواینی مولفه‌ای محوری است.از نظر کواین، در حوزه‌ی زبان شناسی، افراد یک انتخاب بیش‌تر ندارند: فراگیری زبان از طریق مشاهده‌ی رفتار دیگران به صورت بین الاذهانی. نتیجه‌ی این ادعای تجربی درباره‌ی یادگیری زبان، هم، ادعایی مبتنی بر معناشناسی است که بر اساس آن، هیچ معنای زبانی وجود ندارد که در رفتار پدیدار نباشد.

پژوهشحاضر پاسخی استبه پرسش‌های ذیل: - مردم چه پنداشتی از اسلام دارند؟ - آیا پنداشتمردم از اسلام آنقدر متفاوتهستکه تحتالگوی خاصی طبقه‌بندی و مورد بررسی قرار گیرد؟ - ریشه‌های تفاوتپنداشت‌های مردم از اسلام چیست ؟ - نتایج و پیامدهای اجتماعی و روانشناختی پنداشتمردم از اسلام چیست ؟ - آیا پنداشت‌های مردم از اسلام با توسعه رابطه دارد؟ با توجه به پرسش‌های فوق، مهمترین اهدافرساله عبارتستاز: - شناختعوامل تعیین کنندهء تنوع پنداشتهای اقشار مختلفاز اسلام - نشان دادن رابطهء بین پنداشتمردم از اسلام و پایگاه اجتماعی، اقتصادی، شغل، درآمد، سواد، اشغال همسر، مادر ... - نشان دادن رابطهء بین نوع پنداشتمردم از اسلام با نوع پنداشتاز توسعه و نهایتا آنکه، پنداشتموافق توسعه و نوسازی، چه پنداشتی از اسلام می‌طلبد. پنداشتمردم از اسلام را به عنوان برآیندی از باورها، اعتقاداتو دریافتهای مردم از اسلام مدنظر قرار دادیم که با توجه به پنداشتصاحب‌نظران مسلمان از اسلام در دو تیپ(ایده‌آل تایپ) سنتی و مدرن بررسی شده است . این پژوهشبا استفاده از تئوریهای معرفتی و دینی جامعه‌شناسان کلاسکنظیر: دورکی، مارکس ، وبر، وبلن، مانهایم و کوزو و اندیشمندان متاخر نظیر: ماکسیم رودنسون، برایان ترنر و محمدعلی (همایون) کاتوزیان و با بهره‌گیری از دیدگاه متفکران و اصلاح‌طلبان مسلمان، سیدجمال، اقبال لاهوری و دکتر شریعتی، چارچوبنظری خود را با توجه به مجموعهء عوامل مورد توجه و بررسی نظیر: عوامل فردی، محیطی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی در سطح تحلیلی خرد مورد پی‌ریزی و بررسی قرار داده است . جامعه آماری این پژوهشعبارتستاز: کلیه سرپرستان خانوار مناطق 3 و 19 تهران که با توجه به فرمولهای نمونه‌گیری و سطح معنی‌داری 95 درصدی، نمونه مناسباز میان آنان با توجه به نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب ، و مورد بررسی قرار گرفت . اهم نتایج بدستآمده عبارتستاز: - پایگاه اجتماعی از مهمترین متغیرهای اثرگذاری بر روی پنداشتمردم از اسلام و توسعه است . بدین معنی که افراد دارای پایگاه اجتماعی بالا بیشتر دارای پنداشتمدرن از اسلام و موافق توسعه می‌باشند. - تحصیلاتبطور مستقیم و غیرمستقیم در پنداشتمردم از اسلام و توسعه تاثیر می‌گذارد. افزایشمیزان تحصیلاتسببکاهشپنداشتسنتی از اسلام و پنداشتمخالفاز توسعه می‌گردد. تاثیر غیرمستقیم آنکه، افزایشمیزان تحصیلاتسببدگرگون شدن چگونگی گذران اوقاتفراغت ، نوع مسافرت ، شغل، درآمد، پایگاه اجتماعی و ... می‌شود که هر یکخود نیز جداگانه بر پنداشتاز اسلام و توسعه تاثیر می‌گذارند. - وضعیتاقتصادی، نوع مشاغل، محل تولد، محل سکونتو شهرنشینی نیز در تکثر افکار و عقاید مذهبی افراد جامعه تاثیر می‌گذارند. - اشتغال زنان از موارد بسیار مهمی استکه در تنوع آراء و عقاید مذهبی افراد (همسران و فرزندان) نقشزیادی ایفاء می‌کند افرادی که همسران و مادران آنها شاغل بودند بیشتر پنداشتمدرن از اسلام و پنداشتموافق توسعه داشتند (البته عکسآن نیز صادق است ، اینکه افراد دارای پنداشتمدرن از اسلام و موافق توسعه بیشتر، همسران و مادران‌شان شاغل هستند. ناگفته پیداستکه این تاثیر دو جانبه استنه یکجانبه و یکسویه) پنداشتاز توسعه است . بدین معنی که افراد دارای پنداشتمدرن از اسلام بیشتر دارای پنداشتموافق توسعه می‌باشند و آنانیکه دارای دیدگاه سنتی از اسلام هستند بیشتر مخالفتوسعه‌اند.