جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 99
برهان سینوی از نگاه ابن رشد
نویسنده:
نادر شکراللهی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
ابن‌رشد برهان سینوی بر اثبات واجب‌الوجود را نمی‌پذیرد و آن را جدلی ‌می‌داند. در چرایی این عدم پذیرش، نویسندگان بر دلایلی تکیه کرده‌اند، بعضی بر این باورند که ابن‌رشد نتوانست به نحوه‌ عروض وجود بر ماهیت، آن گونه که ابن‌سینا معتقد بود، برسد. هم‌چنین وی نتوانست امکان ماهوی را دریابد و امکان ذاتی را از امکان استعدادی تمییز دهد؛ از این جهت، در فهم برهان ابن‌سینا عاجز ماند و این عجز باعث شد که برهان سینوی به طور صحیح به غرب منتقل نشود. اما ابن‌رشد هم امکان ماهوی و هم نحوه‌ عروض وجود و ماهیت را می‌شناخت، اما با توان فلسفی آن دوره که هنوز مسأله اصالت وجود و مسأله جعل وجود مطرح نبود، امکان ماهوی نمی‌توانست پایه برهان قرار گیرد و او مجبور بود که ممکن را به حقیقی (موجودات دارای قوه و فعل) و ممکن ضروری تقسیم کند تا بتواند چهره معقولی از برهان به دست دهد.
صفحات :
از صفحه 113 تا 138
ادله توحید ذاتی در فلسفه مشاء و حکمت متعالیه
نویسنده:
مصطفی ابوطالب دخت شورکی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه باقرالعلوم,
چکیده :
توحید در لسان اهل فلسفه و کلام و عرفان دارای اصطلاحات متفاوتی است. معروف‌ترین این اصطلاحات عبارت‌اند از: 1. توحید ذات 2. توحید صفات 3. توحید افعال 4. توحید در عبادت. در این میان، توحید ذاتی اولین و شاید عالی‌ترین مرتبه از مراتب توحید، و نیز زیربنای تمام مراتب توحید است، توحید ذات نزد فلاسفه و متکلمین به معنی یگانگی ذات مقدس خداوند می‌باشد و اینکه مثل و مانند و شریکی در مرتبه ذات ندارد، نه ترکیبی در درون ذاتش وجود دارد و نه خدای دیگری خارج از ذاتش. به تعبیر دیگر، توحید ذاتی مشتمل بر دو مقام «احدیت ذات» و «واحدیت ذات» است که فلاسفه و متکلمان اسلامی ادله گوناگونی را بر هر دو مسئله اقامه کرده‌اند. نوشتار حاضر به بحث و بررسی پیرامون مهم‌ترین ادله توحید ذاتی ـ آنهم در حوزه واحدیت ذات ـ از منظر فلسفه مشاء و حکمت متعالیه می‌پردازد، تا عقلانیت و حقانیت این بخش از توحید ذاتی را مبرهن سازد و، در ضمن، از مقایسه ادله فلاسفه مشاء و حکمت متعالیه، سیر تکاملی فلسفه اسلامی در مسئله واحدیت ذات نشان داده شود.
صفحات :
از صفحه 7 تا 37
با توجه به آیات سورة توحید، ماهیت وجودی خداوند چیست؟ و آیا در قرآن کریم یا دیگر کتب آسمانی به این واقعیت بطور مستدل و بیانی قاطع که در خور فهم و درک مردم باشد اشاره شده است؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ , کتابخانه عمومی
پاسخ تفصیلی:
براي روشن شدن جواب لازم است به نكاتي اشاره شود: 1ـ ماهيت و اقسام آن: ماهيت يك كلمه عربي است، مخفف «ماهوّيت» است. كلمه ماهو به معناي «چيست او» با ياء (به اصطلاح ادبي) مصدريه و تاء مصدريه «ماهويت» شده و با تخفيف «ماهيت» شده است. پس ماهيت يعني «چيست اوئ بیشتر ...
 انتقال پذیری تجربه عرفانی
نویسنده:
حسن امینی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مرکز پژوهشی دایره المعارف علوم عقلی اسلامی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
این نوشته با روش تحلیلی منطقی و با هدف موجه سازی، به انتقال پذیری تجربه شهودی به دیگران پرداخته است. ابن عربی فی الجمله معرفت بخشی روی آورد عقلی را می پذیرد، اما روی آورد شهودی را برتر از آن می داند. ایشان عقل را به سلیم، مشوب و منور تقسیم کرده و نگارنده، انتقال پذیری تجربه عرفانی را بر مبنای عقل منور با روی آورد عقلی بررسی کرده است.
صفحات :
از صفحه 47 تا 76
تمایز «وجود» و «موجود» در چارچوب نظریۀ دلالت غیرمستقیم (با تکیه بر آرای ملاصدرا و علامه طباطبایی)
نویسنده:
سیاوش اسدی، رضا اکبریان، محمد سعیدی مهر، لطف الله نبوی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
این مقاله در چارچوب نظریه دلالت غیرمستقیم به تفاوت‌‌های «وجود» و «موجود» می‌پردازد و در پی یافتن پاسخی برای این پرسش است که آیا گزارۀ «وجود موجود است» گزاره‌ای تحلیلی است. در این بررسی مشخص می‌شود که در سطح واژگان، هیچ یک از دو واژۀ «وجود» و «موجود» شامل مفهومی زائد نسبت به دیگری نیست. همچنین زمانی که مدلول اسمی «وجود» مد نظر است، مدلولات دو واژه «وجود» و «موجود» با یکدیگر این‌همان هستند. اما معانی این دو واژه، یعنی طریقه اظهار مدلولات یا روش دست‌یابی به آن‌ها با یکدیگر متفاوت است و به این دلیل نمی‌توان گزاره «وجود موجود است» را گزاره‌ای تحلیلی دانست. اما اگر منظور از «وجود» وجود واجب باشد، معانی آن‌ها نیز عین یکدیگر خواهند بود و گزارۀ مورد نظر تحلیلی است. به علاوه، مشخص می‌شود که معنی «موجود» در ساختار فلسفی ملاصدرا متفاوت با معنی آن در ساختار فلسفی علامه طباطبایی است.
صفحات :
از صفحه 1 تا 17
برهان وجوب و امکانِ ابن سینا
نویسنده:
حسین شمس، محسن جوادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
پرسش از وجود خدا از بنیادی‌ترین پرسش‌ها و دغدغه‌های فکری بشر بوده است. از رهگذر تلاش اندیشمندان برهان‌های زیادی در اثبات وجود خدا سامان‌یافته که یکی از استوارترین و مهم‌ترین آنها برهان وجوب و امکان است. این برهان به طورگسترده‌ای در میان فیلسوفان اسلامی و غربی مورد پذیرش واقع شده و از آن تقریرهای متعددی ارایه گردیده است. تقریر ابن‌سینا که صورت تفصیلی آن در کتاب اشارات و تنبیهات آمده است، یکی از تأثیرگذارترین آنهاست که در این مقاله رهیافت او در ارایه این برهان مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته و قوت و اعتبار آن مورد تأکید قرار می‌گیرد. این تقریر کامل‌ترین شیوه‌ای است که برای برهان وجوب و امکان ارایه شده و اساس بسیاری از تقریرهای دیگر است.
صفحات :
از صفحه 25 تا 50
بررسی مفهوم نامتناهی در کلام و فلسفه اسلامی و اطلاق آن بر خداوند
نویسنده:
جواد جعفریان، محمدمهدی گرجیان
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
چکیده :
در ظاهر، نامتناهی بودن خداوند، مسأله‌ای بدیهی به نظر می‌رسد؛ اما برخی بر این اعتقادند که نامتناهی بودن خداوند در همه عرصه‌ها و اسماء و صفات الاهی، امری مغایر با موازین برهانی و وحیانی است. مقاله حاضر با بررسی سه تفسیر مختلف از نامتناهی و نقد و بررسی هر یک از آن‌ها، دیدگاه صحیح درباره نامتناهی بودن خداوند را «تفسیر وجودی نامتناهی» دانسته است؛ از این رو، اشتباه منکران نامتناهی بودن خداوند را در تفسیر غلط ایشان از معنای نامتناهی می‌داند. در ضمن به شبهات موجود پاسخ داده خواهد شد و مستندات فلسفی در تأیید این دیدگاه برتر بیان می‌شود.
صفحات :
از صفحه 5 تا 34
بررسی انتقادات ابن رشد بر ابن سینا در مباحث الهیات بالمعنی الاخص
نویسنده:
علی علم الهدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
چکیده :
ابن رشد انتقاداتی را بر ابن سینا در مساله اثبات واجب الوجود و تقسیم وجوب به وجوب بالذات و بالغیر و علم باری تعالی و عدم جسمانیت وی و معجزه انبیا مطرح می کند. عمده نقد وی در دو مساله خلاصه می شود: یکی آنکه سخنان شیخ از ابداعات وی است و ریشه در آثار ارسطو ندارد و دوم اینکه شیخ دچار تهافت گویی و تناقض بوده است. البته از آنجا که مباحث الهیات بالمعنی الاخص سابقه ای تحت همین مفهوم در آثار ارسطو نداشته و اصولا این مباحث بیشتر مبتنی بر خلاقیت و ابتکار فیلسوفان مسلمان است، لذا مجالی است که در آن تمایزها و تفاوت های دیدگاه های فلسفی حکیمان مسلمان با اندیشه ارسطویی مشخص می شود و بررسی انتقادات ابن رشد بر ابن سینا در این حوزه برای مشخص کردن تمایزات مذکور جایگاه ویژه ای دارد.
صفحات :
از صفحه 137 تا 149
بررسی ارزشیابی ملاصدرا از براهین وجود خدا
نویسنده:
محمد انتظام
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
چکیده :
تحلیل و بررسی براهین وجود خدا، بخش مهمی از اهتمام و دلمشغولی صدرالمتالهین را در مباحث خداشناسی، به خود اختصاص داده است. ارزشیابی این برهان‌‌‌ها بر اساس ملاک‌‌‌های مختلف، از جمله تلاش‌‌‌های ستودنی او به شمار می‌‌‌رود که کمتر مورد توجه واقع شده است. در این مقاله، پس از اشاره به عناوین این برهان‌‌‌ها و بیان دسته‌‌‌بندی‌‌‌های مختلف صدرا از آن‌‌‌ها، ملاک‌‌‌های ارزشیابی برهان‌‌‌ها معرفی می‌‌‌شود. سپس، مهم‌‌‌ترین ملاک‌‌‌ها را ـ که ملاک‌‌‌های طرح‌‌‌شده در دانش منطق است و بر اساس آن‌‌‌ها برهان‌‌‌های وجود خدا به برهان «ان» و برهان «ان مطلق» و «دلیل» تقسیم می‌‌‌شود ـ تبیین کرده، مستندات آن‌‌‌ها را بیان خواهیم کرد؛ و آن‌‌‌گاه، نشان خواهیم داد که به لحاظ معیارهای منطقی، ارزش معرفتی برهان صدیقین و دیگر برهان‌‌‌های وجود خدا، تفاوتی ندارد.
صفحات :
از صفحه 55 تا 80
آفریدگار جهان
نویسنده:
ناصر مکارم شیرازی
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مدرسه امام علی بن ابیطالب (ع),
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
کتاب حاضر با عنوان «آفریدگار جهان» نگارش ناصر مکارم شیرازی است که به بررسی مسئله خداشناسی و توحید می پردازد. مولف کتاب خود را در سه بخش دسته بندی کرده است. در بخش نخست کتاب بحث از ضرورت شناخت خدا صورت گرفته و در ضمن آن موضوعاتی مانند: کمال، مسائل و موانع ذهنی شناخت خدا، فطرت، تاریخچه مادی گری و دیگر مباحث مورد توجه قرار گرفته است. در بخش دوم کتاب با عنوان روشن ترین دلیل توحید، برهان نظم، دلیل اعجاز و برهان هستی از خود که از براهین مهم در اثبات خداوند هستند مورد توجه قرار گرفته و در ضمن بحث برهان نظم نیز به نظم در عالم آفرینش اشاره شده است و در بخش سوم نیز که عنوان پاسخ مهم ترین ایرادات مادی ها را به خود گرفته به بررسی شبهات و اشکالاتی که از جانب مادی گراها به مسئله خداشناسی وارد شده پاسخ داده شده است.
  • تعداد رکورد ها : 99