جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 270
معرفت معاد
عنوان :
معرفت معاد
نویسنده:
علی ملکی میانجی
نوع منبع :
کتاب , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF متن
وضعیت نشر :
تهران: نبا,
چکیده :
فرجام هستی و موجودات، بویژه سرنوشت انسان و پایان کار او از مهمترین دغدغه های فرا روی بشر است. در دین اسلام این مهم مورد توجه اکید قرار گرفته بطوری که اعتقاد به معاد و زنده شدن آدمیان یکی از اصول مسلم و قطعی این آیین پاک به شمار می¬رود. نوشتار حاضر در تشریح و تبیین این اصول بنیادین سامان یافته است. ابتدا در باب اهمیت معاد به پیشینه تاریخی اعتقاد به معاد، آثار اعتقاد به معاد، ابعاد معاد در متون اسلامی پرداخته است. سپس به معانی معاد و دلایل آن، و نمونه هایی از زنده شدگان در دنیا، ضرورت معاد و چگونگی معاد پرداخته است. در چگونگی معاد به معاد جسمانی، وحیانی پرداخته و گسترۀ معاد و شبهات منکران معاد را بیان نموده است. پیدایش جهان، عوالم پیشین، انسان در دنیا، انسان و حیات دنیوی، احتضار، مرگ، انسان و حیات اخروی از دیگر مطالب این کتاب است. عالم برزخ، ارتباط آن با عالم دنیا، نشانه های قیامت، نفخ صور، فنای جهان، قیامت، حساب، کتاب، شهود و گواهان اعمال، میزان، صراط، جایگاه پیامبر و اهل بیت در اخرت، شفاعت، توبه، جزا، حبط و تکفیر، اعرا، سرنوشت اطفال، بهشت، جهنم و خلود از مطالبی است که در این کتاب مفصل به آن پرداخته شده است.
مشخصات اثر
إلهيات من كتاب الشفاء
نویسنده:
حسین بن عبدالله إبن سینا؛ محقق: حسن حسن زاده آملی
نوع منبع :
کتاب , حاشیه،پاورقی وتعلیق
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF فهرست معرفی کتاب
وضعیت نشر :
قم: مکتب الاعلام الاسلامی,
کلیدواژه‌های اصلی :
فلسفه اسلامی , فلسفه بوعلی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا , حسن حسن زاده آملی
چکیده :
«الالهیات من کتاب الشفا»، بخشی از کتاب گران سنگ شفای بوعلی است که توسط علامه حسن زاده آملی، تدریس شده و سپس همراه با تصحیح و تعلیقات وی، به چاپ رسیده است. این کتاب، به زبان عربی و حاوی مباحث فلسفه اعلی یا الهیات بالمعنی الاعم می‌باشد. کتاب، مشتمل بر یک مقدمه از علامه حسن زاده و ده مقاله به ترتیب هشت فصلی، چهار فصلی، ده فصلی، سه فصلی، نه فصلی، پنج فصلی، سه فصلی، هشت فصلی، هشت فصلی و پنج فصلی است. علامه حسن زاده آملی، در ذیل مقالات فوق، به ترتیب، صد و پنجاه و دو، هجده، چهل و شش، نود و نه، صد و دو، صد و شانزده، هفتاد و هفت، صد و سی و یک، صد و پنج و پنجاه و هفت تعلیقه نگاشته است. علامه حسن زاده، در مقدمه، از تدریس و تصحیح الهیات شفا و تعلیقه زدن بر آن، سخن می‌گوید و تعدادی از شروح و تعلیقاتی را که در طول زمان، علمای بزرگ، بر الهیات شفا نگاشته ‌اند، نام می‌برد و در ادامه، از سایر تعلیقات خود بر کتب گوناگون یاد می‌کند و... در مقاله اول، از موضوع فلسفه اولی و منفعت و مرتبه و نام این علم و اجمالی از آنچه در این علم مورد بحث قرار می‌گیرد و... سخن گفته می‌ شود. در مقاله دوم، از جوهر و اقسام آن،جوهر جسمانی و... و عاری نبودن ماده جسمانی از صورت و... و تقدیم صورت بر ماده در مرتبه وجود و... بحث می‌ شود. در مقاله سوم، مباحثی در مورد وضعیت مقولات نه گانه و عرضیت آنها و واحد و تحقیق واحد و کثیر و عرض بودن عدد و در باره علم و عرض بودن آن و... مطرح می‌ شود. در مقاله چهارم، متقدم و متاخر و حدوث و قوه و فعل و قدرت و عجز و تام و ناقص و... بررسی می‌ شود. در مقاله پنجم، از امور عامه و کیفیت وجود آنها و چگونه بودن کلیت برای طبایع کلی و تفاوت بین کل و جزء با کلی و جزیی و تفاوت بین جنس و ماده و... سخن به میان می‌ آید. در مقاله ششم، در باره اقسام علل و احوال آنها و حل اشکال بر معیت هر علتی با معلولش و... بحث می‌ شود. در مقاله هفتم، در باره هوهویت و اقسام آن و غیریت و خلاف و اصناف تقابل و مثل و مبادی تعلیمیات و... بحث می‌ شود. در مقاله هشتم، سخن از تناهی علل فاعلی و قابلی و علل غایی و صوری و اثبات مبدا اول و صفات اولیه واجب الوجود و... به میان می‌ آید. در مقاله نهم، صفت فاعلی مبدا اول و اثبات دوام حرکت و کیفیت صدور افعال از مبادی عالیه و... بررسی می‌ شود. در مقاله دهم، در باره مبدا و معاد و الهامات و منامات و دعاهای مستجاب و بلاهای آسمانی و احوال نبوت و... سخن گفته می‌ شود.
مشخصات اثر
اشكالية المنهجية بين التفكير الفلسفي و الإعتقادي
نویسنده:
مهدی مروارید؛ مترجم: وسام خطاوی
نوع منبع :
کتاب , مناظره،گفتگو و میزگرد , درس گفتار،جزوه وتقریرات , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , ترجمه اثر
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF معرفی کتاب
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
عبدالله جوادی آملی
چکیده :
کتاب حاضر مناظره علمی بین آیت الله جوادی آملی و استاد سید جعفر سیدان پیرامون مساله معاد از دیدگاه فلسفه و کلام می باشد که توسط شیخ مهدی مروارید در یک مجلد گردآمده است و توسط وسام خطاوی به عربی ترجمه گردیده است. این مناظره در ماههاى ذيقعده و ذيحجه سال 1405 قمرى در حجره ‏اى از حجرات مدرسه ميرزا جعفر (دانشگاه رضوى) در محيطى آكنده از محبّت و احترام متقابل، واقع شده است.
مشخصات اثر
جلوه‌های دنیا و آخرت در شاهنامه فردوسی
نویسنده:
زهرا هاشمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
دو موضوع عمده‌ی دنیا و آخرت در این رساله بررسی شده است و در اهمیت و ارتباط دنیا و آخرت این نکته کافی است که دنیا به عنوان مزرعه‌ی آخرت معرفی شده است. معاد نیز یکی از اصول ادیان توحیدی محسوب می‌گردد و در دین اسلام هم یکی از اصول جهان بینی به شمار می‌آید. ایمان به دنیای پس از مرگ شرط مسلمانی است که هر کس آنرا انکار کند از زمره‌ی مسلمانان خارج است. از این رو بحث در مورد دو مقوله‌ی دنیا و آخرت بسیار حائز اهمیت است. شاعران و نویسندگان در ادوار مختلف ادب فارسی نیز از این امر غافل نبوده و در آثار منظوم و منثور خویش به آن پرداخته‌اند. از جمله‌ این شاعران، فردوسی شاعر بلند آوازه و حماسه سرای ایران است که در جای جای شاهنامه به ‌این امر پرداخته است. این رساله نشان می‌دهد که فردوسی در شاهنامه تا چه ‌اندازه به امور دنیا و آخرت توجه داشته و کدام یک در شعر وی جلوه‌ی بیشتری یافته است. در فصل اول مقدمه و کلیات آمده وفصل دوم به زندگی و فکر فردوسی اختصاص یافته است. فصل سوم بیان‌گر دنیا و آخرت از دیدگاه سایر ملل و ادیان آسمانی می‌باشد و در فصل چهارم دنیا در شاهنامه و در فصل پنجم آخرت در شاهنامه بررسی شده است. نتیجه‌ی حاصل از پژوهش نشان می‌دهد که فردوسی با دیدی روشن بینانه آدمی را از دوستی دنیا و مکر و حیله‌ی آن برحذر می‌دارد؛ چون از دید او دنیا سرای ناز و نوش نیست؛ بلکه آکنده از درد و رنج است؛ فردوسی به دنبال ترویج عزلت از دنیا و تبلیغ رهبانیت مسیحی نمی‌باشد؛ بلکه در شاهنامه کار و فعالیت و کوشش و جوشش و رزم، در کنار بزم و شادی به وضوح دیده می‌شود و آدمی را به تحرک و جنبش وا می‌دارد. فردوسی چنان که آدمی را از دوستی و دل سپردن به دنیا برحذر می‌دارد، وی را به بهره‌گیری از زندگانی و دنیای گذران برمی‌انگیزاند. او به مسأله‌ی مرگ و حیات اخروی نیز با دیدی حکیمانه نگاه می‌کند. وی معتقد است که مرگ ادامه‌ی زندگی و مکمل و مرتبه‌ی کمال هستی آدمی است که اگر مرگ نباشد رشته‌ی هستی می‌گسلد و نظام زندگی دچار یک نوع از هم پاشیدگی و بی‌نظمی می‌شود.
مشخصات اثر
لوازم و نتایج وحدت تشکیکی وجود ملاصدرا در حوزه‌ی علم النفس فلسفی
نویسنده:
زهرا شکری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
فیلسوفان پیش از ملاصدرا مانند حکمای مشاء غالباً به وحدت تشکیکی وجود اعتقادی نداشتند؛ لذا در حل بسیاری از مسائل فلسفی از جمله حوزه علم النفس ناتوان بودند، اما ملاصدرا با ارائه‌ی اصول و قواعدی مانند وحدت تشکیکی وجود، به بسیاری از مسائل و معضلات فلسفی از جمله در نفس شناسی پاسخ داده است. از دیدگاه ملاصدرا نفس محصول حرکت جوهری بدن است که در تحولات جوهری خود به تدریج با اشتداد وجودی مداوم به مقام عقل مستفاد نایل می‌آید و با عقل فعال متحد می‌گردد. در این سیر، نفس حقیقت واحد و ذو مراتب است، و مابه‌الاشتراک عین مابه‌الامتیاز می‌باشد. او هر گونه دو گانگی میان نفس و بدن را نفی می‌کند و معتقد است که این دو با هم ترکیب اتحادی دارند و موجود به وجود واحدند، که بدن مرتبه نازل این وجود واحد و نفس مرتبه عالی و کامل آن است؛ لذا تفاوت این دو در مرتبه وجودی می‌باشد. وی دربار‌ه‌ی نسبت نفس با قوایش قائل است که نفس در عین بساطت، کل قواست. درباره‌ی وحدت یا کثرت نوعی نفوس معتقد است که نفس در عالم طبیعت خالی از هر نوع کمالی است و صرفاً استعداد تصور کمالات را دارد اما با حرکت جوهری در نشأت مثالی و عقلی و فعلیت یافتن استعدادها، انسان‌ها به حسب کسب کمالات یا سیئات متخالف‌الحقیقه می‌گردند. درباره‌ی فروعات حوزه نفس مانند اتحاد عاقل و معقول می‌گوید علم و ادراک دارای مراتب حسی، خیالی، عقلی است و چون نفس نیز کل‌القواست دارای سه مرتبه حسی، خیالی و عقلی می‌باشد؛ لذا هنگام علم وادراک متناظر با هر مرتبه از مراتب نفس، مرتبه خاصی از علم و ادراک متحد می‌شود. در استناد فعل واحد به خداوند و انسان نیز معتقد است که براساس وحدت تشکیکی وجود هر فعل اختیاری دارای مراتب است که حقیقه و اشرف آن از خداوند، و رقیقه و نازل آن از انسان صادر می‌شود. در اثبات ضرورت معاد می‌گوید کل عالم طبیعت با حرکت جوهری روی به سوی غایتی دارد که در آن به ثبات برسد و این غایت، قیامت کبراست. در تبیین معاد جسمانی نیز به اثبات می‌رساند که بدن اخروی، عین بدن دنیوی است که این بدن، آفریده خود نفس در اوج تجرد با نیروی خیال می‌باشد. وی همچنین با وحدت تشکیکی وجود، به ابطال و پاسخ‌گویی به برخی معارف و شبهات حوزه‌ی معادمانند اصل تناسخ، شبهه تناسخ، شبهه بهشت وجهنم می‌پردازد.
مشخصات اثر
بررسی رابطه نفس و بدن در عالم طبیعت و آخرت در حکمت متعالیه
نویسنده:
مرضیه سوهانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
یکی از مباحث مهمی که از گذشته تا به امروز توجه فیلسوفان بسیاری از غرب تا شرق را به خود معطوف کرده است مسئله نفس وچگونگی ارتباط آن با بدن است. مبحثی که از زمان سقراط و ارسطو وافلاطون تا دکارت و از زمان فارابی و ابن سینا و سهروردی تا ملاصدرا وسایر فیلسوفان تا به امروز ادامه داشته است، مسئله نفس ومباحث مربوط به آن است.صدرالمتالهین با تکیه بر نظریه ها ومبانی ویژه خود ازجمله اصالت وجود، تشکیک وجود و حرکت جوهری و جسمانیه الحدوث و روحانیه البقاء بودن نفس که حکیمان پیش از وی را به آن ها راه نبوده،مباحثی را درباره نفس به میان آورده که خواستگاه نوآوری هایی در نظام فلسفی او گشت.از نظر صدرا،نفس انسانی ازابتدای تحقق تا رسیدن به غایت نهایی خویش مقامات ودرجات کثیری را به تدریج طی می کند. از نظر وی نفس واجد نشئه های ذاتی و اطوار و درجات وجودی است.نفس در نظر ایشان در ابتدای تحقق و تعلق،جوهری جسمانی است، اما نفس در این مرحله ثابت وباقی نمی ماند وبه تدریج وبا حرکت اشتدادی ازنشئه دیگری وارد می شود وسیر تکاملی نفس هم چنان ادامه می یابد و به ذات خود متقوم می شود و از دار دنیا منفصل و به دار آخرت متصل شده و به سوی پروردگار خویش باز می گردد.نفس انسان در عالم طبیعت پس از این که به فعلیت کمالات بالقوه دست پیدا کرد در عالم آخرت براساس اعمال خود که در نفس او ملکه شده اند، برمبنای همین ملکات و صفات به خلق و ایجادبدن اخروی می پردازد.ملاصدرا معتقد است نفس پس از مفارقت از بدن دنیوی به عالم قیامت صغری که از آن به برزخ یاد می کند وارد می شود و بدنی مطابق آن عالم براساس ملکات نفسانی برای نفس پدید می آید و سپس از این عالم نیز جدا می شود و وارد نشئه آخرت که غایت و منتهی الیه همه ی انسان هاست رهنمون می شود و نفس از طریق تجرد قوه خیال، بدنی مطابق نشئه آخرت را خلق و ایجاد می کند.پس بر اساس اعتقاد صدرا، انسان ها در یک سیر طولی و قوس صعودی از ظاهر به باطن و از غیب به شهادت و از دنبا به برزخ و از آن جا به آخرت، به صورت تکوینی این سه عالم را طی می کند و در سه عالم همراه با بدن و «ماده ما» یی مطابق و هم سنخ آن عالم خواهند بود.
مشخصات اثر
بررسی عقاید کلامی در آثار ناصرخسرو
نویسنده:
فاطمه کوپا
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژه‌های اصلی :
روح , ناصر خسرو , ثواب و عقاب , علوم انسانی , حدوث و قدم , فرشتگان , خیر و شر , 01. خداشناسی (کلام) , توحید (به لحاظ صفت) Divine unity (کلام) , جبر و اختیار(کلام) , رؤیت , امامت , تکلیف (افعال الهی) , توبه , حسن و قبح , شفاعت , معاد(کلام) , نبوت , امر به معروف و نهی از منکر , بهشت , جهنم , کفر , لطف , ایمان (فرجام شناسی) , قضا و قدر , شیطان , قرآن , الهیات(کلام جدید) , خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص) , معاد(فلسفه) , جهنم , بهشت , توحید(الهیات بالمعنی الاخص)) , عَدلٌ , قرآن , امر به معروف و نهی از منکر , کفر , کفر , امر به معروف و نهی از منکر , توحید(اخلاق اسلامی) , خداشناسی , کفر , 13. علم کلام , اسماعیلیه Ismailism (فرق تشیع) , دین اسلام (دامنه ادیان پیشرفته) , الهیات و معارف اسلامی , الهیات و معارف اسلامی , الهیات و معارف اسلامی , ایمان , الهیات و معارف اسلامی , الهیات و معارف اسلامی , الهیات و معارف اسلامی , الهیات و معارف اسلامی , الهیات و معارف اسلامی , الهیات و معارف اسلامی , الهیات و معارف اسلامی , الهیات و معارف اسلامی , الهیات و معارف اسلامی , الهیات و معارف اسلامی , الهیات و معارف اسلامی , الهیات و معارف اسلامی
چکیده :
در این رساله عقاید کلامی در آثار ناصرخسرو مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرارگرفته است . روش کار به این صورت بوده است که پس از پرداختن به شرح زندگی و احوال و سبک سخن‌سرایی و مذهب حکیم تاریخچه‌ای مختصر در مورد علم کلام و چگونگی پیدایش آن مورد بحث قرار گرفته است تا خواننده آمادگی لازم را برای ورود به بحث پیدا کند، سپس درباره مذهب اسمعیلیه که طریقه و مشرب حکیم بوده، بحث شده است ، پس از آن هر کدام از مباحث کلامی بصورت جداگانه مورد بررسی قرار گرفته است و سپس به نظر برخی از فرق اشاره شد و در پایان هر مبحث عقیده حکیم درباره آن مسئله خاص بیان شده است . حسن این روش آن است که خواننده ابتدا با مباحث کلامی و نظر فرق مختلف کلامی و اختلاف اندیشه‌ها آشنا میشود وسپس عقیده و نظر حکیم مورد بحث قرار می‌گیرند تا طرز تفکر وی کاملا معلوم و آشکار شود و فهم مسائل کلامی او در مباحثش سهل و آسان گردد.
مشخصات اثر
جلوه‌های کلامی در آثار مولوی
نویسنده:
جلیل مشیدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در این رساله آراء کلامی مولوی در آثار منظوم و منثور، بررسی شده‌است .بدین ترتیب که در مقدمه درباره علم کلام و جنبه‌های مثبت و منفی،و دیدگاه مولوی نسبت به آن، چگونگی استفاده از زبان فارسی برای بیان‌مقاصد کلامی و دینی، و روش مولوی در به کارگیری اصطلاحات و مباحث کلامی‌با ایراد شواهد از آثار او مطالبی آمده است . در متن نیز پنج اصل :توحید، نبوت ، عدل، امامت و معاد به عنوان اساس مباحث و موضوعاتی‌مانند : توحید عارفان، اسما و صفات الهی، صفات ثبوتی و سلبی،سببیت ، رویت حق، حسن و قبح افعال، بداء، هدایت و ضلالت ، لطف‌مقرب و محصل، عصمت انبیاء، معراج، معجزات و کرامات ، مناقب اهل‌بیت (ع) و رهبری، معاد روحانی و جسمانی، شفاعت ، توبه، احباط وتکفیر، عفو الهی و بسیاری مسائل بزرگ و کوچک دیگر، در درون پنج اصل، آمده است .شیوه کار هم بدین گونه بوده است که در هر مبحث ، کلیاتی‌از آراء متکلمان اسلامی آورده شده و سپس وجوه تشابه، توارد یاتخالف‌نظرهای مولوی با آنها یا نظر فردی او تبیین گردیده و جزئیات نیز به‌همان روش در خلال مباحث گنجیده است .از آن جا که اندیشه‌های کلامی‌این‌عارف شاعر، بر خلاف سنت فلسفی و متفاوت با روش یونانی، با ذوق وادب و عرفان درهم‌آمیخته، مسائل عرفانی نیز با مباحث کلامی مربوط آمده‌است .در بیان شواهد هم بیشتر از مثنوی و سپس از فیه‌مافیه، مجالس سبعه‌و دیوان غزلیات بهره گرفته شده است .
مشخصات اثر
تحلیل گفتمان مالی قرآن در سوره‌های مکی و مدنی
نویسنده:
راضیه میرزائی قلم‌خانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
مسائل مالی از جمله مهمترین مسائل در هر جامعه و حکومت است که رشد فردی و اجتماعی افراد در گرو نظام مند بودن آن است. از این رو اسلام، به تعیین حدود و تبیین مقررات این حوزه، در سایه وحی الهی پرداخته است. بررسی این مبحث بر اساس ترتیب نزول آیات، بیانگر روند تشریع احکام، تأثیر باورها و عقاید بر رفتارهای مالی و التزام به احکام مالی شریعت، تبیین مفاهیم اخلاقی، چگونگی برخورد قرآن با مخاطبان مختلف، و ... می باشد. در حدود 700 آیه از سوره های مکی و مدنی قرآن کریم، مباحث مالی مطرح شده است. طرح این مبحث در سوره های مکی و مدنی دارای نقاط اشتراکی مانند اشاره به نگرش انسانها نسبت به اموال و اولاد و دنیادوستی؛ اصلاح این نگرشها با یادآوری جنبه های منفی و مثبت مال، سرانجام نمونه های دنیا طلبی، مالکیت و رازقیت خداوند، و اشاراتی به مسائل ربا، اموال یتیم، انفاق و زکات، است. اما در این میان به دلیل تفاوت بافت جمعیتی مکه و مدینه و استقرار حکومت اسلامی در مدینه تفاوتهای مهمی نیز وجود دارد. در سوره های مکی به دلیل غلبه ی شرک و خفقان، بیشترین توجه به طرح اندیشه های مالی در ارتباط با ارزشهای معنوی مانند ایمان به خدا، پیامبران، آیات الهی و قیامت؛ نگرشهایی در ارتباط با اموال و دنیا، و اصلاح این نگرش ها با یاد آوری ابعاد مختلف معاد، موقتی بودن بهره مندی از مال و ثروت و ... و اشاراتی به برخی عملکردهای جاهلی معطوف شده است؛ اما در برهه نزول مدنی با استقرار حکومت و امکان پیگیری حدود و مقررات، بیشتر به بیان حوزه های مختلف عملی در اجتماع مانند انفاق، زکات، ربا، مباحث مالی مربوط به جنگ و جهاد، مجازات های مالی، ... و مسائل مالی خانوادگی مانند ارث، مهریه، نفقه و ... توجه شده است. از آنجا که هر انسانی بر مبنای باورها و جهانبینی خود، ایدئولوژی و عملکرد خاصّی در حوزه های مختلف از جمله امور مالی دارد، قرآن در کنار اشاره به مسائل مالی، به شیوه های گوناگون به توحید و معاد به عنوان دو رکن اساسی جهان بینی اسلامی پرداخته است.
مشخصات اثر
فخر رازی: خاستگاه کلام فلسفی
نویسنده:
اعظم قاسمی، آریا یونسی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
چکیده :
چکیده فارابی در احصاء‌العلوم دو شیوه را در کلام متمایز می‌کند: استدلالی و غیراستدلالی. در دورة بعد رویکرد استدلالی در کلام بر رویکرد دیگر غالب می‌شود و کلامی شکل می‌گیرد که به فلسفه بسیار نزدیک است. از این زمان است که گفت¬وگو و مفاهمه‌ای گسترده میان فیلسوفان و متکلمان اسلامی درمی‌گیرد. مبدع کلام فلسفی، فخر¬الدین رازی است و با خواجه نصیر به اوج خود می‌رسد. ویژگی‌های مهم کلام جدید این است که منطق را به¬ عنوان روش استدلال در کلام اختیار می‌کنند، موضوعات فلسفی را وارد مباحث کلامی می‌کنند و از آنها بحث می‌کنند، با استمداد از آموزه‌های فلسفی و دیگر علوم سعی می‌کنند از مدعیات دینی دفاع و آن‌ها را تدوین و تبیین کنند. در این مقاله بنابر سرشت تاریخی موضوع با استفاده از گزارش ابن¬خلدون و مطالعۀ آثار فخر رازی، کیفیت این تحول بررسی و این ویژگی‌های اساسی نشان داده شده است. ادعای این مقاله این است که کسانی مانند غزالی، به¬ویژه فخر رازی با به¬کار¬گرفتن منطق و اصول فلسفی ماهیت کلام را تغییر دادند و آن را به چیزی متفاوت و مشابه با فلسفه تبدیل کردند.
صفحات :
از صفحه 121 تا 147
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 270