جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫اين پژوهش به تحليل تاريخي نقش اعداد و ارقام و تاريخ در حوادث صدر اسلام و زمان نبوت پيامبراسلام مي‌پردازد. نگارنده مي‌گويد: بسياري از اختلاف نظرها در تحليل حوادث سياسي، اجتماعي، اقتصادي و نظامي صدر اسلام، ناشي از اختلاف در اعداد، رقم ها و تاريخ‌هايي نشأت مي‌گيرد که براي حادثه‌اي خاص نقل شده است. از اين رو تحقيق در باره تاريخ صحيح حوادث صدر اسلام و اعداد و ارقام درست و معنا دار در اين زمينه به محقّقان تاريخ اسلام کمک شاياني در تبيين حوادث آن زمان مي‌کند. مباحث نوشتار حاضر در چهار فصل سامان يافته است. نويسنده در فصل اول با اشاره به نقش اعداد در مباحث تاريخي، اختلاف نظر موّرِخان در آغاز تاريخ اسلام و برخي حوادث را ناشي از اختلاف در اعداد دانسته است. آن گاه به حوادث صدر اسلام، همچون: جنگ احد، تشريع ماه هاي حرام و نيز وجود برخي تعارض هاي تاريخي در زمينه جنگ‌هاي صدر اسلام و نبودن تاريخ مشخصي از اين غزوه ها و سريه‌ها در تاريخ اسلام پرداخته و اهميت و نقش اعداد و ارقام در ضبط صحيح وقايع تاريخي، مانندِ تاريخ حفر خندق، تعداد مبلّغان ديني در صدر اسلام و بعضي ديگر از وقايعي را که با اعداد و ارقام سر و کار داردند، بررسي کرده است. در فصل دوم دلالت داشتن برخي اعداد و ارقام در زمينه جنگ‌هاي پيامبر(ص) بر پاره اي حقايق نظامي در آن دوران، همچون: ميزان غنايم جنگي متصرفه در غزوه ها، سنّ برخي از افراد جنگجو، مبالغه در نتايج جنگ و آمار و ارقام کشته‌هاي طرفين و ميزان اسيران جنگي و مسايلي از اين قبيل را بررسي مي‌کند. نگارنده در همين زمينه با اشاره به دلالت برخي از اعداد در تعداد لشکريان و فشارهاي مالي برآنان در سپاه اسلام، ابعادي از حقايق آن زمان را بيان کرده و بعضي از اولين‌ها در تاريخ صدر اسلام، مانندِ اولين شهيد، اولين احکام، اولين سريه، اولين نماز عيد، اولين نماز خوف، اولين خمس و... را ذکر مي‌کند. در فصل سوم نقش اعداد و ارقام بر وضعيت اجتماعي، سياسي و اقتصادي جامعه اسلامي در صدر اسلام برجسته شده، آمارهاي مختلف مربوط به آن عصر را که حکايت از وضع بدِ اقتصادي مسلمانان دارد ارائه مي‌دهد. در فصل چهارم نقش اعداد و ارقام در تحليل وقايع تاريخي صدر اسلام تبيين گرديده، و نويسنده ضمن بيان نمونه‌هايي از آن ها در باره شمارش اشيا و امور مختلف، زوايايي تازه از تاريخ صدر اسلام را فراروي مخاطبان قرار مي‌دهد.