جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
>
اصطلاحنامه علوم قرآنی
>
قرآن
>
سُوَر
>
سوره آل عمران
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
تعداد رکورد ها : 108
عنوان :
تفسير مقاتل بن سليمان المجلد 1
نویسنده:
مقاتل بن سليمان بن بشير ازدی بلخى؛ محقق: عبدالله محمود شحاته
نوع منبع :
کتاب , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست
معرفی کتاب
وضعیت نشر :
لبنان/ بیروت: مؤسسة التاریخ العربی,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
کتب تفسیر شیعه
کلیدواژههای فرعی :
سوره آل عمران ,
سوره مائده ,
سوره نساء ,
سوره انعام ,
سوره بقره ,
سوره حمد ,
آیه عفو اهل کتاب ,
آیه صوم ,
آیه عِدّه وفات ,
آیه دَین ,
آیه ربا ,
آیه طلاق ,
آیه سرقت ,
آیه مواریث ,
آیه سکر ,
آیة الکرسی ,
تفسیر شیعه ,
آیه ابتلای ابراهیم (ع ) ,
آیه فتلقی آدم ,
چکیده :
تفسير مقاتل بن سليمان، معروف به تفسير كبير مقاتل از مهمترين آثار قرآنى مقاتل و كهنترين تفسير كامل قرآن است كه به ما رسيده است. نویسنده پيوسته در آن به جمع عقل و نقل (يا به تعبيرى ديگر، روايت و درايت) پرداخته است؛ بدين جهت، آن را پيشگام تفاسير جامع و كامل شمردهاند و به تعبير شافعى «بقيه مفسرين ريزهخوار اويند» و از روز نخست، مورد توجه همگان قرار گرفته و يگانه منبع سرشار تفسيرى شناخته شده است. آثار فروزان عقل در آن مشاهده مىشود و از نوعى ابداع و اعمال فنّ تأليفى ويژهاى برخوردار است. بيشتر به اهداف و مقاصد عاليه قرآن نظر دارد. جمع موضوعى آيات و تطبيق ميان آيات بهظاهر متعارض، از ويژگىهاى اين تفسير است. مقاتل، تنها به گردآورى آراى سابقين بسنده نكرده، بلكه آنها را مورد نقد و بررسى قرار داده و آنچه به نظرش درست آمده، برگزيده است و تفسير خود را بر اين اساس، در كمال وجازت و رسايى عبارت و جامعيت، تأليف نموده است. دكتر شحاته مىنويسد: «آنچه بهعنوان يك مفسر توانمند، جلب توجه مىكند، جنبه تفسير هر آيه با انديشه آزاد و خرد تابناك اوست» و نيز مىنويسد: «ويژگى تفسير مقاتل در ساده و رسا بودن عبارتهاى آن است، علاوه بر احاطه بر معانى و واژههاى قرآنى و بيان شبيه و نظاير آن، كه در جاىجاى قرآن و سنت آمده است، كه آن را بهصورت «سهل و ممتنع» درآورده... از ديدگاه من، تفسير مقاتل در حوزههاى تفسيرى، بىنظير است و بهرغم گذشت بيش از دوازده قرن، هنوز اين تفسير، در انسان اين احساس را به وجود مىآورد كه گويى، اين تفسير، با چنين شيوه شيوا، براى امروز نوشته شده است. در نقل آرا و نقد و ترجيح، راه كوتاه را پيموده و چندان وارد مباحث جدلى نگرديده است. از لحاظ احاطه بر معانى قرآن، در عين جامعيّت، فشرده بيان كرده است و در عين ايجاز، رعايت ايفا (رسا بودن) بهطور شايسته شده است و ديگر مزاياى اين تفسير كه در حجم كم، ولى محتوايى بسيار به جهان علم تقديم داشته است». از ويژگىهاى ديگر اين تفسير در ديدگاه دكتر شحاته، شيوه تفسيرى قرآن به قرآن است كه مقاتل، بهواسطه احاطه و تسلط بر كليات قرآن، در زيباترين وجه آن را پياده نموده است. از ويژگىهاى ديگر آن در ديدگاه وى، ايجاد تلائم و هماهنگى و وحدت بين آياتى است كه در ظاهر موهم تناقض باشند؛ مانند آيه 7 سوره هود در خلق عرش و خلق آسمان و زمين و آيه 54 سوره اعراف بههمراه آيه 11 سوره فصلت و آيه 30 سوره نازعات؛ در سوره هود مىفهماند، خلق عرش قبل از خلق آسمان و زمين است. از آيه سوره اعراف فهميده مىشود، خلق عرش بعد از خلق آسمان و زمين است و آيه 11 سوره فصلت مىفرمايد: خلق آسمان بعد از خلق زمين است و سوره نازعات عكس آن را مىرساند. مقاتل در جمع بين آنها بيان مىدارد كه: خلق عرش قبل از خلق آسمان و زمين است و خلق آسمان قبل از آفرينش زمين است، پس از آن آيات ديگر را به بيانى ديگر تأويل مىدارد. و نيز جمع عقلپسند مراحل خلقت انسان، از تراب، طين، حمأ مسنون، طين لازب، صلصال كالفخار، من عجل و من ماء مهين، ذيل آيه 30 سوره بقره را ارائه مىنمايد. دكتر شحاته در بيان ويژگى ديگر تفسير مقاتل مىنويسد: «اختلاط و در هم آميختن عقل و نقل به شكل واضحى در تفسير او نمايان است. از جهت نقل، آيات مربوط به يك موضوع واحد را جمع نموده و روايات متعلق به آنها را بعد از حذف اسانيد بيان مىدارد؛ اما در جانب عقل، ظهور آن واضحتر است؛ هر صفحه از صفحات تفسير مملو از تلاش عقلى اوست. ذكاوت خدادادى و هوش فوقالعاده وى علاوه بر جمع نمودن كليه علومى كه مفسر نياز دارد، دو عامل يارىدهنده وى در تلاش عقلى اوست». در ديدگاه دكتر شحاته، مقاتل، معرفت فراوانى نسبت به لغت، مفردات و تركيب آنها، دلالتها و تطور آنها، الفاظ مشترك، مترادف و نيز دانش وسيع نسبت به معانى و بديع و بيان و آگاهى نسبت به اجمال و تبيين، عموم و خصوص، اطلاق و تقييد و دلالت امر و نهى و نيز دانايى نسبت به عقايد و الهيات و نبوات و احكام آنها و اشراف نسبت به قرائات و تجويد و نحو و شعر قديم داشته است و اين عوامل، سبب شده در تفسير، خوش بدرخشد و... تحقيق تفسير مقاتل، توسط محقق ارجمند دكتر عبدالله محمود شحاته انجام گرفته است. وى مقدمهاى بر هر سوره، شامل خلاصه و مضمون و وصاياى آن سوره نگاشته است. از ديگر مراحل تحقيق، شمارهگذارى سور و آيات و مشخص نمودن آياتى است كه در متن تفسير به آنها استشهاد شده است و نيز جدا كردن نص قرآنى بين دو پرانتز. تصحيح غلطهاى نسخهها از ديگر موارد تحقيق ايشان مىباشد. جلد اول به تفسیر سورههای حمد، بقره، آل عمران، نساء، مائده و انعام میپردازد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تفسير عبدالرزاق المجلد 1 (الفاتحة - النساء)
نویسنده:
عبدالرزاق بن همام صنعانی؛ محقق: محمود محمد عبده
نوع منبع :
کتاب , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست
معرفی کتاب
وضعیت نشر :
لبنان/ بیروت: دار الکتب العلمیة,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
کتب تفسیر شیعه امامیه
کلیدواژههای فرعی :
سوره آل عمران ,
سوره نساء ,
سوره بقره ,
سوره حمد ,
آیه عفو اهل کتاب ,
آیه صوم ,
آیه عِدّه وفات ,
آیه تمتع ,
آیه دَین ,
آیه ربا ,
آیه طلاق ,
آیه شهادت ,
آیه کلاله شتایی ,
آیه کلاله صیفی ,
آیه مواریث ,
آیه سکر ,
آیة الکرسی ,
تفسیر شیعه ,
تفسیر امامیه ,
آیه ابتلای ابراهیم (ع ) ,
آیه فتلقی آدم ,
شابک (isbn):
978-2-7451-2676-8
چکیده :
تفسیر ابن همام صنعانی اثـر امـام حـافـظ کـبـیر ابوبکر عبدالرزاق بن همام بن نافع حمیری یمانی، از مفسران و محدثان امامیه و از اصحاب میباشد. این تفسیر، به صورت ناپیوسته، آیههایی از هر سوره را به با آوردن یک یا چند نقل کوتاه تفسیر کرده است؛ مثلا در تفسیر سوره حمد، تنها یوم الدین را به روز جزا، و المغضوب علیهم را به یهود و الضالین را به نصاری تفسیر کرده است و بقیه سوره رها شده است. همچنین در هیچیک از دیگر سورهها استیعاب نشده است و بیشتر جنبه توضیحی _در قالب جملههایی کوتاه_ دارد تا تفصیل؛ چه رسد به تحقیق و نقد آراء. این همان شیوه تفسیر در قرن اول و دوم است که مفسران در آن دوره به مسائل یا مباحث متنوع نمیپرداختند. شیوه تفصیل و تنوع و نقد و ترجیح از قرن سوم آغاز شد و بهترین و جامعترین تفسیر این دوره، تفسیر محمد بن جریر طبری است. در این تفاسیر، کاملا به مساله شان نزول و ناسخ و منسوخ توجه شده و نوعا تکیه بر روایات منقول از صحابه و تابعان است و امروزه از ارزش والایی برخوردار است؛ زیرا بسیاری از آیات با آگاهی از شان نزول قطعی آن که در تفسیر، نقش ارزندهای را ایفا میکند قابل فهم است. در این تفسیر، احیانا به اسباب النزول آیهها برخورد میکنیم، و کاملا مختصر و فشرده شکل گرفته است. این تفسیر در سه جلد، مکررا در بیرون به چاپ رسیده است: یک بار با تحقیق و استخراج عبدالمعطی امین قلعچی، بار دیگر با تحقیق و استخراج دکتر محمود عبده (به سال ۱۴۱۹ ق/ ۱۹۹۹ م) و همچنان در دست چاپ و تکثیر است. نسخههای متعددی از تـفـسـیـر ابـن همام امروزه در دست است، کهنترین تفسیر شیعی مـیبـاشـد که از گزند حوادث در امان مانده و چند نسخه از این تفسیر در فهرست کتابخانههای مصر و هندوستان و عراق ذکر شده است. کـارل بـروکـلمان در تاریخ الادب العربی نسخه مصری را از فهرست تذکرة النوادر (۱۵) معرفی کرده است. فرات کوفی از علمای شیعه در عصر غیبت صغری در تفسیر آیه ۸۱ سوره طه و نیز در تفسیر آیات دیگر از مفسر نقل کرده است. و ایـن تـفـسیر از جمله تفسیرهائی است که به شیوه روائی میباشد و روایات زیادی را از ابی عروة معمر بن راشد صنعانی بصری از اصحاب امام جعفر صادق (علیهالسّلام) و دیگر اصحاب ائمه (علیهمالسّلام) هنگام تفسیر آیات قرآن کریم نقل مینماید. این تفسیر چنانکه کارل بروکلمان اظهار میدارد در حیدرآباد دکن به چاپ رسیده است. در جلد اول سوره های حمد، بقره، آل عمران، نساء تفسیر شده است. (منبع: ویکی فقه)
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تفسير البحر المحيط المجلد 3 (آل عمران: 102 - المائدة: 81)
نویسنده:
محمد بن یوسف ابوحیان؛ محققان: عادل احمد عبدالموجود، علی محمد معوض
نوع منبع :
کتاب , حاشیه،پاورقی وتعلیق , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست
معرفی کتاب
وضعیت نشر :
لبنان/ بیروت: دار الکتب العلمیة,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
کتب تفسیر اهل سنت
کلیدواژههای فرعی :
آیه اکمال ,
آیه تبلیغ ,
سوره آل عمران ,
سوره مائده ,
سوره نساء ,
آیه تمتع ,
آیه سرقت ,
آیه کلاله شتایی ,
آیه کلاله صیفی ,
آیه مواریث ,
آیه وضو و تیمم ,
آیه سکر ,
تفسیر اهل سنت ,
آیه وابتغوا الیه الوسیله ,
چکیده :
تفسیر «البحر المحیط» اثر ابو حیان اندلسی به زبان عربی، در بردارنده تمامی قرآن و محور اصلی آن ادبی، لغوی و بلاغی میباشد. این تفسیر از جامعترین تفاسیر مشتمل بر نکات ادبی شگفت و بدیع قرآن است و بحثهای فراوانی درباره بدایع قرآن دارد. امتیاز این تفسیر در اهمیت دادن به ابعاد ادابی، لغوی، نحوی و بلاغی است و مجموعه ارزشمندی از اشعار ناب و شواهد ادبی و اعرابی و قرائات و لهجهها، را در خود جای داده است که از دانش و آگاهی گسترده مفسر در این زمینه حکایت میکند. البته پرداختن عمیق به مباحث نحوی (که ویژگی اصلی این کتاب است) چنان پر رنگ بوده که برخی گفتهاند: بحر المحیط بیشتر از آنکه به تفسیر همانند باشد، کتابی نحوی میماند مؤلف به معانی لغوی واژگان، اسباب نزول، ناسخ و منسوخ، قرائتهای وارده نیز عنایت دارد و در ذیل آیات احکام به مباحث فقهی هم پرداخته است. ابوحیان خود در مقدمه تفسیر روش آن را اینگونه توضیح میدهد: «روش من در این تفسیر، نخست پرداختن به معانی مفردات الفاظ، چه از لحاظ لغت و چه از لحاظ اعراب و بلاغت است، یعنی هر حالتی که لفظ قبل از ترکیب دارد. اگر کلمهای دارای دو یا چند معنا بود، در موضع اول، آنها را بیان کرده، موارد بعد را به آن ارجاع میدهم. سپس به تفسیر آیات پرداخته، در صورت وجود شان نزول، آن را مطرح مینمایم. در پی آن به نسخ احتمالی و مناسبت و ارتباط با آیات پیشین و پسین اشاره میکنم. قراءات شاذ مستعمل و مشهور را ذکر و توجیه ادبی آن را متعرض میشوم. سپس اقوال مفسرین (از قدیم و جدید) را که در فهم معانی ظاهری و پنهان آیه، مؤثر است نقل نموده و در جهت آشکار ساختن کامل مفهوم آن از هیچ تلاشی فروگذار ننمودم. مشکلات اعراب و دقایق ادبی، از بدیع و بیان را توضیح... و دلائل آن را به کتب مفصل ارجاع دادهام. از تکرار مباحث پرهیز نموده، موارد آن را به مباحث قبل ارجاع میدهم. سپس اقوال فقهای مذاهب اربعه و دیگران را در احکام شرعیه تا آنجا که با الفاظ قرآنی مرتبط است، مطرح کرده، دلائل آن را جز در مواردی که حکم غریب یا خلاف مشهوری باشد، به کتب فقهی ارجاع دادهام. در خاتمه در برخی آیات، خلاصهای از بحثهای بدیع و بیان را که از دیگران نقل نموده، با دیدگاه خود مطرح مینمایم و بنابر همین دیدگاه آیه را شرح میدهم. پس از آن اشارهای به برخی کلمات صوفیه، که مناسب مدلول لفظی آیات بوده، نمودهام و از تاویلات ملحدین و دیگران که خلاف ظاهر قرآن باشد، پرهیز کردهام.» ابو حیان با وجود تفصیل مباحث نحوی در تفسیر خود، به تفصیلهای مربوط به علوم مختلف برخی مفسرین انتقاد شدید دارد. مانند، نقد وی بر فخر رازی در تفصیل بحث اصولی (اصول فقه) نسخ ذیل آیه «ما ننسخ من آیة او ننسها»(بقره:۱۰۶). نکته قابل توجه ابو حیان در تفسیرش این است که با وجود اهتمام به مباحث نحو، اما هیچگاه نظرات نحویین را بر بلاغت قرآن ترجیح نداده و معتقد بود که بلاغت و بیان و نحو قرآن بالاتر و محکمتر از این است که آن را تماما در قالب اصول نحوی، نحویین، قرار دهیم. ایشان در مقدمه خود بر تفسیر مینویسد شایسته نیست که حکایات نامناسب و قصص تاریخی اسرائیلی را در تفسیر داخل کرد. با این وصف بحر المحیط از وجود اسرائیلیات مصون نمانده و برخی روایات جعلی منتسب به پیامبران (گر چه به شکل اندک) در این زمینه نقل شده است مانند قصه حجر موسی علیهالسّلام ، داود و زوجه اوریا و قصه ارم ذات العماد. البته در برخی موارد به نقد آن نیز میپردازد مانند قصه هاروت و ماروت که بعد از نقل روایات به نقد آنها میپردازد. جلد سوم به تفسیر سوره آل عمران (آیات 101 تا آخر)، کل سوره نساء و سوره مائده (آیات اول تا 81) میپردازد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تفسير البحر المحيط المجلد 2 (البقرة: 177 - آل عمران: 101)
نویسنده:
محمد بن یوسف ابوحیان؛ محققان: عادل احمد عبدالموجود، علی محمد معوض
نوع منبع :
کتاب , حاشیه،پاورقی وتعلیق , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست
معرفی کتاب
وضعیت نشر :
لبنان/ بیروت: دار الکتب العلمیة,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
کتب تفسیر اهل سنت
کلیدواژههای فرعی :
سوره آل عمران ,
سوره بقره ,
خاتمه سوره بقره ,
آیه صوم ,
آیه عِدّه وفات ,
آیه دَین ,
آیه ربا ,
آیه طلاق ,
آیه شهادت ,
آیة الکرسی ,
تفسیر اهل سنت ,
چکیده :
تفسیر «البحر المحیط» اثر ابو حیان اندلسی به زبان عربی، در بردارنده تمامی قرآن و محور اصلی آن ادبی، لغوی و بلاغی میباشد. این تفسیر از جامعترین تفاسیر مشتمل بر نکات ادبی شگفت و بدیع قرآن است و بحثهای فراوانی درباره بدایع قرآن دارد. امتیاز این تفسیر در اهمیت دادن به ابعاد ادابی، لغوی، نحوی و بلاغی است و مجموعه ارزشمندی از اشعار ناب و شواهد ادبی و اعرابی و قرائات و لهجهها، را در خود جای داده است که از دانش و آگاهی گسترده مفسر در این زمینه حکایت میکند. البته پرداختن عمیق به مباحث نحوی (که ویژگی اصلی این کتاب است) چنان پر رنگ بوده که برخی گفتهاند: بحر المحیط بیشتر از آنکه به تفسیر همانند باشد، کتابی نحوی میماند مؤلف به معانی لغوی واژگان، اسباب نزول، ناسخ و منسوخ، قرائتهای وارده نیز عنایت دارد و در ذیل آیات احکام به مباحث فقهی هم پرداخته است. ابوحیان خود در مقدمه تفسیر روش آن را اینگونه توضیح میدهد: «روش من در این تفسیر، نخست پرداختن به معانی مفردات الفاظ، چه از لحاظ لغت و چه از لحاظ اعراب و بلاغت است، یعنی هر حالتی که لفظ قبل از ترکیب دارد. اگر کلمهای دارای دو یا چند معنا بود، در موضع اول، آنها را بیان کرده، موارد بعد را به آن ارجاع میدهم. سپس به تفسیر آیات پرداخته، در صورت وجود شان نزول، آن را مطرح مینمایم. در پی آن به نسخ احتمالی و مناسبت و ارتباط با آیات پیشین و پسین اشاره میکنم. قراءات شاذ مستعمل و مشهور را ذکر و توجیه ادبی آن را متعرض میشوم. سپس اقوال مفسرین (از قدیم و جدید) را که در فهم معانی ظاهری و پنهان آیه، مؤثر است نقل نموده و در جهت آشکار ساختن کامل مفهوم آن از هیچ تلاشی فروگذار ننمودم. مشکلات اعراب و دقایق ادبی، از بدیع و بیان را توضیح... و دلائل آن را به کتب مفصل ارجاع دادهام. از تکرار مباحث پرهیز نموده، موارد آن را به مباحث قبل ارجاع میدهم. سپس اقوال فقهای مذاهب اربعه و دیگران را در احکام شرعیه تا آنجا که با الفاظ قرآنی مرتبط است، مطرح کرده، دلائل آن را جز در مواردی که حکم غریب یا خلاف مشهوری باشد، به کتب فقهی ارجاع دادهام. در خاتمه در برخی آیات، خلاصهای از بحثهای بدیع و بیان را که از دیگران نقل نموده، با دیدگاه خود مطرح مینمایم و بنابر همین دیدگاه آیه را شرح میدهم. پس از آن اشارهای به برخی کلمات صوفیه، که مناسب مدلول لفظی آیات بوده، نمودهام و از تاویلات ملحدین و دیگران که خلاف ظاهر قرآن باشد، پرهیز کردهام.» ابو حیان با وجود تفصیل مباحث نحوی در تفسیر خود، به تفصیلهای مربوط به علوم مختلف برخی مفسرین انتقاد شدید دارد. مانند، نقد وی بر فخر رازی در تفصیل بحث اصولی (اصول فقه) نسخ ذیل آیه «ما ننسخ من آیة او ننسها»(بقره:۱۰۶). نکته قابل توجه ابو حیان در تفسیرش این است که با وجود اهتمام به مباحث نحو، اما هیچگاه نظرات نحویین را بر بلاغت قرآن ترجیح نداده و معتقد بود که بلاغت و بیان و نحو قرآن بالاتر و محکمتر از این است که آن را تماما در قالب اصول نحوی، نحویین، قرار دهیم. ایشان در مقدمه خود بر تفسیر مینویسد شایسته نیست که حکایات نامناسب و قصص تاریخی اسرائیلی را در تفسیر داخل کرد. با این وصف بحر المحیط از وجود اسرائیلیات مصون نمانده و برخی روایات جعلی منتسب به پیامبران (گر چه به شکل اندک) در این زمینه نقل شده است مانند قصه حجر موسی علیهالسّلام ، داود و زوجه اوریا و قصه ارم ذات العماد. البته در برخی موارد به نقد آن نیز میپردازد مانند قصه هاروت و ماروت که بعد از نقل روایات به نقد آنها میپردازد. جلد دوم به تفسیر سورههای بقره (آیات 177 تا آخر) و آل عمران (آیات اول تا 101) میپردازد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مواهب الرحمن في تفسير القرآن المجلد 7 (آل عمران: 159 - النساء: 21)
نویسنده:
عبدالأعلى موسوي سبزواري
نوع منبع :
کتاب , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست
معرفی کتاب
وضعیت نشر :
قم: دار التفسیر,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
کتب تفسیر شیعه امامیه
,
003- سورة ءال عمران
,
004- سورة النساء
کلیدواژههای فرعی :
وجوب توبه ,
سوره آل عمران ,
سوره نساء ,
آیه کلاله شتایی ,
آیه مواریث ,
تفسیر شیعه ,
تفسیر امامیه ,
توارث ,
احکام ارث ,
آیه 174 آل عمران ,
آیه 169 آل عمران ,
شابک (isbn):
978-964-535-074-9
چکیده :
مواهب الرحمن في تفسير القرآن يكى از تفاسير جامع و متقن شيعه در دورههاى اخير است؛ زيرا از زاويهاى علمى به ابعاد مختلف ادبى، لغوى، بلاغى، فقهى، كلامى، اجتماعى، فلسفى و عرفانى پرداخته و در هر قسمت بهتناسب وارد بحث شده است. روش تفسير، اجتهادى و درعينحال جمع بين معقول و منقول است. شامل همه آيات قرآن مىشود و با نثرى روان و بدون پيچيدگى و تفنن در عبارات مطالب را ارائه كرده است. مؤلف قبل از ورود به تفسير، در مقدمهاى كوتاه، انگيزه و شيوه خود را اين چنين بيان مىدارد: «اكثر مفسرين، قرآن را به رنگ و بوى علمى كه با آن مأنوسند، تفسير كردهاند؛ فلاسفه، متكلمين، فقها، عرفا، صوفيه، اهل لغت، اهل حديث و ديگران. تلاشم اين است كه تفسير به رأى نكنم و تفسير قرآن را به قرآن ارائه دهم و با آنچه از ائمه(ع) در تبيين آيات آمده، درآميزم و آنچه را مورد پذيرش و اتفاق جميع اهل شريعت است، به آن اضافه نمايم و در نهايت، آنچه را كه مىتوان با قرائن معتبر از آيات استظهار كرد، كنار آن ذكر نمايم. روش من اين بوده كه مضمون آيه را بيان كنم، سپس مفردات و بعد از آن مباحث مربوط به آيه را مطرح كنم و در مبحث دلالى، معناى عامى را كه آيه با دلالتهاى ظاهرى يا دقائق علمى به آن، اشاره دارد، بيان كردهام. متعرض بيان نظم آيات و ارتباط آنها نشدم؛ زيرا معتقدم، جامع قريب آنها هدايت و تكامل انسانى است؛ با اين وصف، وجهى براى ذكر نظم آيات نمىبينم. شأن نزول آيات را غالبا ذكر نكردم؛ چون معتقدم، آيات قرآن، كلياتى است كه بر مصاديق خود، در همه زمانها تطبيق مىكند؛ پس وجهى براى تخصيص آن به زمان نزول يا به فرد خاصى، نيست. رواياتى از ائمه(ع) نيز كه در صدد بيان مصاديق هستند، از باب تخصيص معناى آيه به آن مصداق، نخواهد بود، بلكه مصداق تطبيق كلى بر افراد خود مىباشد. از عبارتهاى مغلق و الفاظ سخت و تفصيل زائد احتراز جستم». ايشان ابتداى بحث هر سوره، به ذكر مكى يا مدنى بودن آن، تعداد آيات و احيانا وجه تسميه آن مىپردازد. پس از آن وارد بحث آيات مىشود، ابتدا اشارهاى به مضمون كلى آيات، نموده، سپس به تفسير فقره به فقره آن مىپردازد. بعد از آن به مفردات پرداخته، معانى لغوى، مفاهيم و تفسير آنها را بيان مىكند. ايشان تحت عنوان «بحوث المقام»، به بحثهاى متفاوتى مىپردازد؛ از آن جمله: بحث ادبى، بحث دلالى، فقهى، روايى، فلسفى، كلامى، عرفانى، علمى، اخلاقى و اجتماعى. در بحث ادبى، به تجزيه و تركيب و قرائت مىپردازد و وجوه مختلف آن را بيان مىنمايد و گاه نيز بحثى تخصصى ادبى ارائه مىنمايد؛ مانند جلد 1، صفحه 336، ذيل آيه 96 سوره بقره، بحثى راجع به «لو». مراد ايشان از «بحث دلالى» مطالبى است كه به كمك ظاهر آيات، قرائن علمى و مانند آن فهميده مىشود. در «بحث فقهى»، متعرض مسائل فقهى آيات مىشود و تا حدودى به استدلال بر آن طبق مذهب اماميه، مىپردازد؛ اما تفصيل آن را به كتب فقهى بدون ذكر نام يا كتاب «مهذب الأحكام» خود ارجاع مىدهد (مانند ج1، ص307، ذيل آيه 79 سوره بقره). در «بحث روايى»، ايشان، روايات قابل اعتماد را از كتب روائى و تفسيرى، در تفسير آيات ذكر مىكند و معمولا همراه با اظهار نظر درباره مضمون، دلالت، سند يا رجال آن، مىباشد. گاهى نيز به بحثهاى علمى در موضوع مناسب با آيه مىپردازد؛ مثلاًذيل آيات 102 و 103 بقره، بحثى علمى درباره سحر، حقيقت، انواع، موضوع، تأثير و فرق آن با عمل انبيا مطرح مىنمايد يا بحث علمى درباره كيفيت نزول و تنزيل قرآن[۱] به تناسب آيات نيز گاهى، بحثهاى فلسفى، ارائه مىدهد؛ بهعنوان نمونه ذيل آيات 5-7 سوره حمد، بحثى راجع به «نفى سنخيت بين علت و معلول در فاعل مختار» مطرح مىكند يا در ذيل آيات 51-54 سوره بقره، بحثى درباره اينكه «افاضات الهى محدود به حدود استعداد و كيفيت قابل مىباشد و اينكه غرض اصلى از ميقات همين افاضات است» و يا بحث اراده را در ص85، ج8، ذيل آيات 26-28 سوره نساء مطرح مىنمايد. بيان لطائف و نكات عرفانى و استظهارهاى باطنى، نيز بهتناسب آيات، لابهلاى تفسير ايشان، چشمنواز است؛ مانند ص184 و 179، ج1، ذيل بحث «هبوط» و آيات 38 و 35 سوره بقره يا بحث تهذيب نفس، ج8، ص144، ذيل آيه 31 سوره نساء يا بحثى در اراده و مراد، ص102، ج8، ذيل آيه 26-28 سوره نساء. بحثهاى تاريخى، مانند تاريخ دخول بنى اسرائيل به مصر و زندگى و خروج آنها و كيفيت قصه بقره، هر از گاهى ذيل آيات، ديده مىشود. تاريخ عقايد ملل و نحل نيز به مقدار كم، تكميلكننده مباحث ايشان است، مانند بحث تاريخ عقايد «صابئين»، ذيل آيه 62 سوره بقره، ص271، ج1. مطالب اخلاقى نيز از مواردى است كه مصنف، مطرح مىنمايد، مانند بحث گناهان كبيره و صغيره، ص135، ج8، ذيل آيه 31 سوره نساء يا بحث نفاق، ص352، ج8، ذيل آيات 60-63 سوره نساء. بحثهاى اجتماعى نيز مورد غفلت مصنف واقع نشده و بهتناسب مطرح كرده است، مانند ج3، ص107، بحثى در حقيقت ملكيت، ذيل آيه 188 سوره بقره يا جايگاه زن، ج3، ص380، ذيل آيات 222 و 223 سوره بقره. در اين ميان، مباحث كلامى مصنف، توجه خواننده را به خود جلب مىكند، مانند ج1، ص361، ذيل آيات 102 و 103 راجع به فرق معجزه و سحر، بحث جبر و تفويض ذيل آيات 23 و 24 و 27 سوره بقره، ج1، ص132 تا ص140 يا بحث امامت، ج8، ص340، ذيل آيه 59 سوره نساء. علاوه بر عناوين بالا، عنوان «بحث قرآنى» در مواردى اندك، نيز مطالبى را در بر دارد، مانند ج8، ص283، ذيل آيه 48 سوره نساء يا ج4، ص456 ذيل آيات 275-281 سوره بقره، درباره ربا. مؤلف گرچه در مقدمه كوتاه خود، بحثى درباره علوم قرآنى ننمود، اما به شكل موضوعى برخى مطالب اين علم را مطرح نموده است، مانند بحث مفصلى در نسخ (ج1، ص377، ذيل آيات 106-108 سوره بقره) يا بحث اعجاز قرآن (ج1، ص115، ذيل آيات 23-24 سوره بقره) و بحث نزول قرآن (ج3، ص39، ذيل آيه 185 سوره بقره). در جلد هفتم به تفسیر آیات 159 تا آخر سوره آل عمران و ابتدا تا آیه 21 سوره نساء پرداخته شده است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مواهب الرحمن في تفسير القرآن المجلد 6 (آل عمران: 61 - آل عمران: 158)
نویسنده:
عبدالأعلى موسوي سبزواري
نوع منبع :
کتاب , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست
معرفی کتاب
وضعیت نشر :
قم: دار التفسیر,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
کتب تفسیر شیعه امامیه
,
003- سورة ءال عمران
کلیدواژههای فرعی :
آیات فضائل اهل بیت (ع) ,
افعال حضرت محمد (ص) ,
جنگهای پیامبر(ص) ,
جنگ احد ,
فیض الهی ,
سوره آل عمران ,
تفسیر شیعه ,
تفسیر امامیه ,
حرمت ربا ,
متقین در قرآن ,
آیه اعتصام ,
شابک (isbn):
978-964-535-057-2
چکیده :
مواهب الرحمن في تفسير القرآن يكى از تفاسير جامع و متقن شيعه در دورههاى اخير است؛ زيرا از زاويهاى علمى به ابعاد مختلف ادبى، لغوى، بلاغى، فقهى، كلامى، اجتماعى، فلسفى و عرفانى پرداخته و در هر قسمت بهتناسب وارد بحث شده است. روش تفسير، اجتهادى و درعينحال جمع بين معقول و منقول است. شامل همه آيات قرآن مىشود و با نثرى روان و بدون پيچيدگى و تفنن در عبارات مطالب را ارائه كرده است. مؤلف قبل از ورود به تفسير، در مقدمهاى كوتاه، انگيزه و شيوه خود را اين چنين بيان مىدارد: «اكثر مفسرين، قرآن را به رنگ و بوى علمى كه با آن مأنوسند، تفسير كردهاند؛ فلاسفه، متكلمين، فقها، عرفا، صوفيه، اهل لغت، اهل حديث و ديگران. تلاشم اين است كه تفسير به رأى نكنم و تفسير قرآن را به قرآن ارائه دهم و با آنچه از ائمه(ع) در تبيين آيات آمده، درآميزم و آنچه را مورد پذيرش و اتفاق جميع اهل شريعت است، به آن اضافه نمايم و در نهايت، آنچه را كه مىتوان با قرائن معتبر از آيات استظهار كرد، كنار آن ذكر نمايم. روش من اين بوده كه مضمون آيه را بيان كنم، سپس مفردات و بعد از آن مباحث مربوط به آيه را مطرح كنم و در مبحث دلالى، معناى عامى را كه آيه با دلالتهاى ظاهرى يا دقائق علمى به آن، اشاره دارد، بيان كردهام. متعرض بيان نظم آيات و ارتباط آنها نشدم؛ زيرا معتقدم، جامع قريب آنها هدايت و تكامل انسانى است؛ با اين وصف، وجهى براى ذكر نظم آيات نمىبينم. شأن نزول آيات را غالبا ذكر نكردم؛ چون معتقدم، آيات قرآن، كلياتى است كه بر مصاديق خود، در همه زمانها تطبيق مىكند؛ پس وجهى براى تخصيص آن به زمان نزول يا به فرد خاصى، نيست. رواياتى از ائمه(ع) نيز كه در صدد بيان مصاديق هستند، از باب تخصيص معناى آيه به آن مصداق، نخواهد بود، بلكه مصداق تطبيق كلى بر افراد خود مىباشد. از عبارتهاى مغلق و الفاظ سخت و تفصيل زائد احتراز جستم». ايشان ابتداى بحث هر سوره، به ذكر مكى يا مدنى بودن آن، تعداد آيات و احيانا وجه تسميه آن مىپردازد. پس از آن وارد بحث آيات مىشود، ابتدا اشارهاى به مضمون كلى آيات، نموده، سپس به تفسير فقره به فقره آن مىپردازد. بعد از آن به مفردات پرداخته، معانى لغوى، مفاهيم و تفسير آنها را بيان مىكند. ايشان تحت عنوان «بحوث المقام»، به بحثهاى متفاوتى مىپردازد؛ از آن جمله: بحث ادبى، بحث دلالى، فقهى، روايى، فلسفى، كلامى، عرفانى، علمى، اخلاقى و اجتماعى. در بحث ادبى، به تجزيه و تركيب و قرائت مىپردازد و وجوه مختلف آن را بيان مىنمايد و گاه نيز بحثى تخصصى ادبى ارائه مىنمايد؛ مانند جلد 1، صفحه 336، ذيل آيه 96 سوره بقره، بحثى راجع به «لو». مراد ايشان از «بحث دلالى» مطالبى است كه به كمك ظاهر آيات، قرائن علمى و مانند آن فهميده مىشود. در «بحث فقهى»، متعرض مسائل فقهى آيات مىشود و تا حدودى به استدلال بر آن طبق مذهب اماميه، مىپردازد؛ اما تفصيل آن را به كتب فقهى بدون ذكر نام يا كتاب «مهذب الأحكام» خود ارجاع مىدهد (مانند ج1، ص307، ذيل آيه 79 سوره بقره). در «بحث روايى»، ايشان، روايات قابل اعتماد را از كتب روائى و تفسيرى، در تفسير آيات ذكر مىكند و معمولا همراه با اظهار نظر درباره مضمون، دلالت، سند يا رجال آن، مىباشد. گاهى نيز به بحثهاى علمى در موضوع مناسب با آيه مىپردازد؛ مثلاًذيل آيات 102 و 103 بقره، بحثى علمى درباره سحر، حقيقت، انواع، موضوع، تأثير و فرق آن با عمل انبيا مطرح مىنمايد يا بحث علمى درباره كيفيت نزول و تنزيل قرآن[۱] به تناسب آيات نيز گاهى، بحثهاى فلسفى، ارائه مىدهد؛ بهعنوان نمونه ذيل آيات 5-7 سوره حمد، بحثى راجع به «نفى سنخيت بين علت و معلول در فاعل مختار» مطرح مىكند يا در ذيل آيات 51-54 سوره بقره، بحثى درباره اينكه «افاضات الهى محدود به حدود استعداد و كيفيت قابل مىباشد و اينكه غرض اصلى از ميقات همين افاضات است» و يا بحث اراده را در ص85، ج8، ذيل آيات 26-28 سوره نساء مطرح مىنمايد. بيان لطائف و نكات عرفانى و استظهارهاى باطنى، نيز بهتناسب آيات، لابهلاى تفسير ايشان، چشمنواز است؛ مانند ص184 و 179، ج1، ذيل بحث «هبوط» و آيات 38 و 35 سوره بقره يا بحث تهذيب نفس، ج8، ص144، ذيل آيه 31 سوره نساء يا بحثى در اراده و مراد، ص102، ج8، ذيل آيه 26-28 سوره نساء. بحثهاى تاريخى، مانند تاريخ دخول بنى اسرائيل به مصر و زندگى و خروج آنها و كيفيت قصه بقره، هر از گاهى ذيل آيات، ديده مىشود. تاريخ عقايد ملل و نحل نيز به مقدار كم، تكميلكننده مباحث ايشان است، مانند بحث تاريخ عقايد «صابئين»، ذيل آيه 62 سوره بقره، ص271، ج1. مطالب اخلاقى نيز از مواردى است كه مصنف، مطرح مىنمايد، مانند بحث گناهان كبيره و صغيره، ص135، ج8، ذيل آيه 31 سوره نساء يا بحث نفاق، ص352، ج8، ذيل آيات 60-63 سوره نساء. بحثهاى اجتماعى نيز مورد غفلت مصنف واقع نشده و بهتناسب مطرح كرده است، مانند ج3، ص107، بحثى در حقيقت ملكيت، ذيل آيه 188 سوره بقره يا جايگاه زن، ج3، ص380، ذيل آيات 222 و 223 سوره بقره. در اين ميان، مباحث كلامى مصنف، توجه خواننده را به خود جلب مىكند، مانند ج1، ص361، ذيل آيات 102 و 103 راجع به فرق معجزه و سحر، بحث جبر و تفويض ذيل آيات 23 و 24 و 27 سوره بقره، ج1، ص132 تا ص140 يا بحث امامت، ج8، ص340، ذيل آيه 59 سوره نساء. علاوه بر عناوين بالا، عنوان «بحث قرآنى» در مواردى اندك، نيز مطالبى را در بر دارد، مانند ج8، ص283، ذيل آيه 48 سوره نساء يا ج4، ص456 ذيل آيات 275-281 سوره بقره، درباره ربا. مؤلف گرچه در مقدمه كوتاه خود، بحثى درباره علوم قرآنى ننمود، اما به شكل موضوعى برخى مطالب اين علم را مطرح نموده است، مانند بحث مفصلى در نسخ (ج1، ص377، ذيل آيات 106-108 سوره بقره) يا بحث اعجاز قرآن (ج1، ص115، ذيل آيات 23-24 سوره بقره) و بحث نزول قرآن (ج3، ص39، ذيل آيه 185 سوره بقره). در جلد ششم به تفسیر آیات 61 تا 158 سوره آل عمران پرداخته شده است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مواهب الرحمن في تفسير القرآن المجلد 5 (آل عمران: 1 - آل عمران: 60)
نویسنده:
عبدالأعلى موسوي سبزواري
نوع منبع :
کتاب , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست
معرفی کتاب
وضعیت نشر :
قم: دار التفسیر,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
کتب تفسیر شیعه امامیه
,
003- سورة ءال عمران
کلیدواژههای فرعی :
کفر ,
حی قیوم (اسماء ذات) ,
سوره آل عمران ,
آیه شهادت ,
فضیلت سوره آل عمران ,
تفسیر شیعه ,
تفسیر امامیه ,
نظام اصطفا ,
اصطفاء دین ,
اصطفاء ملائک ,
کافران ,
شابک (isbn):
978-964-535-056-5
چکیده :
مواهب الرحمن في تفسير القرآن يكى از تفاسير جامع و متقن شيعه در دورههاى اخير است؛ زيرا از زاويهاى علمى به ابعاد مختلف ادبى، لغوى، بلاغى، فقهى، كلامى، اجتماعى، فلسفى و عرفانى پرداخته و در هر قسمت بهتناسب وارد بحث شده است. روش تفسير، اجتهادى و درعينحال جمع بين معقول و منقول است. شامل همه آيات قرآن مىشود و با نثرى روان و بدون پيچيدگى و تفنن در عبارات مطالب را ارائه كرده است. مؤلف قبل از ورود به تفسير، در مقدمهاى كوتاه، انگيزه و شيوه خود را اين چنين بيان مىدارد: «اكثر مفسرين، قرآن را به رنگ و بوى علمى كه با آن مأنوسند، تفسير كردهاند؛ فلاسفه، متكلمين، فقها، عرفا، صوفيه، اهل لغت، اهل حديث و ديگران. تلاشم اين است كه تفسير به رأى نكنم و تفسير قرآن را به قرآن ارائه دهم و با آنچه از ائمه(ع) در تبيين آيات آمده، درآميزم و آنچه را مورد پذيرش و اتفاق جميع اهل شريعت است، به آن اضافه نمايم و در نهايت، آنچه را كه مىتوان با قرائن معتبر از آيات استظهار كرد، كنار آن ذكر نمايم. روش من اين بوده كه مضمون آيه را بيان كنم، سپس مفردات و بعد از آن مباحث مربوط به آيه را مطرح كنم و در مبحث دلالى، معناى عامى را كه آيه با دلالتهاى ظاهرى يا دقائق علمى به آن، اشاره دارد، بيان كردهام. متعرض بيان نظم آيات و ارتباط آنها نشدم؛ زيرا معتقدم، جامع قريب آنها هدايت و تكامل انسانى است؛ با اين وصف، وجهى براى ذكر نظم آيات نمىبينم. شأن نزول آيات را غالبا ذكر نكردم؛ چون معتقدم، آيات قرآن، كلياتى است كه بر مصاديق خود، در همه زمانها تطبيق مىكند؛ پس وجهى براى تخصيص آن به زمان نزول يا به فرد خاصى، نيست. رواياتى از ائمه(ع) نيز كه در صدد بيان مصاديق هستند، از باب تخصيص معناى آيه به آن مصداق، نخواهد بود، بلكه مصداق تطبيق كلى بر افراد خود مىباشد. از عبارتهاى مغلق و الفاظ سخت و تفصيل زائد احتراز جستم». ايشان ابتداى بحث هر سوره، به ذكر مكى يا مدنى بودن آن، تعداد آيات و احيانا وجه تسميه آن مىپردازد. پس از آن وارد بحث آيات مىشود، ابتدا اشارهاى به مضمون كلى آيات، نموده، سپس به تفسير فقره به فقره آن مىپردازد. بعد از آن به مفردات پرداخته، معانى لغوى، مفاهيم و تفسير آنها را بيان مىكند. ايشان تحت عنوان «بحوث المقام»، به بحثهاى متفاوتى مىپردازد؛ از آن جمله: بحث ادبى، بحث دلالى، فقهى، روايى، فلسفى، كلامى، عرفانى، علمى، اخلاقى و اجتماعى. در بحث ادبى، به تجزيه و تركيب و قرائت مىپردازد و وجوه مختلف آن را بيان مىنمايد و گاه نيز بحثى تخصصى ادبى ارائه مىنمايد؛ مانند جلد 1، صفحه 336، ذيل آيه 96 سوره بقره، بحثى راجع به «لو». مراد ايشان از «بحث دلالى» مطالبى است كه به كمك ظاهر آيات، قرائن علمى و مانند آن فهميده مىشود. در «بحث فقهى»، متعرض مسائل فقهى آيات مىشود و تا حدودى به استدلال بر آن طبق مذهب اماميه، مىپردازد؛ اما تفصيل آن را به كتب فقهى بدون ذكر نام يا كتاب «مهذب الأحكام» خود ارجاع مىدهد (مانند ج1، ص307، ذيل آيه 79 سوره بقره). در «بحث روايى»، ايشان، روايات قابل اعتماد را از كتب روائى و تفسيرى، در تفسير آيات ذكر مىكند و معمولا همراه با اظهار نظر درباره مضمون، دلالت، سند يا رجال آن، مىباشد. گاهى نيز به بحثهاى علمى در موضوع مناسب با آيه مىپردازد؛ مثلاًذيل آيات 102 و 103 بقره، بحثى علمى درباره سحر، حقيقت، انواع، موضوع، تأثير و فرق آن با عمل انبيا مطرح مىنمايد يا بحث علمى درباره كيفيت نزول و تنزيل قرآن[۱] به تناسب آيات نيز گاهى، بحثهاى فلسفى، ارائه مىدهد؛ بهعنوان نمونه ذيل آيات 5-7 سوره حمد، بحثى راجع به «نفى سنخيت بين علت و معلول در فاعل مختار» مطرح مىكند يا در ذيل آيات 51-54 سوره بقره، بحثى درباره اينكه «افاضات الهى محدود به حدود استعداد و كيفيت قابل مىباشد و اينكه غرض اصلى از ميقات همين افاضات است» و يا بحث اراده را در ص85، ج8، ذيل آيات 26-28 سوره نساء مطرح مىنمايد. بيان لطائف و نكات عرفانى و استظهارهاى باطنى، نيز بهتناسب آيات، لابهلاى تفسير ايشان، چشمنواز است؛ مانند ص184 و 179، ج1، ذيل بحث «هبوط» و آيات 38 و 35 سوره بقره يا بحث تهذيب نفس، ج8، ص144، ذيل آيه 31 سوره نساء يا بحثى در اراده و مراد، ص102، ج8، ذيل آيه 26-28 سوره نساء. بحثهاى تاريخى، مانند تاريخ دخول بنى اسرائيل به مصر و زندگى و خروج آنها و كيفيت قصه بقره، هر از گاهى ذيل آيات، ديده مىشود. تاريخ عقايد ملل و نحل نيز به مقدار كم، تكميلكننده مباحث ايشان است، مانند بحث تاريخ عقايد «صابئين»، ذيل آيه 62 سوره بقره، ص271، ج1. مطالب اخلاقى نيز از مواردى است كه مصنف، مطرح مىنمايد، مانند بحث گناهان كبيره و صغيره، ص135، ج8، ذيل آيه 31 سوره نساء يا بحث نفاق، ص352، ج8، ذيل آيات 60-63 سوره نساء. بحثهاى اجتماعى نيز مورد غفلت مصنف واقع نشده و بهتناسب مطرح كرده است، مانند ج3، ص107، بحثى در حقيقت ملكيت، ذيل آيه 188 سوره بقره يا جايگاه زن، ج3، ص380، ذيل آيات 222 و 223 سوره بقره. در اين ميان، مباحث كلامى مصنف، توجه خواننده را به خود جلب مىكند، مانند ج1، ص361، ذيل آيات 102 و 103 راجع به فرق معجزه و سحر، بحث جبر و تفويض ذيل آيات 23 و 24 و 27 سوره بقره، ج1، ص132 تا ص140 يا بحث امامت، ج8، ص340، ذيل آيه 59 سوره نساء. علاوه بر عناوين بالا، عنوان «بحث قرآنى» در مواردى اندك، نيز مطالبى را در بر دارد، مانند ج8، ص283، ذيل آيه 48 سوره نساء يا ج4، ص456 ذيل آيات 275-281 سوره بقره، درباره ربا. مؤلف گرچه در مقدمه كوتاه خود، بحثى درباره علوم قرآنى ننمود، اما به شكل موضوعى برخى مطالب اين علم را مطرح نموده است، مانند بحث مفصلى در نسخ (ج1، ص377، ذيل آيات 106-108 سوره بقره) يا بحث اعجاز قرآن (ج1، ص115، ذيل آيات 23-24 سوره بقره) و بحث نزول قرآن (ج3، ص39، ذيل آيه 185 سوره بقره). در جلد پنجم به تفسیر آیات 1 تا 60 سوره آل عمران پرداخته شده است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
موسوعة العلامة البلاغي المجلد2: آلاء الرحمن فی تفسیر القرآن (القسم الثانی)
نویسنده:
تحقیق لطیف فرادی، عباس محمدی
نوع منبع :
کتاب , آثار مرجع
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: المرکز العالی للعلوم والثقافه الاسلامیه,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
دایره المعارف
,
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
,
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
تفسیر قرآن
,
آلاء الرحمن
,
انوار التنزیل و اسرار التأویل (معروف به تفسیر بیضاوی): قاضی بیضاوی : خلاصه و زبده ای است از کشاف و مفاتیح الغیب و مورد استفاده فیض کاشانی
,
تفسیر کبیر : فلسفی و کلامی: فخر رازی
,
کتب دائره المعارف
,
01- کافی : شیخ کلینی
,
استبصار
,
تهذیب الاحکام
,
تفسیر مجمع البیان (اجتهادى)
,
تفسیر تبیان (کلامى و اجتهادى)
,
سیره ابن هشام
,
انساب الاشراف(بلاذری)
,
احقاق الحق: قاضی نورالله
,
تحف العقول: ابن شُعبه حَرّانی
,
بصائر الدرجات: صفار قمی
,
أعیان الشیعة (محسن امین)
,
عیون أخبار الرضا علیه السلام (شیخ صدوق)
,
اثبات الوصیة: مسعودی
کلیدواژههای فرعی :
راسخان در علم ,
نبوت عامه ,
خصایص قصص قرآن ,
سوره آل عمران ,
سوره نساء ,
آیه 183 آل عمران ,
آیه 91 آل عمران ,
آیه 152 آل عمران ,
آیه 43 آل عمران ,
آیه 199 آل عمران ,
آیه 136 آل عمران ,
آیه 31 آل عمران ,
آیه 93 آل عمران ,
آیه 96 آل عمران ,
آیه 86 آل عمران ,
آیه 87 آل عمران ,
آیه 88 آل عمران ,
آیه شهادت ,
فضیلت سوره آل عمران ,
احکام ارث ,
استغفار ,
تقوا ,
آیه 169 آل عمران ,
چکیده :
کتاب موسوعه علامه بلاغی که در نه جلد تدوین شده است به زندگی، وفات و آثار این علامه بزرگوار می پردازد. تعلیقات، تخریجات، توضیح مطالب و پانوشت های علمی و فنی از ویژگی های این کتاب است. جلد دوم شامل تفسیر آلاء الرحمن و سوره مبارکه آل عمران و بخشی از سوره مبارکه نساء می باشد: آلاء الرّحمن فى تفسير القرآن، تفسيرى است ناتمام به زبان عربى شامل سوره فاتحة الكتاب، بقره، آل عمران و قسمت كمى از سوره نساء. بلاغى، انگيزه و چگونگى نگارش اين تفسير را در نامهاى به شاگرد خود، ميرزا على اردوبادى غروى، بدين شرح بيان كرده است: «به توفيق خدا... از ذيحجّه 1349ق به تأليف تفسيرى درباره قرآن كريم، موافق اصول علم و مذهب شيعه شروع كردم؛ زيرا كه من ديدم اهّم تفاسير نزد ما، مثل تبيان و مجمع البيان، در لغت و صرف كلمه و قرائات، و تفاسير امثال عطا و مجاهد... و اشباههم بسيار بيانات كردهاند و... بحرانى... احاديث را بدون تحقيقى در آنها نقل مىكند و در مزاياى قرآن شريف بياناتى نمىنمايد.» با توجه به اين ديد انتقادى است كه خود به پرداختن تفسيرى دست مىزند تا در عين اختصار، حق مطلب را در تبيين و تفسير مفاهيم و معارف قرآنى ادا كند.» اين تفسير داراى مقدمهاى است كه مطالبى بدين شرح در آن بررسى شده است: حقيقت اعجاز، دلالت آن بر حقانيت پيامبران، تنوّع معجزات، فلسفه فرستادن قرآن به عنوان يك معجزه براى اعراب جاهلى، امتياز قرآن بر ديگر معجزات از جهات گوناگون (تاريخى، استدلالى، نداشتن تضاد و تناقض، تشريع يك نظام اجتماعى عادلانه، اشتمال آن بر اخلاق و علم غيب و جز آن)، چگونگى جمعآورى قرآن در يك مصحف و زمان آن، عدم تحريف لفظى قرآن به ويژه از ديدگاه شيعه امامى، اختلاف قرائات، نياز به تفسير قرآن و شرايط و شئون آن، نقد تفسيرهايى چون الدّر المنثور و كشّاف، بحث عام و خاص و ادراك عقلى و قلبى. تفسير آلاء الرحمن مشتمل بر مطالب متنوعى است كه از جمله آنهاست: بقاء نفس پس از مرگ، شفاعت، جبر و اختيار، تعدّد زوجات در اسلام، محكمات و متشابهات، وضع انجيلها، نبوّت مسيح، امر به معروف و نهى از منكر، ميراث كلاله، مسائل عول و تعصيب، ميراث پيامبر(ص)، ازدواج موقّت، حرمت ميگسارى و سابقه آن در اديان پيشين، تيمّم و وضو. مؤلف اين تفسير از بحثهاى خشك علمى، لغوى، منطقى، فلسفى و كلامى پرهيز كرده است، ولى گاهى، با بهرهگيرى از روش مزجى در زمينههاى گوناگون، از فلسفه و لغت و روايات براى تبيين يك مفهوم استفاده كرده است. مفسّران پس از وى در ايران از پژوهشهاى او بهره گرفتهاند. مؤلف برخى از مآخذى را كه در نگاشتن اين تفسير مورد استفاده وى بوده، در مقدمه ياد كرده است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
التبيان في تفسير القرآن المجلد 2 (البقرة: 142 - آل عمران: 140)
نویسنده:
محمد بن حسن طوسي؛ محقق: احمد حبیب قصیر عاملی
نوع منبع :
کتاب , آثار مرجع , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست
معرفی کتاب
وضعیت نشر :
لبنان/ بیروت: دار احياء التراث العربي,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
کتب تفسیر شیعه امامیه
کلیدواژههای فرعی :
سفیه ,
سوره آل عمران ,
سوره بقره ,
آیه عفو اهل کتاب ,
آیه صوم ,
آیه عِدّه وفات ,
آیه دَین ,
آیه ربا ,
آیه شهادت ,
آیة الکرسی ,
تفسیر قرآن ,
تفسیر ادبی ,
تفسیر بیانی ,
تفسیر کلامی ,
تفسیر مأثور ,
تفسیر امامیه ,
تفسیر روایی ,
آیه ابتلای ابراهیم (ع ) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
شیخ طوسی: ابوجعفر محمد بن حسن
چکیده :
التبیان فی تفسیر القرآن، کتابی در تفسیر قرآن اثر محمد بن حسن طوسی (۳۸۵-۴۶۰ق) معروف به شیخ طوسی که آن را اولین تفسیر کامل شیعی دانستهاند که حاوی تفسیر همه آیات قرآن است و علاوه بر آن، از روشهای متعدد تفسیری در آن استفاده شده است. این تفسیر از منابع کهن تفسیری بهشمار میآید و بسیاری از مفسران شیعه، از آن سرمشق گرفتهاند. شیخ طوسی در این تفسیر، علاوه بر نقل روایات معصومان(ع) و صحابه، با تکیه بر عقل و توجه به علوم مختلف، آرای مفسران گذشته و معاصران خود را بررسی و ارزیابی کرده است. از این رو، برخی این تفسیر را دربردارنده انواع علوم و فنون قرآنی، همچون صرف، نحو، اشتقاق، معانی، بیان، حدیث، فقه، کلام و تاریخ دانستهاند. بنابر گفته شیخ طوسی در مقدمه، او قصد داشته است با این تألیف، کاستیهای تألیفات تفسیری پیشین را برطرف سازد. به گفته او هیچیک از علمای شیعه کتابی جامع و کامل در تفسیر قرآن ننوشته بودند که آیات قرآن را از نظرگاههای مختلف مانند علم کلام، حدیث، لغت و جز آن تفسیر کند و روایات تفسیری و اندیشهگریهای مفسران پیشین را بهگونه مستوفی بررسی کند و آنچه را بدان نیاز هست، خود تفسیر کند. تنها گروهی به گردآوری احادیث درباره آیات پرداختهاند بی آنکه روایات و آرای تفسیری را استقصا(= تفحص و جست و جوی کامل)و بررسی و ارزیابی کنند و از خود چیزی برای تبیین و تفسیر آیات بیفزایند. شیخ طوسی معتقد است که عالمان اهل سنت نیز در تفسیر قرآن یا هر روایتی درباره قرآن را نقل کرده و از اینرو از اختصار و تمرکز بر موضوع دور ماندهاند و یا تنها به تفسیر الفاظ غریب و مشکل قرآن نگریستهاند. برخی نیز کوشیدهاند راهی میان این دو را برگزینند و از زاویه دانشی که در آن تخصص دارند قرآن را تفسیر کردهاند. شیخ طوسی تفاسیر گروه سوم، از جمله ابومُسلم محمد بن بحر اصفهانی (م. ۳۲۰ق.) و علی بن عیسی رمانی (م. ۳۸۴ق.)، از علمای معتزله را بهتر از دیگر آثار تفسیری دانسته ولی تذکار داده که همینان نیز از نظرگاههای علوم مختلف به تفسیر دست نزده و افزون بر این، گاه مطالبی طولانی آوردهاند که نیازی به ذکر آنها نبوده است. بدینرو، او خود بر آن شده است تا تفسیری در عین اختصار، جامع و کامل تألیف کند که در آن، به علوم مختلف قرآنی مانند قرائت، معانی بیان، صرف و نحو و متشابهات بپردازد و نیز به شبههها و طعنههای ملحدان و مبطلان مانند اهل جبر و تشبیه و مانند آن پاسخ دهد. طوسی وعده داده است که در این اثر نه چنان کوتاه مینویسد که فهم مطالب مشکل شود و نه اصل ایجاز و اختصار را فرو میگذارد. * این اثر، تفسیر همه سورهها و آیات قرآن را به ترتیب کتابت در بر دارد. تفسیرهای پیشین شیعه، مانند تفسیر ابوحمزه ثمالی (م ۱۴۸ ق)، تفسیر (منسوب به) امام حسن عسکری، نقل از محمد بنقاسم استرآبادی (م ح ۳۸۰ ق)، تفسیر فرات کوفی (از اعلام قرن سوم و چهارم قمری)و تفسیر قمی (اواخر قرن سوم و اوایل قرن چهارم قمری)، برخی آیات قرآن را بررسی نکردهاند. * چیستی و ترتیب مطالب مربوط به هر سوره چنین است که در آغاز از نامهای سوره، مکی یا مدنی بودنش، وضعیت آن به لحاظ وجود ناسخ و منسوخ و پارهای دیگر از مشخصاتش سخن میرود. معنای لغوی واژگان، اختلاف قرائات، نکات صرف و نحوی و بلاغی و سپس شرح و تفسیر آیه و آرا و اقوال مختلف درباره آن، از مطالب دیگر کتاب است. * بررسی اسباب نزول آیات و مسائل کلامی و مباحث فقهی مرتبط با آن در جای جای کتاب بهچشم میخورد بهگونهای که وجهه کلامی و فقهی تفسیر بر دیگر وجوه آن برتری محسوسی دارد. نظر به آشنایی شیخ با اختلافات فقهی میان مذاهب مختلف اسلامی، بررسیهای فقهی او در این اثر در بسیاری از مواقع، حالت تطبیقی و مقایسهای نیز به خود گرفته است. * شیخ طوسی پیش از پرداختن به تفسیر متن قرآن، دو فصل آورده است. نخست فصلی است با عنوان «در مطالبی که باید پیش از تفسیر از آنها آگاهی داشت» که شیخ در ابتدای این فصل به اختصار در رد تحریف قرآن چه تحریف به زیادت و چه تحریف به نقیصه سخن گفته است. فصل دوم با عنوان «نامهای قرآن و نامگذاری سورهها و آیات»، مختصری است درباره موضوعاتی مانند نامهای قرآن و اصطلاحات و مفاهیمی مانند سوره، آیه و جز آن که آگاهی از آنها برای ورود به تفسیر قرآن کریم، مناسب مینماید. جلد دوم تفسیر جزء دوم تا آخر سوره بقره و از ابتدا تا آیه 140 سوره آل عمران را در بردارد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
التبيان في تفسير القرآن المجلد 3 (آل عمران: 141 - المائدة: 85)
نویسنده:
محمد بن حسن طوسي؛ محقق: احمد حبیب قصیر عاملی
نوع منبع :
کتاب , آثار مرجع , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست
معرفی کتاب
وضعیت نشر :
لبنان/ بیروت: دار احياء التراث العربي,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
کتب تفسیر شیعه امامیه
کلیدواژههای فرعی :
آیه اکمال ,
سوره آل عمران ,
سوره مائده ,
سوره نساء ,
آیه تمتع ,
آیه سرقت ,
آیه کلاله شتایی ,
آیه کلاله صیفی ,
آیه مواریث ,
آیه وضو و تیمم ,
آیه سکر ,
تفسیر قرآن ,
تفسیر ادبی ,
تفسیر بیانی ,
تفسیر کلامی ,
تفسیر مأثور ,
تفسیر امامیه ,
تفسیر روایی ,
آیه تبلیغ ,
آیه وابتغوا الیه الوسیله ,
آیه ولایت ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
شیخ طوسی: ابوجعفر محمد بن حسن
چکیده :
التبیان فی تفسیر القرآن، کتابی در تفسیر قرآن اثر محمد بن حسن طوسی (۳۸۵-۴۶۰ق) معروف به شیخ طوسی که آن را اولین تفسیر کامل شیعی دانستهاند که حاوی تفسیر همه آیات قرآن است و علاوه بر آن، از روشهای متعدد تفسیری در آن استفاده شده است. این تفسیر از منابع کهن تفسیری بهشمار میآید و بسیاری از مفسران شیعه، از آن سرمشق گرفتهاند. شیخ طوسی در این تفسیر، علاوه بر نقل روایات معصومان(ع) و صحابه، با تکیه بر عقل و توجه به علوم مختلف، آرای مفسران گذشته و معاصران خود را بررسی و ارزیابی کرده است. از این رو، برخی این تفسیر را دربردارنده انواع علوم و فنون قرآنی، همچون صرف، نحو، اشتقاق، معانی، بیان، حدیث، فقه، کلام و تاریخ دانستهاند. بنابر گفته شیخ طوسی در مقدمه، او قصد داشته است با این تألیف، کاستیهای تألیفات تفسیری پیشین را برطرف سازد. به گفته او هیچیک از علمای شیعه کتابی جامع و کامل در تفسیر قرآن ننوشته بودند که آیات قرآن را از نظرگاههای مختلف مانند علم کلام، حدیث، لغت و جز آن تفسیر کند و روایات تفسیری و اندیشهگریهای مفسران پیشین را بهگونه مستوفی بررسی کند و آنچه را بدان نیاز هست، خود تفسیر کند. تنها گروهی به گردآوری احادیث درباره آیات پرداختهاند بی آنکه روایات و آرای تفسیری را استقصا(= تفحص و جست و جوی کامل)و بررسی و ارزیابی کنند و از خود چیزی برای تبیین و تفسیر آیات بیفزایند. شیخ طوسی معتقد است که عالمان اهل سنت نیز در تفسیر قرآن یا هر روایتی درباره قرآن را نقل کرده و از اینرو از اختصار و تمرکز بر موضوع دور ماندهاند و یا تنها به تفسیر الفاظ غریب و مشکل قرآن نگریستهاند. برخی نیز کوشیدهاند راهی میان این دو را برگزینند و از زاویه دانشی که در آن تخصص دارند قرآن را تفسیر کردهاند. شیخ طوسی تفاسیر گروه سوم، از جمله ابومُسلم محمد بن بحر اصفهانی (م. ۳۲۰ق.) و علی بن عیسی رمانی (م. ۳۸۴ق.)، از علمای معتزله را بهتر از دیگر آثار تفسیری دانسته ولی تذکار داده که همینان نیز از نظرگاههای علوم مختلف به تفسیر دست نزده و افزون بر این، گاه مطالبی طولانی آوردهاند که نیازی به ذکر آنها نبوده است. بدینرو، او خود بر آن شده است تا تفسیری در عین اختصار، جامع و کامل تألیف کند که در آن، به علوم مختلف قرآنی مانند قرائت، معانی بیان، صرف و نحو و متشابهات بپردازد و نیز به شبههها و طعنههای ملحدان و مبطلان مانند اهل جبر و تشبیه و مانند آن پاسخ دهد. طوسی وعده داده است که در این اثر نه چنان کوتاه مینویسد که فهم مطالب مشکل شود و نه اصل ایجاز و اختصار را فرو میگذارد. * این اثر، تفسیر همه سورهها و آیات قرآن را به ترتیب کتابت در بر دارد. تفسیرهای پیشین شیعه، مانند تفسیر ابوحمزه ثمالی (م ۱۴۸ ق)، تفسیر (منسوب به) امام حسن عسکری، نقل از محمد بنقاسم استرآبادی (م ح ۳۸۰ ق)، تفسیر فرات کوفی (از اعلام قرن سوم و چهارم قمری)و تفسیر قمی (اواخر قرن سوم و اوایل قرن چهارم قمری)، برخی آیات قرآن را بررسی نکردهاند. * چیستی و ترتیب مطالب مربوط به هر سوره چنین است که در آغاز از نامهای سوره، مکی یا مدنی بودنش، وضعیت آن به لحاظ وجود ناسخ و منسوخ و پارهای دیگر از مشخصاتش سخن میرود. معنای لغوی واژگان، اختلاف قرائات، نکات صرف و نحوی و بلاغی و سپس شرح و تفسیر آیه و آرا و اقوال مختلف درباره آن، از مطالب دیگر کتاب است. * بررسی اسباب نزول آیات و مسائل کلامی و مباحث فقهی مرتبط با آن در جای جای کتاب بهچشم میخورد بهگونهای که وجهه کلامی و فقهی تفسیر بر دیگر وجوه آن برتری محسوسی دارد. نظر به آشنایی شیخ با اختلافات فقهی میان مذاهب مختلف اسلامی، بررسیهای فقهی او در این اثر در بسیاری از مواقع، حالت تطبیقی و مقایسهای نیز به خود گرفته است. * شیخ طوسی پیش از پرداختن به تفسیر متن قرآن، دو فصل آورده است. نخست فصلی است با عنوان «در مطالبی که باید پیش از تفسیر از آنها آگاهی داشت» که شیخ در ابتدای این فصل به اختصار در رد تحریف قرآن چه تحریف به زیادت و چه تحریف به نقیصه سخن گفته است. فصل دوم با عنوان «نامهای قرآن و نامگذاری سورهها و آیات»، مختصری است درباره موضوعاتی مانند نامهای قرآن و اصطلاحات و مفاهیمی مانند سوره، آیه و جز آن که آگاهی از آنها برای ورود به تفسیر قرآن کریم، مناسب مینماید. جلد سوم تفسیر آیه 141 تا آخر سوره آل عمران و کل سوره نساء و همچنین ابتدا تا آیه 85 سوره مائده را در بردارد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
تعداد رکورد ها : 108
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید