جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 1494
منابع انگیزش اخلاقی با رویکرد تطبیقی بین دیدگاه علامه طباطبایی و مازلو
نویسنده:
محمد کاویانی، محمدرضا کریمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
این پژوهش که با هدف بررسی منابع انگیزش از دیدگاه علامه طباطبایی و آبراهام مازلو و مقایسه آن دو دیدگاه انجام شد به دنبال پاسخگویی به این سوال بود که: منبع انگیزشی رفتار اخلاقی انسان ها چیست؟روش این پژوهش تحلیل عقلی و نظری متون دینی و روان شناختی است. این پژوهش از یک سو، دارای رویکردی میان رشته ای بین اخلاق و روان شناسی و از سوی دیگر پژوهشی علمی - دینی است.براساس بعضی از دستاوردهای این پژوهش، علامه طباطبایی سه نظریه «اخلاق یونانی»، «اخلاق دینی» و «اخلاق قرآنی» را به ترتیب با سه منبع انگیزشی «تحسین اجتماعی»، «ثواب اخروی» و «محبت مبتنی بر توحید» مورد تاکید قرار می دهد. مازلو نیز بر دیدگاه «اخلاق مبتنی بر نیاز و فطرت» تاکید کرده است. بین دیدگاه علامه طباطبایی و آبراهام مازلو پنج وجه تشابه و چهار وجه تفاوت کشف شد.
صفحات :
از صفحه 79 تا 104
واقع نمایی و ارزش معرفتی شناختهای ظنّی بر مبنای نظریه اعتباریات علامه طباطبایی
نویسنده:
مهدی عاشوری؛ عبدالحسین خسروپناه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
باور ظنّی و غیریقینی در فلسفۀ اسلامی در حکم جهل است و ادلۀ اعتبار «اطمینان» در علم اصول نیز تنها ارزش عملی آن را اثبات می­کند. پرسش این است که آیا ادراکات غیریقینی ارزش معرفتی ندارند. در این مقاله با بازسازی نظریۀ اعتباریات و تقسیم «وجودهای ذهنی» به «وجود ذهنی حقیقی» و «وجود ذهنی اعتباری» نشان می­دهیم که برخی از «معانی اعتباری» می­توانند از واقعیت حکایت کنند. درصورتی ادراک اعتباری واقعیت را بازنمایی می­کند که به ادراکی ذاتی تکیه داشته باشد و میان محکی واقعی و محکی ادعایی «علقه­ای نفس­الامری» وجود داشته باشد. در غیر این صورت این اعتبار دلبخواهی خواهد بود. این علقه منشأ واقع­نمایی معانی اعتباری و منشأ صدق جزئی در شناخت ظنّی است. بر خلاف ادراکات حقیقی، نمی­توان این ملاک را به صورت مستقیم «احراز» نمود و در شناخت‌های ظنّی «معیار» ارزیابی ادراکات غیرحقیقی مبتنی بر «ملاک» واقع­نمایی آن‌ها نیست.
صفحات :
از صفحه 55 تا 73
مفهوم ذاتی در حسن و قبح عقلی از دیدگاه علامه طباطبائی
نویسنده:
سید محمد علی دیباجی؛ زینب یوسف زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
از دیرباز، مسئلۀ حسن و قبح از دو منظر وجود‌شناختی و معرفت‌شناختی در فلسفه و کلام مورد بحث قرار گرفته است. جستار پیش رو درصدد پاسخ به این مسئله است که آیا نظریۀ ادراکات اعتباری علامه طباطبائی، راه حل جدیدی برای مسئلۀ حسن و قبح ارائه می‌دهد یا نه؛ و در صورت پاسخ مثبت، این راه حل از کدام حیث (وجودشناختی یا معرفت‌شناختی) به مسئله پرداخته است؟ مقاله نشان می‌دهد که نظریۀ ادراکات اعتباری با بررسی معرفت‌شناختی معنای اعتبار در حوزۀ عقل عملی معنای سومی برای «عقلی» در مسئلۀ حسن و قبح عقلی و ذاتی مطرح کرده است و در نتیجه توانسته است راه حل جدیدی در پاسخ به مسئلۀ مذکور ارائه دهد. این معنا برای اعتباریات نه تنها به معنای نفی مقام واقع و حقایق مربوط به این معانی نیست؛ بلکه مبتنی بر پذیرش واقع و واجد حیثیتی واقعی و وجود‌شناختی است.
صفحات :
از صفحه 159 تا 174
بررسی تطبیقی دیدگاه علامه طباطبایی و ویلیام کریگ در باب مسئله «تقدیرگرایی الاهیاتی»
نویسنده:
عبدالرسول کشفی؛ متین طایفه رستمی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
چکیده :
در برابر «تقدیرگرایان کلامی»، که معتقدند علم پیشین الاهی با اراده آزاد انسان در تعارض است، «سازگارگرایان» بر این باورند که علم پیشین خداوند با اراده آزاد انسان سازگار است. «علامه طباطبایی» و «ویلیام کریگ» به گروه اخیر تعلق دارند و برای حل این مسئله راه‌حل ارائه می‌دهند. در این مقاله به بررسی تطبیقی «نظریه علم میانه»، به‌منزله راه‌حل نهایی کریگ و دیدگاه علامه طباطبایی در باب این مسئله، می‌پردازیم. نتیجه نهایی آن است که با وجود تفاوت دیدگاه دو متفکر در برخی موارد، هر دو اندیشمند ضمن پذیرش سازگاری علم پیشین الهی با اختیار انسان معتقدند معرفت خداوند به افعال اختیاری انسان ناشی از معرفت او به این نوع افعال با تمام شرایط و خصوصیات آن‌هاست.
صفحات :
از صفحه 75 تا 100
نظام فکری علامه طباطبایی: عقل‌گرایی اعتدالی و ایمان‌ورزی خردمندانه
نویسنده:
عصمت همتی؛ مهدی دهباشی
نوع منبع :
مقاله , مدخل اعلام(دانشنامه اعلام)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
چکیده :
علامه طباطبایی (1281- 1360 ش) اولین متفکر دوران معاصر است که به بحث‌های معرفت‌شناسی پرداخته است. او در کتاب اصول فلسفه و روش رئالیسم به شبهات مکاتب سوفسطایی، شکاکیت، و تجربه‌گرایی افراطی در عدم اعتماد به عقل در دریافت حقیقت پاسخ داده است و فلسفه اسلامی را نظام رئالیستی مبتنی بر عقل‌گرایی معرفی می‌کند. وی هم‌چنین به نقش بی‌بدیل عقل در فهم حقایق دینی توجه دارد و نکات مهمی را در این باره متذکر می‌شود. می‌توان گفت علامه در دو جبهه از خرد‌ورزی دفاع کرده است، اول: در برابر حس‌گرایی و تجربه‌گرایی افراطی که در غرب به شکاکیت و نسبیت‌گرایی در همه حوزه‌های اعتقادی و اخلاقی منجر شد و دوم: در برابر ظاهر‌گرایان و اخباریونی که با بی‌اعتبارکردن حجت عقل وحی را نیز بی‌اعتبار کردند و به تعطیلی دین و عقل با هم رسیدند. بررسی موضع علامه موضوع این نوشتار است.
صفحات :
از صفحه 121 تا 141
مقایسه ماهیت تجربه عرفانی بر اساس نظریه علم حضوری و حصولی علامه طباطبایی و ساخت گرایی استیون کتس
نویسنده:
حاتم مهدوی نور، محمود یوسف ثانی، محمدتقی فعالی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
چکیده :
در مورد تجربه عرفانی، دو دیدگاه ذات گرایی و ساخت گرایی وجود دارد. ذات گرایان معتقدند که حداقل در تجارب عرفانی خاص، عرفا ذات واحدی را تجربه می کنند، اما زمینه های اجتماعی و مذهبی عارف در تفسیر آنها اثرگذار است، لذا علی رغم تنوع گزارشات تجارب عرفانی در سنت های مختلف، هسته مشترکی وجود دارد که تمام آنها را می توان از یک نوع دانست. اما ساخت گرایان قائل اند که تجربه عرفانی، به طور خاص و گسترده، توسط سنت مذهبی و اجتماعی ای که عارف در آن قرار دارد، شکل داده می شود، پس زمینه های مذهبی خاص، تجارب متفاوتی را ایجاد می کنند.علامه طباطبایی، در حصری عقلی، علم را به حضوری و حصولی تقسیم می کند. با نظر به این تقسیم، تجربه عرفانی یا از نوع علم حضوری است یا از نوع علم حصولی. تجربه ای که از نوع علم حضوری است، تجربه ذات است و پیشینه های عارف در آن نقشی ندارد. انسان می تواند با ریاضت، از تعلق نفس به بدن بکاهد. در این صورت، نفس مجرد به علت خود و نیز به معلولات دیگر علم حضوری خواهد داشت و با آنها متحد می شود. اما بعضی از تجارب عرفانی انسان (کشف صوری و بعضی از مراتب کشف معنوی) از نوع علم حصولی است. در این نوع تجربه، ممکن است زمینه های قبلی عارف در شکل گیری تجربه وی دخالت داشته باشند.
صفحات :
از صفحه 75 تا 98
صفات فعل خداوند از دیدگاه علامه طباطبایی
نویسنده:
محمد سعیدی مهر، مریم باروتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
چکیده :
در آثار علامه طباطبایی، دست کم سه دیدگاه متفاوت درباره نحوه اتصاف ذات الهی به صفات فعل مشاهده می شود: عینیت صفات فعل با ذات، زیادت صفات فعل بر ذات، و عدم اتصاف ذات به صفات فعل، چه به نحو زیادت و چه به نحو عینیت. حال پرسش این است که آیا او به سه دیدگاه متعارض در این باره باور داشته، یا این دیدگاه های سه گانه، متعارض نیستند و با یکدیگر جمع می شوند؟ به نظر می رسد این سه دیدگاه، بر مبنای اعتبارات متفاوت شکل گرفته اند و در طول یکدیگر قرار دارند. بنابراین با تفکیک اعتبارات می توان این سه دیدگاه را سازگار دانست: یعنی دیدگاه عینیت بر پایه اعتبار حقیقه صفات فعل شکل می گیرد، دیدگاه زیادت بر اعتبار رقیقه صفات فعل و نگاه وحدت انگار به آن ها استوار است، و دیدگاه عدم اتصاف نیز از نگاه کثرت انگار به فعل سرچشمه می گیرد.
صفحات :
از صفحه 61 تا 78
دوری از رذائل اخلاقی و نیل به جامعه مطلوب انسانی از دیدگاه علامه طباطبایی
نویسنده:
محمد سلطانی رنانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
اصفهان: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - شعبه اصفهان,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
اسلام دینی است که هدف اساسی آن تربیت فرد دیندار و بناکردن جامعه ای با شالوده صحیح اخلاقی، مطابق با اهداف و احکام دینی است، جامعه ای ارزشمند که با فضایل اخلاقی، میان مسوولیت های اجتماعی و ایمان اسلامی ارتباطی انفکاک ناپذیر به وجود آورده باشد. از جمله مسائل مهمی که به مثابه لوازم قطعی و حقیقی ایجاد چنین رابطه قوی به شمار آمده و در معارف قرآنی نیز بر آن تاکید شده است، دوری اجتماع انسانی از رذایل اخلاقی و ارتکاب بدان هاست؛ زیرا جامعه مطلوب انسانی با فضیلت ها پیوند عمیق و ناگسستنی دارد، نه با رذیلت ها. همچنین ترویج رذایل اخلاقی، رابطه انسان با خدا را برهم زده و ارتباطات اجتماعی با هم نوعان را در برخوردهای اخلاقی مختل می کند. مرحوم علامه طباطبایی (ره)؛ وجود رذایل اخلاقی در جامعه اسلامی را عامل سستی ایمان و اعتقادات انسانی و باعث از بین رفتن دادوستدهای معنوی و عواطف مستحکم آنان برشمرده و به عنوان حجابی سنگین در مسیر توسعه مطلوب اخلاقی برمی شمرد. نگارنده در این مقاله سعی دارد، با توجه به دیدگاه علامه طباطبایی (ره)؛ مهمترین ویژگی هایی که به عنوان رذایل اخلاقی در جامعه انسانی، مانع آشکارشدن حقانیت و شکوفایی در مسیر مطلوب و نیز سدی در برابر حرکت روح افزا به سوی فضایل اخلاقی می گردند را ذکر و بررسی کند و بر دوری جامعه مطلوب انسانی از آن ها تاکید نماید.
صفحات :
از صفحه 10 تا 33
کارکردهای دین در زندگی دنیوی انسان از منظر امام خمینی و علامه طباطبایی (ره)
نویسنده:
معظمه شجاع الدینی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
توجه دین به سعادت ابدی و حیات اخروی انسان، هرگز به این معنا نیست که دین نقشی در زندگی دنیوی انسان نداشته باشد. تاریخ بشر گواه این مطلب است که دین دستورهای ویژه ای برای زندگی فردی و اجتماعی انسان دارد که هر کدام از آن‌ها دارای آثار و برکات فراوانی برای جوامع انسانی می باشد. از آن‌جا که دستورهای دینی ریشه در فطرت انسانی دارد، فاصله گرفتن از آن‌ها باعث بروز مشکلاتی در زندگی انسان می‌شود که بشر با همه‌ی ادعای پیشرفت در علم و تکنولوژی، قدرت رفع آن‌ها را نداشته و در برابر آن‌ها سرگردان است. تربیت افراد به بالاترین درجه کمالات انسانی و تأمین ارزش‌های مادی و معنوی، پاسخ به میل حقیقت جویی و جلوگیری از احساس پوچی در زندگی و پی‌ریزی جامعه ای که در آن حقوق انسانی به بهترین وجه رعایت شود، تنها می‌توان از یک دین الهی انتظار داشت. از این رو پایان نامه حاضر با روش تحلیلی – تطبیقی و با هدف تبیین و بررسی کارکردهای دین در زندگی دنیوی انسان از دیدگاه دو اندیشمند بزرگ جهان اسلام، علامه طباطبایی? و امام خمینی? در نظر دارد به بررسی این موضوع ‌بپردازد که دین مبین اسلام به ابعاد دنیوی وجود انسان توجه ویژه داشته واز اصلی ترین کارکردهای دین، تلاش در جهت تأمین صحیح نیازهای مختلف وجود انسان است که در نهایت به سعادت اخروی او منتهی می‌شود. از مطالعه و بررسی های انجام شده، به دست آمد که دین شامل کارکردهای دین در سبک زندگی عملی (مانند دستور به نظافت، نهی از شرب خمر و ورزش)؛ کارکردهای روانی ـ معنوی (مانند تهذیب اخلاق، توکل، دعا، صبر و ذکر) و کارکردهای عقلی (مانند واقع بینی و توصیه به علم اندوزی) می باشد. هم‌چنین ایجاد وحدت، عدالت، آزادی، نظارت همگانی از مهم‌ترین کارکردهای دین در عرصه اجتماعی است.
مقایسه رابطه عرفان و زیست اخلاقی در اندیشه امام خمینی و علامه طباطبایی
نویسنده:
امیر ستاری سرای
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
تهذیب نفس یا پاکی جان از زشتی های اخلاقی و آراستن آن به فضایل و اوصاف نیک و سر بعثت نبی اکرم (ص)، راه گشای تعالی انسان به سوی حق و مقدمه‌ی بازیافت آدمی به مقام قرب الهی است، بدین جهت آن حضرت فرمودند: «انی بعثت لاتمم مکارم الاخلاق» نقش اخلاق در تکون معرفت و رسیدن به لقای پروردگار و دریافت حقیقت، آنگونه که عارفان بدان معتقدند، همواره مورد توجه صوفیه و عرفا و حتی فلیسوفان اسلامی بوده است.امام خمینی(س) و علامه طباطبایی(ره) نیزچنین نگرشی نسبت به معرفت الله و عرفان دارند و تحقق چنین معرفتی را و رسیدن به مقامات الهی عارفانه را مسبوق به تهذیب و استکمال نفس می دانند و راه ورود به عرفان را اخلاقی زیستن و به طور خاص تخلق به اخلاق الله می دانند.امام خمینی(س) و علامه طباطبایی(ره) موانع رسیدن به معرفت الهی و حقیقت وجود را همان موانع تهذیب اخلاق و حکمت می دانند.بدین ترتیب رسیدن به لقای پروردگار و رسیدن به معرفت حضرت حق جل جلاله ، در گرو تهذیب اخلاق و تزکیه نفس و وارستگی از رذایل و آراستگی به فضایل و التزام و پیروی از شریعت خواهد بود.
  • تعداد رکورد ها : 1494