جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 1265
بررسی ارکان جهان‌بینی تصوف در کشف‌المحجوب هجویری و رساله‌ی قشیریه
نویسنده:
اکرم نیکوکار
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
از آن جایی که متون عرفانی در ادبیات ما جایگاه ویژه ای دارند و در این میان آثار ارزشمندی چونرساله ی قشیریّه و کشف المحجوب هجویری ، از مهم ترین متون قرن چهارم و پنجم هجری به شمار می آیند. به خصوص رساله ی قشیریّه که منبع مهمّی در تدوین سایر کتب از جمله کشف المحجوب هجویری بوده است. بنابراین، این پژوهش به«بررسی ارکان جهان بینی تصوّف در کشف المحجوب هجویری و ترجمه ی رساله ی قشیریّه» اختصاص یافت . در این پژوهش نخست به معرفی مولّفان این دو اثر پرداخته ایم ، سپس در فصل دوم به صورت اجمالی به بررسی عرفان و تصوّف اشاره ای کرده ایم و در نهایت در فصل آخر به بررسی ارکان تصوّف در این دو اثر پرداخته و آن ها را با یکدیگر مقایسه کرده ایم.هجویری و قشیری هر دو به جنبه های عرفان عملی پرداخته و کمتر به عرفان نظری توجّه داشته اند. هجویری در کشف المحجوب به مسائل عرفانی بیش تر از قشیری اشاره نموده، حتّی در برخی موارد به نقد نظریّات سایرین نیز همّت گماشته است. در حالی که قشیری اکثراً تنها به نقل قول سایر عرفا بسنده کرده و تحلیل های او در این اثر کمتر به چشم می خورد.
بازتاب گفتار و کردار مشایخ صوفیه در مثنوی و آثار منثور مولانا
نویسنده:
مرجان نوروزی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
متون عرفانی از ارکان ادبیات فارسی است که مبخش عمده ای از ادبیات فارسی را به خود اختصاص داده‌ است. مولانا یکی از درخشان‌ترین چهره‌های ادب عرفانی است و در مسیر رسیدن به این مرتبه، وامدار افکار وگفتار مندرج در آثار عرفانی پیش از خود است. هر شاعر یا عارف متأخر در بطن یک سنت فکری اثر خود را می‌آفریند و به نوعی وارد گفت‌گوی منطقی با گذشتگان می‌شود. متونی که از ابزار شناخت عرفانی بهره می‌گیرند به هم نزدیک‌اند. آثار مولانا نیز از متونی است که بر گفتمان‌های عرفانی بنا شده است؛ حجم زیاد تلمیحات و اشارات داستانی، آیات و احادیث، سخنان مشایخ صوفیه، مضامین و درون مایه و حتی تصاویر شعری گرفته‌شده از ادب فارسی و عربی و...همه حاکی از تعاملات چشمگیر بینامتنی در آثار مولاناست. در این پژوهش اقوال و کرداری که در مثنوی و آثار منثور مولانا بازتاب داشته‌اند در سه حوزه انسان شناسی، معرفت شناسی و خداشناسی دسته بندی و تحلیل شده و به ریشه‌های تأثیر پذیری و شیوه‌های بهره‌گیری مولانا ازکلام مشایخ اشاره گردیده است. همچنین تفاوت نگرش مولانا نسبت به مشایخ قبل از خود دربرخورد با اندیشه های واحد تحلیل شدهکه در آثار عارفان قبل از او نمود داشته بیان می شود. دسته بندی و بررسی گفتار و کردار مشایخ در این سه حوزه خود به نتایج جدیدی منجر گردید؛ از جمله این‌که بیشترین حجم استفاده مولانا از اقوال و افعال دیگر صوفیان در حوزه انسان شناسی قرار می‌گیرد. همچنین بررسی شیوه‌های بهره‌گیری مولانا از اقوال و افعال نشان داده می شود. بسامد نوع استفاده از اقوال و افعال در هر اثر متفاوت است و مولانا در مثنوی نسبت به کتب منثورش در افزودن اندیشه‌های خود به گفتار و کردار مشایخ و گرفتن نتایج خاصی که مورد نظرش بوده موفق‌تر بوده است. به نظر می‌رسد ریشه این تفاوت، تأخر زمان سرایش مثنوی نسبت به آثار منثور، نیز تفاوت در نوع کلام این آثار است؛ یعنی ظرفیت‌های زبانی شعر بستر مناسب‌تری نسبت به نثر، برای خلق نگرش‌های خاص مولانا فراهم آورده است.
نگرش و جهان‌بینی نظامی گنجه‌ای در مخزن الاسرار و اسکندرنامه
نویسنده:
مینا مردانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیدهآنچه نظامی گنجه‌ای را به عنوان شاعر گران‌پایه در میان اندیشمندان نشان می‌دهد، گذشته از آفرینش‌های شاعرانه‌اش که در اوج کمال است، بسط و تجسّم اندیشه‌ای است که در بستر شعر و قصّه و حکایات او موج می‌زند و تأمّل و انکشاف آن، در این زندگانی تکراری و غم‌انگیز، به بودن انسان معنا می‌بخشد.نوعی جهان‌بینی الهی و عرفانی، تعالیم اخلاقی و دقایق حکمت نظری و عملی و فنّ سیاست به صورت زمینه‌ای کم و بیش قابل توجه، در هر مناسبتی که شعر و قصّه این گونه تأمّلات را تداعی می‌کند، در آثار او مجال ظهور یافته است.در پژوهش پیش ‌رو، نگرش و دیدگاه‌های نظامی در چهار حوزه؛ جهان‌بینی توحیدی، عرفانی، اخلاقی، سیاسی- اجتماعی با تکیه بر دو اثر گرانقدر او، یعنی مخزن‌الاسرار و اسکندرنامه واکاوی شده است. بعد از ذکر کلیات در فصل نخست، در فصل دوم به تشریح و تعریف جهان‌بینی‌های مذکور از نگاه اندیشمندان و صاحب نظران پرداختیم تا محدوده کار پژوهش ما روشن گردد. سپس در فصل سوم شرح مختصری از احوال و افکار نظامی ارائه شده است.پس از آن یافته‌های اصلی پژوهش در فصل چهارم در چهار بخش، تقسیم شده است که هر بخش به یکی از دیدگاه‌های مورد بررسی اختصاص یافته است و آنچه که درخور توجه می‌باشد، این است که نظامی سعی کرده تا نظریات خویش را در باب خداشناسی، عرفان و اخلاق و فنّ سیاست و... به علاوه‌ی همه تجربه‌های شخصی خود، متناسب با رویدادهای مختلف در این دو اثر منعکس سازد.
بررسی جهان‌بینی ابن یمین و مقایسه‌ی آن با جهان‌بینی با پروین اعتصامی
نویسنده:
مکرم شکری
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
ابن یمین وپروین اعتصامی از شعرایی هستند که در طرح مسائل اخلاقی وزمینه هاي تعلیمی و تربیتی، بسیاري از راهها را آزموده وصادقانه و بدون پروا، موضوع آزادي حقوق بشر، حمایت از ستمدیدگان و ارتباط فرهنگی ومناسبات میان افراد را با بیان احساسی که از شناخت هستی وناپایداري دنیا داشتهاند،از طریق تذکار ونصیحت وهشدار مطرح ساختهاند؛ باتاکید براین نکته که:در برابر فشارهاي پنهان و آشکار باید از خرد پیروي ودر جهت کسب علم و عمل صالح کوشید.ازآنجایی که این دو شاعر به دلیل روحیه ي مردم دوستی، ارتباط تنگاتنگی با جامعه ونابسامانی هایش داشته اند، واقع گرایی در اشعارشان موج می زند،تا جایی که می توان مدعی شد با مطالعه ي اشعار این دو شاعر بسیاري از ابهامات و پیچیدگی هاي دورانی که در آن به سر می برده اندتا حدود زیادي می تواند،روشن شود.شگفتا با این که قرون متمادي بین این دو شاعر فاصله انداخته،اما ارتباط فکري شان در سرودن موضوعات مشترك آنچنان نزدیک است که گویا در یک عصر زیسته اند،البته بسامد وحجم موضوعاتی که ابن یمین مورد بررسی قرار داده، نسبت به پروین بیشتر و گسترده تر است.قابل ذکر است که هر دو به بیان موضوعاتی از قبیل؛ ظلم- ستیزي، علم آموزي، قضا وقدر، تلاش وکوشش، خداشناسی وعرفان و چندین موضوع دیگر یکسان نگریسته اند.
بررسی تطبیقی آرای هستی‌شناختی جلال‌الدین محمد بلخی و جیدو کریشنامورتی
نویسنده:
محمد حجازی‌فرد
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
پژوهش پیش رو، تحقیقی در حوزه ی ادبیات تطبیقی و ناظر بر گستره ی عرفان شرق است که به مقایسه ی آرا و اندیشه های عرفانی مولانا جلال الدین محمد بلخی و جیدو کریشنامورتی می پردازد. این دو،هر کدام نماینده ی فرهنگ و تاریخی متفاوتند. یکی دست پرورده ی محیطی ایرانی ـ اسلامی، زاده ی بلخ، ساکن روم شرقی و تحصیل کرده ی دمشق در قرن سیزدهم میلادی و دیگری عارف معاصر هندی و رشد یافته در بستری که دین هندو و آیین بودا، وجه غالب آن به شمار می رود. در این رساله بعد از معرفی مختصر هندوئیسم، بودیسم و عرفان اسلامی، توضیحی در باب مفهوم هستی شناختی بیان می گردد که دلیل آن رفع ابهام از این اصطلاح فلسفی در عنوان رساله است؛ سپس در ادامه ی بحث به تاریخ زندگی و معرفی آثار دو شخصیت اصلی رساله پرداخته می شود و در پایان، طی فصلی مبسوط، برخی از مقولات بنیادین زندگی انسان، نظیر خدا، زندگی، مرگ و ... از نظرگاه این دو عارف وارسته مورد کاوش، مقایسه و بررسی قرار خواهد گرفت. بدیهی است که این جُستار هم شباهت ها را در بر می گیرد و هم تفاوت ها را؛ لیکن هدف و در واقع نتیجه ی این پژوهش، تبیین مسئله ی تاریخی اشتراک معنی در جهان بینی عرفاست. موضوعی که در اعصار گوناگون،مرزها را در هم شکسته و هرگز محدود به ملت و منحصر به مذهبی خاص نگشته است.
تأثیر آثار جبران خلیل جبران بر آثار پائولو کوئلیو
نویسنده:
طاهر لهراسبی‌فر
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
جبران خلیل جبران و پائولو کوئلیو، دو نویسنده مشهور در دورهی معاصر به شمار میآیند که آثار فاخر و ارزشمندی به جامعهی بشری عرضه کرده اند. هدف اصلی این پژوهشگر از پرداختن به آثار این دو نویسندهی برجسته و بویژه تأثیرپذیری پائولو از جبران، این بوده است که افکار متعالی و انسان ساز آنهارا به روش تطبیقی و مقایسه گونه، به جامعهی دانشگاهی و فرهنگی معرفی نماید، چرا که موضوعاتی چون عشق، عرفان،خودشناسی، خداشناسی، وحدت وجود، مرگ و زندگی، سنن و قوانین، و مباحثی از این قبیل، به طور مستقیم با شخصیت و هویت آدمی ارتباط تنگاتنگی دارند. سوال اصلی این تحقیق این بوده است که پائولو در چه زمینههایی از آثار جبران تأثیر پذیرفته است؟ فرضیه ای که مطرح شده است این است که پائولو در زمینههای عشق، عرفان، خودشناسی، خداشناسی، وحدت وجود، مرگ و زندگی، سنن و قوانین، و.مباحثی از این قبیل از جبران تأثیر پذیرفته است. پژوهشگر در این تحقیق، با مطالعهی دقیق آثار دو نویسنده، ابتدا موضوعات مشترک را استخراج و سپس طبقه بندی نموده و آنگاه آنها را درقالب چهار فصل بررسی و تجزیه و تحلیل نموده است. دیدگاههای مشترک و گاهی نگاههای متفاوت دو نویسنده، جداگانه مطرح و بررسی شده است. پس از پایان تحقیق، این نتیجه به دست آمده است که تأثیرپذیری پائولو از جبران، امری است انکارناپذیر و گرد آوری مجموعه نامه های جبران خلیل جبران خود دلیلی است قاطع بر صدق مدعای محقق.
همانستی نفس و الوهیت از دیدگاه مولانا و اکهارت
نویسنده:
قاسم کاکایی, اشکان بحرانی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی ,
چکیده :
«همانستی خدا و نفس» مضمونی كليدی دربعـد وجودشـناختی الهيـات سـلبی _ بـه منزلـه رويكـردی پر رونق درالهيات عرفانی و در الهيات جديد _ است. درمقاله پيش رو ابتدا مقصود از تعبير «همانـستی خدا و نفس» مطرح و پس از طرح وتـشريح جنبـه غيـرمخلـوق نفـس، سـه رويكـرد عمـده مولانـا و اكهارت در خصوص امكان همانستی _ يعنی «امكان همانستی ذات نفس و ذات خدا»، «تبـاين خـدا و نفس» و«همانستی درعين اختلاف» _ بررسی می شوند. درپايان مقاله نيز در خصوص امكـان رسـيدن به نظر نهايی مولانا و اكهارت درباره امكان همانستی خدا و نفس مطالبی ارائه می شود.
صفحات :
از صفحه 129 تا 158
تطور نظریه اشاعره درباره رویت خدا
نویسنده:
محمدجواد نجفی , نرگس بهشتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم : انجمن کلام اسلامی حوزه,
چکیده :
بحث از رویت خدا و چگونگی آن از مهمترین بحث های کلامی در میان فرق اسلامی از جمله اشاعره است. متقدمان اشعری بنا بر دلایل نقلی اعتقاد دارند که خداوند، قابل رویت است و مومنان در آخرت می توانند خدا را با چشم سر ببینند. این نظر اشاعره در روند تاریخی با تغییراتی رو به رو شد؛ به طوری که در دوره ای استدلال های عقلی و در زمانی رویکرد عرفانی در میان آنها قوت گرفت. فخر رازی از جمله اندیشمندان اشعری است که در این باره سخن گفته و نظریه او به جهت شرایط روحی و تاریخی اش با اشاعره پیش از خود متفاوت است. ایشان پس از بررسی نظرهای مختلف معتقد شد که رویت خدا با دلایل عقلی قابل اثبات نیست و مقوله ای است که جز با نقل و سمع نمی توان به آن دست یافت. او در پایان، رویت خدا در آخرت را نوعی کشف دانست و به این ترتیب دیدگاهی را پذیرفت که قرن ها قبل امامیه در پرتو تعالیم اهل بیت علیهم السلام به آن دست یافته بود.
صفحات :
از صفحه 79 تا 100
مشكاة المصابيح في شرح آية النور
نویسنده:
محمدمؤمن ميامي بسطامي؛ ناظر: جعفر سبحاني تبريزي
نوع منبع :
کتاب , شرح اثر
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مؤسسة الإمام الصادق (عليه السلام) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
«مشكاة المصابيح في شرح آية النور» نوشته محمدمؤمن ميامي بسطامي، آیه 35 سوره نور را که حاوی حقایق و معارف ظریف و عرفانی است از دیدگاه مفسران و فیلسوفان و عارفان مورد شرح و بحث قرار داده است. صفحاتی از مقدمه به معرفی شرح حال مولف، آثار و تالیفات و مقام و موقعیت علمی و دینی او اختصاص یافته است و نویسنده پس از این مقدمه راجع به واژه های آیه نور و مضمون عبارات آن از لحاظ لغوی و معنا و مرادی که از آن مستفاد می شود بحث می کند. وی سپس مفاهیم و مقوله های عرفانی مرتبط با اسما و ذات خداوند را از درون این آیه استخراج کرده و برای هر یک از آن ها استدلال عقلی و نقلی طرح کرده است. مفسران شیعی و اهل سنت در باب مصباح به معنی چراغ یا نورافکن آراء و نظریات مختلفی ارایه کرده اند و آن را با بسیاری از مسایل فلسفی و عرفانی نظیر علم حضوری، مراتب علم و عقل، تهذیب و تزکیه نفس و درخشندگی و روشنایی ضمیر انسان مرتبط ساخته که نویسنده در صفحات پایانی به توضیح و تبیین آن ها پرداخته است.
جلوه حق
نویسنده:
ناصر مکارم شیرازی؛ مقدمه نویس: داود الهامی
نوع منبع :
کتاب , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
وضعیت نشر :
قم: مدرسه علی بن ابی طالب (ع),
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
کتاب «جلوه حق» نوشته ناصر مکارم شیرازی، شامل مقاله‌ ای است با عنوان «عرفان اسلامی و عرفان التقاطی» در این مقاله، نگارنده به جلوه‌ های تصوف در گذشته و حال اشاره كرده، تضادهای درونی ناشی از التقاط را بر می‌ شمارد و به این نتایج می‌ رسد كه یكی از بارزترین خصیصه‌ های عرفان التقاطی یعنی تصوف، مبارزه با علم و اندیشه است در حالی كه خصیصه‌ عرفان اسلامی حمایت از علم و دانش است، نیز عرفان التقاطی، حریم احكام اسلامی را می‌ شكند و بنیانگذار تفسیر به رای است. سپس نگارنده انگیزه‌ های گرایش به تصوف را بازگو می‌ كند كه از آن جمله است: گرایش‌ های شدید مادی، اسلام منهای روحانیت، آزادی عمل و تلاش های استعمار، فعالیت‌ های صوفیان در ادوار مختلف نظیر ساختن خانقاه‌ ها، دعوت علنی به تصوف و انتشار كتاب‌ ها و جزواتی در این زمینه، از دیگر بخش‌ های كتاب است. بخش دیگر كتاب، نقدی است بر كتاب «چهل مقاله» كه در آن به علما و سخنان آنها، هتاكی شده است. معرفی فرق صوفیه نظیر ملامتیه، تاریخچه‌ تصوف، انشعابات و انحطاط تصوف، كشف و شهود و رویا، اشتباهات عجیب مدعیان كشف، ریاضت‌ های صوفیه حدود اختیارات قطب و راه‌ شناسایی قطب و رشد، از دیگر مباحث كتاب به شمار می‌ آید.
  • تعداد رکورد ها : 1265