جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 950
فقر در عرفان اسلامی و مقایسه‌ی آن با کتاب و سنّت
نویسنده:
سولماز عبدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
بینش قرآن درتفسیرهستی وانسان مبتنی بر نظریه‌‌ی عمیق فقر وجودی و نیاز نفسی وذاتی است نه فقر نسبی و وصفی، چه این ‌‌‌‌که ازمنظر وحی عالم وآدم « آیه وآینه» حضرت حق سبحانه هستند وآیه وآینه نشانی ازآن بی‌‌نشان است.علاوه این که عارفان نامداراسلام اوج اندیشه‌های معرفتی خویش را مدیون معارف وحیانی هستند ولطافت اندیشه و ژرف کاوی‌های معرفتی را از مائده‌های نغز و پرمغز وحی قرآنی و آموزه‌های ناب اسلامی اصطیاد نموده‌اند.که یکی از آن موارد معنای فقر و نیازمندی است.همان گوهر ناب و بحر بی‌پایانی که غرامتش بریدن از تمام تعلقّات و وابستگی‌هاست و به عبارتی فقری که فناست و سرمایه‌ی بازگشت به اصل خویشتن است.و امّا در این پژوهش که با روش اجرای طرح توصیفی و تحلیل محتوایی صورت گرفته، سعی شده به مسئله‌یفقر از ابعاد مختلفی نگریسته شود و معانی مختلف آن در قرآن و سنّت و عرفان توضیح داده شود و ثابت گردد که برخلاف تصوّر رایج، فقر در شریعت و عرفان اسلامی به معنای فقر مادّی نیست بلکه فقر إلی الله (العلّه)است.فصل اول این پایان نامه مروری بر تحقیقات در زمینه‌ی موضوع مورد بحث می‌باشد و در بخش مبانی نظری به مواردی از قبیل عرفان و مبانی عرفان در ادیان الهی و مکاتب غیر الهی و تا حدودی به معنای فقر در آن‌ها و به برتریَت عرفان اسلامی و سپس درفصول بعدی به صورت مشروح‌تر به فقر در عرفان اسلامی و سپس به فقر در کتاب و سنَت پرداخته شده است.
توحید از دیدگاه عزیز نسفی
نویسنده:
فریبا نجفی‌کیا
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
بحث توحید و شناخت خداوند یکی از مباحث مهم در ادیان بخصوص دین اسلام می باشد در این رساله سعی بر این بوده که به آرا و تفکرات عارف و متکلم قرن هفتم عزیز الدین نسفی در این باب اشاره شود ایشان توحید را به معنای یکی کردن و یکی شمردن می داند و همچنین او با اشاره به مراتب ذات،وجه و نفسدر خداوند و شناخت او می گوید:«شناخت خداوند از طریق ذات امکان پذیر نیست و از طریق وجه می توان به خداوند رسید» او در آثارش به ادله و نظرات اهل شریعت، اهل حکمت، و اهل وحدت نظر دارد که بیشتر توجه ایشان به نظرات اهل وحدت می باشد او موجودات را مظاهر صفات خداوند دانسته و هر صفتی در خداوند از طریق شناخت مخلوقات او وارد و آشکار می گردد اوهمچنین در آثارش به این مطلب اشاره می کند که برای شناخت خداوند ابتدا باید خود را شناخت تا بتوان به شناخت خداوند نائل شد. مباحث توحیدوذات الهی،صفات و افعال الهی ازدیدگاه عزیز الدین نسفی در حد توان استنتاج گردیده است.درواقع می توان گفت عرفان نسفی که متاثر از عرفان عربی است می تواند بیانگر نوعی سلوک از طریق شناخت انسان برای رسیدن به تعالی می باشد. برای دستیابی به این هدف ازتحقیق کتابخانه ای و کتب نویسنده استفاده شده است
نقد و بررسی روش‌شناختی معرفتی و علمی عرفان کیهانی
نویسنده:
احمد ولیعی ابرقویی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
با گسترش مکتب حلقه از دهه هفتاد و با توجه به روش خاص این مکتب نسبت به مباحث معرفتی و عرفانی؛ و همچنین روش خاص درمانی آن، پرداختن به مبانی این مکتب ضرورت می یابد.در این پژوهش سعی شده است بدون هیچ‌گونه پیش‌داوری، مبانی این مکتب به صورت کامل و صریح از منابع معرفی شده توسط صاحب مکتب حلقه نقل شده و با توجه به مبانی صحیح علمی و معرفتی نسبت به مطابقت و یا مغایرت این مکتب با آن مبانی، نقد و بررسی صورت پذیرد.بدیهی است که به علت کثرت گزاره‌های علمی و معرفتی و هم‌چنین، عرفان مکتب حلقه و اهمیت بالای این گزاره‌ها نسبت به سایر گزاره‌های این مکتب، نقدِ صورت گرفته بر اساس روش‌شناسی معرفتی و علمی و هم‌چنین عرفانی مبتنی گردد.ارزیابی صحیح مبانی معرفتی و عرفانی از مجرای روش شناسی معرفتی بر پایه حکمت اسلامی و روش شناسی عرفان ناب و هم‌چنین مبانی درمانهای معنوی انجام گرفته است. با انجام این تحلیل و مقایسه روش این مکتب با مبانی صحیح، مغایرت‌هایی اساسی در روش این مکتب نمایان می‌گردد.از مهم‌ترین فوایدی که بر این نوشتار مترتب است، علاوه بر آشنایی با مبانی صحیح معرفت شناسی و عرفانی؛ با مقابله این مبانی بر مکتب حلقه نقاط ضعف و کاستی این مکتب با روش کاملاً علمی، آشنا شویم. و هم‌چنین، برای کسانی که در صدد فهم این مکتب از نگاهی برون-دینی بر اساس مبانی روش‌شناسی، در صدد فهم موضوعات هستند، بسیار کارآمد خواهد بود
طراحی معماری ارسن مسجد مدرسه طلاب اردبیل با رویکرد عرفان اسلامی
نویسنده:
پیمان فتح اله زاده
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
واژه مسجد یاد آور سجده و کرنش است که زیباترین شکل پرستش بندگی را در ذهن ترسیم می کند. مسجد نخستین نهاد عبادی و سیاسی در جامعه اسلام ایست. مسجد مدرسه نوعی فضای معماری است که کارکردهای اصلی مسجد و مدرسه را توأم دارد و از لحاظ کالبدی نیز فضاهای اختصاص یافته به آنها از اهمیت مشابه و متعادلی نسب به یکدیگر برخوردار است. از زمان ساخت اولین مسجد تا عصر حاضر مساجد از نظر کاربردهای فرهنگی و اجتماعی و مبانی فکری معماری و ساختار سازه ای تغییر یافته اند. در این تحقیق به چگونگی تاثیر عرفان اسلامی بر طراحی فضاهای معماری و فرم های کالبدی مسجد مدرسه در عصر حاضر پرداخته شده است در این راستا با استناد به کانسبت های ارایه شده برای طراحی به تحلیل تغییرات معماری مسجد مدرسه پرداخته شده و وضعیت این بناها را از بعد کالبد معماری با تاثیر این عامل بر کالبد معماری مسجد مدرسه به تصویر می کشد. این تحقیق به روش بنیادی و از نوع توصیفی و تحلیلی به شیوه کتابخانه ای استفاده می شود از این رو برای جمع آوری اطلاعات از روش یاداشت برداری استفاده شده و پس از طبقه بندی اطلاعات از روش تحلیل محتوا به نتیجه گیری و تدوین شده است سپس با یافته های این تحقیق به طراحی کالبدی معماری و نقشه های سه بعدی و دو بعدی معماری پرداخته شده است تا پیوند ساحت علم و دین با تفکرات عرفانی و اسلامی و تاثیر آن ها بر معماری اسلامی باعث رشد و شکوفایی فکری معماری اسلامی و طراحی معماری مسجد مدرسه در عصر حاضر گردد.
جریان مخالفت با فلسفه نزد ابن عربی، ابن تیمیه و محمد غزالی
نویسنده:
اسما رضایی زاده
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
پژوهش حاضر با عنوان «جریان مخالفت با فلسفه نزد ابن عربی، ابن تیمیه و محمد غزالی» و به‌منظور بررسی و نقد دلایل مخالفت ابن عربی، ابن تیمیه و محمد غزالی با فلسفه نگاشته شده است.مخالفت با فلسفه، جریانی است که از ابتدای قرن دوم هجری آغاز و در قرون پنجم و ششم هجری به اوج شدت خود رسید؛ بیش‌ترین مخالفان فلسفه در میان فقها، متکلمین و عرفا به چشم می‌خورند.ابن عربی، به‌عنوان یک عارف، میانه خوبی با فلسفه ندارد و این امر معلول ناتوان شمردن عقل از درک علوم و معارف، غلط دانستن برخی قواعد فلسفی، تفاوت‌های مبنایی نگرش هستی شناسانه وی با فلاسفه و...است.ابن تیمیه، به‌عنوان یک فقیه در این پژوهش موردبررسی قرارگرفته است. وی که یک سلفی متعصب است، ناجوانمردانه به فلسفه حمله برده است؛ ستیز وی با فلسفه ناشی از ظاهرگرایی، سطحی‌نگری و عدم تعمق در مسائل فلسفی و انگیزه سیاسی است.علل مخالفت غزالی با فلسفه هم در مصلحت دینی، تأثیر اندیشه‌های خواجه نظام الملک، انگیزه سیاسی، بدون استاد خواندن فلسفه و مغایر دانستن برخی از مباحث فلسفی مانند علم الهی، معاد جسمانی و قدم عالم با دین خلاصه می‌شوند.
عرفان از دیدگاه عرفای معاصر میرزا جواد آقا ملکی تبریزی (در اسرار الصلاه) و علامه شاه آبادی (در رشحات البحار)
نویسنده:
فاطمه داغستانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
عرفان عبارت است از علم به خداوند از حیث اسماء و صفات و افعال و مظاهرش و علم به احوال مبدأ و معاد و به حقایق عالم و چگونگی بازگشت آن حقایق به حقیقت واحدی که همانا ذات احدی حق تعالی است و تلاش برای رها ساختن نفس از تنگناهای قید و بند جزئیت و پیوستن به مبدأ خویش و... .پژوهش حاضر با هدف شناسایی آراء و عقاید دو عارف شیعی بزرگ جهان اسلام، میرزا جواد آقا ملکی تبریزی (در اسرار الصلاه) و محمد علی شاه آبادی (در رشحات البحار)، صورت گرفته است. کتاب اسرار الصلاه که یکی از متون مهم نوشته شده در عرصه اخلاقی و عرفانی و آکنده از گوهرهای حکمت و ادب و عرفان است؛ توسط میرزا جواد آقا ملکی تبریزی تألیف شده است؛ و کتاب رشحات البحار نیز توسط محمد علی شاه آبادی تالیف شده که متن آن به همراه شرح فرزندش نور الله شاه آبادی در سال 1360 به چاپ رسیده است.سوالات مهمی که در این تحقیق مطرح بوده است؛ عبارتند از:1- این دو عارف در باب عرفان عملی چه مباحثی را در کتاب خود مطرح کرده اند؟ 2- این دو عارف در باب عرفان نظری چه مباحثی را در کتاب خود مطرح کرده اند؟ 3- اشتراکات و تفاوت هایی که این دو عارف در باب عرفان عملی و نظری دارند، چیست؟ با توجه به اینکه این پژوهش از نوع کتابخانه ای و به شیوه مقایسه ای صوت گرفته و برایانجام آن از کتاب ها و مقالات استفاده شده است؛ و در آن مباحث مهمی از قبیل توحید( ذاتی، صفاتی، افعالی) حق تعالی، معرفت، سیر و سلوک، انسان، قرآن، قطرت، ولایت، قیامت، ریاضت و... مطرح شده است.
بررسی عناصر عرفانی در کتاب مقدس
نویسنده:
عصمت حسن‌زاده
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
همان‌طور که بعداً ذکر خواهیم کرد عرفان در بیان یافته‌های خویش از وسیله زبان بهره می‌برد و معمولاً عارفان در بیان ادراکات خویش از قالبی استفاده می‌کنند که گونه‌هایی از هنر است. با توجه به این رابطه عرفان با زبان است که ما فصولی را به این امر اختصاص دادیم. ابتدا به طور کلی به زبان دین و بعد در نهایت به زبان کتاب مقدس و زبان عرفانی در کتاب مقدس پرداختیم. همان‌طور که قبلاً متذکر شدیم در این جا نیز بنای تقسیم‌بندی فصول‌مان بر اساس از کل به جزء است.در بخش عرفان در متون مقدس به ذکر مواردی چند از عناصر عرفانی در این متون می‌پردازیم. البته تحقیق حاضر مدعی پژوهشی جامع و کامل در این زمینه نیست. قصدمان اظهار این مهم است که در این متون نیز عناصر عرفانی هم چنانکه در عهدین یافت می-شود و شباهت‌هایی‌که بین این متون و عهدین می‌باشد گاهی اوقات آن‌قدر زیاد است که می‌توان تمام متون مقدس را حاصل الهام از یک منبع وحی دانست، و آن منبع همان خدای حی و واحد است همان‌طور که درآیه 46 سوره عنکبوت نیز به این مورد اشاره شده است: «و شما مسلمانان با (یهود و نصاری و مجوس) اهل کتاب جز به نیکوترین طریق بحث و مجادله مکنید مگر با ستمکاران از آنها و با اهل کتاب بگویید که ما به کتاب آسمانی قرآن که بر ما نازل شد و به کتب آسمانی شما به همه ایمان آورده‌ایم و خدای ما و شما یکی است و ما تسلیم و مطیع فرمان اوییم». در کل می‌توان گفت عرفان با دین رابطه تنگاتنگی دارد هر کجا دین است عرفان نیز خودنمایی می‌کند. در واقع آنچه از این متون خواهیم گفت، مشتی از خروار است که برای ادای حق مطلب، تحقیقی دیگر را می‌طلبد. در واقع قصدمان این بود که اذعان بداریم که در متون دیگر، می‌توان نمونه‌هایی از این عناصر بیابیم.
بررسی تأویل عناصر آفاقی به انفسی در تفاسیر عرفانی مهم عرفانی (قرن‌های دوم تا پایان پنجم هجری)
نویسنده:
سمیراسادات فرزادفرد
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیده تفسیر و تأویل همواره از موضوعات مهم و قابل‌تأمل درباره قرآن در بین متفکران مختلف جهان اسلام بوده است؛ بدین‌صورت‌که این مهم ریشه در برخی از آیات قرآن کریم، سخنان پیامبر اکرم(ص)، امام علی(ع)، اهل بیت علیهم‌السلام، صحابه و پس از آن در سخنان مفسّران عرفانی قرن دوم به بعد دارد. با ظهور تفسیر منسوب به امام صادق(ع)، اولین اثر مکتوب محوری آن دوره، جریان رشد و تطور مشرب عرفانی در تفسیر، آشکار وسبب غنی‌سازی واژگان فنی در عرفان شده است؛ به‌طوریکه زمینه ظهور تفاسیرعرفانی مانند تفسیر القرآن العظیم تستری، حقائق التفسیر سلمی و لطائف الإشارات قشیری و دیگر تفاسیر عرفانی را فراهم آورده است.مهم‌ترین مبنایی که عرفا در تفسیر عرفانی خود به آن تکیه می‌کنند، این نکته است که قرآن به‌رغم تنزّل از آن حقیقت والای خود ، به عبارات ظاهری محدود نمی‌گردد؛ بلکه در ورای این عبارات ظاهری، دارای مراتب معنایی باطنی و رمزی است که این یکی از اشتراکات تفاسیرعرفانی می‌باشد؛ هرچند همگی در تأویلات باطنی خود از یک شیوه پیروی نمی‌کنند. همچنین وقتی سخن از تأویل عناصر آفاقی به عناصر أنفسی در تفاسیر عرفانی می‌شود، هرآنچه را که در عالم ظاهر(آفاق) و عالم باطن(أنفس) است، دربرمی‌گیرد. در این پژوهش به بررسی عناصر آفاقی و چگونگی تأویل آنها به عناصر أنفسی در تفاسیر مهم عرفانی قرن‌های دوم تا پایان پنجم هجری، به شیوه توصیفی – تحلیلی پرداخته شده است.پژوهش حاضر، تأویل عناصر آفاقی به أنفسی در تفاسیر مهم عرفانی قرنهای دوم تا پایان پنجم هجری، در بر گرفته است. همچنین در بیان وجه اشتراک تفاسیر مهم عرفانی قرن‌های دوم تا پایان پنجم هجری قمری با یکدیگر باید گفت، همگی به ظاهر و سپس به باطن قرآن پرداخته و به دنبال تأویلی از قرآن بوده‌اند که از راه تفکر مستقیماً قابل درک نبوده و از راه لفظ قابل بیان نیست. و در باب وجوه افتراق این تفاسیر، تفسیر منسوب به امام صادق(ع)، تفسیر تستری، تفسیر سلمی، سوره‌ها و آیات قرآن به‌صورت گزینشی و نامنظّم آمده است؛ اما در تفسیر قشیری، مفسّر به‌طور منظّم و به کل قرآن پرداخته است.واژگان کلیدی :قرآن ، تأویل ، تفسیر ، تفاسیر عرفانی ، آفاق ، أنفس ، عرفان
عوامل موثر بر تحقق و تعمیق اخلاق حسنه در جامعه (با تأکید بر دیدگاه مقام معظّم رهبری مد ظلّه العالی)
نویسنده:
رئوف عابدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این پژوهش، با تأکید بر دیدگاه مقام معظم رهبری (مد ظلّه العالی) و با روش «تحلیل مضمون» -مطالعه چندین باره داده‌ها، کدگذاری، ایجاد شبکه قالب مضامین و تحلیل آنها- که یکی از روش-های ساده، کارآمد و بنیادین تحلیل کیفی که به دنبال تشریح الگوهای داده‌های کیفی می‌باشد، انجام شده است.نتایج برآمده از این پژوهش نشان می‌دهد؛ تحقق و تعمیق اخلاق حسنه به عوامل بسیار زیادی بستگی دارد که از آن جمله می‌توان به دو عامل اصلی الف) درونی و فردی (اراده و عزم راسخ، احساس مسئولیت، برنامه‌ریزی، خودسازی و تزکیه نفس، سطح ایمان و اعتقاد شخص، سبک زندگی و آشنایی با فضایل و رذایل اخلاقی و ...) و ب) بیرونی و اجتماعی (خانواده، مدرسه و دانشگاه، رسانه‌های نوین و صدا و سیما، روحانیون و حوزه علمیه، حکومت و دولت و ...) اشاره کرد. نیز موانع و عوامل عدم تحققی همچون فعالیت‌های سوء دشمن با قدرت رسانه‌ای، تبلیغات منفی، ترویج مواد مخدر، جنگ نرم، عرفان‌های کاذب و عقب ماندگی علمی و ... وجود دارد که مانع از تحقق اخلاق حسنه می‌شود و باید خود فرد و عوامل تأثیرگذار با راهکارهای مناسب، این موانع را برطرف سازند؛ تبیین خواهیم کرد. کلید واژه: اخلاق حسنه، تحلیل مضمون، عوامل درونی و فردی، عوامل بیرونی و اجتماعی، آیت الله خامنه‌ای
فدیه در عهد جدید و مقایسه با شهادت در قرآن بنا بر تفاسیر عرفانی
نویسنده:
زینب احقر
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
با توجه به اهمیت بنیادین آموزه فدیه در مسیحیت و تأثیر و تاثرهایی که در نظام الهی این آیین داشته است بر آن شدیم که کلیات تعالیم مسیحیت را در رابطه با این آموزه بررسی نموده و به تعریف و توضیح فدیه و بسترهای تاریخی آن آموزه های مرتبط با فدیه و هم چنین نظریات متکلمان و مکاتب مختلف درباره فدیه و نقد آن نظریات بپردازیم . در رابطه به این آموزه مهم و اساسی در مسیحیت به شرح و تبیین مسئله کفاره بسترهای تاریخی آن و آنچه را که این آموزه مسیحی تحت تأثیر آن بود پرداخته شده است آموزه های دیگری به وفور در الهیات مسیحی وجود دارد که با فدیه در ارتباط اند. ماننده گناه (بخصوص گناه نخستین)، حلول، تجسم، غسل تعمید، تثلیث، عادل شمردگی، رستاخیز و غیره که به خاطر این ارتباط شرح داده شده‌اند. همچنین متکلمان بزرگ مسیحی در رابطه فدیه و کفاره نظریات مختلفی دارند که هم به نظر متکلمان اولیه و همچنین متاخران پرداخته ایم و برخی در بستر الهیات مسیحی مورد نقد قرار داده ایم که مهمترین و تاثیرگذارترین آنها نظر آنسلم است و شبیه ترین نظریه به دیدگاه اسلامی در این باب نظریه پیتر آبلارمی باشد که معتقد به «الگوی اخلاقی» در آموزه فدیه است.در بخش اسلام در مورد شهید و شهادت به تعاریف مختلف از دیدگاههای زبان شناسی فقهی و عرفانی اشاره شد. بهترین تعاریف از این آموزه ی اسلامی ارائه شد. بنابر قرآن آنچه را که خداوند در مورد شهادت گفته است و وجوه شهادت در قرآن را بررسی کردیم و در آخر سعی شد که به وجهی از شهادت در عرفان نیز بپردازیم.نتیجه گرفتیم که فدیه از جوانب مختلف در مفهوم شبیه به مساله ی مهم شهادت در اسلام است، از جهت فداکاری که در راه خدا در بطن آن صورت می گیرد فلذا در بحث تطبیق این دو آموزه اساسی از دو دین، برآمدیم.در نتیجه ی این تطبیق امید بر این است که تلاش برای تبیین این دو آموزه و مقایسه آن دو با یکدیگر شامل، کامل و جامع بوده باشد.
  • تعداد رکورد ها : 950