جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
ابن سینا، حسین بن عبدالله
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
5
تعداد رکورد ها : 48
عنوان :
اندیشههای عرفانی ابنسینا و تاثیر آن بر سهروردی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژههای اصلی :
عشق
,
تفکر عرفانی
,
حکمت اشراق the School of Illumination
,
فلسفه مشاء
,
ابن سینا، حسین بن عبدالله
,
ابن سینا، حسینبن عبدالله
,
سهروردی، عمربن محمد
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
سهروردی، عمربن محمد
,
اشراق (فلسفه)
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
بخشي از تاليفات بجاي مانده از ابن سينا نشان دهنده ي توجه اين حكيم عقل گراي مشايي به حوزه ي مباحث عرفاني و به زعم برخي صاحب نظران نشان از تلاش وي براي تاسيس نوعي از حكمت مبتني بر اشراق و عرفان است. در اين پژوهش پس از معرفي اجمالي عرفان ،رابطه ي ابن سينا با عرفان و تصوف و ميزان تاثيرپذيري وي از آنها مورد بررسي قرارمي گيرد وديدگاه هاي مختلفي كه در مورد حكمت مشرقي او وجود دارد و پيوند ميان اين حكمت وآرا عرفاني او را مطرح مي كند ارزيابي شده است .بي شك براي شناخت انديشه هاي عرفاني ابن سينا بايد محتواي آثار بوعلي در حوزه ي مباحث عرفاني شناخته شود . معرفي اين آثار و بيان محتواي آنها از اهداف اين تحقيق بوده زيرا از طريق آن مي توان به ميزان پيوستگي انديشه ي ابن سينا و عرفان و نوع نگرش وي به مسايل عرفاني پي برد. حاصل آن كه نگرش ابن سينا به عرفان نگرشي فيلسوفانه است ونه عارفانه . و پرداختن وي به مسايل عرفاني به معني خروج وي از ساحت انديشه ي استدلالي و ورود به جرگه ي اهل مكاشفه نيست . عليرغم اين كه ابن سينا عارف نبوده اما آراء او در حوزه ي مباحث عرفاني در انديشه هاي برخي عارفان و انديشمندان پس از او تاثير گذار بوده است. يكي از كساني كه از اين آراء بهره برده شهاب الدين سهروردي بنيان گذارحكمت اشراقي است شناخت پيوند ميان ابن سيناوسهروردي نشان از امتدادجريان تفكر در حوزه ي فرهنگ اسلامي دارد وگسست ميان فلسفه ي ابن سينايي و فلسفه ي اشراقي را نفي مي كند. يكي ازحلقه هاي واسطه ميان انديشه ي اين دو حكيم اشتراكاتي است كه درنگرش به حوزه ي مباحث عرفاني داشته اند .اين اشتراكات با بررسي رسايل عرفاني سهروردي و مقايسه ي آنها با نوشته هاي عرفاني ابن سينا به خوبي نشان داده مي شودو از اين طريق سهم ابن سينا در تاسيس يك نظام فلسفي مبتني بر عقلانيت و تجربه ي عرفاني كه نام حكمت اشراقي برآن نهاده شده تاحدودي آشكار مي شود.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی و نقد دیدگاه ابنسینا درباره وحی و بازخوردهای آن در میان روشنفکران معاصر
نویسنده:
نجمه خادمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
روشنفکر
,
ادراک
,
وحی
,
قرآن
,
برهان تجربه دینی (مسائل جدید کلامی)
,
عقل فعال
,
ادراک
,
عقل فعال
,
دکتر عبدالکریم سروش
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
ابن سینا، حسین بن عبدالله
,
تخیل(راه های معرفت)
,
وحی
,
تخیل(مراتب علم)
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
مجتهد شبستری، محمد
,
هنر و علوم انسانی
,
ابن سینا، حسین بن عبدالله
,
ابن سینا، حسین بن عبدالله
,
ابن سینا، حسین بن عبدالله
,
مجتهد شبستری، محمد
,
مجتهد شبستری، محمد
,
ابن سینا، حسین بن عبدالله
,
ابن سینا، حسین بن عبدالله
,
ابن سینا، حسین بن عبدالله
,
ابن سینا، حسینبن عبدالله
,
مجتهد شبستری، محمد
چکیده :
وجه مشترک همهمعانی ارائه شده پیرامونوحی در قرآن کریم «تفهیم و القای سریع و پنهانی»است وبیشترین کاربرد قرآنی آن در معنای پیامبری است که « تفهیم اختصاصی از جانب خداوند به بنده برگزیده که مأمور هدایت مردم میباشد» ووحی بدین معنا شاخصه نبوت است».شیخ الرئیس از نظر عقلانی ضرورت وحی نبوی را از طریق مراتب عقل به ویژه عقل مستفاد و ضرورت قوه حدس و ارتباط عقل بشری با عقل فعال بیان میکند. از نظر ابنسینا وحی عبارت است از القاء معرفت از جانب عقل فعال در نفس پاک و مصفا ومستعد نبی. عقل فعال در نظر او همان روح القدس است ، این القاء از جنس فعل بوده و نفس نبی را منفعل میکند.از سویی دیگر روشنفکران دینی با رویکردی متمایز از نگاه سنتی و با پرسشهایی برآمده از تفکر مدرنیستی، به تحلیل خاصی از وحی و نبوتپرداختند. دکتر سروشاز جمله روشنفکرانی استکه وحی را گونه ای تجربه دینی می داند که پیامد و لازمه آن بسط و تکامل پذیری دین است. وی قرآن را تولید خود پیامبر(ص) و او را آفریننده قرآن دانسته و بر این باور است آنچه او از خد ا دریافت میکند مضمون وحی است. اما این مضمون را نمیتوان به همان شکل به مردم عرضه کرد. بلکه باید به این مضمون بیصورت صورتی ببخشد و آن را در دسترس همگان قرار دهد.مجتهد شبستری نیز مدعای مشابه دارد و بر این باور است که قرآن کلام نبی است نه خداوند.در این نوشتار پس از بررسی وحی از منظرابن سینا و سیری در اندیشه های روشنفکران مذکور تلاش شده بازخوردهای اندیشه آن حکیم الهی در آراءاین روشنفکران بررسی گردد.مراد ابن سینا از تخیّل کلمات فرشته، تخیّل رایج درفهم و زبانِ عموم یعنی ادراک غیر مطابق با واقع نیست، بلکه مراد او همان تخیّل مصطلح فن یعنی تمثّل و ادراک صورت مثالی فرشته و کلمات او میباشد امری که به نظر می رسد از دید معاصرین متجدد مغفول مانده است.مضافا اینکه صورتگری کتاب خدا و تألیف آن بوسیله قوه متخیله و خیال پیامبرص-که از مدعیات نامبردگان است، با برهان سازگاری ندارد چرا که فاقد شیئ و کمال، عقلاً نمیتواند معطی آن باشد و بالاترین نقش نبی در فرآیند وحی همانا قابلیت و پذیرندگی اوست نه فاعلیت و تالیف گری .
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی ماهیت مرگ و حیات پس از آن از دیدگاه شیخالرئیس و حکیم ملاصدرا
نویسنده:
فریبا الهی پناه
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژههای اصلی :
مرگ
,
معاد(کلام)
,
حیات ابدی
,
قرآن
,
معاد(فلسفه)
,
کتاب
,
قرآن
,
قرآن مجید
,
مرگ (فقه)
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
ابن سینا، حسین بن عبدالله
,
صدرالدین شیرازی ، محمدبن ابراهیم
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
هنر و علوم انسانی
,
ابن سینا، حسین بن عبدالله
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
در دین مبین اسلام کسب علم و دانش و به تبع آن، مطالعه و کتابخوانی از ارزش و اعتبار خاصی برخوردار است. این مسأله از آنجایی ارزش و اهمیت می یابد که معجزه پیامبراکرم(ص)کتاب بوده و وحی و پیام الهی در قالب کتاب بر مردم ابلاغ شده است و در این کتاب مقدس هم اولین آیاتی که بر پیامبر(ص) نازل شده با امربه خواندن و الفاظ علم و قلم همراه شده است. پژوهش حاضر جایگاه و اهمیت کتاب و کتابخوانی را از نگاه آیات قرآنی و روایات ائمه معصومین(ع) مورد بررسی قرار دادهو همچنین بر آن شده تا با تکیه بر آیات و روایات، روشهای مطالعه صحیح را مطرح نموده و در راستای ترویج فرهنگ کتابخوانی راهکارهایی را ارائه نماید. این پژوهش نشان داد که در اسلام، کتاب و کتابخوانی به عنوان یک استراتژی بی بدیل برای رشد و تعالی فرد و جامعه مورد توجه قرار گرفته است؛ که در راستای اثر بخشی به آن در زندگی فردی و اجتماعی شرایط و راهکارهایی ارائه شده که عمل به آنها موجب بهره وری از این عنصر فرهنگی می باشد و می تواند آثاری را بدنبال داشته باشد که هم به حال فرد و هم به حال جامعه سودمند واقع شود. این مطالعه به روش کتابخانه ای انجام شده که جهت گردآوری مطالب آن از منابع کتابخانه ای استفاده شده است. و بعد از تحلیل محتوایی مطالب گردآوری شده حاصل آمده است. در این مطالعه از روشی نظام مند استفاده شده که در آن آیات و روایات را تحلیل نموده و در راستای تبیین و توضیح بحث مورد مطالعه از آنها استفاده نموده است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
انسانشناسی از دیدگاه ابنسینا و آکوئیناس
نویسنده:
معصومه علیدوست معززی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژههای اصلی :
خردورزی
,
ذهن
,
آکوئیناس
,
03. انسان شناسی Human nature
,
مرگ
,
وحی
,
عقلانیت (مسائل جدید کلامی)
,
مرگ (فقه)
,
ابن سینا، حسین بن عبدالله
,
وحی
,
ابن سینا، حسین بن عبدالله
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
ابن سینا، حسین بن عبدالله
,
هنر و علوم انسانی
چکیده :
شیخ الرئیس بو علی سینا و سنت توماس آکوئیناس دو حکیم و فیلسوف بزرگ مشائی بودند. آنها با پیروی از مبانی فلسفی ارسطو که آن را تا حدودی با اندیشه ها و باورهای کلامی خود موافقمی یافتند، در صدد تبیین حقیقت آدمی برآمدند . با بررسی برخی شباهتها در آرای فلسفی این دو فیلسوفو میزانتأثیری که آندو در فلسفه اسلام و غرب داشته اند، مسائلی مطرح می گردد از جمله اینکه آیاآکوئیناس در رابطه با موضوع مورد بحثیعنی،انسان و ابعاد وجودیش،تحت تاثیر اندیشه های ابن سینا بوده است ؟ و بطور کلی این تفاوتها و شباهتها در نحوه پرداختن این دو فیلسوف شرق و غرب به مسئله انسان چگونه قابل تبیین است؟ نگارنده در این نوشتار بر آن بوده است که با توجه به مسائل یاد شده به مطالعه تطبیقی آرای بو علی و آکوئیناس در مورد انسان بپردازد .به نظر می رسد با توجه به اینکه هم ابن سینا و هم آکوئیناس هر دو نه عقل گرای صرف هستند و نه ایمان گرای صرف، رابطه انسان و خدا را در قالب عشق ، عبادت ، سعادت و فیض الهی بیان کرده اند. در ضمن آکوئیناس بر رستاخیز بدن و نیز بر خلود نفس صحه گذاشته و ابن سینا هم معاد روحانی را با برهان پذیرفته و در مورد معاد جسمانی اگرچه از نظر استدلالی قادر به اثباتش نشده اما بر اساس فرموده پیامبر اکرم (ص) آنرا پذیرفته است . در نهایت نگارنده به این نتیجه می رسد که آکوئیناس هم از تأثیرات شگرفی که ابن سینا بر مباحث فلسفی و کلامی غربیان گذاشته است ، مستثنا نبوده و رگه های فکری مشترکی بین این دو فیلسوف در زمینه حقیقت انسان مشاهده می شود، هر چند که در مواردی هم اختلاف نظر بین آنها وجود دارد که به آنها نیز اشاره شده است .
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی تطبیقی کتاب الخیرالمحض با جریان فلسفه اسلامی
نویسنده:
زهرا اسکندری
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
نوافلاطونیان
,
فلسفه اسلامی
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
ابن سینا، حسین بن عبدالله
,
سهروردی، یحیی بن حبش
,
هنر و علوم انسانی
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
الخیرالمحض (کتاب)
,
ابن سینا، حسینبن عبدالله
,
الاشارات و التنبیهات (کتاب)
,
سهروردی، یحییبن حبش
,
الشواهد الربوبیه فی المناهج السلوکیه (کتاب)
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
هنر و علوم انسانی
,
الاشارات و التنبیهات (کتاب)
,
سهروردی، یحییبن حبش
,
الخیرالمحض (کتاب)
,
الاشارات و التنبیهات (کتاب)
,
اشراق (فلسفه)
چکیده :
الخير المحض که در اصل خلاصهای است از کتاب THE ELEMENTS OF THEOLGYاثر پروکلس از جمله آثاری است که در جريان نهضت ترجمه از زبان يونانی به عربی برگردانده شده است. رئوس کلی مطالب کتاب را بحثهايی پيرامون عليت، ويژگیهای مبدأ اول، نحوی فاعليت مبدأ اول و مراتب هستی تشکيل میدهند دغدغه ی اصلی مولف کتاب توضيح چگونگی کثير شدن واحد با تاکيد بر نقش واسطهها است همچنين تفکری وحدت گرا بر روح کلی کتاب حاکم است و همين امر اين اثر را رنگی عرفانی بخشيده است ديدگاههای فلاسفهی اسلامی اعم از حکمای مکتب اشراق، مشاء و متعاليه دارای شباهتهای فکری قابل توجهی با اين اثر هستند و همين امر زمينهی تطبيق آثار مکاتب بزرگ فلسفهی اسلامی با اين اثر نوافلاطونی را فراهم آورده است در اين نوشتار سه اثر اشارات و تنبيهات شيخ الرئيس، حکمت الاشراق شيخ شهاب الدين سهروردی و شواهد الربوبيه صدرالمتالهين مورد بررسی قرار گرفته است و نقاط اشتراک و افتراق هر اثر با کتاب الخير المحض در سه موضوع کلی عليت، نحوی فاعيت مبدأ اول و مراتب هستی بيان گرديده است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
عقل و مراتب تعقل از نظر حکمای اسلامی
نویسنده:
محمد حقیقی راد
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
یعقوب بن اسحاق کندی
,
عقل نظری
,
معقول
,
عقل نظری
,
علم حضوری
,
اتحاد
,
عالم عقول
,
فلسفه مشاء
,
تعقل(معرفت شناسی)
,
عالَم عقول (حکمت اشراق)
,
هنر و علوم انسانی
,
ابن سینا، حسین بن عبدالله
,
فارابی، محمدبن محمد
,
تعقل
,
صدرالدین شیرازی ، محمدبن ابراهیم
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
فارابی، محمدبن محمد
,
ابن سینا، حسین بن عبدالله
,
کندی، یعقوببن اسحاق
,
فیلسوف اسلامی
,
فارابی، محمدبن محمد
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
ابن سینا، حسینبن عبدالله
,
هنر و علوم انسانی
,
ابن سینا، حسینبن عبدالله
,
فیلسوف اسلامی
,
اشراق (فلسفه)
چکیده :
نفس ناطقه ی انسان دارای قوای مدرکه ای است که از جمله ی آنها، عقل است دراین رساله معنای لغوی واصطلاحی عقل بیان می گردد. وسپس اقسام عقل و مراتب عقل نظری مورد بررسی قرار می گیرد ودیدگاههای فلاسفه ی اسلامی پیرامون این موضوع بیان می شود . چون سیر انسان در مراتب عقل یک سیر تکاملی می باشد،تا به عقل فعال برسد بنابر این ،قوس صعود ونزول عقل نیز از جمله مباحث این رساله به شمار می رود.واز آنجایی که یکی از معانی عقل ،موجودات مجرد (فرشتگان) می باشد به بحث درباره ی عقول ونحوه ی کثرت عقول نیز پرداخته شده است. ازدیگر مباحثی که به آن پرداخته شده است،علم واقسام آن می باشد.در قسمت پایانی نیز مساله اتحاد عاقل ومعقول که یکی از مهمترین مباحث فلسفی است وبراهینی نیز بر اثبات آن بیان گردیده،و عده ای نیز برآن اشکال نموده اند، مطرح می گردد.در این رساله از کتابهای معتبر فلسفی در زمینه ی مباحث مذکور استفاده گردیده است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اراده و فاعلیت الهی در قرآن و مقایسه آن با آراء ابنسینا و ملاصدرا
نویسنده:
شهابالدین ذوفقاری
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عقیده
,
علت و معلول
,
اراده الهی
,
فاعلیت
,
قرآن
,
معارف اسلامی
,
صفات خدا
,
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
قرآن
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
ابن سینا، حسین بن عبدالله
,
صدرالدین شیرازی ، محمدبن ابراهیم
,
ابن سینا، حسین بن عبدالله
,
هنر و علوم انسانی
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
ابن سینا، حسین بن عبدالله
,
هنر و علوم انسانی
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
ابن سینا، حسینبن عبدالله
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
ابن سینا، حسین بن عبدالله
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
ابن سینا، حسینبن عبدالله
,
هنر و علوم انسانی
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
پژوهش حاضر کاری است تطبیقی در حوزهی بررسیهای نظری مربوط به مناسبات بین عقل و دین در مسائل الهیات که به طور خاص مبحث اراده و فاعلیت الهی را از منظر قرآن کریم و دو شخصیت برجسته از دو مکتب معروف فلسفی اسلامی یعنی حکمت مشاء و حکمت متعالیه، مورد مطالعه قرار میدهد. روش تحقیق کتابخانهای و تحلیلی است و چشم انداز بحث همگرایی نسبی بین دیدگاههای عقلی و نصوص قرآنی است. نخست اصول و مفاهیم مرتبط با اراده و فاعلیت خداوند در نحلههای فکری اسلامی بازبین شده و آنگاه سازوکار کلّی اندیشهی ابنسینا در اهم مباحث مربوط به واجبالوجود و صفات و افعال او معرفی و ویژگیهای فلسفهی او از جمله نظریهی عنایت که سایهگستر بر همهی مسائل مطرح در صفات و افعال الهی است گزارش شده است. از دیدگاه ابنسینا ارادهی ذاتی خداوند و فاعلیت ایجادی او در پرتو علم عناییاش به ذات خود قابل تبیین است، بدون آنکه قصد و غرضی ورای ذات اقدس خود داشته باشد. واجبالوجود عاشق ذات خود و مبتهج به جمال خود است، پس هر چه از وی صادر شود محبوب اوست. اراده در افق ربوبی عاری از هر مقدمهی تمهیدی و بدون هر گونه تأثیر از غیر است. آنچه که در ازل از ذات حق شرف صدور یافته به مقتضای قاعدهی الواحد موجودی یگانه است. این موجود عقل محض، فعلیت محض و صورت محض میباشد. در ادامه، دیدگاههای ملاصدرا در اراده و فاعلیت الهی با تکیه بر اهمّ دستاوردهای فلسفی او از قبیل اصالت، وحدت و تشکیک در وجود و قاعدهی بسیط الحقیقه، بررسی شده و تأثیر مبانی حکمت متعالیه در تبیین ارادهی ذاتی الهی نشان داده شده است. همانگونه که وجود حقیقی دارای مراتب کمال و نقص و ساری در جمیع موجودات است، صفات حقیقی وجود همچون علم و قدرت و اراده نیز در همهی موجودات بر حسب مرتبهی آنها سریان دارد و تابع وجود آنهاست. در مورد واجبالوجود علم، قدرت و اراده هر سه صفات ذاتی و عین ذات او هستند؛ بدین معنا که هر یک بیان و تعبیری از ذات هستند، آنچنان که مفهوم آنها اقتضا میکند. اما فاعلیت الهی نزد ملاصدرا با توجه به مفهوم جدیدی که از علیت اراده کرده است معنای دیگری مییابد. ملاصدرا موفق به تبیین علم تفصیلی الهی در مقام ذات شده و مفهوم فاعلیت بالتجلی را در طول نظریهی عنایت مطرح مینماید. فاعلیت الهی امری است ذاتی و ضروری و به نحو تشوّن و تجلّی و فعل او امری است مجرد، واحد و قدیم که به ارادهی ذاتی ازلی از او صادر شده و فیض منبسط نام گرفته است و تمام مراتب آفرینش را شامل میشود و در هر مرتبه با تعیّنی خاص همراهی میکند.بررسی آیات قرآنکریم در موضوع اراده و فاعلیت الهی نشان میدهد اگرچه این کتاب آسمانی به زبان فلسفه سخن نمیگوید، اما مفاهیم و مسائل بدیعی عرضه میکند که قرابتی ویژه بین آنها و برخی اندیشههای دو فیلسوف دیده میشود. آیات قرآن در مورد ارادهی الهی تنها ناظر به ارادهی فعلی نیست، همانطور که در مورد افعال حق تنها افعال کونیّه الهی را بازگو نمیکند، بلکه ارادهی ذاتی، علم عنایی، فعل ابداعی و فیض نخست را میتوان به زبان قرآن در آن آیات جستجو کرد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
شناختشناسی از دیدگاه ابنسینا
نویسنده:
جلال حیدری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علوم انسانی
,
شناخت شناسی
,
فلسفه اسلامی
,
ابن سینا، حسین بن عبدالله
,
الهیات و معارف اسلامی
,
ابن سینا، حسین بن عبدالله
,
الهیات و معارف اسلامی
,
الهیات و معارف اسلامی
,
ابن سینا، حسین بن عبدالله
,
الهیات و معارف اسلامی
,
الهیات و معارف اسلامی
,
ابن سینا، حسین بن عبدالله
,
ابن سینا، حسین بن عبدالله
,
الهیات و معارف اسلامی
,
الهیات و معارف اسلامی
چکیده :
تاریخچه بحث شناخت به قبل از میلاد مسیح برمیگردد و از آنجائی که بحث شناخت به ارزش علم و ادراکات میپردازد لذا با توجه به این بحث است که راه رئالیسم و ایدهآلیسم و سوفیسم و شکاکیت از هم جدا میگردند. بحث شناخت در غرب دارای فراز و نشیبهای متعددی بوده است و لذا دارای اهمیت ویژهای بوده و میباشد. زیرا با توجه به شناخت است که عدهای راه سفسطه را در پیش گرفتهاند و عدهای راه شکاکیت را برگزیدند و عدهای تنها برای حس اعتبار قائل شدهاند و عدهای تنها برای عقل. ولی از آنجائی که فلسفه اسلامی دارای ثبات بیشتر بوده است دچار این اضطراباتی که برای فلسفه غرب پیش آمده، برای آن پیش نیامده است ولی حکمای اسلامی که از این مباحث نیز غافل نبودهاند و این مباحث را به طور پراکنده در لابلای مباحث فلسفی آوردهاند مثلا در مبحث وجود ذهنی، در مبحث اتحاد عاقل و معقول، معقولات ولی و ثانیه، مبحث نفس و در مبحث عرض که به اقسامی تقسیم میکنند یکی از آن اقسام کیف است که به نفسانی و غیرنفسانی تقسیم مینمایند و علم را کیف نفسانی میدانند و ... پایاننامه حاضر مشتمل بر 9 فصل است که به بحث شناختشناسی از دیدگاه ابنسینا پرداخته شده است . در ابتدا به زندگینامه ابنسینا پرداخته شده و معنای شناخت و مسائل مربوط به شناخت مورد بررسی قرار گرفته است و سیر تاریخی مساله شناخت ذکر شده است . در فصل دوم به معنای علم و معرفت و ادراک از دید حکماء و سپس ابنسینا پرداخته شده است و در فصل سوم اقسام ادراک که شامل احساس ، تخیل، توهم و تعقل میباشد ذکر شد و به تعریف هر کدام پرداخته شده است . در فصل چهارم به نحوهء حصول اقسام ادراک اختصاص یافته است یعنی اینکه چگونه احساس حاصل میشود و چگونه تخیل به دست میآید و سپس نظریه تجرید ابن سینا و تعالی یا ارتقاء ملاصدرا اشارهای شده است . در فصل پنجم در ابتدا به نظریههای گوناگون راجع به تعریف حقیقت توجه شده است و سپس به حدود و میزان واقع نمائی ادراکات پرداخته شده است . در فصل ششم به تجرد و عدم تجرد صور و قوای ادراکی پرداخته شده، در ابتدا به نظریه برخی حکما توجه شده سپس به نظریه ابنسینا که قوای ادراکی را مادی میدانند و تنها قوه مدرکه عاقله را مجرد میدانند پرداخته شده و سپس نظر ابنسینا در مورد اینکه صور ادراکی را مجرد میدانند ذکر شده و اینکه تنها صور ادراکی معقوله است که مجرد محض میدانند توجه شده است . فصل هفتم به نظریه اتحاد عاقل و معقول اختصاص یافته است . در ابتدا به سیر تاریخی و تبیین نظریه و انحاء اتحاد و یک دلیل بر نظریه پرداخته شده و سپس نظر ابنسینا را در این راستا جویا شدیم که چه نوع اتحادی را میپذیرد و چه نوعی را منکر است . فصل هشتم به وجود ذهنی پرداخته شده است که به سیر تاریخی مساله و نظر حکما و متکلمین در این باب اشاره شده است و سپس نظر ابنسینا در این مورد ذکر گردیده است و اشکالات وجود ذهنی مطرح شده و جواب ابنسینا و ملاصدرا ذکر شده است . در فصل نهم به معقولات اولی و ثانیه پرداخته شده است یعنی در ابتدا به تعریف معقولات اولی و ثانیه و ثانیه منطقی و فلسفی پرداخته شده و نظر ملاصدرا به طور مختصر ذکر گردیده و سپس نظر شیخالرئیس را ذکر کردیم و در آخر خلاصه پایاننامه و سپس نظر شیخالرئیس را ذکر کردیم و در آخر خلاصه پایاننامه و سپس نتیجهای که از این مباحث میشود گرفت ذکر گردیده و اینکه چگونه از این مباحث میشود به شناختشناسی ابنسینا پی برد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
5
تعداد رکورد ها : 48
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید