جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

چکیده رساله ای که پیش رو دارید مجموعه ای از آیاتی است که به ترتیب نزول اشاره به اهل بیت پیامبر علیهم‌السلام دارد.در فصل اول به بیان کلیات پرداخته شده ودر فصل دوم مجموعه ای از آیات مکی با موضوع اهل بیت به ترتیب نزول و در ذیل هر آیه احادیث مربوط به آیات جمع‌آوری شده است.در فصل سوم مجموعه‌ای از آیات مدنی با موضوع اهل بیت به ترتیب نزول و نیز احادیث مربوط به این آیات جمع‌آوری شده است و در آخر با تحلیل و بررسی آیات فوق الذکر این نتیجه‌گیری به عمل آمد که آیات قرآن با موضوع اهل بیت ویژگی‌های آنها را بیان میدارد و آنها را مرجع علمی و عملی مردم معرفی می‌کند و بر لزوم پیروی و پذیرش رهبری آنان تاکید دارد و در آخرین آیات نازل شده، پیامبر امام علی (ع) را به عنوان جانشین خود معرفی می‌کند و اینگونه دین اسلام و رسالت خود را کامل می‌کند.کلیدواژه ها : قرآن، حدیث، تفسیر، تأویل، اهل بیت، ترتیب نزول آیات.

الف( موضوع و طرح مسئله یاهمی موضوع و هدف( : موضوع این رساله تاثیرات نمازهای نافله از نگاهقرآن کریم و احادیث معصومین می باشد . در حقیق در این رساله قصد این اس کته دانستته شتودنمازهای نافله از نگاه قرآن کریم و احادیث معصومین چه تاثیرات دنیوی و اخروی برای انسان ها دارند. اما این که هدف از گردآوری این تاثیرات از نگاه خود قرآن کریم و احادیث چه بوده اس ؟ باید گفکه هدف اصلی از گردآوری این اطلاعات و تاثیرات تنبه و آگاه ساختن فرد و اجتماع از اثرات ستازندهی این نمازها که هم دنیا را ساخته ، هم آخرت را برای انستان هتا آبتاد متی کنتد زیترا نمتاز یکتی ازمهمترین عبادت ها برای تقرب به سوی خداوند اس چنان که مکررا در قرآن کتریم و احادیتث بیتانشده اس .ب( مبانی نظری شامل مرور مختصری از منابع ، چهارچوب نظری و پرسش ها : از جمله منتابعی کتهدر این رساله به کار رفته اس ، تفاسیر گوناگون شیعه و اهل سن می باشد اما اصلی ترین تفاسیریکه به کار رفته اند عبارتند از : 4( ترجمه تفسیر المیاان از علامه طباطبایی 9( تفسیر کشتاف از جتارالله زمخشری 9( التبیان از شیخ طوسی 1( ترجمه تفسیر مجمع البیان از شیخ طبرستی . و از جملتهجواب پرسش های این رساله این اس که ایتن نمازهتا در زنتدگی دنیتوی و اختروی فترد و اجتمتاعتاثیرگذار اس .پ( روش تحقیق شامل تعریف مفاهیم ، شیوه ی گردآوری و تجایه و تحلیل داده ها : در این رساله ازنوع روش تحقیق کتاب خانه ای و ف ای مجازی یاینترن ( و نرم افاارهای مرتب استفاده شده اس .در این رساله پس از فیش برداری مطالب از کتاب خانه و یا اینترن و نرم افاارهای مرتب بته مرتتبکردن آن ها با صلاح دید استاد راهنما اقدام شده اس .ت( یافته های تحقیق : از یافته های مهم تحقیق این اس که نمازهای نافله دارای آثار بساایی در دنیاو آخرت هستند که مهم ترین آن ها عبارتند از 4( ایجاد آرامش برای فرد 9( آماده کردن جامعه برای8جهاد 9( بهره مندی از رحم الهی 1( پاکی از انواع آلودگی های حسی و معنتوی 5( بهتره منتدی ازشفاع 6( سبب قبول اعمال 7( سبب ترفیع درجه و تقرب 8( مصونی از عذاب و ....ث( نتیجه گیری و پیشنهادات : نتیجه این که نمازهای نافلته چنتان نیستتند کته یتک ستری اعمتالظاهری و خشک و بی روح باشد که فرد در طول شبانه روز انجام می دهد و مایت و تتاثیری غیتر ازثوابی که برای آن ذکر شده اس نداشته باشد بل که تاثیرات آن چنان اس که دنیا و آخرت انسان هارا تح الشعاع قرار داده و به سوی شخصیتی که مد نظر استلام است ، فترد و جامعته را ستوق دادهچنان که قرآن کریم و احادیث پیشوایان دین با تعابیر گوناگون برای تشویق افراد به انجام این عبادتپرداخته و افراد را با این دستورات به سوی کمال و سعادت فراخوانتده انتد و پیشتنهاد ایتن کته ایتنموضوع به قدری گسترده و مهم اس که در منابع مهم مسلمانان یعنی قرآن بسیار بر آن تاکید شده واینجانب فق توانسته ام گوشه کوچکی از این تاثیرات را بیان نموده و سایر دانشجویان نیا می تواننتداین موضوع را در عرصه ی گسترده تری مورد بررسی قرار داده و به نتایج جدیدی دس یابند .

نام خانوادگی دانشجو: مسعودی نژادنام: لطیفهعنوان پایان نامه: نقد و بررسی احادیث قدسیاستاد راهنما: دکتر قاسم بستانی

علمای شیعه، برای لزومِ شناخت امامان (علیهم ‌السلام)، به احادیثی استناد کرده‌اند که یکی از مهمترين این احادیث، حديث «من مات و لم یعرف امام زمانه مات میتة جاهلیة» است. در این نوشتار با روش توصیفی – تحلیلی با رویکردِ کتابخانه‌ای، برای دست یافتن به مفهوم ِصحیح ِحدیث «من‌ مات...»، الفاظ کلیدی آن به‌طور دقیق مورد واکاوی قرار گرفته است؛ و سپس ضمن ذکر منابع حدیث در کتب شیعه و اهل‌سنت، به‌وسیله‌ی کتب رجالی فریقین، سلسله‌ی راویان حدیث مورد بررسی سندی قرار گرفته است و هم‌چنین مفهوم برداشت شده از حدیث «من مات ...» با معیار‌های سنجش حدیث مطابقت داده شده است و این نتیجه حاصل شده است که هر شخصی در روزگارش، امامزمانش را انکار کند و پیرو شریعتش نباشد به مرگ کفر، نفاق و گمراهی مرده است.

شناخت و بررسی مکاتب حدیثی شیعه از جمله مباحث مهم دانش تاریخ حدیث است. در ميان این مکاتب حدیثی، بصره مركز تضارب انديشه ها و پيدايش نحله‌های مختلف بوده است. شناخت چگونگي فعالیت راویان شیعی در آن و بررسي ابعاد گوناگون این فعالیتها و نيز شناخت صبغه حدیثی غالب در اين منطقه، كمك شاياني در روشن شدن ابعادي از تاريخ حديث شيعه در اين شهر و تاثیر پذیریاين مكتب از ديگر مكاتب حديثي شيعهو اثر گذاری آن بر دیگر حوزه های حدیثی خواهد كرد. شیعیان بصره از همان دوران آغازین بنای بصره در این شهر حضور داشتند، ولی به دلیل گرایش بیشتر مردم بصره به مذهب تسنن که ریشه در عوامل تاریخی مانند جنگ جمل و خونخواهی عثمان داشتتا پایان حکومت اموی بیشتر تحت فشارهای سیاسی و غیره بوده و فعالیت حدیثی مسنجمی نداشتند. در دوره امام صادق (علیه السلام) با انقراض حکومت اموی و با اوج گیری فعالیت مکتب حدیثی کوفه و ازدیاد رفت و آمد راویان کوفی به بصره، در نهایت، مکتب حدیثی بصره، با اثر پذیری از کوفه، شکل می گیرد. به دلیل موقعیت خاص دوره امام صادق (علیه السلام) تعداد راویان بصره در آن دوره، افزایش چشمگیری پیدا می‌کند. حضور سه تن از اصحاب اجماع (فضیل بن یسار، ابان بن عثمان و حماد بن عیسی) در بصره، توجه خاص به نقل روایات فقهی و تالیفات فقهی از بارز ترین مشخصه های این مکتب در این دوره به شمار می‌رود. بعد از دوره امام صادق (علیه السلام) با گسترش فعالیت حدیثی راویان شیعه بصره و تعامل روز افزون راویان کوفه و بصره به تدریج فعالیت آنان از حوزه فقهی، وارد حوزه های غیر‌فقهی می‌شود. و به تدریج در قرن سوم فعالیت حدیثی آنان در زمینه تاریخ و ادبیات به اوج خود می رسد. اما از قرن چهارم به بعد با ظهور و رشد مکتب ری و بغداد و تمرکز فعالیت شیعیان در آن دو حوزه مکتب حدیثی بصره افول پیدا می کند.بر اساس گزارشهای رجالی، از میان 218 راوی گزارش شده در حوزه بصره، 64 راوی، صاحب تألیف بودند که نگارش های آنان، بیشتر به فقه، تاریخ و ادبیات و کمتر به کلام، علوم قرآن و تفسیر و علوم حدیث مربوط می شود.کوفه به دلیلِ نزدیکی به بصره بیشترین تأثیر را بر مکتب بصره گذاشته است. از سوی دیگر با توجه به اهتمام فراوان شیخ کلینی و شیخ صدوق به نقل روایات راویان بصری و در اختیار داشتن برخی تألیفات آنان به جرأت می توان گفت که در میان حوزه های حدیثی دیگر، حوزه ری بیشترین اثر پذیری را از مکتب حدیثی بصره داشته است.فراوانی روایات فقهی، گرایش خاص به نقل روایات معرفتی، اهتمام به ادبیات و تاریخ نگاری از جمله ویژگی‌های شاخص این مکتب حدیثی به شمار می رود. این ویژگی های با قوت و ضعف در دوره های مختلف حیات این مکتب دیده می شود.

علوم حدیث، مجموعه دانش هایی است که اجزای دو گانه سند و متن حدیث را محور بحث قرار می دهند. از میان این علوم، علم رجال متکفّل بررسی سند و به عبارت دیگر، نقد بیرونی حدیث است. دانش جرح و تعدیل زیر مجموعه دانش رجال است. در دانش جرح و تعدیل الفاظ و اصطلاحات ویژه ای – برای تعیین وثاقت یا عدم وثاقت راویان- به دقت سامان دهی و تقریر گشته اند. شماری از اصطلاحات جرح و تعدیل، اصطلاحاتی هستند که درباره معنا و دلالت آنها بر جرح یا تعدیل در میان صاحب نظران و حدیث پژوهان نظریه واحدی وجود ندارد؛ بلکه در مواردی هم اختلاف دیدگاه های آشکاری وجود دارد.در این پژوهش، از میان اصطلاحات اختلافی، 10 مورد را با توجه به تعاریف و آرای اهل نظر درباره آنها، مورد بررسی و ارزیابی کاربردی(مصداقی) قرار داده ایم. و کوشیده ایم وزن رجالی اصطلاحات مورد نظر را بررسی و حدود دلالی آنها را تبیین نماییم.

در این پژوهش با بررسی کردن فضائل و مناقب امیرالمومنین (ع) از کتاب های : صحیح بخاری، صحیح مسلم ، مستدرک علی الصحیحین و شروح آن ها به دنبال اثبات اصل وجود فضائل در معتبر ترین کتب اهل سنت و ارتباط دادن این فضائل به افضلیت و امامت امام علی (ع) می باشیم . و با بررسی آن ها به نتایجی همچون وجود مناقب و فضائل ایشان در این کتب ، مولود کعبهبودن ، سبقت امام علی (ع) بر تمام صحابه و مردم در ایمان آوردن به پیامبر(ص)، شرکت امام (ع)در بیشتر غزوات و جنگ های پیامبر (ص) مانند احد، خیبر، خندق، تبوک و... وانجام دلاوری ها ورشادت های ارزشمند در دفاع از اسلام و پیامبر(ص)بگونه ای که در این دلاوری ها امیر المومنین (ع)بشدت زخمی شدند همانند نبرد احد،مدح و ستایش پیامبر وبیان انواع فضایل ایشان در احادیث مختلف مانند: حدیث سفینه ، منزلت ، ثقلین واخوت...، همکاری امام با خلفا در زمینه های نظامی ، قضایی و مشورتی به دلیل رعایت مصالح مسلمین ، اثبات خلافت و امامت ایشان با وجود فضائل بی شمار، از این پژوهش بدست آمد.

موضوع این پژوهش «روش فهم احادیث اعتقادی رضوی، مبتنی بر شناخت مذاهب کلامی» است. از آن رو که دوران زندگانی امام رضا علیه‏السلام (148-203ق) ‏علی‏‏الخصوص برهه زمانی امامت ایشان (183-203ق) عصر شکل‏گیری و گسترش فرقه‏ها و مذاهب کلامی بوده است؛ دوره‏ای ویژه و تعیین‏کننده در تاریخ تمدن اسلامی محسوب می‏شود؛ چرا که آموزه‏های مذاهب شکل‏گرفته و رشد یافته در این عصر علاوه بر تأثیر مستقیم بر دوران خویش بر سایر ادوار تمدن اسلامی نیز اثرگذار بوده است، در این پژوهش به بررسی احادیث اعتقادی امام رضا علیه‏السلام که ناظر به فرقه‏ها و مذاهب دوران امامت‏شان بوده است، خواهیم پرداخت.

در نقد و بررسی حدیث ، نقد محتوایی آناز اهمیت وحساسیت ویژه‌ای برخوردار است.اولین و مهم‌ترین معیار در نقددرونیحدیث ،عرضه حدیثبر قرآن است . راجع‌به این ملاک، در منابع رواییشیعه واهل سنت،روایات زیادی وجود دارد ، که مضمون کلی آن بر این نکته دلالت دارد:هر حدیثی باید بر قرآن عرضه گردد.اکثریت شیعه و بخشی از اهل سنت، این روایات را پذیرفته‌اند ، اما برخی دیگر بر این باورکه نیازی نیست حدیث بر قرآن عرضه شود، دلایلی را ارائه کرده‌اند.هدف ما در این پژوهش آن است که به پاسخ‌گویی شبهات و اشکالات مخالفان بپردازیم .و تبیین سازیم حدیث را که در طول زمان عوامل تحریف و تغییربر آنعارض شده است ، لازماست کهبر قرآن عرضه شود تا صحت صدور حدیث از معصوم اثبات شود ، وسنت بودنش قطعی گردد. همچنین بر آنیم که جایگاه عرضه حدیث بر قرآن کریم را در دانش فقه الحدیث بررسی کرده و نگاه روایات به آن را مورد دقت قرار دادهو شرایط وضوابط عرضه یک حدیث رابر قرآن استخراج کنیم .در این پژوهش که به روش تحلیلیو با رویکرد کتابخانه‌ای به سامان رسیده است، علاوه بر متون روایی،برداشت عالمان دینی و شارحان حدیثی ونیز دانشمندان و نویسندگان رشته فقه الحدیث از منابع اصلی پژوهش بوده ،مورد مطالعه وبررسی قرارخواهد گرفت.

از ملکوت که به نوعی از مصادیق عالم غیب به شمار می‌رود، در چهار آیه از قرآن به صراحت یاد شده است و در روایات اسلامی به صورت تأویلی توضیحات بیشتری پیرامون عالم ملکوت یافت می‌شود. دستیابی به معارفی پیرامون حقیقت ملکوت آسمان‌ها و زمین و توجه به آثار معرفتی و کرداری آن با تکیه بر قرآن و حدیث اساس این پژوهش قرار گرفته است. در این نوشتار نخست آیات قرآنی مربوط به ملکوت با تکیه به بیانات روش‌مند مفسرین،مورد بررسی قرار گرفته و به همراه آن به استخراج نظریات دانشمندان اسلامی پرداخته شده است و بر پایه آیات و روایات، پیگیر این موارد می‌شویم که عالم ملکوت چیست و تا چه میزان می‌توان پرده از حقایق مربوط به عالم ملکوت برداشت؟ توجه و دقت در این موضوع که همه چیز در آسمان‌ها و زمین فراتر از حالت ظاهری‌اش، ملکوتی نیز دارد و قدرت و سلطنت و توانمندی خداوند بر هستی در عین تدبیر شایسته می‌تواند مرتبه بالاتری از یقین را در پیش روی چشم ما بگشاید و تأویلاتی همچون ولایت اهل‌بیت(ع) از حقیقت ملکوت آسمان‌ها و زمین برایمان برملا سازد، همه از نتایجی است که در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است.