جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
وجود ذهنی
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
5
6
7
تعداد رکورد ها : 64
عنوان :
اتصاف ماهیت به وجود در پرتو قاعده فرعیت در اندیشه صدرالمتألهین
نویسنده:
عسکری سلیمانی امیری، محمدعلی اسماعیلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه باقرالعلوم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
وجود
,
اصالت وجود
,
اتصاف ماهیت به وجود
,
قاعده فرعیه
,
ماهیت
,
اصالت وجود
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
وجود (اسماء اول عرفان نظری)
کلیدواژههای فرعی :
وجود ذهنی ,
اسفار ,
الله ,
اتحاد عاقل و معقول ,
ثبوت ماهیت در ذهن ,
جسمانیت الحدوث و روحانیت البقاء (فلسفه) ,
حمل شایع ,
هلیه بسیطه ,
استلزام ,
ماهیت لابشرط ,
تبعیت ,
هلیات بسیطه ,
ماهیت ( عام ) ,
ماهیت من حیث هی ,
حمل شایع ,
حمل اولی ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
هلیه بسیطه(مقابل هلیه مرکبه) ,
هلیه مرکبه(مقابل هلیه بسیطه) ,
وجود ذهنی ,
عوارض وجود ,
ثبوت ماهیت در خارج ,
ثبوت وجود ,
جنبه ایجابی قاعده فرعیه ,
مفاد قاعده فرعیه ,
کاربرد قاعده فرعیه ,
هویت خارجی ,
اعتبار ماهیت ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
0
چکیده :
مطابق قاعده فرعیت، ثبوت چیزی برای چیز دیگر فرع بر ثبوت مثبت له است (جنبه اثباتی) و فرع بر ثبوت ثابت نیست (جنبه سلبی). مسئله اتصاف ماهیت به وجود از مهمترین کاربردهای جنبه ایجابی قاعده فرعیت است. این مسئله از گذشته دور در بین فلاسفه مطرح بوده و پاسخهای متعددی از سوی فلاسفه در حل آن ارائه شده است. صدرالمتألهین، پس از نقد و بررسی پاسخهای ارائه شده، چهار پاسخ به مسئله فوق ارائه مینماید: 1. ثبوت وجود برای ماهیت از قبیل ثبوت شیء لشیء نیست بلکه از قبیل ثبوت الشیء است. 2. قاعده فرعیت مختص به عوارض وجود است و شامل عوارض ماهیت نمیگردد. 3. مطابق اصالت وجود، ماهیت ثبوت حقیقی ندارد تا عروض وجود بر آن مصداق قاعده فرعیت (ثبوت شیء لشیء) گردد. 4. عقل ماهیت را بما هیهی (لابشرط) اعتبار مینماید و حتی از اینکه ماهیت بما هی هی نیز دارای وجود ذهنی است صرفنظر مینماید. بنابراین، ماهیت مفروض هیچگونه ثبوتی ندارد تا مشمول قاعده فرعیت گردد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 35 تا 65
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بازسازی نظر خیام درباره وجود
نویسنده:
زهرا مصطفوی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
وجودشناسی خیام
,
عمر خیام نیشابوری
,
شخصیت ها
,
اصطلاحنامه فلسفه
کلیدواژههای فرعی :
فلسفه مشاء ,
سهروردی ,
وجود ذهنی ,
تسلسل ,
اصالت ماهیت ,
اصالت وجود ,
میرداماد ,
تشکیک ,
اعتباری ,
بداهت وجود (مفهوم وجود) ,
رساله کون و تکلیف ,
کتاب المشاعر ,
رساله الاوصاف والموصوفات ,
اتصاف ماهیت به وجود ,
تعلق جعل به ماهیت ,
اوصاف عامه ,
وجود رابطی ,
وجود رابط ,
بداهت معنای وجود ,
تشکیکی بودن مفهوم وجود ,
مشترک معنوی ,
اعتباری بودن وجود ,
اشکال اعتباری بودن وجود ,
ابن سینا ,
تسلسل ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
1010-4968
چکیده :
حکیم عمر خیام با آن که از فلسفه مشا به حساب می آید در چند رساله فلسفی خود به دفاع از نظریه اصالت ماهیت پرداخته و وجود را امری اعتباری و ذهنی می داند وی برای اثبات نظر خود از سه دلیل بهره برده و به شش اشکال پاسخ داده است وی اتصاف ماهیت به وصف وجود را به واسطه تعلق جعل به ماهیت می داند بنابراین تعقل ماهیات و وجود ذهنی آنها نیازی به وجود ندارد مفهوم وجود به نظر وی از اوصاف عامه است و روشن ترین مفهومی است که آن را می شناسیم و به همین دلیل موضوع علم فلسفه قرار گرفته است مفهوم وجود یک معنای مشکک میان وجود عینی و ذهنی و رابطی و رابط است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 255 تا 269
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حلّ چالش ثنویت ذهن و عین در حکمت متعالیه ملّاصدرا
نویسنده:
رضا اکبریان، حسین قاسمى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قدسسره,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
وجود ذهنی
,
اختلاف تشکیکی
,
عقل فعال
,
واقعگرایی = رئالیسم (مکتب فلسفی)
,
حقیقت هستی
,
صور محض
,
قیام صدوری صور نفسانی
کلیدواژههای فرعی :
نفس آدمی ,
مشاء ,
استکمال نفس ,
ظهور ظلی ,
وحدت شخصی وجود ,
واقع نمایی ,
سوفسطایی ,
صور محض ,
جعل وجود ,
حکمت متعالیه ,
اصالت وجود ,
وحدت تشکیکی وجود ,
رابطه عین و ذهن ,
ثنویت ذهن و عین ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
از دیرباز، مسئله نسبت ذهن و عین ـ و ملاک واقع نمایى آن ـ در مکاتب مختلف فلسفى مطرح بوده است. افلاطون واقع نمایىِ ذهن را براساس «وجود عینى مُثُل، وجود پیشینى نفس، و تذکّرى بودن معرفت» تبیین کرد. ارسطو نیز وحدت ذهن و عین را در «صور مجرّد» جست و جو نمود. در جهان اسلام، «تمایز وجود و ماهیت» باعث شد تا تقرّر ماهوى بیش از پیش برجسته گردد و معضل وجود ذهنى جدّى تر پیگیرى شود. ابن سینا بر این اساس بود که «خدا و عقل فعّال» را به عنوان موجوداتِ مجرّد، ضامن این حاکویت دانست. نویسندگان این مقاله تلاش مىکنند نشان دهند ملّاصدرا، بهتر از پیشینیان خود، به این مسئله پرداخته است. او ثنویت ذهن و عین را با استفاده از «اصالت وجود، اصل تشکیک در حقیقت وجود، اصل تعلّق جعل به وجود، قیام صدورى صور علمیه به نفس و حرکت اشتدادى نفس»، به وحدت مى رساند. او با استفاده از این اصول، هر دو ساحت ذهن و عین را در حقیقت عینیه واحده وجود به وحدت مىرساند. تعبیر وى از وجود ذهنى در مرتبه وحدت تشکیکى وجود «وجود ظلّى»، و در مرتبه وحدت شخصى وجود «ظهور ظلّى» است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 11 تا 36
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
وجود ذهنی از دیدگاه علامه طباطبایی(ره)
نویسنده:
رضا اکبریان، غلامعلی مقدم
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علامه طباطبایی
,
وجود ذهنی
,
ملاصدرا
,
مناط صدق
,
حاکویت علم
,
درباره علامه طباطبایی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
پیدایش علم و چگونگی ارتباط آن با خارج، از مسائل مهم فلسفه است. وجود ذهنی از سویی با علم و از سوی دیگر با وجود در ارتباط است. دیدگاه رایج در وجود ذهنی، بر محور ماهیت و انحفاظ آن در ذهن و خارج استوار است. در این مقاله دیدگاه خاص علامه طباطبایی، تبیین مبانی فلسفی و تفاوت آن با آراء فلاسفة پیشین بررسی شده است. علامه با توجه به مبانی خاص خود در باب وجود و ماهیت، نفس الامر، کاشفیت ذاتی علم، تقدم علم حضوری و ملاک صدق ، بر خلاف اغلب فلاسفه که در تبیین علم به نوعی از ماهیت استفاده کرده اند وجود ذهنی را وجودی مقیسی نسبت به خارج می داند که عین کشف و حاکویت از واقع می باشد، همچنین در این مقاله، تأثیر مبانی این دیدگاه را بر فروعات مرتبط با مسئلة وجود ذهنی از جمله مناط صدق در قضایا نشان داده ایم.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اشتراکات فلسفی ملاصدرا و امام خمینی(س) در اثبات اثر پذیری نفس از باور دینی
نویسنده:
نفیسه ساطع، مریم رفیعا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
وجود ذهنی
,
ملاصدرا
,
اتحاد عاقل و معقول
,
معاد جسمانی
,
مبانی فلسفی مدیریت
,
امام خمینی
,
باور دینی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
امام خمینی
چکیده :
امام خمینی و ملاصدرا با استفاده از سه اصل: اصالت وجود ذهنی، اتحاد عاقل و معقول و اثبات معاد جسمانی، توانستند اثرگذاری باورهای دینی را به نحو عقلانی اثبات کنند. ملاصدرا به عنوان پایه گذار مکتب متعالیه و امام خمینی به عنوان مدافع این مکتب معتقدند باورها و تفکرات انسان، به صورتی ذهنی تبدیل شده و در قوة متخیله و به تبع آن در نفس ناطقة شخص ذخیره می شود. این صورت ذخیره شده، در عالم دنیا، اثربخش بودن خود را در قالب اتحاد با متعلق خود نشان داده؛ و در عالم آخرت نیز بر اساس قدرت عینیت بخشی و تجسم آفرینی نفس، با ظهور و تجسم عینی و خارجی تصورات نفسانی، می تواند بهشت و دوزخ اخروی را ایجاد کند. با دقت بر مبانی فلسفه امام خمینی و اصل اتحاد عاقل و معقول، مشخص می شود نحوة اثربخشی باورها و صور ذهنی انسانی را متعلق باور او تعیین می کند. به همین دلیل می توان اثبات کرد که تأثیرات باور فردی، می تواند بی نهایت باشد، اگر به موجودی بی نهایت تعلق بگیرد. به عبارت دیگر، باور فردی، به معنای حقیقی کلمه، اگر به باور دینی و توحیدی ناب، تبدیل شود، می تواند با متعلق خود، که ساحت خداوند متعال است، اتحاد برقرار کند.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حیث التفاتی (اضافی بودن) ادراک از نگاه برنتانو
نویسنده:
مرتضی عرفانی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
وجود ذهنی
,
ذهن و عین
,
ادراک (معرفت شناسی)
,
حیث التفاتی (اضافه بودن)
,
ذهنی
,
فرانتس برنتانو
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
ادراک
کلیدواژههای فرعی :
معقول ,
ادراک حسی (معرفت شناسی) ,
ادراک حسی ,
متعلق ادراک ,
معدومات ,
التفات ,
پدیدار شناسی(کلام جدید) ,
معرفت شناسی دوره قرون وسطی ,
روان شناسی ادراک(اصطلاح وابسته) ,
روانش شناسی از دیدگاهی تجربی ,
اضافه ادراکی ,
اضافه ذهنی ,
پدیدارهای جسمانی ,
حیث التفاتی ادراک ,
متعلق مثالی ,
ادراک معدومات ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
نظریه حیث التفاتی (اضافی بودن) ادراک مهم ترین و تاثیرگذارترین اندیشه فرانتس برنتانو است. او این نظریه را ابداع نکرد؛ بلکه دیدگاهی را که ریشه اش به ارسطو، فیلسوفان اسلامی و فیلسوفان مدرسی قرون وسطی باز می گشت، احیا و آن را به فلسفه جدید غرب معرفی نمود و خود نیز به تکمیل و گسترش آن همت گمارد. این نظریه از عناصر اصلی پدیدار شناسی ادموند هوسرل است. دیدگاه اولیه برنتانو درباره حیث التفاتی (اضافی بودن) ادراک در 1874 در مهم ترین اثر او، روان شناسی از دیدگاهی تجربی، به رشته تحریر درآمد. او با انگیزه نشان دادن برتری و استقلال روان شناسی نسبت به علوم طبیعی، تفاوت اساسی موضوعات روان شناسی، از جمله ادراک، را با موضوعات علوم طبیعی مثل رنگ و صدا، در اضافی بودن موضوعات روان شناسی عنوان کرد. به نظر او، ادراکات ما، مثل دیدن و شنیدن همواره درباره متعلق هایی هستند که «وجود ذهنی» دارند نه وجود واقعی. برنتانو در مطالبی که به چاپ 1911 کتابش افزود، دیدگاه اولیه اش را تغییر داد. در دیدگاه جدید، او هم چنان بر اضافی بودن ادراک تاکید ورزید، ولی دست از ذهنی بودن متعلق ادراک برداشت. تفاوت اضافه ادراکی با سایر اضافه ها در این است که در اضافه های دیگر، مثل کوچک تر یا بزرگ تر بودن، لازم است هر دو طرف اضافه واقعا وجود داشته باشند، ولی در اضافه ادراکی، تنها وجود ادراک کننده الزامی است. متعلق ادراک ممکن است اصلا وجود نداشته باشد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 51 تا 64
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
فلسفة الاسلامیة
نویسنده:
محمدرضا مظفر؛ محقق: محمدتقی طباطبائی تبریزی
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
معرفی کتاب
فهرست
وضعیت نشر :
بيروت: دار الصفوة,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
توحید
,
وجود ذهنی
,
کلام شیعه
,
01. خداشناسی (کلام)
,
جبر و اختیار(کلام)
,
فلسفه اسلامی
,
احکام کلی وجود
,
علیت
,
13. علم کلام
,
کتب فلسفه اسلامی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
محمدرضا مظفر
چکیده :
کلام و فلسفه اسلامی از علوم رایج حوزه های علمیه شیعه است. هر چند در طول تاریخ گاه مورد بی مهری واقع شده اند و نتوانسته اند جایگاه واقعی خود را داشته باشند. پس از انقلاب شکوهمند اسلامی فلسفه و کلام اسلامی به مرور زمان جایگاه رفیع و حقیقی خود را می یابد تا بتواند از کیان شریعت دفاع نماید. كتاب «الفلسفة الاسلامیة» تاليف شیخ محمدرضا مظفر، عالم شیعی قرن چهاردهم مي باشد كه در آن به موضوعات ذيل پرداخته شده است: مباحث وجود، مباحث وجود ذهنی، علت و معلول و در پايان علم كلام. این اثر در جای خود از بهترین آثاری است که در این باره به نگارش در آمده است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
واقع نمایی نظریه وجود ذهنی با توجه به اصالت وجود و حرکت جوهری صدرا
نویسنده:
حسین واله، محمد رضایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
وجود ذهنی
,
حرکت جوهری
,
ملاصدرا
,
اصالت وجود
,
واقع نمایی
,
معرفت شناسی ملاصدرا
,
معرفت شناسی اسلامی
,
حکمت متعالیه
,
حرکت جوهری
,
اصالت وجود
,
معرفت شناسی اسلامی
,
وجود ذهنی
,
تطابق ماهوی ذهن و عین
کلیدواژههای فرعی :
صور ذهنی ,
علم حصولی ,
حرکت جوهری نفس ,
ذهن و عین ,
ممکن الوجود ,
واقعگرایی = رئالیسم (مکتب فلسفی) ,
ادراک (معرفت شناسی) ,
علم حضوری ,
ادراک انسان ,
مفاهیم کلی ,
واقع نمایی علم ,
رئالیسم (مسائل جدید کلامی) ,
رئالیسم هستی شناختی(مسائل جدید کلامی) ,
ماهیت خارجی ,
شی ء ممتنع ,
قیاس استثنائی ,
علم به خارج ,
قیاس استثنایی ,
مطابقت با واقع ,
علم حصولی(مقابل علم حضوری) ,
ایده آلیسم معرفت شناختی ,
نظریه مطابقت ,
موجود خارجی ,
مقدمات وجود ذهنی ,
اتحاد ماهوی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
مرتضی مطهری
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
نوشتار حاضر واقع نمایی نظریه وجود ذهنی را با توجه به اصالت وجود و حرکت جوهری در اندیشه صدرا بررسی می کند. در این راستا پس از اشاره ای به اهمیت و پیشینه بحث وجود ذهنی، دلایل اثبات این نظریه از دید صدرا تبیین شده و سرانجام این موضوع بررسی می شود که آیا نظریه مذکور با توجه به اصالت وجود و حرکت جوهری می تواند ویژگی واقع نمایی را برای معرفت آدمی تامین نماید؟ و البته پس از بررسی های لازم نتیجه گرفته می شود که مبانی هستی شناختی مذکور مانع از آن است که معتقد باشیم نظریه وجود ذهنی سازگار با سیستم فلسفی صدرا می تواند ویژگی مذکور را به نمایش بگذارد و همین مطلب است که بسیاری را بر این نگرش رهنمون ساخته است که نظریه وجود ذهنی دیدگاه اصلی صدرا محسوب نمی شود و بلکه نگرش بدیع ایشان به مسئله علم و معرفت آدمی در نظریه اتحاد عاقل و معقول به عرصه اندیشه عرضه شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 57 تا 85
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مشاییان و نظریه تجرید : دوره 11، شماره 40 : فصلنامه انديشه دينی
نویسنده:
سیدعلی علم الهدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ایده آلیسم
,
ادراک عقلی
,
کلیات
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
فلسفه مشاء
,
مُثُل
,
تجرید
کلیدواژههای فرعی :
وجود ذهنی ,
اتحاد عاقل و معقول ,
حرکت اشتدادی نفس ,
انطباع صور عقلی ,
افاضه کلیات ,
ایده آلیسم مشائی ,
رویت در خدا ,
انواع ادراک ,
نظریه تعالی ,
شناخت حقایق اشیاء ,
ماهیت ,
عقل فعال ,
فرد مجرد عقلی ,
مراحل شناخت ,
عروض صور علمی بر نفس ,
رابطه طولی مراتب ادراک ,
جایگاه معرفت شناسی مثل ,
اصالت ماهیت مشائی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
در این مقاله، اثبات می شود تئوری مشائیان مسلمان در خصوص نحوه ادراک کلیات، نظریه ی تجرید نیست، بلکه ایشان تنها عامل موثر در ادراک عقلی را می توانند افاضه ی عقل واهب الصور لحاظ کنند و تفوه ایشان به نظریه ی تجرید، ناشی از نداشتن توجه کافی یا ناشی از تنگناهای زبان است. سپس مشخص خواهد شد که لازمه ی این سخن اولا پذیرش نظریه ی مثل از سوی ایشان خواهد بود و ثانیا موجب پذیرش نوعی ایده آلیسم مشابه به ایده آلیسم مالبرانش و بارکلی می گردد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 127 تا 140
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رابطه و تمایز وجود ذهنی با علم از دیدگاه ابن سینا و ملاصدرا
نویسنده:
زهرا ثابتی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژههای اصلی :
وجود ذهنی
,
ملاصدرا
,
علوم انسانی
,
ابن سینا
,
فلسفه بوعلی
,
عَلِمَ
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
«علم» یکی از موضوعات دیرینه فلسفی است که ابن سینا و ملاصدرا نیز در آثار مختلف خود بدان پرداخته اند. لکن نظرات ایشان درباره چیستی ادراک، کیفیت حصول و مراتب آن در مواردی با یکدیگر متفاوت است. همچنین «وجود ذهنی» اگرچه در زمان شیخ الرئیس به عنوان بحث مستقل فلسفی مطرح نبوده، مورد توجه وی قرار داشته و در ضمن طرح مسئله علم بدان اشاراتی دارد. صدرالمتالهین نیز بابی از کتب مختلف فلسفی خود را بدان اختصاص داده است.به این ترتیب می توان بررسی رابطه و تمایز این دو مسئله را در آثار این دو حکیم که پرچمداران دو مکتب مهم فلسفه اسلامی هستند به عنوان موضوع تحقیقی مستقل مورد توجه قرار دارد. ابن سینا علم را کیف نفسانی می داند و آن را به حصول صورت مدرَک نزد مدرِک تعریف می کند. وی متعلق ادراک را نفس می داند که محلی است برای حلول صورت های علمیه.لذا توجه و التفات نشفس در حصول ادراک را ضروری می داند. در علم حضوری، خود معلوم نزد عالم حاضر می شود ولی در علم حصولی، صورت معلوم که بیانگر حقیقت مدرک خارجی است برای عالم حاصل می گردد. صورت ذهنیی که شیخ در موارد متعدد بدان اشاره نموده همان مدرک بالذات است که نفس آن را به نحو مستقیم و بدون واسطه ی صورت دیگر درک می کند.صدرالمتالهین علم را بدیهی و بی نیاز از تعریف می داند. با این حال عباراتی در تعریف آن می آورد که در تمام آن ها علم را وجود مجرد می داند.همچنین معتقد است در ادراک حسّی و خیالی، نفس تنها منفعل نبوده و فعال است؛ لذا قیام این صور نسبت به نفس، صدوری است، نه حلولی.وی نفس را مثال خداوند و خلاق می داند ولذا نفس می تواند صورت علمیه ی معلوم را در خود ایجاد نماید. لکن با توجه به اختلاف مرتبه ی وجودی معلوم ذهنی و خارجی، ماهیت معلوم ذهنی و خارجی نیز به تبع وجودشان با یکدیگر متفاوت است. این صورت با نطر فی نفسه، خودش موجودی خارجی بوده؛ و با نظر آلی بدان، حکایتگر معلوم بالعرض می باشد. وی صورت ذهنی را ظلّ علم و وجود تبعی آن می داند. آنچه اصیل است وجود خارجی علم است که معلوم بالذات نفس و ممتحد با عالم می باشد و وجود ذهنی، اثر ماهیت علم را دارا بوده و معلوم بالعرض نفس است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
5
6
7
تعداد رکورد ها : 64
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید