جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
>
ب: فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی دوره سوم (خردگرایی فلسفی)
>
ابن سینا: ابوعلی سینا
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
تعداد رکورد ها : 2911
عنوان :
بررسي تطبيقي عالَم خيال از منظر بوعلي سينا، شيخ اشراق وملّاصدرا
نویسنده:
محمدخان کاظمي
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
قم : مرکز اطلاعات و مدارک اسلامي، معاونت پژوهشي، دفتر تبليغات اسلامي,
زبان :
فارسی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
پژوهش حاضر ميکوشد ديدگاههاي فيلسوفاني همچون: بوعلي سينا، شيخ اشراق و ملاّصدرا درباره ماهيت عالَم خيال و ويژگيهاي آن را با يکديگر مقايسه و مشخّصات اين عالَم در دو قوس صعود و قوس نزول را با استفاده از قواعد فلسفي و قوانين عقلي و عرفاني تجزيه و تحليل کند. نگارنده نخست با تعريف عالَم خيال در لغت و اصطلاح و تقسيمات آن، و نيز تبيين وجوه تمايز بين عالَم خيال در قوس نزول و صعود، سير تاريخي نظريات فلاسفه درباره عالَم خيال را وارسي و ديدگاههاي افلاطون، ارسطو، فلوطين و برخي عارفان و سرانجام، نظريه سه تن از دانشمندان بزرگ اسلامي يعني بوعلي سينا، شيخ شهابالدين سهروردي، معروف به شيخ اشراق و صدرالمتألهّين شيرازي را که به ترتيب داراي مکتب هاي فلسفي مشّا، اِشراق و حکمت متعاليه بودهاند نيز در اين باره منعکس کرده است. وي در ادامه از منظري قرآني و روايي به تبيين ماهيت عالَم خيال و ويژگيهايش پرداخته و آن را در دو قوس صعودي برزخي معنا کرده است. در بخش ديگري از تحقيق، عالَم خيال منفصل واکاوي و ديدگاههاي ابن سينا، شيخ اشراق و ملاّصدرا و اختلاف نظر آنان در نفي يا اثبات اين عالَم با هم مقايسه ميگردد. در همين زمينه نويسنده ادلّه اثبات وجود عالَم خيال در قوس نزول (عالَم خيال منفصل) را با استفاده از قاعده امکان اَشرف و تقرير اين سه فيلسوف از قاعده مزبور براي اثبات آن را بيان، و نحوه اقامه برهان در اين زمينه را ارائه کرده است. در فصل چهارم به اثبات وجود عالَم خيال در قوس صعود (عالَم خيال متّصل) از منظر سه فيلسوف مذکور پرداخته و نوع نگرش آنان در اين زمينه به تصوير کشيده شده است. در همين راستا مجرّد يا مادّي بودن عالَم خيال و ثمرات اثبات تجّرد قوّه خيال بيان گرديده و اثبات عالَم برزخ صعودي و نيز بقاي تمام نفوس پس از مرگ، از ثمرات اثبات تجرّد آن دانسته شده است. نويسنده در جمعبندي آراي اين فلاسفه نتيجه ميگيرد: ابن سينا و شيخ اشراق به دليل انکار تجرّد قوّه خيال متّصل را منکر شدهاند؛ از اين رو به عقيده ابن سينا به لِحاظ عقلي، هيچ نَفسي از انسان پس از مرگ همراه بدن او نيست، بلکه آنچه از انسانها باقي ميمانَد، چيزي جز ارواح نامتجسّد نيست. به نظر شيخ اِشراق، نفوس انسانها بعد از مرگ اگر در علم و عمل کامل باشند، به عالم عقول متصّل ميشوند و در غير اين صورت با قالبهاي مثالي که از پيش در عالَم خيال منفصل وجود دارند، همراه خواهند بود. ملاّصدرا به دليل اثبات تجرّد قوّه خيال و حرکت جوهري به عالَم خيال متّصل معتقد است؛ از اين رو به عقيده ايشان تمام نفوس پس از مرگ در برزخ صعودي با بدن جسماني همراه هستند، که اين بدنها از افعال و ملکات نفساني انسانها که در دنيا آنها را کسب کردهاند، نشأت گرفته است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
دغدغههای معناداری در اشعار ابنسینا
نویسنده:
یداله رستمی ، سهام مخلص
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
مراجع
زبان :
فارسی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
این مقاله بر این اعتقاد است که اساساً شعر میتواند مقولهای فلسفی باشد. ادبیات و بهطور خاص شعر، نوعی نگرش به هستی است و ادبیاتی که پشتوانۀ فلسفی دارد، بهصورتی هنرمندانه از نگرش شخص به هستی، زندگی، رنج، مرگ و معنای زندگی سخن میگوید. براساس مطالعۀ اشعار ابنسینا که در این مقاله انجام شده است، میتوان گفت که ابنسینا هرگز فارغ از دغدغهها و دلواپسیهای غایی با خاستگاه اگزیستانسیالیستی نبوده است. آزادی اراده، تنهایی، مرگ و پوچی چهار مسئلۀ اساسی این مطالعه هستند. این مقاله بهمنظور رسیدن به قضاوتی دقیقتر در مواجهۀ ابنسینا با هستی و همچنین، پاسخ به معناداری یا بیمعنایی زندگی، به بررسی اشعار وی پرداخته است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 1 تا 25
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی تطبیقی مسائل خداشناسی در آثار شیخ مفید و شیخ الرئیس ابن سینا
نویسنده:
نفیسه هاشمی گلپایگانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران: ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
درباره شیخ مفید
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تلازم عشق و معرفت در انسان بر اساس آراء افلوطین و ابنسینا
نویسنده:
نرگس جاهدخانشیر ، مهدی نجفی¬افرا ، جمشیدجلالی شیجانی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
در این تحقیق با ابتنا بر آراء افلوطین و ابنسینا درباره عشق در انسان، تلازم عشق و معرفت در آراء ایشان بر اساس تفاوت¬ها و شباهت¬ها بررسی و تطبیق داده¬میشوند. در بحث تلازم عشق و معرفت تأثیر عشق برای شوق به معرفت برای نیل خیر و زیبایی، نائل¬شدن به ملکات اخلاقی و اتحاد با صورت¬های کلی و خداوند مدّنظر است. مهمترین مسئله تحقیق، آزمون این فرضیه بود که آیا ابنسینا در مبانی و نتایج تلازم عشق و معرفت در انسان تحت¬تأثیر مبانی فلسفی افلوطین ضمن این مباحث بوده¬است؟ این مقاله با اتکاء به روش تحلیلی-توصیفی در نهایت به این نتیجه میرسد که در نگرش معرفت¬شناسانهای که از آراء افلوطین درباره عشق دریافت¬میشود، عشق برخلاف راه دانش، مسیر نائل¬شدن و اتحاد با احد است. عشق قادر است به چیزی که حد و اندازه ندارد و دارای هیچ صورتی نیست، نائل¬شود. اما این نگرش نزد ابنسینا امری وجودی است زیرا کمال نفوس بشری همان تشبه به ذات خیر مطلق و صدور افعال متعادل و متوازن از قبیل فضایل بشری و تحریک نفوس ملکی نسبت به جواهر علوی است که به سبب تشبه به خیر مطلق هستند و غایت این تشبه تقربی است که به¬واسطه فیضان کمال و فضیلت از خیر مطلق است. ابنسینا در پرتو اثرپذیری از سرمایههای غنی دینی، از افلوطین هم اثرپذیرفته و جریان تفکر اسلامی را به سوی اشراق و عرفان سوق¬داده¬است. کلیدواژهها: عشق، معرفت، انسان، ابنسینا، افلوطین، اتحاد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 39 تا 52
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
درسگفتار فلسفه ابن سینا
مدرس:
حامد ناجی اصفهانی
نوع منبع :
درس گفتار،جزوه وتقریرات
منابع دیجیتالی :
صوت
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
چگونگی گذر از خودشناسی به خداشناسی از دیدگاه ملاصدرا و علامه طباطبایی (ره)
نویسنده:
سید حمید طالب زاده، علیرضا میرزایی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علم النفس ملاصدرا
,
علم نفس
,
علامه محمدحسین طباطبایی
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
حکمت متعالیه
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
معرفت نفس(خودآگاهی)
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
استکمال نفس ,
حقیقت هستی ,
کمال نفس ناطقه ,
تجرد نفس ناطقه ,
سیر آفاق ,
خواص نفس حیوانی ,
خواص نفس نباتی ,
علیت ,
عقل بالفعل ,
عقل بالملکه ,
خود فراموشی ,
خدا فراموشی ,
سیر انفسی ,
عالَم لاهوت(قسیم عالَم جبروت و ملک و ملکوت) ,
علم حصولی(مقابل علم حضوری) ,
علم حضوری(مقابل علم حصولی) ,
عقل نظری((مدرک مربوط به نظر)، مقابل عقل عملی) ,
عقل عملی((مدرکات عقل عملی)، اصطلاح وابسته) / Alʿaql al-ʿamalī(practical intellect) ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
عقل هیولانی ,
عقل مستفاد ,
قلب مومن ,
نفس خلاق ,
رب خلاق ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
6024-2251
چکیده :
نفس شناسی از مبادی و مقدمات خداشناسی در معارف اسلامی است. دو نفر از سلسله جنبانان حکمت متعالیه از قرن یازده و قرن چهارده، یعنی صدرالدین شیرازی و علامه طباطبایی (ره) بر این باور تاکید خاص نموده اند. دو حکیم با وجود وحدت در هدف معرفتی دو رهیافت متفاوت دارند. در اندیشه فلسفی ملاصدرا، نفس خلاق مثال و نمونه ای از خدای خالق است، اما علامه طباطبایی، شناخت نفس را شناخت موجود غیرمستقل و تعلقی و ربطی می داند که مقارن با شناخت ذات مستقل است که بمنزله ذات قیومی و نگهدارنده آن وجود تعلقی است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 89 تا 109
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
جایگاه واهمه در عمل از منظر ابنسینا
نویسنده:
سعید حسن زاده ، محمد سعیدی مهر ، رضا اکبری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
مراجع
زبان :
فارسی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
از منظر ابنسینا، قوه واهمه یکی از مهمترین مبادی عمل است. این قوه مبدأ ادراکی عمل است. ادراک پیشین عمل، بهکارگیری متصرفه برای تصور عمل، تحریک شوق شهوی و غضبی از طریق ادراک جزئی و تصوری نفع و ضرر، یاریرسانی به عقل عملی، پدیدآوردن برخی از کیفیات نفسانی مانند ترس یا آرزو، تولید گزارههای کاذب، تأثیر در خارج از بدن و واسطهگری بین وضعیتهای بدنی و عمل از جمله کارکردهای این قوه است. این قوه برای کارکرد خود به همراهی سایر قوای ادراکی نیازمند است. واهمه انسان به دلیل همراهی با عقل، به کارکرد دیگری مانند اذعانات جزمی و ساخت برخی از گزارههای کلی دست یافته است. تشابه، تجربه، نیاز قوا و الهامات رحمانی الهی از جمله راههایی است که از آن طریق، واهمه بدون کمک عقل به ادراکات خود دست مییابد. واهمه در اکثر موارد، بدون تصدیق و بلکه با ادراک تصوری نفع و ضرر را ادراک میکند. تصریحات ابنسینا درباره گزارههای مخیله و انفعال نفس از تخیلات بدون تصدیق این مدعا را اثبات میکند. علیرغم ابعاد مختلف اندیشه ابنسینا درباره وهم و جایگاه آن در عمل، اندیشه او دارای تعارضات و ابهاماتی است؛ مانند استناد ادراک کلی به قوه واهمه مادی در برخی موارد و عدم امکان تبیین بعضی کارکردهای وهم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 37 تا 60
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ریشهیابی نظریۀ تجرد خیال سهروردی در آثار ابنسینا
نویسنده:
علی اصغر جعفری ولنی ، دنیا اسدی فخر نژاد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
مراجع
زبان :
فارسی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
از سویی شیخ اشراق با پذیرش وجود قوای گوناگون برای نفس، و اینکه خیال را به عنوان قوهای از قوای نفس می داند، دیدگاهی همسو با نظر ابنسینا پیدا کرده است. ابنسینا، تمامی قوای مربوط به نفس، غیر از قـوه عـاقله را مادی میانگارند. لذا طبق مبنای ابنسینا، خیال علاوه بر اینکه خود دارای ماهیتی مادی است، منطبع در محل مادی نیز است. قوه خیال بر اساس عملکرد «ترکیب و تفصیل»، صورتها و معانی لازم را برای عقل در جهت تحقق ادراک عقلی مهیا می سازد. از سوی دیگر شیخ اشراق با انکار قوه خیال و متخیله به معنای مورد نظر ابنسینا، صورتهای خیالی را صور معلق دانسته که در محل و مکان منطبع نیستند؛ و اگرچه این صورتها بعضاً در مظاهری ظهور می یابند، اما این مظاهر نباید محل و مکان آن صور پنداشته شود. یعنی سهروردی ادراک خیالی را مانند همه ادراکات به علم حضوری نفس تحویل می کند. درواقع سهروردى با وجود تبعیت از ابنسینا در جسمانی بودن خیال، صورتهای خیالى را مجرد، باقى و موجود در مثـال اکبـر (خیال منفصل) مىداند. هرچند قوه متخیلـه را مادى قلمداد می کند و میان مـدرک و مدرک قائل به سنخیت نبوده و معتقد است که نفس به مشاهده صورتهای خیالى در مثال می پردازد. ازاینرو به نظر میرسد سهروردی، گرچه دیدگاهی همسو با نظر ابنسینا پیدا کرده، اما در عین حال از چند جهت دیگر در بحث خیال از ابنسینا فاصله گرفته است. نگارنده در فرایند پژوهش به این نتیجه رسیده است که شالوده سخن سهروردی در قالب ملاحظات انتقادی او در این بحث، ریشه در سخنان ابنسینا دارد؛ چراکه خود شیخ، هرچند نه به نحو تفصیلی و سازمانیافته، بلکه به نحو اجمالی، در برخی آثار خویش مانند کتاب المباحثات و طبیعیات شفاء به مجرد بودن خیال به عنوان مبنای انتقادات توجه داشته است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 15 تا 36
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تقسیمبندی معقولات از دیدگاه ابنسینا
نویسنده:
جواد صوفی ، مهدی عظیمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
مراجع
زبان :
فارسی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
پس از اینکه تقسیمبندی معقولات به معقولات اولی، معقولات ثانیهی فلسفی و ثانیۀ منطقی، از سوی میرداماد ارائه شد و از سوی ملاصدرا مورد تأیید و تحکیم قرار گرفت، دیدگاه نهایی در تقسیمبندی معقولات تا امروز قلمداد شده است اما در مورد فیلسوفان پیش از میرداماد همچون ابنسینا اختلافنظر وجود دارد. گروهی بر آناند که ابنسینا قائل به تقسیمبندی سهگانۀ معقولات است به این صورت که معقول ثانی نزد او مساوی با معقولات ثانیۀ منطقی است اما معقولات ثانیۀ فلسفی را بااینکه میشناخته اصطلاح جداگانهای برای آنها قرار نداده است. در مقابل، دیدگاهی دیگر میگوید که ابنسینا قائل به تقسیمبندی دوگانه است و به نظر او، معقولات اول تنها مفاهیم ماهوی نیستند بلکه مفاهیم فلسفی را نیز از معقولات اول میداند و معقولات ثانیه ازنظر او همان معقولات ثانیۀ منطقی است. این پژوهش بر آن است که ابنسینا قائل به تقسیمبندی دوگانۀ معقولات است نه تقسیمبندی سهگانه که گروهی گمان کردهاند اما نه تقسیم دوگانهای که در دیدگاه دوم گمان شده است بلکه به این صورت که او در یک تقسیم ابتدایی، معقولات را به دو قسم اولی و ثانیه تقسیم میکند سپس برخی از معقولات ثانیه از جهت امری که عارض آنها میشود یعنی از جهت ایصال به مطلوب در منطق بحث میشوند وگرنه به نظر وی بحث از اثبات و نحوۀ وجود آنها در فلسفه اولی است ازاینرو بالذات معقول ثانی فلسفی(در اصطلاح مشهور) هستند و بالعرض، معقول ثانی منطقی بنابراین نهتنها معقول ثانی ازنظر ابنسینا مساوی با معقولات ثانیۀ منطقی نیست بلکه اعم از آنهاست و مفاهیم فلسفی.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 79 تا 102
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ملاحظاتی درباره صورت در نظریۀ ماده - صورتگرایی ابنسینا و کیت فاین
نویسنده:
حمیده مختاری
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
مراجع
زبان :
فارسی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
بر اساس نظریه «ماده-صورتگرایی» ساختار اجسام مادی از دو جزء ماده و صورت ترکیب یافته است. «ابنسینا» و فیلسوف متافیزیک تحلیلی معاصر «کیت فاین» معتقد به ماده-صورتگرایی هستند. بر این اساس محور مقاله آن است که دریابیم، ابنسینا به مسائل مطرحشده در نظریۀ ماده-صورتگرایی معاصر، چه پاسخی دارد؟ این تلاش متمرکز بر مسئله صورت و چند موضوع دربارۀ آن است؛ 1. ماهیت صورت، 2. اثبات صورت، 3. امکان ارائه تصویر سلسله مراتبی از ساختار متافیزیکی اشیاء. از نظر فاین، صورت، جزء غیرمادی و مقوم شی است. در اجسام دارای اجزاء بیزمان، صورت، ویژگیِ چند موضعی یا رابطهای است که میان مؤلفههای مادی شی برقرار میشود و در اجسام دارای اجزاء زمانمند، صورت، تابعی از زمان بر روی اشیاء است و بقاء شی را در طول زمان حفظ میکند. ابنسینا قائل به حضور حداقل دو نوع صورت (دو نوع ویژگی ذاتی) است؛ صورت جسمیه که ویژگی ذاتی مشترک در همه اشیاست و حداقل یک ویژگی ذاتی غیر از اتصال جوهری یا صورت نوعیه. نیز ابنسینا همچون فاین، صورت در اشیاء مرکب را جزء مقوم و غیرمادی جسم میداند، اما به باور او ماهیت صورت در همه اشیاء مرکب یکسان است. صورت، به عنوان جزء مقوم غیرمادی همان ویژگیهای ذاتی هستند و البته این ویژگیهای ذاتی، حالّ نیز هستند. پس ابنسینا، مانند فاین، صورت را نوعی ویژگی میداند، اما با این تفاوت که این ویژگی ذاتی حالّ است و باید بین ماده و ویژگی ذاتی، رابطه حلولی برقرار شود. هرچند شیوه استدلال ابنسینا برای اثبات صورت با فاین متفاوت است، اما با عنایت به نظر ابنسینا و فاین درباره ذاتی، این رویکرد کمابیش شبیه است. هردو میپذیرند ویژگیای که ذاتی شی باشد جزء مقوم شی است و این جزء مقوم جز صورت است. اما مهمترین برهان اثبات صورت نوعیه نزد ابنسینا، نیازمند اصلاح است. چکیده استدلال اصلاحشده اینگونه است که ذاتی بودن به معنای مقوم بودن است، مقوم بودن نیز همان صورت و مبدأ اثر شی است. نتیجه اینکه بر اساس استدلال بازسازیشده، ابنسینا راهی دارد که از ذاتی بودن ویژگیها برسد به یک ویژگی مقوم و به چنین ویژگی مقوم غیرمادی، صورت گفته میشود. فاین و ابنسینا میپذیرند ویژگیای که ذاتی شی باشد جزء مقوم شی است و برعکس و این جزء مقوم نیز چیزی نیست، جز صورت. از مزایای تبیینی نظریه فاین آن است که اشیاء مادی از ساختار سلسله مراتبی برخوردارند، در فلسفۀ ابنسینا نیز ظرفیّت ارائه چنین تصویری وجود دارد که با تفسیر جدیدی ممکن است و میتوان تصویری سلسله مراتبی در ساختار متافیزیکیِ اشیاء با توجه به تفکیک میان اعتبار به شرطلا و اعتبار لابشرط ارائه کرد
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 191 تا 219
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
تعداد رکورد ها : 2911
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید