جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫در اين تحقيق، مسأله عدالت اجتماعي و جايگاه آن در قرآن کريم، با روش توصيفي و تحليلي مورد بررسي قرار گرفته و بر اين فرضيه استوار است که قرآن توجه ويژه‌اي به عدالت اجتماعي داشته و راه‌کارهاي مشخصي براي نيل به آن ارائه کرده است. عدالت که در برابر ظلم به‌کار برده مي‌شود، به معناي آن است که حق هر کس داده شود و هر ذي‌حقي در جايگاه شايسته خود قرار گيرد. عدالت اجتماعي به سه نوع سياسي، اقتصادي و قضايي تقسيم مي‌گردد. قرآن برقراري عدالت اجتماعي را يکي از اهداف انبياء معرفي مي‌کند و درباره رعايت عدالت حتي نسبت به دشمنان، تأکيد مي‌نمايد. يکي از راه‌کارهاي بنيادي قرآن براي گسترش عدالت اجتماعي، وجود قانون صحيح و عادلانه است که ريشه در وحي الهي داشته و از مجراي حاکميت حاکمان الهي، يعني پيامبران، امامان معصوم، و خلفاي برحق و راستين ايشان اعمال گردد. همچنين اجراي قانون به آگاهي، تربيت و اصلاح افراد جامعه و کارگزاران حکومتي وابسته است که اين نيز از راه‌کارهاي ديگر عدالت اجتماعي است. ثمره چنين تربيتي، نظارت بر اجراي احکام در قالب نظارت دروني (تقوا) و نظارت بيروني (امر به‌معروف و نهي از منکر) به‌عنوان راه‌کار سوم است. راه‌کار ديگر، مراعات حقوق متقابل مردم و رهبري جامعه است. مردم بايد از رهبري اطاعت نموده و خيرخواه حکومت باشند. رهبر و حکومت هم بايد نسبت به امانت‌داري و مراعات حقوق برابر شهروندان، و نيز تربيت صحيح افراد جامعه تلاش نمايند. پس از برقراري عدالت اجتماعي، بزرگ‌ترين اثر آن در جامعه، امنيت عمومي است که مهم‌ترين شرط يک زندگي سالم است و قرآن کريم آن را از نعمت‌هاي بزرگ الهي دانسته است. اثر ديگر عدالت اجتماعي، رفاه و توسعه اقتصادي است. در اين زمينه، اسلام بر توزيع عادلانه ثروت و نيز عمران و آباداني زمين تأکيد نموده است. فراهم شدن زمينه رشد و تکامل اجتماعي از ديگر آثار عدالت اجتماعي خواهد بود.

‫در تعاليم يهود، چنين ادّعايى مى‏خوانيم كه بنى اسرائيل ملّتى برگزيده است واين فكر باعث جرأت دادن به پيروان آن دين شده است وآنان را وادار به تجاوز وتعدى بر ديگران مى‏كند واينگونه است كه روح تعصّب نژادى وخود برتر بينى بر افراد اين قوم حاكم مى‏شود. قوم بنى اسرائيل به علت خصائص دنيا پرستى وتكبر وغرورى كه دارند، در طول تاريخ خود، انحرافات عظيمى را ايجاد كرده‏اند، وتاريخ آنان پر از ذلّت وآوارگى وتو سرى خوردن از كشورگشاها مى‏باشد. آنان براى رسيدن به مقاصد خود از هر مكر وظلم وجنايتى كوتاهى نكرده ونمى‏كنند، واز اين جهت است كه انبياء زيادى بر اين قوم مبعوث شده است، چرا كه هرگاه به دست پيغمبر قبلى هدايت مى‏شدند ورو به خدا مى‏رفتند با مرگ آن پيامبر دو مرتبه به حالت ستمكارى وسركشى اوليه برمى‏گشتند وخداوند براى اصلاح آن مردم مجدداً پيغمبر ديگرى مى‏فرستاد. آيات قرآن كريم در نكوهش بنى اسرائيل با كتاب عهدين هم صدا وهم گام مى‏باشد ودر هر دوى آنها از مذمّت اسرائيليان واعمال زشتشان وآنچه را كه سزاوار عذاب وغضب پروردگار شدند، گفته شده است. در اين پايان نامه، برخورد اين ملّت با فرستادگان الهى از ديدگاه قرآن كريم وكتاب عهدين مورد نظر قرار گرفته است. پذيرش وعدم پذيرش نبوت انبياء، تكذيب ويا تصديق معجزات وبينات آنان مفصلاً از ديدگاه قرآن وتورات بررسى شده ودر ادامه آن به قتل انبياء توسط اين ملت وطغيان وانحراف ايشان از مسير حق بعد از پيامبرانشان اشاره شده است. ان شاء اللَّه كه نتايج حاصل از اين تحقيق و بررسى بتواند ما را در راه شناخت اين قوم و يافتن صراط مستقيم يارى نمايد. »بعون اللَّه وتوفيقه«

‫چکيده : اين پژوهش به بررسي عوامل تخريب محيط زيست، راهکارهاي حفاظت از آن و ضرورت اين کار از منظر آموزه‌هاي قرآني و روايي مي پردازد. نگارنده در چهار فصل ضمن معرفي عوامل تشکيل دهنده طبيعت و محيط زيست، به جايگاه و اهميت محيط زيست از نظر آموزه‌هاي اسلامي اشاره کرده و با طرح مسايل زيست محيطي و ارکان تشکيل دهنده طبيعت اموري که باعث تخريب و زيان رساني به طبيعت مي‌شود و همچنين راه‌هاي جلوگيري از تخريب روز افزون آن را از منظري قرآني و روايي پي‌گيري کرده است. وي در فصل اول از نوشتار خود به کلياتي از واژگان تحقيق، مانند مفهوم محيط زيست، طبيعت، عدالت، ظلم، فساد و صلح، از نظر لغت و اصطلاح مي پردازد. فصل دوم به جايگاه و اهميت محيط زيست در قرآن کريم و احاديث معصومين( اختصاص دارد و واژه‌هاي مرتبط با طبيعت، پديده‌هاي طبيعي، موارد سوگند به طبيعت، دعوت قرآن به تفکر و تدبر در پديده‌هاي طبيعي، تسبيح‌گويي طبيعت، آيه بودن طبيعت، ضرورت شناخت طبيعت و محيط زيست، هدف قرآن از طرح مسايل طبيعي و نقش دين در سلامت طبيعت به عنوان مسايل مربوط به اهميت طبيعت و جايگاه آن در قرآن بحث و بررسي شده است. در بخش ديگري از پژوهش حاضر، جايگاه انسان و رابطه او با طبيعت و محيط زيست از منظر قرآن کريم و احاديث و نيز کرامت و ارزش انسان و بايسته‌هاي برخورد انسان با طبيعت و بهره‌گيري صحيح از آن از ديدگاه کتاب خدا و روايات تبيين مي شود. در فصل سوم عناصر تشکيل دهنده طبيعت و محيط زيست در قرآن همچون: چرخه طبيعي آب دريا، باد و اهميت آن در اين چرخه طبيعي، ابر، رعد و برق، باران، آب چشمه‌ها و قنات‌ها، درياها و اقيانوس‌ها، کوه‌ها، خاک، درخت، جنگل، گياهان و مرتع، حيوانات و منافع هر يک از آن ها براي انسان و زنده ماندن طبيعت بررسي و نيز آيات قرآن در اين زمينه تشريح شده است. در فصل چهارم عوامل تخريب محيط زيست، مانند اسراف، فساد اجتماعي بشر، غفلت انسان‌ها در استفاده از طبيعت، جنگ‌ها، آلودگي‌هوا و... سرانجام: راه‌حل پيشگيري و درمان اين بحران‌هاي طبيعي ذکر مي شود.