جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 1252
بررسی اندیشه‌های کلامی در کشف‌المحجوب هجویری
نویسنده:
عباس فلاح لاله‌زاری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
علم کلام از علومی است که تاریخی به بلندای تاریخ بشریت دارد؛ امّا بعد از رحلت پیامبر اکرم (ص) رونق و گسترش فوق العاده زیادی درعرصه ی سرزمین های اسلامی پیدا کرد؛ این گسترش تا به حدّی سریع پیش رفت که در همان سده های اوّل هجرت، فِرَق و مذاهب گوناگون با اندیشه های متفاوتی پدید آمد. علم کلام از بخشی از اختلافات انسان ها سخن می گوید که منبعث از اصول ایمانی و اعتقادی است و درباره ی اعتقادات دینی به شیوه ی عقلی و نقلی بحث می کند و به تبیین و اثبات عقاید دینی می پردازد؛ از این رهگذر، کمتر اثری از علوم اسلامی و حتّی (ادب فارسی) به وجود آمده که ازعلم کلام و اصطلاحات مهم و بحث انگیز آن مانند: جبر و اختیار، حدوث و قدم صفات الهی و کلام خدا و غیره تأثیر نگرفته باشد؛ بنابراین از آن جا که «کشف المحجوب هجویری» از آثار بسیار مشهور؛ امّا ناشناخته ی ادب فارسی و به اعتباری نخستین اثر صوفیانه، عارفانه به زبان فارسی می باشد که با وجود شهرت جهانی، همچنان برای دوست داران تصوّف وعرفان ناشناخته مانده است؛به همین دلیل لازم و ضروری می نماید تا با بررسی کلام و اندیشه های کلامی در این اثرگرانقدر نقطه های تاریک آن برای مشتاقان عرفان و تصوّف روشن و مبرهن شود؛از جمله مواردی که در این طرح تحقیقاتی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته به ترتیب عبارتند از: بررسی کلام و علم کلام به طور همه جانبه، علل به وجودآمدنعلم کلام، فرقه گرایی و بررسی علل به وجود آمدن آن، تحلیلی بر مهمترین فِرَق و مذاهب کلامی، بررسی تأثیرگذارترین اصطلاحات کلامی که تأثیر زیادی بر اذهان مردم گذاشتند، پیدا کردن نقطه هایی تاریک از زندگی پر فراز و نشیب هجویری، بررسی اندیشه های کلامی در کشف المحجوب و تحلیل و بررسی ارتباط مرموز بین حال و مقام و بعضی اصطلاحات عرفانی با جبر و اختیار.
شئون و صفات امام معصوم از نظر امام‌ هشتم حضرت علی بن موسی الرضا (علیه السلام)
نویسنده:
اسماعیل سالاری پاک
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
شئون وصفات امام معصوم (علیه السلام) به عنوان یکی از مسائل اصلی در کلام شیعه مورد توجه علمای شعیه بوده است. هر چند ائمه (علیه السلام) جملگی یک نورند ولی در این میان امام هشتم (علیه السلام) به عنوان شخصی که بیشترین روایات در این باب از ایشان روایت شده، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار هستند. این بحث از آنجا اهمیت بیشتری پیدا می‌کند که بنابر تعالیم اسلامی مورد تأکید فراوان قرار گرفته است. در این زمینه آیات و روایات بسیاری وارد شده است، از طرفی شبهاتی در مورد شئون و صفات امام مطرح است بنابراین برای رفع شبهه باید در مورد این مسأله بحث و تحقیق شود. هدف این نوشتار بررسی دقیقصفات و شئون امام از دیدگاه امام رضا (علیه السلام) می‌باشد تا با بررسی آن از دیدگاه ایشان جایگاه این مسأله نزد شیعه امامیه تبیین شود. نتایج بدست آمده بیان کننده این استکه صفات امام معصوم (علیه السلام) از دیدگاه امام رضا (علیه السلام) عبارتنداز: عصمت امام، علم امام، افضلیت امام، حلم، زهد، عادل بودن، سعه صدر، قریشی بودن، موید من عندالله و عبادت، و شئون از دیدگاه امام رضا (علیه السلام) عبارتند از: زعامت سیاسی، مرجعیت دینی، ولایت تکوینی، حافظ دین بودن، دعوت به سوی خدا، خلیفه و جانشین خدا، اقامه حدود الهی، گواه بر خلق، امین خدا، هدایت کننده و خیر خواه بندگان می باشد البته بعضی از شئون با هم جمع می‌شوند. روش تحقیق کتابخانه‌ای و توصیفی با رویکرد تحلیلی است.
بررسی و نقد مبانی سکولاریسم در رابطه با اسلام
نویسنده:
محبوبه گرمرودی ثابت
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
آنچه‌ امروزه در مباحث کلام جدید به طور گسترده مطرح است مبحث سکولاریسم است، فرایندی که کم و بیش در جوامع شایع است. سکولاریسم به واقع خواستار جدایی دین از همه‎ی امور از جمله امور اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، حکومت و غیره است. پژوهشی که در پیش رو دارید، در پی تبیین این موضوع می‎باشد که اساساً این جدایی چه پیامدهایی خواهد داشت و در این راستا ابتدا تبیین درستی از جامعه مدرن ارائه و سپس به بیان رابطه مدرنیته و سکولاریسم پرداخته شده است. آنچه در این پژوهش از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است بررسی مبانی زمینه‎ساز سکولاریسم مانند عقل‎گرایی، انسان‎گرایی، علم‎گرایی و غیره است. در ادامه تقابل اندیشه دینی و سکولاریسم نیز مورد بررسی قرار گرفته است. پس از بررسی موارد فوق و پیامدهای سکولاریسم و بررسی مولفه‎های دین اسلام به عنوان دینی‌کامل به این نتیجه رهنمون شدیم که اسلام نمی‎تواند با این تفکر و فرایند سازگاری داشته باشد. روش‌ تحقیق در این پایان‌نامه، کتابخانه‌ای و استفاده از اینترنت می‌باشد. با مراجعه به کتب اصلی فلاسفه و متکلمین در پی تبیین عقلی و نقلی این مسئله خواهیم بود.
ترادف در نهج‌بلاغه (تقوی و مترادفات آن)
نویسنده:
عباس سربازی اسفندآبادی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
ترادف از مهمترین پدیده‌های علم معنی‌شناسی است ؛ چرا که با برقراری رابطه بین لفظ و معنی ، نقش مهمی در ایجاد رابطه بین مردم دارد . این پدیده از روزگاران قدیم ، مورد توجه زبان‌شناسان قرار گرفته و این عنایت وتوجه تاکنون ادامه دارد و زبان‌شناسان جدید را نیز به خود مشغول کرده است و نظرات هر یک در مورد ترادف مختلف است . در این پایان نامه می‌کوشیم تا جنبه‌های مختلف این پدیده را بشناسیم ، و به داوری بین تعریف زبان‌شناسان قدیم وجدید در مورد ترادفبپردازیم.این پدیده در قرآن کریم به وفور یافت می‌شود وکتب بسیاری در این زمینه نوشته شده است . در نهج‌البلاغه که زبان عربی فصیح را زینت بخشیده است وضع به همین صورت است . ما در این تحقیق مختصر می-کوشیم تا به بررسی معنی‌ شناسانه در مورد ترادف در نهج‌البلاغه بپردازیم ؛ زیرا شناخت لغوی و معنوی واژگان آن ،منجر به شناخت دقیق‌تر و بهتر کلام امام علی(ع) می‌گردد .واژه تقوی در نهج البلاغه از واژگانی است که بسیار تکرار شده است . این پژوهش ، پژوهشی است معنی شناسانه بر واژه تقوی ومترادفات آن – که عبارتند از : خوف و زهد و خشیهو رهبه و وجل–و رابطه موجود بین تقوی ومترادفات آن را مشخص می‌کند ؛ که این رابطه یا تقارب دلالی است ویا شبه ترادف .
انتظار بشر از دین و انتظار دین از بشر از نظر غزالی
نویسنده:
رباب شفیعی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
یکی از موضوع‌های مهم در عرصه‌ی فلسفه‌ی دین و کلام جدید، مسأله‌ی «انتظار بشر از دین» و «انتظار دین از بشر» است که در گذشته با عنوان نیاز به دین، هدف بعثت انبیاء، و قلمرو دین مطرح بوده است. در مورد نیاز انسان به دین و انتظار دین از انسان، دیدگاه‌ها و رویکردهای گوناگونی وجود دارد و در آن با توجه به اهمیتی که برای هر یک از دو موضوع (دین و انسان)، قائل‌اند، مسأله تبیین می‌شود. در این پژوهش، کلیاتی در مورد مسأله‌ی «انتظار بشر از دین» و قلمرو و گستره‌ی دین بیان شده و به طور خاص، نظر غزالی که دین شناس و دانشمندی متضلع است، درباره‌ی علوم دینی و رابطه‌ی علوم مختلف با دین، وجود انسان و نسبت آن با دین، جامعیت و کمال دین، رابطه‌ی دین با اقتصاد، اخلاق و سیاست بیان گردیده است. غزالی از کسانی است که رویکرد حداکثری به دین دارد و دین را ناظر به جنبه‌های مختلف زندگی می‌داند. او دغدغه‌ی دین‌داری داشته و درد بی‌دینی را حس کرده است. دو کتاب «احیاء علوم الدین و کیمیای سعادت» را با توجه به نیازهای انسان، برای رسیدن او به سعادت نهایی، با استناد به آیات و روایات تدوین کرده است. او علم و عمل و اخلاق را با توجه به چهار ربع؛ عبادات، عادات (معاملات)، مهلکات و منجیات در دو کتاب «احیاء و کیمیا» به خوبی تبیین نموده است. نگارنده با مطالعه در آثار او به این نتیجه رسیده است که وی، با تبیین جامعیت و کمال دین و انسانی دانستن دین، پیوند دین و سیاست، دین و اخلاق، دین و اقتصاد را به خوبی بیان کرده و از همه‌ی این‌ها رویکرد حداکثری او نسبت به دین استنباط شده است.
روش‌شناسی تفسیر جلاء الاذهان و جلاء الاحزان
نویسنده:
محمود دهقانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
تفسیر جلاءالاذهان و جلاءالاحزان مشهور به تفسیر گازر, اثر ابوالمحاسن، حسین بن حسن جرجانی، از علمای امامیه که زمان حیات وی را بین قرن هشتم تا دهم ذکر کرده‌اند. این تفسیر به زبان فارسی به سبک بیانی آن دوران شامل کل قرآن کریم در 10 جلد، توسط محدث اُرموی تنظیم و تصحیح و به چاپ رسیده است، ابوالمحاسن: در ابتدا هر سوره مکی و مدنی بودن و روایات در مورد فضائل آن را نقل می‌کند سپس متن یک یا چند آیه را می‌آورد ولی عموماً به ترجمه آن‌ها نمی‌پردازد.روش تفسیری مولف بیشتر اثری و از روایات معصومین (علیهم‌السلام)، اقوال صحابه و تابعین بهره‌برده است، که مقدار اقوال صحابه و تابعین بیشتر از روایات معصومین (علیهم‌السلام) می‌باشد، ابوالمحاسن علاوه بر نقل روایات تفسیری، روایات مربوط به موضوعات دیگر همچون، اخلاق, تاریخ و خصوصاً فضائل اهل‌بیت (علیهم‌السلام) را ذکر می‌کند،مولف اگرچه اقوال تفسیری صحابه و تابعین را نقل می‌کند ولیکن آراء آنان را دارای حجّیت و اعتبار شرعی ندانسته به کلام آنان به عنوان یک نظر تفسیری نگاه می‌کند. روایات اسرائیلی و ضعیف در تفسیر جلاءالاذهان یافت می‌شود, مولف در برخی موارد در مقابل اینگونه روایات واکنش نشان داده و در مواردی دیگر تنها آن‌ها را نقل نموده ولی در مقابل آن‌ها موضع‌گیری نکرده است. روش اجتهادی با گرایش کلامی،روش ادبی وروش فقهی از دیگر روش‌های مورد استفاده در تفسیر جلاءالاذهان است, که روش کلامی و پرداختن به مباحث اعتقادی از رونق بیشتری برخوردار است. روش تفسیر قرآن به قرآن نیز در کنار روش‌های ذکر شده در روند کار مولف برای کشف معانی آیات وجود دارد،براین اساس می توان بطورکلی روش تفسیری وی را روش جامع باتأکیدبرتفسیر اثری دانست. مولف در مقدمه ومتن تفسیر به مباحث علوم قرآنی پرداخته است، و مباحث نفیسی در این جهت همچون، تفسیر، تأویل، محکم و متشابه, حقیقت نسخ و شرائط آن را مورد بررسی قرار داده است.
سیره فرهنگی امام علی (ع) در نهج‌البلاغه
نویسنده:
طاهره یاسمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
سیره فرهنگی امام علی (ع) به معنای، تحلیل و بررسی سیره و سنت ورهنمودهای امام علی (ع) است که موجب کشف شیوه زندگی و عملکرد این انسان کامل و الگوگیری در ابعاد فرهنگی در همه زمینه ها( فرهنگی، اجتماعی ، سیاسی) می‏شود. بهره‏گیری از نهج‏البلاغه به عنوان کارسازترین شیوه و روش جهت آشکار نمودن سیره فرهنگی آن امام است. بخش اعظم بیانات و خطب امام(ع) در نهج البلاغه وغیر آن، پند واندرز وتوجه دادن به ارزشهای فرهنگی واخلاقی در جهت انسان سازی است . امام(ع) در زمینه فرهنگ قرآنی درجامعه تلاش زیادی کرد.ومردم را در زمینه آموزش به قرائت وهم در زمینه آموزش به عمل کردن به کلام الهی قرآن وتدبر در آن تشویق وترغیب می نمود. در سیره فرهنگی امام(ع)یکی از بحثهای مهم بحث تربیتی آن است که اصولی را مورد نظر گرفته است که با جهت گیری به سمت آن، تربیت به بهترین وجه حاصل می شود . وزمینه‏ی رشد و تعالی فرد و جامعه را فراهم می کند وشیوه هایی را که به کار می برد استعدادها رادر جهت کمال شکوفا می گرداند. امام علی (ع) درحوزه اجتماع با رفتار و با گفتار خود فرهنگ سازی کرد.بحث ارزشهاو معاشرتها... را مطرح کرده است. که قوام، استحکام و انسجام اجتماعی در هر جامعه ای بسته به آن است .در حوزه سیاست، فرهنگ مدیریتی واصول حاکم بر نگرش مدیر را می توان متأثر از نظام ارزشی حاکم بر آن جامعه دانست. در نتیجه می بینیم آن حضرت، همان قدر که به علم و فن در مدیریت اهمیت داده، به جنبه فرهنگی و توصیه های دینی و رعایت آن نیز توجه داشته است.یکی از مهمترین اقدامات فرهنگی بنیادی امام ، اصلاح جامعه وتصحیح اندیشه ها وباورهای منحرف ونادرست است که با شیوه ای مخصوص به خود وتلاشی بی وقفه پیوسته بدین امر مهم همت گماشت ونتیجه آن فرهنگ انسانی وپربار علوی است.آن حضرت،در سراسر زندگی، خودرا موظف به احیای فرهنگ قرآنی وسنت رسول خدا(ص) وبه اجرا درآوردن رهنمودها ودستورات آن ها در صحنهاجتماع می دانست. در نتیجه در اثر چنین تلاش مهم ورسالت سنگینی است که اسلام اصیل وحقیقی تا امروز پایدار مانده است.
بررسی و مقایسه‌ی تجلی و ظهور حق مطلق در عالم محسوسات از دیدگاه ابن‌عربی و فلسفه ودانته
نویسنده:
نوروز پیغامی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
عرفان ابن عربی، عرفان تجلی و ظهور است. در واقع تجلی و ظهور یکی از واژه‌های کلیدی و به عبارت دیگر شاه کلید عرفان ابن عربی است. در مکتب ودانته نیز مفهوم مایا و لیلای برهمن چنین جایگاهی دارد. ابن عربی و مکتب ودانته با اینکه بر غیرقابل شناخت بودن حق مطلق و برهمن نیرگونه در مرتبه‌ی ذات و احّدیت تاکید می کنند ولی با این حال هر دوی آنها بر این هستند که حق مطلق خود را به طرق مختلف در عوالم هستی و بخصوص در عالم محسوسات نمایان می سازد. در بینش عرفانی ابن عربی این امر مهم بواسطه‌ی تجلی، عشق، نفس رحمانی، عماء و در مکتب ودانته بواسطه‌ی مایا و لیلای برهمن صورت می گیرد. ابن عربی و پیروانش مراتب کلی ظهور حق را پنج مرتبه می دانند و از این مراتب تحت عنوان حضرات خمس یاد می کنند. در مقابل، مکتب ودانته نیز عوالم هستی را دارای چهار مرتبه یا حالت می داند که از آنها به عوالم اربعه آتمن یاد می کنند. از دیدگاه هر دوی آنها در بالاترین مرتبه این عوالم، حق بیشترین، و در مرتبه پایین تر، کمترین حضور را دارد. انسان در هر دو مکتب نقطه محوری عالم محسوب می شود. ابن عربی انسان و بخصوص انسان کامل را به مثابه عالم صغیر و روح این عالم (عالم کبیر) می داند و معتقد است که خداوند انسان را به صورت خودش آفرید، در مکتب ودانته هم انسان به خاطر دارا بودن روح و آتمن، جنبه الوهی پیدا کرده است. ابن عربی حقیقت محمدیه را کاملترین، عالیترین و نخستین تجلی حق می داند که در انسان کامل به فعلیت رسیده است و دارای یک هسته‌ی ازلی کیهانی، واسطه‌ی فیض و جامع جمیع اعیان ثابته است. در مکتب ودانته نیز هیرنیه گربهه بعنوان هسته جهانی و مجمع عناصر بسیط است که در پرجاپتی، ایشواره و ... به فعلیت رسیده است. این رساله ضمن تبیین این مفاهیم به بررسی آراء و افکار ابن عربی (در فصل اول)، مکتب فلسفی ودانته (در فصل دوم) و به مقایسه‌ی شباهتها و اختلافهای آن دو سنت مهم(در فصل سوم) می‌پردازد.
حوزه های سکوت و سخن در قرآن و انجیل با تکیه بر تفاسیر عرفانی
نویسنده:
زینب خورسند
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
ررسی مقایسه بین سخن و سکوت با توجه به توصیه های دو کتاب آسمانی قرآن و انجیل در راستای نزدیکی بیشتر بین پیروان هر دو دین.هدف عمده این تحقیق، بیان اهمیت سخن و سکوت در راستای ایجاد تعامل بین پیروان دو دین اسلام و مسیحیت و همچنین بررسی مقایسه ای بین سخن و سکوت از نظر معنا و مفهوم وبررسی جایگاه هریک از آنهااست، که در این راستا از قرآن وانجیل و تفاسیر این دو، استفاده شده است. تا شاید آغازی باشد برای نشان دادن اهمیت فراوان این مسأله و تهیه پژوهشی جامع، کاربردی و همه فهم با الگوگیری از راهنماییهای آیات قرآن و انجیل و ارائه آنچه که بکارگیری آن منجر به سعادت و قرب الهی شود زیرا اغلب مواقع، شناخت نسبت به یک مسأله، موجب رعایت آن میگردد.روش این تحقق، بر اساس روش مقایسه ای ، تفسیری و بعضاً تحلیلی است. واژگان مرتبط: قرآن، انجیل، سخن، سکوت
گوهر و صدف دین از منظر روایات اهل البیت (علیه السلام)
نویسنده:
محمدرضا ملایی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
دین حقیقتی است انکار ناپذیر که بر همه ابعاد انسانی سایه افکنده و حضور خود را همواره در همه چیز نمایانده است کسانی که با این حقیقت زندگی و آنرا لمس می کنند چونان هوای پیرامون آنرا تجربه می کنند بی آنکه در آن تامل کنند و نظری مستقل به آن بیفکنند در این میان سوال و پرسش از گوهر و صدف دین سوالی بجا و قابل تامل است چرا که فهم صحیح و دقیق که خود زیربنای شناخت صحیح دین است می تواند منشا دینداری و در نتیجه رسیدن به حقیقت باشد
  • تعداد رکورد ها : 1252