جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در سالهاي اخير تلاشهاي زيادي براي طراحي روشهاي يادگيري و خودکار سازي فرايند ساخت هستان نگار در جهان انجام شده است. هستان نگارها در زمينه هاي زيادي نظير وب معنايي، جويشگرها، تجارت الکترونيکي، پردازش زبان طبيعي، مهندسي دانش، استخراج و بازيابي اطلاعات، طراحي دادگان، سامانه‌هاي چند کارگزاره و کتابخانه‌هاي ديجيتال و غيره کاربرد دارند. مشکل عمده در ساختن هستان نگارها، اکتساب دانش و زمانبر بودن ساخت آنها براي کاربردهاي مختلف است. بنابراين ساخت خودکار هستان نگار راه حل مناسبي براي چيره شدن بر اين مشکلات است. در دو دهة اخير فعاليت‌هاي زيادي در زمينة يادگيري هستان نگار انجام شده و روش ها، ابزارها و سامانه‌هاي مختلفي نيز ارائه شده که از روشها و الگوريتم هاي رشته‌هاي مختلفي مانند پردازش زبان طبيعي، يادگيري ماشيني، اكتساب دانش، استخراج اطلاعات ، پردازش نمادين و احتمالاتي بهره مي‌‌گيرند. سامانه‌هاي پيشنهاد شده در بسياري از شاخصها، خصيصه‌ها و روشهاي يادگيري از ساير سامانه‌هاي متمايز هستند. در اين رساله روش نويني براي يادگيري هوشمند هستان نگار در تمام سطوح يادگيري ارائه شده که مي توان از آن در کاربردها و حوزه‌هاي مختلف استفاده کرد. در اين روش نيازي به وجود هستان نگارهاي عمومي يا تخصصي اوليه و واژگان معنايي از پيش تعريف شده نبوده و پايگاه دانش اولية آن تنها شامل مجموعه‌اي از متون ورودي است. سامانة يادگيرندة پيشنهادي با شروع از متون ورودي و با استفاده از رهيافت پيشنهادي در اين رساله قادر خواهد بود هستان نگار حوزه‌هاي مختلف را استخراج کند. در اين روش از ترکيبي از روشهاي زباني، آماري، مبتني بر الگو و روشهاي يادگيري ماشين بر اساس روش C-value، شبکه عصبي نظرية تشديد وفقي و شبکة بيز استفاده شده است. از طرفي به منظور مواجهه با عدم قطعيت داده‌ها و غني سازي هستان نگار قطعي، با استفاده از ترکيب شبکة عصبي و نظرية فازي روش نويني براي استخراج هستان نگار فازي پيشنهاد شده است. از اين روش در استخراج هستان نگارهاي قطعي و فازي حوزة فنّاوري اطلاعات استفاده شده است. هستان نگارهاي استخراج شده به منظور جستجوي معنايي اسناد کتابخانة محلي (که در آن اسناد مرتبط با حوزة فنّاوري اطلاعات قرار داده شده) بر اساس رويکرد بسط پرسمان به‌کار برده شده‌اند. نتايج حاصل از پياده‌سازي هستان نگار فازي بيانگر دقت بالاتر حدود 0/07 و نتايج حاصل ازپياده‌سازي هستان نگار قطعي بيانگر دقت بالاتر حدود 05/0 نسبت به روشهاي مبتني بر کليد واژه است. همچنين ميانگين دقت مفاهيم هستان نگار فازي حدود 0/09 و ميانگين دقت مفاهيم هستان نگار قطعي حدود 06/0 نسبت به ميانگين دقت مفاهيم ساير روشهاي مشابه بهبود داشته است.

دانایی محور و عامل اصلی تاثیرگذار در پیشرفت جوامع انسانی و محصول استفاده مناسب و به هنگام از دانش است. دانش حاصل تجربیات بوده و برای آنکه به شکل مناسب تولید و استفاده شود نیازمند مدیریتی است که مدیریت دانش نام گرفته است. مدیریت دانش در یک ساختار آموزشی و پژوهشی زیر مجموعه آموزش‌عالی می‌تواند به تسریع پیشرفت آن مجموعه منجر گردد. مدیریت دانش با استفاده از یافته‌‌های علمی و فناوری‌های جدید در حوزه معماری سازمانی و هستی‌شناسی، موضوعی است که تحقیق حاضر آن را پیشنهاد می‌نماید. ارزیابی نمونه پیاده‌سازی شده حاکی از آن است که مدل‌سازی مدیریت دانش دانشگاهی مبتنی بر هستی‌شناسی به عنوان راهی جهت شناخت وضعیت موجود و طراحی سازمان مطلوب، مورد استفاده قرار -گیرد.

فناوری اطلاعات در دهه‌ گذشته تاثیر شگرفی بر بهبود شیوه‌های کسب‌وکار داشته اما افزایش نفوذ آن در سازمان‌ها چالش‌های بسیاری نیز به همراه آورده است. چالش‌هایی مانند تغییر و پویایی فرایندهای کسب‌وکار، عدم تطابق خدمات فناوری اطلاعات با نیازهای واقعی کسب‌وکار، منعطف نبودن سازمان در برابر تغییر مداوم خواسته‌های مشتریان و وابستگی به سیستم‌های خاص، می‌توانند کارایی را تا آنجا پایین آورند که مدیران سازمانی دیگر تمایلی به ادامه تولید و توسعه‌ی سیستم‌های اطلاعاتی خود نداشته باشند. در حال حاضر بهترین رویکردی که توانسته به این چالش‌ها پاسخ دهد، ترکیب دو پدیده‌ی مدیریت فرایندهای کسب‌وکار (BPM) و معماری خدمت‌گرا (SOA) است. این رویکرد رهیافتی فراگیر برای چالش انعطاف‌پذیری سازمان در مقابل تغییرات و استفاده از خدمات سایر سازمان‌ها می‌باشد. نقطه الحاق BPM و SOA، خدمت است. در رویکرد مذکور فرایند کسب‌وکار به عنوان مجموعه‌ای از خدمات (تحت وب) پیاده‌سازی شده که از مزایایی همچون اتصال سست، استقلال ساختار و زبان استفاده می‌کنند. اما علی‌رغم این مزایا، شرط لازم یک کسب‌وکار مطمئن در یک جهان مبتنی بر خدمت، اجرای خدمات طبق هدف مورد انتظار می‌باشد. توافق‌نامه‌های سطح خدمت (SLA) ابزاری مهم در تضمین این امر محسوب می‌شوند. این توافق‌نامه‌ها، سطح کیفی خدمات را تعریف نموده و امکان نظارت بر تطابق آن با نیازهای کسب‌وکار را فراهم ‌می‌آورند. نکته قابل بحث در این زمینه، روش تعریف خود این توافق‌نامه‌ها به نحوی است که بتوان از آن برای ضمانت تحقق اهداف فرایندهای کسب‌وکار استفاده نمود و پیچیدگی مدیریت شبکه خدمات کسب‌وکار را در سازمان کاهش داد. راهکار معرفی شده در این پایان‌نامه، ارائه مدلی از SLA بوده که بر اساس معیارهای عملکردی و کیفی خدماتی که از اجرای فرایندهای کسب‌وکار پشتیبانی می‌نمایند، تعریف شده است. با تعریف این معیارها، محاسبه‌ی مقادیر آنها و مقایسه‌ی این مقادیر با مقادیر هدفی که در توافق‌نامه تعریف شده، می‌توان سطح عملکرد خدمات را اندازه‌گیری و میزان دستیابی به هدف را تعیین نمود. بدین منظور سیستم نظارت خودکاری برای SLA معرفی شده که لازمه‌ی آن، قابل فهم بودن توافق‌نامه‌های SLA برای ماشین می‌باشد و در این راستا برای بازنمایی مدل پیشنهادی از هستان‌شناسی استفاده شده است. از طریق سیستم نظارتی معرفی شده، می‌توان اجرای خدمات را مطابق با سطح تعیین شده مدیریت کرد و مشکلات مربوط به کارایی آنها را قبل از تاثیر بر کسب‌وکار، شناسایی و حل نمود.

مسئله تصمیم‌گیری و استفاده از سیستم‌های کامپیوتری برای کمک و پشتیبانی‏تصمیم در سازمانهای آموزشی، مسئله جدیدی نیست و لیکن همواره یک مسئله پیچیده و حساس می‌باشد. آموزش به عنوان یک هدف تجاری هم می‌بایستی تصمیم‌های مناسب و موثّر و سریع اتخاذ نماید. استفاده از نگرش‌های جدید، از جمله استفاده از یک سیستم تولید مداوم هوش بر اساس اطلاعات داخل سازمانی و خارج سازمانی، برای کمک به مدیران اینگونه سیستم‌های آموزشی بسیار حیاتی است. در سیستم‏های هوش سازمانی که تاکنون طراحی شده‏اند، امکان استفاده از داده‏های خارجی آن هم به صورت جریانی از داده‏ها، ضمن استفاده از داده‏های داخلی، فراهم نشده است. البته استفاده از داده‏های خارجی و جریانی در یک سیستم هوش سازمانی، چالشهایی را به همراه دارد. تشخیص داده‏های مرتبط با اهداف سازمان و استخراج دانش نهفته در داده‏های جریانی از مهمترین این چالشها می‏باشند. از آنجا که در طراحی سیستم‏های هوش سازمانی متداول، این مسائل در نظر گرفته نشده‏اند، ارائه یک طراحی جدید در این خصوص ضروری می‏باشد. در این رساله طراحی یک سیستم تولید مداوم هوش برای سازمان‏های آموزشی ارائه شده است. آنتولوژی سازمان و کاوش داده‏های جریانی، مهمترین اجزا در طراحی این سیستم می‏باشند. در این تحقیق، سیستم پیشنهادی به صورت محدود پیاده‏سازی شده و مورد ارزیابی قرار گرفته است. در این سیستم کاوش داده‏های جریانی با پیاده‏سازی یکی از الگوریتمهای کاوش اقلام تکراری روی داده‏های جریانی، انجام شده و نحوه اجرای آن در کنار داده‏کاوی داده‏های داخلی نشان داده شده است.

عدم توانایی مدل استاندارد کیهان شناسی در توجیه بعضی داده های رصدی در سال های اخیر، از قبیل انبساط شتابدار کیهان تبدیل به یکی از اساسی ترین مشکلات پیش روی کیهان شناسان و فیزیک دانان شده است و اعتبار این مدل را زیر سوال برده است. در حال حاضر، طیف وسیعی از کیهان شناسان به بررسی روش های مختلف برای توضیح این مسائل می‏پردازند.در این پایان نامه ، ابتدا مروری بر چند رهیافت مهم در میان روش های موجود می کنیم: وارد کردن ثابت کیهان‏شناسی در معادلات اینشتین، فرض وجود میدان نرده‏ ای کوئینتسنس به عنوان مولد انرژی تاریک وگرانش تصحیح یافته. هدف این پایان نامه، مطالعه تفصیلی شیوه آخر است که با نام گرانش تصحیح یافته‏ (f(R شناخته می شود و به شیوه ای بنیادین قصد تغییر گرانش اینشتینی و جایگزینی آن با نظریه ای کلی تر را دارد. نظریه‏ی گرانش(f(R در رویکرد متریکی و پالاتینی بررسی می‏ شود. سپس فضای متقارن کروی در گرانش تعمیم‏یافته و چند روش متدوال برای بدست آوردن جواب‏های این فضا را معرفی و به طور مفصل بررسی می‏ کنیم. همچنین به بررسی سازگاری جواب‏های فضای متقارن کروی در گرانش تصحیح یافته‏ (f(R می‎‏پردازیم.

وب معنایی تصویری برای آینده وب کنونی ا‌ست که امکان درک محتوای وب را به ماشین‌ها می‌دهد و در نتیجه ماشین‌ها نیز می‌توانند در کنار انسان‌ها امکان تفسیر و پردازش اطلاعات را داشته باشند. حرکت به سمت این محیط آگاه از معنا نیازمندی‌های امنیتی جدید را به خصوص در زمینه کنترل دسترسی تحمیل می‌کند.تلاش‌های زیادی در زمینه‌های امنیتی در وب و وب معنایی صورت گرفته اما این واقعیت وجود دارد که بحث‌های امنیتی در محیط وب معنایی هنوز در گام‌های اولیه خود می‌باشند. از جمله موضوعات و مسائل حیاتی امنیتی در وب معنایی ، بررسی و پیاده‌سازی اعتماد در آن، کنترل دسترسی، حریم شخصی و ایمن بودن عامل‌ها و.. است. تمرکز ما بر روی کنترل دسترسی‌ست. یک مدل کنترل دسترسی برای وب معنایی باید سازگار با مدل داده‌ای معنایی در این محیط باشد. آنتولوژی روشی گویا و استاندارد برای مدل کردن موجودیت‌ها و روابط معنایی میان آنها در وب معنایی‌ست. مدل کنترل دسترسی معنامبنا از جمله مدل‌های مناسب برای استفاده در محیط وب معنایی ا‌ست از این رو مدل پیشنهادی ما در این پژوهش مبتنی بر این مدل خواهد بود .

اهمیت دسته بندی موضوعی صفحات وب باعث شده با پیدایش اولین سایت های اینترنتیشرکت های بزرگی مانند یاهو و AOL به فکر ارائه سرویس های فهرست وب که وب سایت های مختلف را با کمک نیروی انسانی بر اساس موضوع دسته بندی می کند بیفتند. با افزایش روز افزون تعداد صفحات وب و عدم امکان دسته بندی صفحات وب به صورت دستی و همچنین پیدایش کاربرد های دیگری برای دسته بندی خودکار صفحات وب از قبیل فیلترینگ هوشمند و ایجاد نسل آینده موتور های جستجو گر، تحقیقاتی در این زمینه صورت گرفته که متاسفانه تا کنون نتیجه ای مطلوب و کاربردی حاصل نشده است. در اکثر تحقیقات پیشین در زمینه دسته بندی خودکار صفحات وب تنها از یک، دو و یا نهایتا سه مورد از ویژگی های قابل استخراج از صفحات وب استفاده گردیده است. از جمله این ویژگی ها می توان به استفاده از خواص تگ هایHTML از قبیل تگ های متا،عنوان صفحات، تگ های تاکید، پیوند ها و صفحات همسایه، آدرس صفحات ، موقعیت مکانی کلمات و فرکانس تکرار آنها و نیز استفاده از تکنیک های آنتالوژیاشاره کرد. در روش پیشنهادی که در این پایان نامه ارائه شده است بر روی ترکیب این موارد تمرکز شده و نشان داده شده است که استفاده همزمان از ویژگی های مختلف می تواند به افزایش دقت دسته بندی صفحات وب کمک کند.

با افزایش روزافزون کاربران اینترنت، این بستر به منبعی غنی از اطلاعات تبدیل شده و با همگانی شدن آن، بیان نظرات و عقاید کاربران در مورد کالا‌ها، سازمان‌ها و اشخاص با سادگی بیشتری انجام می‌شود. با توجه به تحقیقاتی که در سال 2009 انجام گرفت، موثرترین عامل در تصمیم‌گیری مشتریان در خرید الکترونیک، نظرات ارائه شده توسط کاربران در مورد کالا‌ها می‌باشد. ولی با افزایش نظرات کاربران در مورد کالا‌ها تصمیم‌گیری و نتیجه‌گیری از نظرات مشکل شده است. در این پایان نامه مدل جدیدی از نظرکاوی ارائه شده است. در این مدل بر خلاف کارهای گذشته، برای کلمات بیان کننده احساسات، شدت گرایش تعیین می‌شود و در شناسایی گرایش شخص نسبت به یک کالا لحاظ می‌شود. همچنین در این مدل روشی برای تخصیص وزن به ویژگی‌ها ارائه شده است. کارایی مدل پیشنهادی بر روی مجموعه داده تهیه شده از وب سرویس آمازون ارزیابی و با سایر مدل‌ها مقایسه شده است. خلاصه‌سازی با استفاده از مدل پیشنهادی دارای جزئیات دقیق‌تر و کامل‌تر نسبت به مدل‌های گذشته می‌باشد و همچنین شناسایی رتبه کالا از نظرات با استفاده از این مدل نسبت به سایر مدل‌های با دقت بالاتری انجام می‌شود.

سیستم‌های مدیریت سوالات متداول کاربران، FAQ، در سال‌های اخیر توجه بسیاری را به خود جلب نموده است. این سیستم‌ها تا حد زیادی هزینه‌های پشتیبانی محصولات تولیدکنندگان را کاهش می‌دهند. هدف از این تحقیق پیاده‌سازی سیستم مدیریت سوالات متداول فارسی مبتنی بر هستان‌شناسی و پروفایل‌های کاربری می‌باشد. در این تحقیق، هستان‌شناسی فارسی برای مفاهیم حوزه کامپیوتر ایجاد می‌شود. ابتدا سوالات ورودی، که همگی به زبان محاوره‌ای می‌باشند، به حالت رسمی فارسی تبدیل می‌شوند. پس از انجام پیش‌پردازش‌های لازم، به کمک روش پیشنهادی جدید، میزان شباهت معنایی پرسش‌ها با یکدیگر سنجیده می‌شود و در یک ماتریس شباهت ذخیره‌سازی می‌گردد. با استفاده از الگوریتم خوشه‌بندی پیشنهادی، این پرسش‌ها در خوشه‌هایی که پرسش‌های داخل هر خوشه، از نظر معنایی به یکدیگر شباهت دارند، قرار داده می‌شوند. پرسش‌هایی که در خوشه‌های با اعضای بیشتری هستند، به عنوان پرسش‌های پرتکرار در نظر گرفته می‌شوند و با استفاده از این خوشه‌ها، لیست پرسش‌های متداول استخراج می‌گردد.هر کاربر با وارد کردن پرس و جوی موردنظر خود، لیستی از پرسش‌های مرتبط با پرس وجوی ورودی را دریافت می‌کند. در حین کار با سیستم، برای هر کاربر با توجه به شیوه کار با سیستم و پرس وجوهای ورودی، پروفایل‌هایی ایجاد می‌شود که در پرس و جوهای بعدی از این پروفایل‌ها برای بهبود نتایج جستجو استفاده می‌شود. با یک الگوریتم بازیابی نوین، با استفاده از پروفایل‌های کاربری، نتایج مرتبط پرسش کاربر استخراج می‌شود.

روشهای متعددی به منظور استخراج عوارض موجود از تصاویر رقومی ارائه شده اند. این روشها را می توان در دو دسته طبقه بندی نمود. دسته ی اول روشهایی هستند که بر اساس خصوصیات طیفی هر پیکسل به استخراج عوارض می پردازند. روشهای دیگر بر مبنای ارائه ی قانون بر روی مجموعه ای از پیکسلها به استخراج عوارض بر مبنای شیء می پردازند. در این حوزه، اشیاء بر اساس خصوصیاتی که برای آنها تعریف شده است از تصاویر استخراج می شوند. در نتیجه، ابتدا باید به تعریف عارضه و خصوصیات آن پرداخت. به همین دلیل به معرفی علم هستی شناسی (آنتولوژی) می پردازیم که برای اولین بار در حوزه ی علم فلسفه ارائه شد.هستی شناسی را می توان شاخه ای از فلسفه و علمی در مورد چه بودن، از چه نوعی بودن ساختار اشیاء، ویژگیها، پیشامدها و وابستگیها در هر حوزه ای از هستی دانست. هستی شناسی به دنبال ارائه ی طبقه بندی قطعی و جامع از موجودیتها در تمامی دایره ی وجود (جهان) است به طوری که هیچ موجودیتی در خارج از آن قرار نگیرد. مرزهای دایره ی وجود (عالم امکان) توسط موجودیتها و عدم موجودیتها مشخص می شود. همچنین در هستی‌شناسی روابط میان موجودیتها نیز طبقه بندی می شوند. کاربرد کاملاً شناخته شده ی هستی شناسی در حوزه ی علم سیستمهای اطلاعاتی را می توان تشکیل پایگاه داده و یا استفاده از آن عنوان کرد، که بر مبنای همین تعریف کاربرد وسیعی در سیستمهای اطلاعات جغرافیایی پیدا کرده است.هستی شناسی لازم برای استخراج عارضه ی موجود در تصویر را می توان به این صورت بیان نمود که برای عارضه، چه معیارها و عواملی به صورت هم‌زمان برای کاربر تداعی می شوند که بتوان آنها را در قالب عوامل یا قانونهایی در روشهای استخراج عارضه وارد نمود. به این منظور لازم است تا مجموعه ای از سوالها و جوابها مطرح شوند و پایگاهی از داده های لازم به منظور استخراج عارضه (اطلاعات) از تصویر تشکیل شود. تنها با استناد به اطلاعات گردآوری شده در قالب پایگاه داده های نام‌برده شده است که می توان روشی برای استخراج انواع عوارض بر اساس ماهیت آن در تصویر پرداخت. از طرفی تشکیل پایگاه داده برای عوارض موجود در هر یک از نقشه های 1:2000، 1:5000 و 1:10000 نیازمند آگاهی از تعریف عوارض در مقیاسهای مختلف نقشه و نیز عوارض مشابه با آن بر روی تصاویر ماهواره ای است. به عنوان مثال، اگر هدف استخراج ساختمانها است، به منظور حذف عوارض گیاهی استخراج شده به همراه ساختمانها می توان از شاخصهای پوشش گیاهی استفاده نمود. از دیگر ویژگیهای ساختمان می توان شکل هندسی تقریباً منظم، رفتار مشخص در نسبت طول به عرض، پیوسته بودن لبه ها، بافت طیفی مشخص و بازه ی مساحتی حداقل را نام برد. از طرف دیگر، تمامی ساختمانها دارای درجه ی خاکستری مشخصی نیستند و نسبت به شرایط تابش نور خورشید و قرار گرفتن در نقاط مختلف از تصویر، مقادیر درجات خاکستری متفاوتی را به خود می گیرند. در این پایان نامه، با به کارگیری هستی شناسی در تهیه ی مدل مفهومی برای عوارض خطی و سطحی بر اساس خصوصیات آنها در تصاویر ماهواره ای چندطیفی به ارائه ی راهکارهایی در تولید نقشه پرداخته خواهد شد. در نهایت، با به دست آمدن اطلاعات مورد نیاز جهت استخراج عوارض در مقیاسهای مختلف با استفاده از هستی شناسی، می توان دقت روشهای استخراج عارضه را افزایش داد. خروجی این پایان نامه به صورت پایگاه داده ای از خصوصیات عوارض موجود در نقشه های 1:2000، 1:5000 و 1:10000 است که قابلیت ارتقاء و بهبود در مقیاسها و عوارض مختلف را طی مرور زمان داشته باشد.