جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
استفاده از روش ترمولومینسانس در سالیابی نمونه‌های سفالین بدست آمده از کاوش‌های باستان‌شناسی در ایران
نویسنده:
حمیده قیام
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در این تحقیق سالیابیِ ترمولومینسانس نمونه‌های سفالین کشف شده در شهرستان آق قلا، واقع در 15 کیلومتری گرگان مربوط به قطعه‌ای ازیک کاسه و لبه‌ییک کوزه، و نمونه‌ای از منطقه ویگل در نزدیکی شهرستان آران ‌و ‌بیدگل متعلق به قطعه‌ای از بدنه‌ی یک ظرف به روش ریز‌دانه انجام شد. بازه‌ی دمایی که منحنی‌های درخشش ترمولومینسانس پس از گذشت سال‌ها همچنان در آن ناحیه پایدارند، برای هر سه نمونه مشخص شد که این بازه برای نمونه‌ی بدست آمده از منطقه‌ی ویگل240 تا 400 درجه سانتیگراد، برای نمونه‌ی کاسه‌ای شکل310 تا400 درجه سانتیگراد و برای لبه‌ی کوزه 270 تا 400 درجه سانتیگراد بدست آمد. همچنین مقدار دز معادل برای نمونه‌ی حاصل از حفاری منطقه‌ی ویگل 10/17 گری، برای قطعه‌ی کاسه 18/41 گری و برای لبه‌ی کوزه 14/83 گری تخمین زده شد. با استفاده از چیپ‌های 200GR، دز محیطی در منطقه‌ی ویگل 5- 10×498/831 گری و مقدار این دز برای منطقه‌ی آق‌قلا 5- 10×644/992 گری اندازه‌گیری شد. نهایتاً با محاسبه‌ی دز سالانه و با استفاده از مقادیر بدست آمده در مراحل مختلف، سالانه‌ی نمونه‌های مورد نظر بدست آمد و سن نمونه‌ها مقادیر 85 ± 1634 سال برای نمونه‌ی ویگل با خطای 5/2 درصد، 111± 2268 سال برای قطعه‌ی کاسه با خطای 4/9 درصد و 84 ± 1817 سال برای لبه‌ی کوزه با خطای4/7 درصد محاسبه شد، که با نظر کارشناسان باستان شناسی مبنی بر متعلق بودن نمونه‌ی ویگل به دوره‌ی قبل از اسلام، نمونه‌ی شماره 1 آق‌قلا به دوره‌ی اشکانیان و نمونه‌ی شماره 2 آق‌قلا به دوره‌ی ساسانیان مطابقت کامل دارد .
شناسایی و معرفی اثار فرهنگی - تاریخی شهرستان قوچان
نویسنده:
حمید حسنعلی پور
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این پایان نامه در دو فصل که فصل اول مشتمل برشش بخش و فصل دوم مشتمل بر پنج بخش می باشد تنظیم شده است. فصل اول شامل جغرافیای طبیعی قوچان - وجه تسمیه قوچان - جغرافیای سیاسی ؛ انسانی ؛ اقتصادی قوچان - جقرافیای تاریخی قوچان-قوچان پس از اسلام - قوچان از اسکان اکراد تا عصر حاضر و فصل دوم شامل پیشینه مطالعات باستان شناسی - مدارک فرهنگی تاریخی منقول - معماری مذهبی - معماری غیر مذهبی - نتیجه گیری و فهرست منابع و ماخذ می باشد
بررسی مساجد همدان در فاصله دوره‌های زند تا قاجار از دیدگاه باستان شناسی
نویسنده:
مهکام یاور
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
هدف از این پژوهش بررسی وضعیت معماری مساجد همدان در دوره قاجار از دیدگاه باستان شناسی می باشد، که به صورت موردی مسجد جامع و پنج مسجد محله ای شهر همدان وسه مسجد روستایی بخش فامنین و یک مسجد روستایی همدان مورد بررسی قرار گرفته است . روش تحقیق بر اساس تحقیقات کتابخانه‌ای در خصوص پیشینه شهر همدان و وضعیتاین مساجد در گذشته و تحقیقات میدانی در خصوص چگونگی وضعیت معماری و تزیینات آنها بوده است که با بررسی بناها، عکس‌ها و پلان‌ها صورت گرفته است .بررسی‌ها نشان می دهد که معماری مساجد این دوره در شهر همدان دارای نوعی رکود و سستی نسبت به معماری دوره‌های قبل تر مساجد در ایران است و بطور کلی نوعی سادگی و بی پیرایگی را در این بناها مشاهده می کنیم. در میان مساجد شهر همدان مسجد جامع به لحاظ اهمیت، دارای ساخت و ساز وسیع‌تر و تزیینات بیشتری است اما باقی مساجد دارای شبستان‌های ساده ستون‌دار با طاق‌های جناقی و تزیینات محدود در آجرکاری بناها می‌باشند. شبستان‌ها بنابر موقعیت اقلیمی منطقه کوهستانی، معمولاً دارای سقف‌هایی کوتاه می باشند. در مقایسه با دیگر مساجد این دوره در ایران نیز مانند، مسجد شاه تهران و مسجد سلطانی سمنان نیز این سادگی در مساجد همدان دیده می شود.
روند شکل‌گیری مساجد در ایران (از آغاز تا پایان قرن چهارم هجری)
نویسنده:
مریم محمدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
معماری یکی از شاخه‌های مهم فنون و هنر تمدن بشری است که هزاره‌های متمادی تا به امروز مورد توجه بسیار جوامع انسانی قرار گرفته و سعی وافر در تکامل و گسترش آن شده است . در میان شاخه‌های معماری ساخت بناهای مذهبی از جایگاه ویژه‌ای برخودار است بطوریکه در طول تاریخ باشکوهترین، زبیاترین و ارزشمندترین هنرها و فنون در خدمت آنها قرار گرفته‌اند. معماری در ایران از سابقه 10 هزار ساله برخودار است ، که در طول زمان تحت تاثیر عوامل مختلف جغرافیایی و فرهنگی شگل گرفته و تکامل یافته است بطوریکه معماری ایران در جهان باستان از مقام شاخصی برخوردار بوده (معماری ایلامی، هخامنشی، اشکانی، ساسانی) که امروزه آثار متعدد آنرا در ایران و بناهای متاثر از آنرا در کشورهای مختلف می‌توان دید. ایران با چنین تجارب و معماری پیشرفته‌ای در قرن 1 هجری مغلوب اعراب تازه مسلمان شد که در نتیجه آن ایرانیان به اسلام گرویده و ساخت مساجد متعدد جانشین آتشکده‌ها شد. اسلام هر چند در شبه جزیره عربستان شکل گرفت و اولین مساجد نیز در آنجا ساخته شدند اما به جهت فقدان فن معماری پیشرفته معماری صدراسلام از یک طرف تحت تاثیر معماری بیزانس و از طرف دیگر معماری ایران قرار گرفت . با ساخت بناها و مساجد در بین‌النهرین، مخصوصا با انتقال مقر خلافت به این سرزمین که بمدت 1000 سال مرکز ثقل فرهنگی و هنری ایران باستان بود تاثیر هنر و معماری ایران در معماری اسلامی بشدت گسترش و تداوم یافت . از آنجا که هیچ نقطه از سرزمین اسلامی بدون مسجد نمی‌توانست باشد از همان ابتدای فتح ایران مساجد بیشماری در گوشه کنار ایران ساخته شدند که امروزه تنها آثار تعداد اندکی بر جای مانده است (مسجد شوش ، مسجد جامع فهرج، تاریخانه دامغان، مسجد جامع اصفهان دوره آل‌بویه، مسجد جامع عتیق شیراز، مسجد جامع نیریز، مسجد جامع نایین، اصل مسجد اردستان، اصل طاق هارونیه قزوین، ...) با مطالعه معماری این دسته از مساجد می‌توان به نتایج زیر دست یافت : 1 - مساجد فوق اکثرا با پلان شبستانی ستوندار و گاه ایوانی یا چهار طاقی با مصالح و شیوه ساده ساخته شده‌اند. 2 - معماری فوق در طی چهار قرن اول اسلامی چه از نظر پلان، شیوه‌های معماری، مصالح، تزئینات ... تداوم مشخصی را نشان می‌دهد که می‌توان شروع آنرا در دوره پیش از اسلام پی‌گیری نمود. 3 - با تکامل طرحهای معماری عناصر جدیدی به معماری ساده مساجد افزوده شدند (ایوان، مناره، گنبد ...) که آنها نیز بنوبه خود متاثر از معماری ایران پیش از اسلام بودند. 4 - معماری مساجد چهار قرن اول هجری تداوم و استمرار مشخص معماری دوره ساسانی با تصرفاتی در جهت انطباق با مذهب جدید می‌باشند.
پهنه فرهنگی کلین در صدر اسلام تا قرن هشتم ه .ق
نویسنده:
وحید زاده هریس
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
ده کلین حز دهستان حسن آباد بحش فشاپویه شهرستان ری می باشد که که در 51درجه و14دقیقه طول جغرافیای ی و در ارتفاع 965متر از سطح دریا واقع شده است. منطقه حسن آباد دارای محوطه های باستانی فراوانی بویژه محوطه مهم اسلامی با نام محوطه تاریخی کلین می باشد. این محوطه با شمارهثبت ....... در تاریخ ..... در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است. از آثار مهم این محوطه تپه شیخ در حدود 50متری شرق بقعه شیخ کلینبا وسعت تپه(3x45x45) متر است که متعلق به دوره اسلامی و مربوط به قرن 5هجری می باشد و دارای سفال های قابل توجهی از قیبل سفالهای آبی، آبی فیروزه ای و سفال با نقش استامپی است. همچنین تپه شوره یا تپه مچیر تپه در حدود سه کیلومتری جنوب شرقی بقعه شیخ کلین قرار داشته که متاسفانه محل دقیق ان امروزه مشخص نیست. به غیر از این دو تپه مهم دوره اسلامی این منطقه دارای چندین بنای تاریخی مربوط به دوره اسلامی با نام های مقبره شیخ کلینی با کتیبه ای که مربوط به دوره فتحعلیشاهاست . سبک معماری این بنا گویای اختلافزمانی فاحشی بین زمانزندگی شیخ کلین و بنای ساخته شده برای او دارد که این مسئله نیز باید مورد بررسی قرار گیرد. با توجه به قدمت این منطقه کهبه قرن سوم و چهارم هـ ق قابل انتساب است و به احتمال فراوان شیخ کلینی در این منطقه زندگی می کرده است، انجام مظالعات باستان شناسی ضروریاست.یخچال طبیعیکلین ـ امامزاده حسین(ع) از دیگر بناهایی است که در این تحقیق می گنجد.لذا با توجه به عکسهای ماهواره ای، متون نوشتاری، داده های باستان‌شناسی و بناهای تاریخی سعی خواهد شد تا اهمیت آن و نیز جای نام شناسی کلین در جغرافیای اداری منطقه مورد مطالعه قرار گیرد.
بررسی سیرتحول نقش دیو در فرهنگ ایران باستان و هنر نگارگری ایرانی
نویسنده:
بنفشه سلیمی پور
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیده نقش دیو در فرهنگ ایران باستان را می‌توان در هنر و تاریخ اساطیر و متون این سرزمین جویا شد. با ورود به حماسه و هنر نگارگری، دیو سیمای ویژه‌ای می‌یابد و خویشکاری‌های متعددی دارد؛ و به عنوان ضد قهرمانان داستان‌های شاهنامه قرار می‌گیرند. پژوهش حاضر با هدف سیر تحول نقش دیو در آثار هنری، متون دینی و حماسی در فرهنگ ایران باستان و هنر نگارگری انجام گرفته است؛ و پاسخ به چگونگی سیر ویژگی-های نگاره‌های دیو در قبل و بعد از اسلام انجام می‌شود. از این رو در بستری از آثار هنری در تمدن‌های شهرنشینی قدیم و با اتکا به تصاویر شاهنامه‌های مکاتب ایرانی به توصیف آثار هنری پرداخته شد؛ و با تجزیه و تحلیل نمونه‌های جمع‌آوری شده و با نگرش تطبیقی، وجوه اشتراک و افتراق جزئیات نقش دیو در هنر قبل از اسلام و هنر نگارگری در جداول مورد نظر انجام گرفت. نقش دیو در تمدن‌های شهرنشینی مورد توجه می-باشد. جالب توجه‌ترین آثار، مهرهای استوانه‌ای می‌باشند. با توجه به متون پیش از اسلام، دیوان وجه اهریمنی دارند و به عنوان دستیاران اهریمن در برابر اهورامزدا ایستادگی کرده و به تباهی و ویرانی مشغول می‌شوند. در هنر نگارگری، نگارگران تمامی مکاتب ذهنیتی کامل و فعال درباره دو بُن گرایی اندیشه‌های ایرانی باستان و نبرد کیهانی میان آفرینش اهریمنی و آفرینش ایزدی داشتند. هنرمندان نگارگر غلبه شدن قهرمانان داستان بر دیو که نماد اهریمن و دشمن است را با چهره‌های حیوانی، شاخ، دم، عریانی و سلاح‌های بدوی و دیگر موارد نشان داده‌اند. بیگانگی و عقب ماندگی دیو نسبت به تمدن ایرانی در نگاره‌ها نمودار شد. نگارگران با نمایش این تفاوت‌ها به برتری آفرینش ایزدی در مقابل آفرینش اهریمنی دست یافته بودند.کلمات کلیدی: نقش دیو، دیو در فرهنگ ایران باستان، دیو در شاهنامه، دیو در مکاتب نگارگری ایرانی
بررسی الگوی استقراری دشت سلفچگاى از صدر اسلام تا
ابتدای دوره زندیه بر اساس پژوهشهای باستاى شناختی
نویسنده:
محدثه شیرکوند
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
بخش سلفچگاندر جنوب استان قم و شمال استان مرکزی قرار دارد و یا به‌عبارتی در حاشیه غربی مرکزفلات ایران واقع شده است . این دشت یک دشت بزرگ از لحاظ وسعت بوده که از طرف جنوب به استان مرکزی و از طرف شمال به شهر قمو از طرف شرق به بخش کهک و اط طرف غرب به بخش دستجرد محدود می‌شود. موقعیت جغرافیایی این خطه فرهنگی به‌گونه‌ای است‌که در میان چند حوزه فرهنگی-جغرافیایی کشورمان یعنی مناطق جنوبی استان قم، مناطق شمالیاستان مرکزی و اصفهان، و قسمت‌هایی از حاشیه جنوبی رشته‌کوه البرز و همچنین جنوب دشت مهم ری قرار‌گرفته است. مطالعه محوطه‌های باستانی، بررسی و واکاوی مواد فرهنگی و نیز تحلیل اُلگوی استقراری با‌توجه به فهم‌و‌درک تغییر‌و‌تحولات آن‌ها در این ناحیه، می‌تواند دامنه آگاهی ما را از ارتباطات منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای و همچنین تغییرات کمی‌و‌کیفی در دوران انتقال از ساسانیان به قرون اولیه اسلامی، بالا ببرد. روش تحقیق مقاله حاضر با تکیه بر مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی باستان‌شناسی و همچنین تجزیه‌و‌تحلیل داده‌های باستان‌شناختی به‌کمک سیستم اطلاعات‌جغرافیایی، برای دستیابی به اُلگوی استقراری ناحیه در بازه زمانی مورد‌مطالعه، پی‌ریزی‌شده است. بررسی‌های باستان‌شناختی مشخص‌کرد که دشت سلفچگان از دوره پیش‌از‌تاریخ تا دوره اسلامی متأخر مورد استفاده جوامع انسانی بوده و این بررسی‌ها مشخص‌نمود که از دوره صدر‌ِاسلام تا انتهای دوره صفوی 18 محوطه شناسایی شده است که 6 محوطه دارای تداوم استقرار از دوره تاریخی به صدر اسلام هستند،5 محوطه از دوره صدر اسلام تا دوره اسلامی میانه استقرار داشته اند و 9 محوطه مربوط به دوره اسلامی میانه است. در دوره اسلامی میانه با افزایش تعداد استقرارگاه‌ها مواجه هستیم که نشان از رونق این منطقه می‌دهد. اکثر محوطه‌های جدید به محوطه‌های قدیمی و همچنین منابع‌ِمحیطی وابسته نیستند و حالتی را نشان می‌دهند که اُلگوی فضایی محوطه‌ها رشد داشته است زیرا محوطه‌های وسیعی نسبت به دوره قبل مشاهده
بررسی باستان‌شناسی بناهای دوره ساسانی و تاثیر آن بر بناهای دوره اسلامی شرق استان اصفهان (شهرستانهای نایین و خور و بیابانک)
نویسنده:
عادله دینلی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
شهرستان نایین، شرقی ترین شهرستان استان اصفهان است و حد فاصل استان خراسان، یزد، و اصفهان قرار دارد و اقلیم آن از نوع بیابانی است. موقعیت قرارگیری این شهرستان به لحاظ واقع شدن در یکی از شاهراههای ارتباطی غرب به شرق کشور و همجواری آن با مراکز فرهنگی چون فارس، اصفهان و خراسان، این منطقه را از دوره ساسانی تا قرون میانه اسلامی به صورت یک بارانداز تجاری مهم و از طرف دیگر آن را به عنوان یکی از مراکز تقابلات فرهنگی تبدیل کرده است که این مطلب با استناد به آثار مکتوب جهانگردان و جغرافیدانان قرون اولیه اسلامی و مدارک باستان شناسی و شواهد معماری آثار موجود در منطقه مشهود است. در این راستا وجود بناهای با ارزش دوره ساسانی همچون مجموعه بناهای نخلک، شیرکوه ، چهارطاقی قلعه دار ، قلعه بیاضه و نارین قلعه از یک سو و وجود دو بنای ارزشمند صدر اسلام به نام مسجد سرکوچه محمدیه و مسجد جامع نایین دلیلی بر این مدعا هستند. در پژوهش حاضر، ابتدا بر اساس متون تاریخی و مستندات باستان شناسی به بررسی پیشینه تاریخی منطقه در دوره ساسانی و صدر اسلام پرداخته شده و سپس آثار و بناهای موجود در سطح منطقه در این دوره زمانی مورد مطالعه قرار گرفته و در نهایت با اتکاء به مستندات معماری موجود به تحلیل تاثیر بناهای ساسانی بر بناهای صدر اسلام پرداخته شده است و از این رهگذر نیم نگاهی نیز به تاثیر ساختار عمومی معماری ساسانی ایران بر معماری منطقه شده است. نتایج تحقیقات انجام شده در منطقه نشان داد که: الف- تداوم تقسیم بندی ایالات دوره ساسانی در شرق اصفهان در دوره اسلامی، مجموعه بناهای پاکوه، محوطه قلعه دار، نارین قلعه و دو مسجد سرکوچه محمدیه و جامع نائین را در حوزه استان فارس قدیم و مجموعه بناهای نخلک و قلعه بیاضه را در حوزه خراسان قدیم تعریف می کند. ب- مجموعه بناهای نخلک و پاکوه به دلیل واقع شدن در مسیر کاروانی خراسان بزرگ و وجود منابع غنی نخلک در ارتباط با تاجران و معدنچیان هستند. ج-معماری این منطقه در دوره ساسانی و اسلامی از ابعاد مختلفی چون فرم، مصالح و تزئینات متاثر از معماری ساسانی است. د-گچبری های جامع نائین کاملا متاثر از آرایه های گچی ساسانی هستند. ه- آنالیز ملات چهاطاقی های منطقه نشانگر آن است که نوع گچ بکار رفته در ملات آنها یکسان بوده است. و- اقلیم به عنوان عاملی تاثیر گذار بر معماری منطقه بشمار می رود.