جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
ابو نصر فارابی
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
5
تعداد رکورد ها : 41
عنوان :
نقد و بررسی دیدگاه عدمیانگارانه شرور
نویسنده:
محمد محمدرضایی، جابر موسویراد
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
الله
,
عدمی بودن شر
,
شرور
,
شرور (مسائل جدید کلامی)
,
تعلیم آموزه های دینی
,
شخصیت ها
,
شر
,
مسأله شر(فلسفه دین)
کلیدواژههای فرعی :
خواجه نصیر طوسی ,
مرتضی مطهری ,
محمد تقی مصباح یزدی ,
ملاصدرا ,
میرداماد ,
ابو نصر فارابی ,
قطب الدین شیرازی ,
اختیار انسان ,
جعفر سبحانی ,
شیئیت عدم ,
شرور اخلاقی ,
شرور طبیعی ,
الم ,
عدم ذات ,
عدم کمال ذات ,
موافقان عدمی بودن شر ,
مشکل وجودی بودن درد ,
شر بالغیر ,
خیر محض ,
تزاحم عالم ماده ,
قابلیت وجودی ,
اختیار انسان ,
ابن سینا ,
وجودی بودن درد ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
مرتضی مطهری
,
جعفر سبحانی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
حسن حسن زاده آملی
شاپا (issn):
2423-6233
چکیده :
معضل شرور بهعنوان امری بر ضد وجود خدا یا برخی صفات او مثل قدرت یا خیرخواهی مطلق الهی، مطرح شده است. فیلسوفان و متکلمان بسیاری به راههای مختلف در صدد پاسخ به این معضل بر آمدهاند. در این میان راهحلی که بسیاری از فیلسوفان اسلامی پذیرفتهاند، نظریه «عدمیانگاری شرور» است. مطابق این دیدگاه شرور، حقیقتی جز عدم ذات یا عدم کمال ذات ندارند. در مقاله حاضر این دیدگاه تقریر شده است و این سؤال مطرح میشود که آیا دردها و آلام، مورد نقضی برای دیدگاه فلاسفه محسوب میشوند؟ پرسش دیگر این است که بر فرض که دردها و آلام مورد نقضی برای دیدگاه فلاسفه نباشد، آیا میتوانیم نقدهای دیگری را بر دیدگاه عدمی بودن شرور مطرح کنیم؟ در این مقاله از این دیدگاه دفاع شده است که با فرض قبول اصل مبنای فلاسفه، دردها و آلام نقضی برای دیدگاه فلاسفه محسوب نمیشوند. اما دیدگاه عدمی بودن شرور دارای نقدهای اساسی است. از جمله اینکه اولاً شروری که عدم کمال ذات محسوب میشوند، در واقع اموری وجودی هستند؛ ثانیاً بر فرض قبول عدمی بودن شرور، مشکل شرور با این نظریه حل نمیشود؛ ثالثاً هر شری معمولاً ملازم با امری وجودی است و رابعاً این دیدگاه مخالف آیات وروایات است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 197 تا 216
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
فلسفه سیاسى فارابى
نویسنده:
سید مهدی سیدیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدسسره,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ابو نصر فارابی
,
فلسفه یونان
,
فلسفه مشاء
,
سیاست مدن
,
فلسفه سیاست
کلیدواژههای فرعی :
مدینه فاضله ,
رییس مدینه ,
ولایت ,
علم نفس ,
حکومت دموکراسی (مسائل جدید کلامی) ,
حکومت اسلامی ,
فلسفه اسلامی ,
افعال نفس ,
قرآن ,
اندیشه سیاسی ,
مدینه جاهله ,
مدینه فاسقه ,
آراء اهل مدینه فاضله ,
مدینه ضاله ,
غایت مدینه فاضله ,
ضرورت وجود حکومت ,
اصول فلسفه سیاسی فارابی ,
ضرورت رندگی اجتماعی ,
تعاون در مدینه فاضله ,
فضیلت در مدینه فاضله ,
سعادت در مدینه فاضله ,
مدن غیر فاضله ,
آرمانشهر ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
محمدتقی مصباح یزدی
چکیده :
فارابى آغاز يك راه است در فلسفه اسلامى. فارابى يك شروع در حوزه مباحث بنيادين اسلامى است. فارابى يك مؤسس است. فارابى معلم ثانى است. فارابى راهى را ادامه داد كه تقريبا 1200 سال پيش از او توسط افلاطون و ارسطو آغاز شده بود. در حوزه اسلامى هيچ كس پيش از فارابى پاى در اين راه ننهاده بود. فلسفه يونان را شناخت، با منطق آشنا شد و سپس با مبانى اسلامى، در بغداد پايه گذار فلسفه اسلامى گرديد. فارابى چشم حيرت همگان را به سبكى جديد در حوزه مباحث اسلامى خيره كرد؛ فلسفيدن و با فلسفه انديشيدن را تجسم بخشيد. اين مهم، طرحى نو بود. مباحث او در حوزه فلسفه سياسى هم، پخته و فيلسوفانه است. چرا كه در ادامه بحث وجود كه از هستى آغاز مى كند و سپس به هستى اعلى مى رسد، نمى تواند بحث از اجتماع بشرى، حاكم و حكومت، هدف و غايت جامعه و نظام حاكم بر آن را به ميان نياورد. بحث از حيات سياسى و وجود سياسى، خود جزئى از بحث از وجود كلى است. فارابى خمير مايه فلسفه سياسى را از يونان و از فيلسوفانى همچون افلاطون و ارسطو گرفت و سپس روح اسلامى را در كالبد آن دميد و مطابق با ارزش هاى اسلامى و اصول دينى، به ارائه اصول سياسى و قواعد فلسفه سياسى اقدام كرد. اين مقاله كه در صدد است تا اصول فلسفه سياسى فارابى را به صورت توصيفى بر شمارد، در ابتدا به ارائه زندگى نامه كوتاهى از فارابى، و بيان تعاريف در زمينه فلسفه سياسى مى پردازد و در ادامه، بحث را با جمع بندى و نتيجه گيرى به پايان مى رساند.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
فلسفه امامت در اندیشه فارابی
نویسنده:
حسن یوسفیان، محمدصادق علیپور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ابو نصر فارابی
,
مدینه فاضله
,
امام
,
نبوت
,
فلسفه امامت
,
رئیس اول
,
جانشین رئیس اول
,
مقاله درباره فارابی
کلیدواژههای فرعی :
سعادت ,
10. شریعت/ Šarīʿa ,
وجوب امامت ,
تبیین وحی ,
رابطه نبوت و امامت ,
عقل فعال ,
شیعه امامیه Twelver Shiism (فرق تشیع) ,
عقل(قوه عاقله) ,
متخیله ,
اینهمانی رئیس اول و امام ,
چکیده :
تبیین عقلانی نظریه امامت، از مهمترین و کارآمدترین ابزارهایی است که می تواند زمینه گسترش و صدور این اندیشه را به سراسر جهان فراهم آورد. از این رو، در این نوشته برآنیم یکی از نخستین تبیین های عقلانی این دیدگاه را بررسی کنیم؛ تبیینی که به وسیله ابونصر فارابی ارائه شده است. او از نخستین فیلسوفان جهان اسلام است که به ضرورت وجود رئیس اول و جانشین او (امام) در مدینه فاضله توجه کرده و در اثبات آن استدلال عقلی ارائه کرده است. دیدگاه او به گونه ای است که گویا بر مبنای تفکر شیعی بنا شده و تبیین عقلانی آن به شمار می رود. با توجه به این نکته، پرسش اصلی ما در این مقاله این است که آیا ویژگی ها و صفاتی که فارابی برای امام و جانشین رئیس اول در مدینه فاضله بر می شمارد با ویژگی ها و خصوصیات مطرح در کتاب های تشیع تناسب و همخوانی دارد؟ اگر آری آیا استدلال او می تواند مدعای مکتب تشیع را اثبات کند و یا نتیجه آن چیزی غیر از مکتب تشیع است. به منظور دستیابی به پاسخ مناسب در دو مرحله به بررسی این دیدگاه می پردازیم. نخست استدلال فارابی را تبیین می کنیم و سپس هم خوانی آن را با نظریه امامت در مکتب تشیع مورد بررسی قرار می دهیم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 65 تا 92
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسى و مقايسه مبانى فلسفى انديشه هاى تربيتى فارابى و غزالى
نویسنده:
محمد فولادى ، كيومرث حيدريان
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ابو نصر فارابی
,
امام محمد غزالی
,
اخلاق دینی
,
فلسفه اخلاق (عام)
کلیدواژههای فرعی :
تربیت اجتماعی ,
شناخت فطری (معرفت شناسی) ,
معرفت حسی ,
تربیت فردی ,
غایت مندی انسان ,
معرفت اشراقی ,
ارزششناسی ,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی) ,
هستی شناسی اسلامی ,
قرب الهی ,
عقل کل ,
سعادت اخروی ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
رذایل اخلاقی ,
فضایل اخلاقی ,
حکمت ,
غایت مندی جهان طبیعت ,
ملاک فضیلت ,
تربیت اجتماعی دینی ,
اخلاق و معرفت شناسی ,
رفتار صحیح ,
اصل خدامحوری ,
هستی شناسی فارابی ,
هستی شناسی و اخلاق ,
نظام ارزش شناسی فارابی ,
آموزش متعارف ,
آموزش ربانی ,
چکیده :
هدف تعليم و تربيت و اينكه انسانِ محصول نهايى تعليم و تربيت بايد چگونه انسانى باشد، همواره از موضوعات مهم و بحث برانگيز بوده، انديشه هاى تربيتى بسيارى را تحت تأثير قرار داده است. اين مقاله به روش تحليلى ـ توصيفى، مبانى فلسفى انديشه هاى تربيتى فارابى و غزالى را بررسى مى كند. در مبانى هستى شناسى فارابى، خداوند را به عنوان عقل كل، واجب الوجود و سازنده جهان و نظم و هماهنگى آن به ذهن انسان متبادر مى كند. از نظر وى، براى رسيدن به اين هدف در معرفت شناسى، بايد انواع معرفت را در نظر داشت. در نظام ارزش شناسى فارابى، مقصود انسان رسيدن به سعادت است كه براى نيل به آن، نيازمند شناخت عواملى است كه در گرو انجام رفتار صحيح، و انجام رفتار صحيح مشروط به آن است، و از طريق تعليم و تربيت، بايد تمام ظرفيت هاى وجودى انسان شكوفا شود. غزالى در هستى شناسى، به خدامحورى و غايت مندى آن معتقد است. همچنين انسان در معرفت شناسى، از راه آموزش متعارف در مدارس به شناخت دست مى يابد كه اين كار به يارى عقل و حواس صورت مى گيرد. وى به تربيت اخلاقى توجه داشت و مبناى فلسفه آموزش را تحقق سعادت انسان مى داند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 53 تا 70
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نسبت دین و هنر در فلسفه فارابی
نویسنده:
نادیا مفتونی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: موسسه پژوهشي حكمت و فلسفه ايران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
دین و هنر
,
خیال(معرفت شناسی)
,
هنر از دیدگاه فارابی
,
فلسفه هنر
,
مقاله درباره فارابی
کلیدواژههای فرعی :
ابو نصر فارابی ,
عقل فعال(اصطلاح وابسته) ,
مدینه فاضله فارابی ,
وحی از نظر فارابی ,
مولفه های هنر ,
چکیده :
هنرمندان به مثابۀ حامل (پیام) دین، در مرتبه دوم مدینه فاضله، پس از حاکمان نبوی جای دارند. رابطه میان دین و هنر بر اساس کارکردی که فارابی برای قوای خیالی در هر دو امر دین و هنر قائل است، تبیین پذیر است. درباره دین، فرشته وحی تمامی معقولات را به قوای نطقی و سپس به قوای خیالی پیامبر انتقال می دهد و پیامبر مرتبه محسوس و شکل تجسمی حقایق معقول را به خیال مردم منتقل می کد. درباره هنر، هنرمند مدینه فاضله نیز با عنصر خیال سروکار دارد و همان حقایق عقلی و سعادت معقول نبوی را تجسمی کرده، به واسطه صور حسی و خیالی در اذهان مردم انتشار می دهد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 41 تا 57
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رابطه ی خدا و جهان در آینه ی عقل و وحی
نویسنده:
عبدالعلی شکر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
توحید
,
رابطه خدا و جهان بر اساس عقل
,
رابطه خدا و جهان بر اساس وحی
,
صفات الهی
,
وحی
,
عقل و دین
,
عقل و ایمان
,
علم نفس
کلیدواژههای فرعی :
حکمت متعالیه ,
افلاطون ,
سهروردی ,
نهج البلاغه (نهجالبلاغه) ,
الله ,
عین الربط ,
ابو نصر فارابی ,
جهان ,
عقل و شرع ,
مدرس زنوزی ,
خلقت ,
فیض مقدس ,
وجود رابط و مستقل ,
صانع و مصنوع ,
محرک و متحرک ,
رابطه نفس با بدن ,
رابطه صادر و مصدر (فیضان) ,
نفی حلول و اتحاد ,
فاعلیت الهی ,
محرک اول ,
جوهر عالم ,
اسپینوزا ,
رابطه باطن و ظاهر ,
قرآن ,
امام خمینی ,
ارسطو ,
ابن سینا ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
,
مرتضی مطهری
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
خداوند پس از آفرینش موجودات، چگونه ارتباطی با آنها دارد؟ در پاسخ به این سؤال، برخی هرگونه ارتباط را نفی کردهاند و معتقدند که جهان پس از پیدایش، جدای از آفرینندهی خود، به کارش ادامه میدهد. گروهی دیگر به وجود رابطه میان خالق و مخلوق اذعان دارند که خود چند دستهاند. افلاطون و برخی از متکلمین مسلمان، هرچند به شکل متفاوت، به رابطهی صانع و مصنوع اشاره کردهاند. ارسطو این رابطه را از نوع محرک و متحرک دانسته است. رواقیون رابطهی خدا و جهان را همان رابطهی نفس و بدن تلقی کردهاند، که از جهاتی همگون با دیدگاه برخی از عرفای مسلمان است. افلوطین سخن از فیضان و رابطهی صادر و مصدر به میان آورده است، که در نحلههای مختلف کلامی، فلسفی و عرفانی متأخر، تأثیر فراوان داشته است. رابطهی حلول و اتحاد نیز نوع دیگری از این ارتباط است، که منتسب به مذهب نصارا و جمعی از صوفیه است.<br /> این نوشتار ضمن بررسی و نقد نظرهای گذشته، به تبیین رابطهی دیگری میان خداوند و آفریدههایش در قالب وجود رابط و مستقل میپردازد و نشان میدهد که رابطهی خالق و مخلوق از نوع رابطهی وجود رابط و مستقل است، به گونهای که مخلوقاتْ عین ربط به خداوند هستند نه موجودات مستقلی که مرتبط با او باشند، چون در غیر این صورت، در مقابل خداوند، از نوعی استقلال برخوردار خواهند بود و چنین چیزی پذیرفتنی نیست. این دیدگاه، که بر مبنای حکمت متعالیه شکل گرفته است، با آموزههای وحیانی نیز سازگار است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 65 تا 80
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
قرائت لئو اشتراوس از «تلخیص النوامیس» فارابی
نویسنده:
فاطمه مینایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تبریز: دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
لئو اشتراوس
,
فلسفه سیاسی فارابی
,
سیاست مدن
,
فلسفه سیاست
,
تلخیص النوامیس
,
مقاله درباره فارابی
کلیدواژههای فرعی :
ابو نصر فارابی ,
فلسفه سیاسی فارابی ,
فلسفه سیاسی اسلامی ,
عدالت در نظر افلاطون ,
فیلسوف سیاسی ,
سیاست افلاطونی ,
آثار لئو اشتراوس ,
عدالت تراسیماخوس ,
کتاب نوامیس افلاطون ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
این مقاله سه بخش اصلی دارد. در بخش اول گزارشی از زندگی و اندیشه های اشتراوس آمده است (شامل نمونه هایی از تفاسیر اشتراوس از آثار افلاطون و نیز طرحی اجمالی از معنای فلسفه سیاسی نزد وی) تا تمهیدی برای فهم قرائت او از فارابی باشد. بخش کوتاه دوم شامل اطلاعاتی درباره رساله نوامیس و ترجمه های عربی آن است. بخش سوم به تصور اشتراوس از فلسفه و فلسفه سیاسی نزد فیلسوفان اسلامی می پردازد. نمونه ای از این تصور را در تفسیر او از "تلخیص النوامیس" فارابی می توان یافت. قسمت پایانی بخش سوم به گزارش این تفسیر اختصاص دارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 277 تا 304
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحقیق و تصحیح انتقادی رساله «فی أغراض ما بعد الطبیعه»
نویسنده:
لیلا کیانخواه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: موسسه پژوهشی حكمت و فلسفه ايران ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ابو نصر فارابی
,
موجود بما هو موجود
,
موضوع مابعدالطبیعه
,
تعریف مابعدالطبیعه
,
فلسفه (خاص)
,
فلسفه اسلامی
,
فی اغراض مابعدالطبیعه
کلیدواژههای فرعی :
علم الهی ,
الهیات(کلام جدید) ,
گاما ,
اپسیلن ,
آمونیوس ,
آلفای بزرگ ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
فی أغراض مابعدالطبیعة نام رسالة کوچکی از فارابی است که همانند بسیاری از آثار فارابی حجم اندکی دارد؛ ولی علیرغم حجم اندکش حاوی مطالب بسیار مهمی است و نقطة عطفی در تحلیل تعریف و موضوع مابعدالطبیعه محسوب میشود. از آنجا که این رساله تاثیر بسزایی در ارائة تعریف و موضوع مابعدالطبیعه بر نظام مابعدالطبیعی ابنسینا داشته و ابنسینا نیز در زندگینامة خود نوشتش فهم خود را از غرض کتاب مابعدالطبیعة ارسطو، مرهون مطالعة این اثر میداند، این رساله از شهرت قابل توجهی برخوردار است. شاید بتوان رسالة أغراض را زیربنای مابعدالطبیعة سینوی و نیز نظام فلسفة اسلامی دانست. این تصحیح انتقادی برای نخستین بار، بر مبنای چهار نسخه خطی برتر موجود در کتابخانههای ایران صورت پذیرفته که به همراه یک نسخه خطی موجود در کتابخانه راغب پاشای استانبول مبنای تصحیح انتقادی قرار گرفتهاند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 119 تا 157
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
فارابی، نراقی و غروی، مبتکران «برهان وجودی» در حکمت اسلامی
نویسنده:
علی افضلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: موسسه پژوهشی حكمت و فلسفه ايران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
الله
,
ابو نصر فارابی
,
علامه محمد مهدی نراقی
,
برهان وجودی
,
رب (اسم، اسماء افعال الهی)
,
براهین خداشناسی
,
فلسفه اسلامی
,
حکمت متعالیه
,
برهان فارابی
,
برهان وجودی کمپانی
,
مقاله درباره فارابی
کلیدواژههای فرعی :
ممکن الوجود ,
علت تامه ,
ممتنع الوجود ,
حمل شایع ,
حمل اولی ,
براهین اثبات واجب(حکمت نظری) ,
برهان امکان ,
برهان صدیقین ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
«برهان وجودی» برهانی در اثبات وجود خداست که نه بر اساس هیچ موجود خارجی و یا بعضی ویژگیهای آنان، بلکه تنها برپایۀ «مفهوم» یا «تعریفِ» ذهنیِ خدا، وجود او را در عالم خارج اثبات میکند. سنت آنسلم (1033 - 1109) نخستین کسی است که در فلسفۀ غرب، چنین برهانی را در اثبات وجود خدا ابداع کرده است. اما در فلسفۀ اسلامی نیز حکیمانی بودهاند که بدون اطلاع از فلسفۀ غرب، برهانی را به همان سبک «برهان وجودی» اقامه کردهاند. اگر تقریر فارابی را از برهانی که در بعضی آثارش آورده است، بتوانیم با قطعیت، از مصادیق «برهان وجودی» بدانیم، وی را باید مقدم بر آنسلم، نخستین مبتکر این برهان در جهان فلسفه دانست. اما ملّا محمد مهدی نراقی و غروی اصفهانی براهینی اقامه کردهاند که دقیقاً از مصادیق «برهان وجودی» است. بنا بر تعریفهای مختلفی که از خدا ارائه میشود، این برهان نیز تقریرهایی گوناگون مییابد. یکی از این تقریرها بر اساس تعریف خدا به عنوان «واجبالوجود» اقامه میشود که تقریر این سه حکیم، به ویژه نراقی و غروی مبتنی بر آن است. این مقاله به معرفی و بررسیِ برهان این سه حکیم مسلمان میپردازد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 5 تا 28
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نسبت امر «ممکن» با «زمان» و «قوه» در فلسفۀ فارابی
نویسنده:
فاطمه شهیدی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: موسسه پژوهشی حكمت و فلسفه ايران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ابو نصر فارابی
,
واجب
,
ممکن
,
امکان استقبالی
,
فلسفه اسلامی
,
امکان استعدادی
,
زمان ( ماهیت )
,
امکان ذاتی
,
مقاله درباره فارابی
کلیدواژههای فرعی :
قوه و فعل ,
وجوب و امکان ,
اجسام سماوی ,
فصول منتزعه ,
جهت قضیه(اصطلاح وابسته) ,
السیاسه المدینه ,
جهان شناسی فارابی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
آنچه ابن سینا در ذکر معانی مختلف امکان (عام، خاص و اخص) ذکر می کند و امکان استقبالی را معنی مستقلی از امکان می شناسد، در آثار فارابی سابقه ندارد. فارابی در آثار منطقی اش ممکن را هم دارای نسبت با مقاطع مختلف زمان می داند (به معنی لاوجود یا وجود در زمان حال و نامعلومِ ذاتی بودنِ وجود یا لاوجودش در آینده) هم دارای قوه. این نشان می دهد که او امکان را دارای یک معنا و یکسان با امکان استقبالی و امکان استعدادی می داند و بنابراین امکان از نظر او تنها متعلق به عالم ماده است. در برخی آثار فلسفیش این توضیحات در مورد ممکن با حذف تصریح به نسبت امر ممکن با زمان تکرار می شود. ولی در برخی دیگر از آثار فلسفی منسوب به فارابی، ممکن _همچون آثار ابن سینا_ با معلولیت و وابستگی به غیر تبیین می شود نه زمانمندی و بالقوه بودن و در نتیجه می تواند شامل همه موجودات ماسوی الله بشود. در طبقه بندیهای موجودات دردسته اول از آثار فلسفی فارابی اجرام سماوی دارای جایگاه مبهمی هستند و هرچند بر حسب تعریف ذیل موجودات واجب قرار می گیرند ولی دارا بودن حرکت می تواند موجب تردید در این جایگاه شود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 83 تا 100
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
5
تعداد رکورد ها : 41
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید