جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

استفاده از فن‌آوری وب معنایی در مهندسی نرم‌افزار یکی از راه‌های غلبه کردن بر مشکلات کنونی مهندسی نرم‌افزار است؛ به‌طوری‌که امروزه توجه بسیاری از محققان به این مقوله معطوف شده است و روش‌های مختلفی در این راستا ارایه کرده‌اند. برخی از این روش‌ها هستی‌شناسی محور بوده و بر تولید کد نرم‌افزار از مدل‌های معنایی متمرکزند و شماری دیگر، مبتنی بر هستی‌شناسی بوده و از فن‌آوری وب معنایی به‌عنوان ابزار کمکی در فرآیند‌های کلاسیک نرم‌افزار استفاده کرده‌اند.در این پایان‌نامه برای تولید سریع نرم‌افزار، یک روش معنایی جدید با نام SRAD، پیشنهاد شده‌است. در این روش، مدل ایستای دامنه در هستی‌شناسی دامنه و مدل پویای آن در هستی‌شناسی برنامه توصیف می‌شود. هستی‌شناسی دامنه در حقیقت جایگزینی قدرتمند برای مدل داده است زیرا در این هستی‌شناسی ضمن اینکه مانند پایگاه‌های داده، داده‌های نرم‌افزار ذخیره می‌شود، زمینه برای استفاده از استدلال‌گرها و موتورهای قواعد نیز مهیا می‌شود. تمام عملکردهای نرم‌افزار در هستی‌شناسی برنامه توصیف و پیاده‌سازی می‌شود. می‌توان بر اساس چارت عملیاتی سیستم، عملکردهای نرم‌افزار را در این هستی‌شناسی به‌صورت سلسله‌مراتبی توصیف و پیاده‌سازی کرد. برای پیاده‌سازی عملکردها در هستی‌شناسی برنامه، از قواعد وب معنایی بهره گرفته شده است. در حقیقت بدنه یک عملکرد با استفاده از لیست مرتبی از قواعد قابل پیاده‌سازی است. برای اجرای عملکردهای توصیف شده در هستی‌شناسی برنامه می‌توان از موتور‌های قواعد کلاسیک مانند Jess بهره گرفت ولی برای افزایش کارایی، در راستای این پایان‌نامه، موتور اجرای RE طراحی و پیاده‌سازی شده است. این موتور ضمن پشتیبانی از انواع اتم‌های مختلف، قادر است عملکردهای توصیف شده در هستی‌شناسی برنامه را با کارایی مطلوب به اجرا در آورد.برخلاف اکثر روش‌های موجود که سعی در ایجاد کد نرم‌افزار دارند، با استفاده از روش SRAD در حقیقت مدلی از نرم‌افزار ایجاد شده است که قابل اجرا است. به‌عبارت دیگر منطق کاری نرم‌افزار به‌جای اینکه در پس کد‌های آن نهان شود، در یک مدل رسمی توصیف می‌شود. چنین مدلی ضمن انتزاعی‌تر کردن فرآیند تولید، می‌تواند فرآیند نگهداری نرم‌افزار را نیز بسیار آسان کند. SRAD روشی معنایی برای تولید سریع نرم‌افزارهایی است که نگهداری بسیار آسانی دارند.

اهمیت دسته بندی موضوعی صفحات وب باعث شده با پیدایش اولین سایت های اینترنتیشرکت های بزرگی مانند یاهو و AOL به فکر ارائه سرویس های فهرست وب که وب سایت های مختلف را با کمک نیروی انسانی بر اساس موضوع دسته بندی می کند بیفتند. با افزایش روز افزون تعداد صفحات وب و عدم امکان دسته بندی صفحات وب به صورت دستی و همچنین پیدایش کاربرد های دیگری برای دسته بندی خودکار صفحات وب از قبیل فیلترینگ هوشمند و ایجاد نسل آینده موتور های جستجو گر، تحقیقاتی در این زمینه صورت گرفته که متاسفانه تا کنون نتیجه ای مطلوب و کاربردی حاصل نشده است. در اکثر تحقیقات پیشین در زمینه دسته بندی خودکار صفحات وب تنها از یک، دو و یا نهایتا سه مورد از ویژگی های قابل استخراج از صفحات وب استفاده گردیده است. از جمله این ویژگی ها می توان به استفاده از خواص تگ هایHTML از قبیل تگ های متا،عنوان صفحات، تگ های تاکید، پیوند ها و صفحات همسایه، آدرس صفحات ، موقعیت مکانی کلمات و فرکانس تکرار آنها و نیز استفاده از تکنیک های آنتالوژیاشاره کرد. در روش پیشنهادی که در این پایان نامه ارائه شده است بر روی ترکیب این موارد تمرکز شده و نشان داده شده است که استفاده همزمان از ویژگی های مختلف می تواند به افزایش دقت دسته بندی صفحات وب کمک کند.

با افزایش روزافزون کاربران اینترنت، این بستر به منبعی غنی از اطلاعات تبدیل شده و با همگانی شدن آن، بیان نظرات و عقاید کاربران در مورد کالا‌ها، سازمان‌ها و اشخاص با سادگی بیشتری انجام می‌شود. با توجه به تحقیقاتی که در سال 2009 انجام گرفت، موثرترین عامل در تصمیم‌گیری مشتریان در خرید الکترونیک، نظرات ارائه شده توسط کاربران در مورد کالا‌ها می‌باشد. ولی با افزایش نظرات کاربران در مورد کالا‌ها تصمیم‌گیری و نتیجه‌گیری از نظرات مشکل شده است. در این پایان نامه مدل جدیدی از نظرکاوی ارائه شده است. در این مدل بر خلاف کارهای گذشته، برای کلمات بیان کننده احساسات، شدت گرایش تعیین می‌شود و در شناسایی گرایش شخص نسبت به یک کالا لحاظ می‌شود. همچنین در این مدل روشی برای تخصیص وزن به ویژگی‌ها ارائه شده است. کارایی مدل پیشنهادی بر روی مجموعه داده تهیه شده از وب سرویس آمازون ارزیابی و با سایر مدل‌ها مقایسه شده است. خلاصه‌سازی با استفاده از مدل پیشنهادی دارای جزئیات دقیق‌تر و کامل‌تر نسبت به مدل‌های گذشته می‌باشد و همچنین شناسایی رتبه کالا از نظرات با استفاده از این مدل نسبت به سایر مدل‌های با دقت بالاتری انجام می‌شود.

روشهای متعددی به منظور استخراج عوارض موجود از تصاویر رقومی ارائه شده اند. این روشها را می توان در دو دسته طبقه بندی نمود. دسته ی اول روشهایی هستند که بر اساس خصوصیات طیفی هر پیکسل به استخراج عوارض می پردازند. روشهای دیگر بر مبنای ارائه ی قانون بر روی مجموعه ای از پیکسلها به استخراج عوارض بر مبنای شیء می پردازند. در این حوزه، اشیاء بر اساس خصوصیاتی که برای آنها تعریف شده است از تصاویر استخراج می شوند. در نتیجه، ابتدا باید به تعریف عارضه و خصوصیات آن پرداخت. به همین دلیل به معرفی علم هستی شناسی (آنتولوژی) می پردازیم که برای اولین بار در حوزه ی علم فلسفه ارائه شد.هستی شناسی را می توان شاخه ای از فلسفه و علمی در مورد چه بودن، از چه نوعی بودن ساختار اشیاء، ویژگیها، پیشامدها و وابستگیها در هر حوزه ای از هستی دانست. هستی شناسی به دنبال ارائه ی طبقه بندی قطعی و جامع از موجودیتها در تمامی دایره ی وجود (جهان) است به طوری که هیچ موجودیتی در خارج از آن قرار نگیرد. مرزهای دایره ی وجود (عالم امکان) توسط موجودیتها و عدم موجودیتها مشخص می شود. همچنین در هستی‌شناسی روابط میان موجودیتها نیز طبقه بندی می شوند. کاربرد کاملاً شناخته شده ی هستی شناسی در حوزه ی علم سیستمهای اطلاعاتی را می توان تشکیل پایگاه داده و یا استفاده از آن عنوان کرد، که بر مبنای همین تعریف کاربرد وسیعی در سیستمهای اطلاعات جغرافیایی پیدا کرده است.هستی شناسی لازم برای استخراج عارضه ی موجود در تصویر را می توان به این صورت بیان نمود که برای عارضه، چه معیارها و عواملی به صورت هم‌زمان برای کاربر تداعی می شوند که بتوان آنها را در قالب عوامل یا قانونهایی در روشهای استخراج عارضه وارد نمود. به این منظور لازم است تا مجموعه ای از سوالها و جوابها مطرح شوند و پایگاهی از داده های لازم به منظور استخراج عارضه (اطلاعات) از تصویر تشکیل شود. تنها با استناد به اطلاعات گردآوری شده در قالب پایگاه داده های نام‌برده شده است که می توان روشی برای استخراج انواع عوارض بر اساس ماهیت آن در تصویر پرداخت. از طرفی تشکیل پایگاه داده برای عوارض موجود در هر یک از نقشه های 1:2000، 1:5000 و 1:10000 نیازمند آگاهی از تعریف عوارض در مقیاسهای مختلف نقشه و نیز عوارض مشابه با آن بر روی تصاویر ماهواره ای است. به عنوان مثال، اگر هدف استخراج ساختمانها است، به منظور حذف عوارض گیاهی استخراج شده به همراه ساختمانها می توان از شاخصهای پوشش گیاهی استفاده نمود. از دیگر ویژگیهای ساختمان می توان شکل هندسی تقریباً منظم، رفتار مشخص در نسبت طول به عرض، پیوسته بودن لبه ها، بافت طیفی مشخص و بازه ی مساحتی حداقل را نام برد. از طرف دیگر، تمامی ساختمانها دارای درجه ی خاکستری مشخصی نیستند و نسبت به شرایط تابش نور خورشید و قرار گرفتن در نقاط مختلف از تصویر، مقادیر درجات خاکستری متفاوتی را به خود می گیرند. در این پایان نامه، با به کارگیری هستی شناسی در تهیه ی مدل مفهومی برای عوارض خطی و سطحی بر اساس خصوصیات آنها در تصاویر ماهواره ای چندطیفی به ارائه ی راهکارهایی در تولید نقشه پرداخته خواهد شد. در نهایت، با به دست آمدن اطلاعات مورد نیاز جهت استخراج عوارض در مقیاسهای مختلف با استفاده از هستی شناسی، می توان دقت روشهای استخراج عارضه را افزایش داد. خروجی این پایان نامه به صورت پایگاه داده ای از خصوصیات عوارض موجود در نقشه های 1:2000، 1:5000 و 1:10000 است که قابلیت ارتقاء و بهبود در مقیاسها و عوارض مختلف را طی مرور زمان داشته باشد.

فناوری اطلاعات در دهه‌ گذشته تاثیر شگرفی بر بهبود شیوه‌های کسب‌وکار داشته اما افزایش نفوذ آن در سازمان‌ها چالش‌های بسیاری نیز به همراه آورده است. چالش‌هایی مانند تغییر و پویایی فرایندهای کسب‌وکار، عدم تطابق خدمات فناوری اطلاعات با نیازهای واقعی کسب‌وکار، منعطف نبودن سازمان در برابر تغییر مداوم خواسته‌های مشتریان و وابستگی به سیستم‌های خاص، می‌توانند کارایی را تا آنجا پایین آورند که مدیران سازمانی دیگر تمایلی به ادامه تولید و توسعه‌ی سیستم‌های اطلاعاتی خود نداشته باشند. در حال حاضر بهترین رویکردی که توانسته به این چالش‌ها پاسخ دهد، ترکیب دو پدیده‌ی مدیریت فرایندهای کسب‌وکار (BPM) و معماری خدمت‌گرا (SOA) است. این رویکرد رهیافتی فراگیر برای چالش انعطاف‌پذیری سازمان در مقابل تغییرات و استفاده از خدمات سایر سازمان‌ها می‌باشد. نقطه الحاق BPM و SOA، خدمت است. در رویکرد مذکور فرایند کسب‌وکار به عنوان مجموعه‌ای از خدمات (تحت وب) پیاده‌سازی شده که از مزایایی همچون اتصال سست، استقلال ساختار و زبان استفاده می‌کنند. اما علی‌رغم این مزایا، شرط لازم یک کسب‌وکار مطمئن در یک جهان مبتنی بر خدمت، اجرای خدمات طبق هدف مورد انتظار می‌باشد. توافق‌نامه‌های سطح خدمت (SLA) ابزاری مهم در تضمین این امر محسوب می‌شوند. این توافق‌نامه‌ها، سطح کیفی خدمات را تعریف نموده و امکان نظارت بر تطابق آن با نیازهای کسب‌وکار را فراهم ‌می‌آورند. نکته قابل بحث در این زمینه، روش تعریف خود این توافق‌نامه‌ها به نحوی است که بتوان از آن برای ضمانت تحقق اهداف فرایندهای کسب‌وکار استفاده نمود و پیچیدگی مدیریت شبکه خدمات کسب‌وکار را در سازمان کاهش داد. راهکار معرفی شده در این پایان‌نامه، ارائه مدلی از SLA بوده که بر اساس معیارهای عملکردی و کیفی خدماتی که از اجرای فرایندهای کسب‌وکار پشتیبانی می‌نمایند، تعریف شده است. با تعریف این معیارها، محاسبه‌ی مقادیر آنها و مقایسه‌ی این مقادیر با مقادیر هدفی که در توافق‌نامه تعریف شده، می‌توان سطح عملکرد خدمات را اندازه‌گیری و میزان دستیابی به هدف را تعیین نمود. بدین منظور سیستم نظارت خودکاری برای SLA معرفی شده که لازمه‌ی آن، قابل فهم بودن توافق‌نامه‌های SLA برای ماشین می‌باشد و در این راستا برای بازنمایی مدل پیشنهادی از هستان‌شناسی استفاده شده است. از طریق سیستم نظارتی معرفی شده، می‌توان اجرای خدمات را مطابق با سطح تعیین شده مدیریت کرد و مشکلات مربوط به کارایی آنها را قبل از تاثیر بر کسب‌وکار، شناسایی و حل نمود.

تغییرات بسیار سریع فضای کسب و کار از یکسو و شرایط ناپایدار بازار از سوی دیگر، موجب شده است تا سازمان‌ها بیش از پیش به دنبال ایجاد همکاریبا یکدیگر جهت دستیابی به فرصت‌های جدید باشند. در این میان، سازمان‌های مجازی سریع ، به عنوان راه‌حلی برای ایجاد همکاری بین سازمان‌ها، سال‌هاست که از سوی موسسات تحقیقاتی و صنعتی مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته‌اند. علی‌رغم پژوهش‌های وسیع صورت گرفته در این حوزه، عدم وجود چارچوبی نزدیک به معمار سازمان مجازی(که دانش کامپیوتری وسیع نداشته) که نیازمندی‌های کلان سازمان مجازی و نیز نیازمندی‌های خرد و در سطح کیفیت سرویس‌های وب را در برگیرد، به خوبی احساس می‌گردد. با توجه به اینکه ایجاد سازمان‌ مجازی سریع در گروایجاد سریع فرآیندهای شبکه‌ای کسب و کار است، تحقیق پیش‌رو بر آن است تا چارچوبی – همراه با ابزارها و روش‌های مربوطه – برای ایجاد نیمه‌خودکار فرآیندهای شبکه‌ای کسب و کار به عنوان سنگ‌بنا و مولفه‌ اصلی سازمان‌های مجازی سریع، ارائه نماید. این چارچوب که “چارچوب ایجاد فرآیندهای شبکه‌ای سرویس‌گرای کسب‌وکار” نام دارد دارای سه مشخصه خاص است. الف) این چارچوب متناسب و نزدیک به کاربر نهایی (معمار سازمان مجازی یا صاحب فرآیند ) است که دانشی از علوم کامپیوتر ندارد. ب) چارچوب ارائه شده سطوح کلان سازمانی و نیازمندی‌های کلان سازمان را در کنار نیازمندی‌های خرد در بر می‌گیرد. پ) این چارچوب با بکارگیری قواعد کسب و کار، فرآیندها را بصورت نیمه‌خودکار ایجاد می‌نماید.

دانایی محور و عامل اصلی تاثیرگذار در پیشرفت جوامع انسانی و محصول استفاده مناسب و به هنگام از دانش است. دانش حاصل تجربیات بوده و برای آنکه به شکل مناسب تولید و استفاده شود نیازمند مدیریتی است که مدیریت دانش نام گرفته است. مدیریت دانش در یک ساختار آموزشی و پژوهشی زیر مجموعه آموزش‌عالی می‌تواند به تسریع پیشرفت آن مجموعه منجر گردد. مدیریت دانش با استفاده از یافته‌‌های علمی و فناوری‌های جدید در حوزه معماری سازمانی و هستی‌شناسی، موضوعی است که تحقیق حاضر آن را پیشنهاد می‌نماید. ارزیابی نمونه پیاده‌سازی شده حاکی از آن است که مدل‌سازی مدیریت دانش دانشگاهی مبتنی بر هستی‌شناسی به عنوان راهی جهت شناخت وضعیت موجود و طراحی سازمان مطلوب، مورد استفاده قرار -گیرد.

وب معنایی تصویری برای آینده وب کنونی ا‌ست که امکان درک محتوای وب را به ماشین‌ها می‌دهد و در نتیجه ماشین‌ها نیز می‌توانند در کنار انسان‌ها امکان تفسیر و پردازش اطلاعات را داشته باشند. حرکت به سمت این محیط آگاه از معنا نیازمندی‌های امنیتی جدید را به خصوص در زمینه کنترل دسترسی تحمیل می‌کند.تلاش‌های زیادی در زمینه‌های امنیتی در وب و وب معنایی صورت گرفته اما این واقعیت وجود دارد که بحث‌های امنیتی در محیط وب معنایی هنوز در گام‌های اولیه خود می‌باشند. از جمله موضوعات و مسائل حیاتی امنیتی در وب معنایی ، بررسی و پیاده‌سازی اعتماد در آن، کنترل دسترسی، حریم شخصی و ایمن بودن عامل‌ها و.. است. تمرکز ما بر روی کنترل دسترسی‌ست. یک مدل کنترل دسترسی برای وب معنایی باید سازگار با مدل داده‌ای معنایی در این محیط باشد. آنتولوژی روشی گویا و استاندارد برای مدل کردن موجودیت‌ها و روابط معنایی میان آنها در وب معنایی‌ست. مدل کنترل دسترسی معنامبنا از جمله مدل‌های مناسب برای استفاده در محیط وب معنایی ا‌ست از این رو مدل پیشنهادی ما در این پژوهش مبتنی بر این مدل خواهد بود .

امروزه پست الکترونیکی یا ایمیل یکی از سریع‌ترین و اقتصادی‌ترین راهها برای ارتباط می‌باشد. با این‌حال، افزایش کاربران پست الکترونیکی باعث افزایش بی‌سابقهای در تعداد هرزنامه‌‌ها در چندین سال اخیر شده است. در چند ساله‌ی اخیر تلاش‌های زیادی برای فیلترکردن هرزنامه‌ صورت گرفته است که اغلب آنهااز روش‌های آماری و یادگیری ماشینی استفاده کرده‌اند که اغلب نیازمند انبوه داده برای عملیات یادگیری می‌باشند. هم‌چنین در این روشها برای فیلترکردن هرزنامه‌، از معنای محتوای ایمیل و نیز نحوه‌ی تعاملات بین فرستندگان هرزنامه‌ و فرستندگان معتبر، استفاده نشده است.در این پایان‌نامه دو روش برای فیلترکردن هرزنامه‌ ارائه شده است. در روش اول یک آنتولوژی از مفاهیم متداول هرزنامه‌ ساخته می‌شود. مشابهت معنایی گراف موضوعی متن و نیز سرآیند ایمیل با این آنتولوژی به همراه مشابهت معنایی بین سرآیند و بدنه‌ی ایمیل، سه مولفه برای فیلترکردن معنایی ایمیل می‌باشند. محاسبه‌ی مشابهت معنایی با استفاده از آنتولوژی زمینه‌ی WordNet صورت می‌گیرد. در روش دوم از گزارشات تراکنش ایمیل بین فرستندگان ایمیل به منظور ساخت یک شبکه‌ی اجتماعی ایمیل استفاده می‌شود. سپس یکسری از ویژگی‌های متمایز‌کننده‌ی فرستندگان هرزنامه‌ و فرستندگان معتبر ارائه می‌شود. سرانجام از این ویژگی‌ها به منظور دسته‌بندی ایمیل‌های هرزنامه‌ و ایمیل‌های معتبر استفاده می‌شود. از آنجائی که هر یک از این دو فیلتر بر روی ویژگی‌های متمایزی تمرکز دارند، ترکیب این دو فیلتر به‌صورت سری منجر به نتایج کامل‌تری می‌شود.فیلتر مبتنی بر شبکه‌ی اجتماعی در فیلترکردن هرزنامه‌ دقت بیش از 93 درصد از خود نشان داده است. این نتیجه قابل مقایسه با فیلترهای مبتنی بر یادگیری می‌باشد. همین طور فیلتر مبتنی بر مشابهت معنایی به صورت مکملی برای فیلتر مبتنی بر شبکه‌ی اجتماعی می‌باشد، به‌طوری‌که دقت بالای 96 درصد نتیجه‌ی ترکیب این دو فیلتراست.

سیستم‌های مدیریت سوالات متداول کاربران، FAQ، در سال‌های اخیر توجه بسیاری را به خود جلب نموده است. این سیستم‌ها تا حد زیادی هزینه‌های پشتیبانی محصولات تولیدکنندگان را کاهش می‌دهند. هدف از این تحقیق پیاده‌سازی سیستم مدیریت سوالات متداول فارسی مبتنی بر هستان‌شناسی و پروفایل‌های کاربری می‌باشد. در این تحقیق، هستان‌شناسی فارسی برای مفاهیم حوزه کامپیوتر ایجاد می‌شود. ابتدا سوالات ورودی، که همگی به زبان محاوره‌ای می‌باشند، به حالت رسمی فارسی تبدیل می‌شوند. پس از انجام پیش‌پردازش‌های لازم، به کمک روش پیشنهادی جدید، میزان شباهت معنایی پرسش‌ها با یکدیگر سنجیده می‌شود و در یک ماتریس شباهت ذخیره‌سازی می‌گردد. با استفاده از الگوریتم خوشه‌بندی پیشنهادی، این پرسش‌ها در خوشه‌هایی که پرسش‌های داخل هر خوشه، از نظر معنایی به یکدیگر شباهت دارند، قرار داده می‌شوند. پرسش‌هایی که در خوشه‌های با اعضای بیشتری هستند، به عنوان پرسش‌های پرتکرار در نظر گرفته می‌شوند و با استفاده از این خوشه‌ها، لیست پرسش‌های متداول استخراج می‌گردد.هر کاربر با وارد کردن پرس و جوی موردنظر خود، لیستی از پرسش‌های مرتبط با پرس وجوی ورودی را دریافت می‌کند. در حین کار با سیستم، برای هر کاربر با توجه به شیوه کار با سیستم و پرس وجوهای ورودی، پروفایل‌هایی ایجاد می‌شود که در پرس و جوهای بعدی از این پروفایل‌ها برای بهبود نتایج جستجو استفاده می‌شود. با یک الگوریتم بازیابی نوین، با استفاده از پروفایل‌های کاربری، نتایج مرتبط پرسش کاربر استخراج می‌شود.