جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
>
اصطلاحنامه معرفت شناسی(اسلامی)
>
رویکردهای معرفت شناسی
>
معرفت شناسی مطلق
>
عقل گرایی(مقابل تجربه گرایی)
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
تعداد رکورد ها : 92
عنوان :
با توضیح عقلگرایی حداکثری، آن را نقد و ارزیابی نمایید.
نوع منبع :
پرسش و پاسخ , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
پاسخ تفصیلی:
در نظريه عقلگرايي حداكثري[1] تنها ميتوان قضيهاي را عقلاً پذيرفت كه صدق آن براي جميع عاقلان در جميع زمانها و جميع مكانها به اثبات رسد. مطابق اين نظريه، هر قضيه مورد پذيرش، يا آنچنان بداهتي دارد كه جميع عاقلان آن را ميپذيرند و يا به كمك مقدمات ب
بیشتر ...
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ایمان دینی
,
عقلانیت دینی
,
عقل گرایی(مقابل تجربه گرایی)
,
عقل گرایی حد اکثری
کلیدواژههای فرعی :
عقل گرایی حداکثری ,
عقلگرایی حداقلی ,
عقلگرایی ,
عقلانیت شیعی ,
عقلگرایی ,
عقل گرایی حداکثری ضعیف ,
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اسپینوزا، فیلسوف یا عارف؟
نویسنده:
محمد جواد صافیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه قم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
نظام هستی
,
اختیار انسان
,
روش شناسی
,
فلسفه (خاص)
,
وحدت وجود
,
اصطلاحنامه عرفان
کلیدواژههای فرعی :
عقل خود بنیاد ,
هرم هستی ,
معیار حقیقت ,
راز ,
روش دکارتی ,
عبادت ,
وضوح و تمایز ,
کوژیتو ,
آموزه فیض ,
رابطه وحدت و کثرت ,
علم ریاضی ,
فلسفه جدید ,
جوهر ,
عقل(منطق) ,
عشق عقلانی به خدا ,
جوهر الهی اسپینوزا ,
مظاهر الهی(مقابل مظاهر کَونی) ,
عقل گرایی(مقابل تجربه گرایی) ,
لوگوس(اصطلاح وابسته) ,
ربط منطقی خدا و عالم ,
چکیده :
اسپینوزا از فیلسوفان قرن 17 اروپاست. به جهت آنکه وی کل هستی را جوهری واحد میداند، برخی او را عارف وحدت وجودی انگاشتهاند، اما با توجه عمیقتر به فلسفه وی معلوم میشود که او را نه تنها نمیتوان عارف دانست بلکه وی از زمره فیلسوفان متجدد و پیرو دکارت (کارتزین) است و همانطور که فلسفه جدید مبتنی بر محوریت بشر و اندیشه اومانیستی است، فلسفه اسپینوزا نیز از این امر مستثنا نیست و لذا اندیشه او را نمیتوان عرفانی دانست. برخی از محورهای مهم تعارض اندیشه اسپینوزا با اندیشه عرفانی و نزدیکی آن به اندیشه مدرن عبارت است از: 1ـ روش اندیشه؛ 2ـ مبنا و اساس؛ 3ـ رابطه عالم با خداوند؛ 4ـ مراتب هستی؛ 5ـ حقیقت؛6 ـ اختیار و آزادی.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 103 تا 124
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رویکرد لایب نیتس به علیت در نظام هستی
نویسنده:
حوران اکبرزاده
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه امام صادق (ع) ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
جوهرفرد
,
هماهنگی پیشین بنیاد
,
نظام احسن
,
اصل جهت کافی((لایب نیتس)، اصطلاح وابسته)
,
جهان های ممکن(اصطلاح وابسته)
,
نیک انگاری فلسفی
کلیدواژههای فرعی :
جبر و اختیار(کلام) ,
نظام هستی ,
اراده الهی ,
الهیات(کلام جدید) ,
اصطلاحنامه فلسفه ,
جسم محسوس ,
علیت ,
برهان نظم ,
حکمت الهی ,
عقل گرایی(مقابل تجربه گرایی) ,
قضیه ترکیبی(مقابل قضیه تحلیلی) ,
قضیه تحلیلی(مقابل قضیه ترکیبی) ,
حقایق عقل((لایب نیتس)، مقابل حقایق واقع لایب نیتس) ,
حقایق واقع((لایب نیتس)، مقابل حقایق عقل لایب نیتس) ,
ارزش حواس ,
وجود اشیاء مادی ,
انعکاس جهان در موناد ,
رابطه منطق و متافیزیک ,
خلق مدام موناد ,
چکیده :
گتفرید ویلهلم لایب نیتس فیلسوف آلمانی قائل به نوعی عقل گرایی ایده آلیستی است. وی معتقد است کـه اشیاء مادی وجود واقعی نداشته و چیزی جز اوهام نیستند، وی بر خلاف دکارت و اسـپینوزا وجـود جـوهر جسمانی را رد می کند و جهان هستی را در عین تنوع، هماهنگ مـی بینـد... او بـرای تبیـین اصـول فلـسفی خویش، ساختار و پیکره آن را در اصول نودگانه منادولوژی در سه بخش پایه ریزی کرده است: 1 - منادها یا عناصر اشیاء 2 - خداوند 3 - تصویر جهان با توجه به علت آن (یعنی خداوند). آنچه در عالم خارج وجود دارد جواهر فـرده ای (منادهـا) هـستند کـه دارای یـک نظـام و سلـسله مراتـب هستند... هر واحدی جهان را در خود منعکس می سازد نه بدان سبب که جهان در آن «واحد» تأثیر مـی کنـد بلکه بدان علت که خداوند به «واحد» چنین ماهیتی داده که به خودی خود چنین نتیجه ای را حاصل می کنـد. وی معتقد است بین موجودات جهان و تغییرات یک «واحد» و «واحد» دیگر، نوعی همـاهنگی پیـشین بنیـاد وجود دارد. همه موجودات هستی همانند ساعت هایی هستند که با هم میزان شده انـد و در زمـان نـشان دادن و به صدا در آمدن هماهنگ عمل می کنند و ... .
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 25 تا 43
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تاریخ فلسفه (کاپلستون) جلد چهارم (از دکارت تا لایب نیتس)
نویسنده:
فردریک چارلز کاپلستون؛ مترجم: غلامرضا اعوانی
نوع منبع :
کتاب , ترجمه اثر , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
علمی فرهنگی و سروش,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
کتاب اصول فلسفه دکارت
,
جوهرفرد
,
فلسفه سیاسی مدرن
,
فلسفه جدید
,
فلسفه غربی
,
فلسفه دکارت
,
الهیات بالمعنی الاخص
,
عقل گرایی(مقابل تجربه گرایی)
,
عقل گرایی حد اکثری
,
فلسفه اسپینوزا
,
قول به علل موقعی
,
خدا در فلسفه اسپینوزا
,
فلسفه لایبنیتس
,
مبانی فلسفه غرب
,
ایده علم کلی دکارت
,
جوهر در فلسفه مدرن
,
اختیار در فلسفه غرب (فلسفه غرب)
کلیدواژههای فرعی :
اخلاق دکارت ,
الهیات دکارتی ,
فلسفه اخلاق اسپینوزا ,
فلسفه شناخت اسپینوزا ,
فلسفه شناخت دکارت ,
الهیات اسپینوزا ,
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
عقلگـرایی اعتدالـی ـ انتقـادی در پذیرش باورهای دینی
نویسنده:
عبدالرحیم سلیمانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه مفید,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عقل گرایی اعتدالی
,
ایمانگرایی = فیدئیسم (معرفتشناسی)
,
ظاهرگرایی
,
باورهای دینی
,
عقل گرایی(مقابل تجربه گرایی)
چکیده :
در ارزیابی باورهای دینی کسانی قائل شدهاند که یک شخص در صورتی مجاز به پذیرش یک باور است که برای آن برهانی داشته باشد که همه عقلای عالم را قانع کند، یا گفتهاند فرد باید برای همه باورها و اعمال خود برهان داشته باشد و به امر خردگریز تن ندهد. در نقطه مقابل، کسانی هستند که میگویند عقل ضد ایمان است یا با آن رابطه ندارد، یا میگویند همه باورها را باید از ظاهر متون دینی گرفت و به عقل اعتناء و توجه نکرد. عقلگرایی اعتدالی - انتقادی در مقابل هر دوی این گرایشها قرار دارد و میگوید عقل اعتبار و حجیت دارد و بدون آن دینداری ممکن نیست، اما این عقل از یک سو در همه امور داوری ندارد و بنابراین باید در دین به امور خردگریز نیز تن داد، و از سوی دیگر این عقل در ارائه برهان مصون از خطا نیست و به همین دلیل انسانها نمیتوانند باورهای خود را به همگان بقبولانند. در این مقاله مؤلف در پی دفاع از موضع عقلگرایی اعتدالی - انتقادی است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 21 تا 38
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی رویکردهای اعتدالی در حوزه عقلانیت باورهای دینی از منظر اندیشمندان اسلامی
نویسنده:
مرتضی حسینی شاهرودی، وحیده فخار نوغانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عقلانیت اعتدالی
,
ایمان گرایی (مسائل جدید کلامی)
,
عقلانیت دینی
,
فلسفه دین
,
عقل گرایی(مقابل تجربه گرایی)
,
عقلانیت باور دینی
کلیدواژههای فرعی :
حجیت عقل ,
حجیت نقل ,
معرفت عقلانی ,
اشاعره (اهل سنت) ,
معتزله (اهل سنت) ,
نبوت ,
اهل بیت(ع) ,
ضرورت نبوت ,
سیره ائمه اطهار علیهم السلام ,
معرفت وحیانی ,
گزاره دینی ,
رویکرد کارکردگرایی ,
شکاکیت(مسائل جدید کلامی) ,
ایمان گرایی افراطی ,
توجیه باور دینی ,
عقل و دین ,
شکاکیت دینی ,
عقل فعال ,
عقل(منطق) ,
باور پایه((اصطلاح وابسته)، قسیم استدلال تسلسل معرفتی و دور معرفتی) ,
عقل نظری((مدرکات عقل نظری)، اصطلاح وابسته) ,
مراتب عقل نظری(اصطلاح وابسته) ,
عقل مستفاد ,
مراتب عقل(اصطلاح وابسته) ,
تعارض عقل و نقل ,
نقل معتبر ,
عقل گرایی افراطی ,
تأمین نیاز وجودی ,
کشش درونی انسان ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
,
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
مساله عقلانیت باورهای دینی در بین اندیشمندان دینی تاریخ پرفراز و نشیبی را پشت سر گذاشته است. ناکارآمدی رویکردهای افراطی در حوزه های ایمان گرایی و عقل گرایی، سبب ظهور نگرش های متعدل تری در تفسیر و توجیه عقلانیت باورها و گزاره های دینی شده است. در این پژوهش ضمن اشاره ای اجمالی به جریان های افراطی عقل گرایی و ایمان گرایی و نمایندگان فکری هر کدام، سایر نگرش های معتدلی که در این زمینه وجود دارد، مورد بررسی قرار خواهد گرفت. در پایان نیز به برخی از راه ها یا دلایلی که تبیین کننده پذیرش عقلانیت باورهای دینی است، اشاره خواهد شد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 51 تا 76
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
دیدگاه های سید حسین نصر درباره بحران محیط زیست و راه حل های آن
نویسنده:
اعظم قاسمی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
سید حسین نصر
,
اخلاق محیط زیست
,
بحران محیط زیست
,
اسلام و محیط زیست
,
الهیات زیستمحیطی
کلیدواژههای فرعی :
حکمت خالده ,
رنسانس ,
تکنولوژی ,
سنت گرایان ,
مابعد الطبیعه سنتی ,
عالم طبیعت ,
قرون وسطا ,
کلام مسیحیت ,
فناوری ,
آلودگی ,
علم قدسی ,
انقلاب علمی ,
آلودگی محیط زیست ,
اکوسیستم ,
جهان معاصر ,
اومانیسم (مسائل جدید کلامی) ,
اومانیسمِ رنسانس ,
الهیات طبیعت ,
عقل الهی ,
عقل گرایی(مقابل تجربه گرایی) ,
عقل گرایی ابن رشدی ,
فناوری و محیط زیست ,
تکنولوژی و محیط زیست ,
فقدان مابعدالطبیعه ,
معنویت زدایی از طبیعت ,
طبیعت شناسی سنتی ,
طبیعت شناسی مدرن ,
علوم قدسی طبیعت ,
فلسفه طبیعت سنتی ,
جمعیت و محیط زیست ,
شاپا (issn):
2383-0689
چکیده :
بحران محیط زیست یکی از مهم ترین چالش های دنیای کنونی است. سید حسین نصر بر این باور است که این بحران، ریشه و منشا در ابعاد معنوی، فلسفی، و دینی دارد و برای حل آن تغییر بنیادین در فهم ما از وضعیت طبیعت و انسان لازم است. او همچنین معتقد است این بحران با تمهیدات مهندسی، برنامه ریزی اقتصادی و یا حتی تغییر در مفهوم توسعه حل شدنی نیست. اگر چه می توان با استفاده از فناوری، حجم آلودگی ها را به مقدار زیادی کاهش داد، ولی استفاده از این روش ها به تنهایی قادر به حل این معضل جهانی نیست. او بر این باور است که نیاز اساسی به تغییر معرفت انسان ها در خصوص طبیعت- که پیشینیان ما نیز از آن برخوردار بوده اند- وجود دارد. هدف از ارائه این مقاله، توصیف و ارزیابی دیدگاه های دکتر سید حسین نصر در خصوص بحران محیط زیست و راه حل های آن است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 85 تا 103
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تأملی بر ارزش عقل از نگاه سلفیان و اخباریان
نویسنده:
بهادر مهرکی؛ علی محمد ساجدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اجتهاد
,
عقل(منطق)
,
سلفیه (فرق اسلامی)
,
مکتب اخباری (اهل حدیث شیعه)
کلیدواژههای فرعی :
حکم شرعی ,
نص گرایان ,
ظاهرگرایی ,
اصول فقه ,
مسائل مستحدثه ,
صفات الهی ,
احادیث امامت ائمه اثنی عشر(ع) ,
سیره ائمه اطهار علیهم السلام ,
حکومت امام علی (ع) ,
حکم عقلی ,
حدیث نبوی صلی الله علیه و آله ,
قرآن ,
ناسخ و منسوخ ,
محکم و متشابه ,
مسایل مستحدثه فقهی ,
13. علم کلام ,
3- اهل سنت Sunnism (فرق اسلامی) ,
شیعه امامیه Twelver Shiism (فرق تشیع) ,
فلسفه دین ,
فلسفه اصول ,
اهمیت اجتهاد ,
عقل گرایی(مقابل تجربه گرایی) ,
سندیت حدیث ,
عقل در سنت سلفیان ,
عقل در سنت اخباریان ,
سنت اجتهاد امامیه ,
سلفیان اهل تسنن ,
پیشینه سلفی گری ,
عقل در تشیع ,
اخباری گری شیعه ,
فقیه اخباری ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
شیخ طوسی: ابوجعفر محمد بن حسن
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
جعفر سبحانی
,
محمدرضا مظفر
شاپا (issn):
2008-9422
چکیده :
نظر به تقارب اندیشۀ دو گروه سلفیان و اخباریان، از یک سو، و تمایز مبنایی آنان، از سوی دیگر، مقایسۀ آرای آنها مورد پرسش قرار گرفت که سؤال محوری جستار کنونی است. لذا، تلاش بر آن است تا جایگاه خرد در فهم مسائل دینی از نگاه آنان مورد نقد و بررسی قرار گیرد. در این بررسی معلوم شد که سلفیان تنها بر ظواهر احادیث نبوی و سیرۀ عالمان سلف تکیه دارند و اخباریان ظواهر روایات معصومان (ع) را اصل میدانند. بهعلاوه، هر دو گروه تعقل و اجتهاد را در فهم مسائل دینی قبول ندارند. در نقد آرای آنان میتوان گفت: اوّلاً علیرغم توصیههای فراوان نصوص دینی به تعقل و اهمیت آن، عقلانیت نزد آنان نادیده انگاشته شده است؛ ثانیاً با توجه به آیات محکم و متشابه، ناسخ و منسوخ و... و موضوع سندیت و دلالت احادیث و نیاز به پاسخگویی به مسائل مستحدثه، ضرورت توجه به اجتهاد امری بدیهی است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 115 تا 137
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
عقل و عقلگرایی در مدرسه کلامی کوفه
نویسنده:
رضا برنجکار، امالبنین خالقیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عقلگرایی
,
عقل(منطق)
,
عقل گرایی(مقابل تجربه گرایی)
کلیدواژههای فرعی :
معتزله ,
ردیه نویسی ,
صبغه ,
فروع دین ,
تعصب ,
فطرت(کلام) ,
معتزله (اهل سنت) ,
اهل بیت(ع) ,
وحی ,
آثار کلامی ,
آینده نگری ,
اصحاب ائمه ,
وحی الهی ,
قیاس فاسد ,
دوراندیشی ,
عصبیت ,
13. علم کلام ,
علم کلام ,
امامان معصوم علیهم السلام ,
قلمرو عقل ,
هجرت امام علی (ع) ,
مکتب اهل حدیث ,
عقل گرایی افراطی معتزله ,
منبع شهود ,
آثار وجودی عقل ,
اخذ فروع از اصول ,
احتجاج عقلی ,
بیان علت ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
محمد بن یعقوب کلینی
,
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
شاپا (issn):
0
چکیده :
از آنجا که در مکاتب و مدارس گوناگون، عقل و بهکارگیری آن مورد اختلاف است، در این جستار، به معرفی دیدگاه مدرسه کوفه درباره عقل و عقلگرایی بزرگان این مکتب پرداختهایم. این تحقیق در دو بخش معرفی عقل و رویکردهای عقلگرایانه مکتب کوفه سامان یافته است. در بخش اول، مواردی همچون جایگاه، حجیت، آثار، موانع، و قلمرو عقل بررسی شده است. در بخش دوم، شاخصهای عقلگرایی که تجلی عقل در میان ائمه و اصحابشان در مدرسه کوفه است، در سه قسمت ائمه، ائمه و اصحاب آنان، اصحاب ائمه تبیین گردیده است. مواردی همچون مناظره، پرسش و بررسی مطالب دینی، اخذ فروع از اصول، بررسی منقولات خلاف عقل و ردیهنویسی از جمله این شاخصهاست. این جستار به شیوه کتابخانهای و عمدتاً با احصا و استقرای روایات صورت گرفته است. گویای اهمیت عقل و اهتمام خاص به آن در عین خط قرمز داشتن و نیز گستردگی عملکرد عقل و شاخصهای عقلگرایی در تعامل با وحی و در پرتو امامتپذیری اصحاب در مکتب کوفه است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 1 تا 24
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
چگونگی بازتولید فلسفههای علوم انسانی با تکیه بر فلسفه اسلامی
نویسنده:
حسین سوزنچی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
فلسفه اسلامی
,
علوم انسانی
,
فلسفه اولی
,
فلسفه الهی
,
فلسفه اسلامی
,
فلسفه علوم انسانی
,
علوم انسانی (سایر)
,
بازتولید فلسفه علوم انسانی
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
سکولاریسم ,
عقلگرایی ,
وجودشناسی ,
معقول ثانی ,
علت غایی ,
قرآن ,
لیبرال دموکراسی ,
طبقه بندی علوم ,
فلسفه علم ,
پوزیتیویسم منطقی ,
علم شناسی ,
فلسفه های مضاف ,
فلسفه حقوق ,
طبیعت شناسی ,
دانش سنتی ,
فلسفه حقوق اسلامی ,
تجربه گرایی (مسائل جدید کلامی) ,
اومانیسم (مسائل جدید کلامی) ,
هستی شناسی اسلامی ,
سکولاریسم ,
حکومت دموکراسی لیبرال ,
پوزیتیویسم منطقی ,
علم طبیعی ,
فلسفه پوزیتیویسم ,
ماهیت علت غایی ,
قرآن ,
فلسفه علوم انسانی ,
دانش مدرن ,
فلسفه حقوق ,
فلسفه علم ,
عقل گرایی(مقابل تجربه گرایی) ,
معقولات ثالثه(مقابل معقولات ثانیه خاص) ,
لقاء حق ,
اثباتگرایی (مکتب فلسفی) ,
انسانگرایی = اومانیسم (مکتب فلسفی) ,
ظلم از دیدگاه قرآن ,
زیر بنای علوم ,
وجودشناسی ماتریالیستی ,
مادی انگاری انسان ,
وجودشناسی مضاف ,
کاربرد فلسفه اسلامی ,
گزاره حسی ,
گزاره عقلی ,
تجربهگرایی = آمپریزم (فلسفه) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-2916
چکیده :
امروزه اثبات اینکه بسیاری از آموزههای علوم انسانی مدرن، با آموزههای اسلامی ناسازگار است و تحول در این علوم، امری ضروری است، کار دشواری نیست. آنچه دشوار است تبیین این نکته است که چگونه میتوان این تحول را، نه با نگاه خام و گذاشتن چند آیه و روایت در کنار متون جدید، بلکه با استمداد از علوم و اندیشههای اسلامیای که حاصل قرنها تلاش علمی اندیشمندان مسلمان بوده و در تعاملی پویا با اندیشههای معاصر، رقم زد. اگرچه این تحولبخشی نیازمند استمداد از بسیاری از دانشهای سنتی مسلمانان است، اما هدف مقاله حاضر، این است که فقط شیوه و میزان کمک «فلسفه اسلامی موجود» به تحولآفرینی در علوم انسانی مدرن را مورد بحث قرار دهد. در طبقهبندیهای سنتی علوم، به دلیل پذیرش ماهیت سلسله مراتبی دانشها، «فلسفه اولی» مادر علوم شمرده میشد، و به لحاظ معرفتشناختی، شایستگی این را دارد که پشتوانه تمام علوم دیگر قرار گیرد. با انحطاط مابعدالطبیعه در دوران جدید و القای بنبست در عرصه وجودشناسی، فلسفه به مثابه علم وجودشناسی رسما کنار زده شد، و تقدم فلسفه بر سایر علوم زیر سؤال رفت؛ اما در پس پرده، وجودشناسی ماتریالیستی زیربنای علوم گردید و با غلبه یافتن پیشفرضهایی همچون مادی و متباین دانستن وجود انسانها و کنار گذاشتن مبحث علیت غایی در تحلیل واقعیات انسانی، استقلال و اصالت فلسفی بسیاری از مباحث علوم انسانی زیر سؤال رفت و فضای قراردادانگاری و تبعیت از اعتباریاتِ بیضابطه غلبه یافت و مباحث این دسته از علوم، به یک سلسله مباحث حسی و قراردادی آمیخته با پیشداوریهای ماتریالیستی در باب ماهیت انسان، فروکاسته شد. این مقاله میکوشد با تبیین الگوی مطالعه وجودشناختی در بررسی امور خاص، نشان دهد که چگونه «وجودشناسی مضاف» میتواند الگوی موجهی برای تحقیق در عرصه «فلسفههای مضاف» (فلسفه روانشناسی، فلسفه اقتصاد، و...) باشد؛ و نیز اینکه چگونه تحولآفرینی در علوم انسانی مدرن، نیازمند بهرهمندی از چنین «فلسفههای مضاف»ی است. همچنین با نشان دادن مصادیقی از تحقق یافتن چنین وجودشناسیهای مضافی در تاریخ اندیشه اسلامی، و ارائه مصادیقی از ورود این گونه مباحث در نقد و اصلاح علوم انسانی جدید، امکان عملی چنین الگویی را آشکارتر سازد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 69 تا 118
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
تعداد رکورد ها : 92
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید