جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

مسئله نسبت ميان تجربه دينی و تجربه اخلاقی هرچند پيوندی وثيـق بـا مسـئله رابطـه ميـان دين و اخلاق دارد، اما غير از آن است و كمتر بدان پرداخته شـده اسـت. نـرمن گيسـلر از جمله كسانی است كه با صـراحت بـه ايـن بحـث پرداختـه و از مغـايرت آن دو جانبـداری كرده است. در اين مقاله ضمن نقد و بررسی ديدگاه گيسلر، ديدگاه هـای ديـويی، جيمـز، شلايرماخر و كييركگور، كه هريك به نحوی كوشيده اند مغايرت ميان اين دو تجربـه را نشان دهند، و گيسلر برای تأييد رأی خويش بدانها استناد كرده، نقد وارزيابی شـده اسـت و در نهايت، وجوه ضعف ديدگاه مغايرت با روايت گيسلر نشان داده شده و اين نتيجه بـه دست آمده است كه بيان گيسلر اتقان لازم برای نفی عينيـت ايـن دو نـوع تجربـه در همه موارد را ندارد.

دین مسأله ای است که متفکران بسیاری را به نفکر واداشته است. در این جا ما به ضرورت دین از منظر قرآن و روایات، متکلمان و فلاسفه اسلامی پرداخته و خواهیم دانست که قرآن و روایات دین را برای هدایت بشر و نیازمندی فطری ضروری می دانند و متکلمان از طریق قاعده ی لطف و فلاسفه نیز از طریق مدنی بالطبع بودن انسان به این موضوع پرداخته اند.

چکیده ندارد.

در میان عناصری که تمدن را می سازند، نقش دین را نباید نادیده انگاشت . در واقع، هر تمدنی ، ی زیرساخت دینی دارد که روشنگر فرهنگ آن است . با شروع قرن جدید، آتش جنگ ، همچنان در اغلب نقاط جهان شعله‌ور است و تمدن و فرهنگ را مورد تهدید قرار می دهد. این مساله، وظیفه ادیان و بویژه ادیان الهی را سنگینتر از پیش ساخته است . با توجه به موضوع مهم "گفتگوی تمدنها"، ضرورت گفتگوی ادیان آشکارتر می‌شود. پیروان ادیان گوناگون به جای دامن زدن بر اختلافات باید بکوشند بر اشتراکات تکیه کنند و باب گفتگو را با یکدیگر بگشایند. البته فقط گفتگو میان پیروان ادیان کافی نیست ، بلکه طرفین باید برای همکاری عملی نیز برنامه‌ریزی کنند. یکی از راههای رسیدن به این امر مهم، برگزاری کنفرانسها و جلسات میان ادیان است . آنچه که در این میان به مجموعه ، جلا و معنویت می بخشد، انتختاب مکان و زمان مناسب برای برگزاری این جلسات و کنفرانسها است . زمان به سرعت می گذرد و ما هر روز شاهد تضییع حقوق مظلومان در سراسر دنیا و بویژه فلسطین هستیم. بیت‌المقدس ، شهری که پیروان ادیان الهی را در خود جای داده، بهترین مکان برای رساندن این پیام به گوش جهانیان است . این صدا از فلسطین، زادگاه مسیح، زادگاه داوود و سلیمان و قبله اول مسلمین که اکنون توسط رژیم غاصب اسرائیل و بدون توجه به افکار عمومی جهان و مقررات بین‌المللی به کشتار مردم بی دفاع و تخریب شهرها و روستاهای آن مشغول است به گوش خواهد رسید و پیام‌آور صلحی پایدار و فراگیر در جهان خواهد شد. میعادگاه قدس ، فرصتی دوباره می دهد که انسان متمدن به بحث و تبادل نظر میان ادیان بپردازد و با تکیه بر رهنمودهای بزرگان دین، چراغ هدایت انسانهای سردرگم عصر حاضر گردد و راه را برای یکی شدن و بازگشت به اصالتهای از یاد رفته انسان هموار سازد.

بحث درباره رابطه دین و سیاست از دیر باز مطرح بوده است ، ولی پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، این بحث جان تازه‌ای گرفته است . به خصوص اینکه در این انقلاب قرائت خاصی از (دین) و (سیاست) ابراز شده است ، که از مکتب تشیع و تببین آن ضروری به نظر می‌رسد. و این پایان‌نامه در راستای این هدف نوشته است . فرضیه اصلی این است که از دیدگاه امام صادق (ع) سیاست در داخل دایره دین قرار می‌گیرد و بخشی از سامان دهی امور زندگی انسان را در این دنیا بر عهد دارد، در حالی که دین برای سامان دهی امور دنیوی و اخروی تشریع شده است . بنابراین، دیدگاه ایشان - به عنوان رئیس مکتب تشیع - دیدگاهی حکومتی است و ایشان با نامشروع خواندن حکام طاغوتی به دنبال برپایی حکومتی عادلانه براساس مکتب تشیع بوده است . برای تبیین دیدگاه ایشان ابتدا کلیاتی شامل سه فصل: دین و سیاست ، اسلام و سیاست ، و تشیع و سیاست ، به رشته تحریر درآمده است . و در بخش دوم تئوری دولت تئوری دولت از دیدگاه ایشان تبیین شده است ، که دارای چهار فصل: ایدئولوژی، امت ، شرایط و صفات امامت ، و دولت - امامت می‌باشد. ایدئولوژی، با تعریف خاص خود، مهمترین عنصر در تشکیل دولت - امامت است که با پذیرش آن از سوی امت ، تحقق دولت امامت امکان می‌یابد و سایر عناصر دولت از قبیل سرزمین و حکومت و حاکمیت از عنصرهای ایدئولوژی و امت نتیجه‌گیری می‌شوند. بخش سوم، نحوه مشارکت سیاسی امت در دولت - امامت را بیان می‌کند و دارای چهار فصل: شوروی، النصیحه لائمه المسلمین، امر به معروف و نهی از منکر، و رضی‌العامه، است . بخش چهارم، سیره سیاسی امام صادق (ع) را بررسی می‌کند و شامل سه فصل است : تقیه و مسائل آن، موضع‌گیری امام صادق (ع) در قبال حکام طاغوتی، و موضع‌گیری امام صادق (ع) نسبت به قیافهای ضد حکام طاغوتی. در همه مراحل فوق روش تحقیق، بر اساس روش (تحلیل و برداشت خود را از متون احادیث منسوب به امام صادق (ع) ابراز کرده است . پیشنهاد این پایان‌نامه بررسی (رابطه امت و دولت - امامت در عصر غیبت) است و اینکه این دولت بر چه اساسی شکل گرفته، نحوه مشارکت مردم درآن چگونه است ؟

ظلم امری نکوهیده و مخالف فطرت انسانی است و روح انسان ها آن را بر نمی تابد. دین اسلام نیز همواره بر حفظ عزت و حرمت انسان ها تاکید داشته است، ظلم به موجب تضییع حدود معین الهی، سبب زیر پا نهادن حرمت و عزت انسان ها می گردد.به همین جهت خداوند متعال در قرآن کریم ،نوع بشریت را از ظلم کردن و پذیرش ظلم نهی می کند.در این نوشتار که با عنوان بررسی گونه های ظلم از منظر قرآن و روایات به رشته تحریر در آمده است،گونه های ظلم در سه دسته طبقه بندی شده اند که عبارت است از :ظلم میان انسان و خداوند ،ظلم میان انسان و نفس خویشتن و ظلم میان انسان و انسان های دیگر.در محور ظلم میان انسان و خداوند به بررسی امکان ظلم خدا به انسان و مصادیق جزئی ظلم انسان به خداوند از قبیل شرک و تکذیب آیات الهی و...پرداخته شده است.همچنین ظلم انسان به نفس خویشتن، در دو بعد ظلم به جسم و ظلم به روح مورد بررسی قرار گرفته است.و در نهایت ظلم انسان به انسان های دیگر که همان ظلم اجتماعی است ؛در تقسیمات اجتماعی از قبیل خانواده ،نظام سیاسی(مردم و مسئولین )و نظام تربیتی(استاد و شاگرد)و ....مورد بررسی قرار گرفته و مصادیق ظلم در هر یک از آنها معین و تشریح شده است .به طور کلی ،می توان گفت :منکرات و ناشایسته های اخلاقی مندرج در قرآن و روایات- به ویژه در جایی که حقی نادیده گرفته شود- مصداقی از ظلم شمرده می شود و به بیان دیگر ،هر جا بایسته های اخلاقی و حقوق معین الهی نادیده گرفته شده اند؛ ظلمی صورت پذیرفته که گاهی در اثر جهل نسبت به آنهاست.

در این تحقیق شیوه‌های تبلیغی انبیاء بررسی شده است. نخست کلیات تحقیق بیان شده است. سپس تحت عنوان عناصر و ابزار ارتباط و تبلیغ، تعریف ارتباط، انواع ارتباط، ارکان ارتباط، و همچنین تبلیغ و دانش ارتباطات، ویژگی‌های پیام موثر و پیام‌دهنده (مبلغ) و موانع ارسال پیام بررسی شد. در ادامه هدف تبلیغ انبیاء و ویژگی‌های انبیاء در تبلیغ و مخاطب انبیاء و تبلیغ گفتاری و عملی انبیاء توضیح داده شد. پس از آن روشهای گفتاری تبلیغ انبیاء بیان شد، در این زمینه، روشهای عام تبلیغ مانند: بشارت و انذار، بشارت به نعمت‌های دنیوی، تزکیه و روشهای خاص برخی انبیاء مانند: با نرمی و لطافت سخن گفتن، روش عقلانی و بیان سرانجام و عاقبت امور، واداشتن به تفکر، استدلال مورد بررسی قرار گرفت. پیامبران الگوی عینی هدایت، جنبه‌های مختلف الگو مانند ادب نسبت به خداوند و ادب نسبت به مردم، از جمله موضوعاتی هستند که در پایان به عنوان روش‌های الگوی (عملی) تبلیغ انبیاء به بحث گذاشته شد.

در این پژوهش به مفهوم ارتداد، مصادیق آن و حکم و شرایط مرتد در فقه جزایی اسلام اختصاص دارد، که نویسنده در چهار بخش به این موضوع از منظری فقهی پرداخته و دیدگاه‌های فقهای اسلام را در زمینه حالات مختلف آن، جویا شده است. در بخش اوّل کلّیاتی همچون: معنای ارتداد، تعریف لغوی و اصطلاحی آن، تعریف ارتداد از دیدگاه فقها، معنای مرتد و حدّ آن از نظر فقهی کندوکاو گردیده و تفاوت حد و تعزیر، مجازات مرتد و مصادیق حدود درباره وی بیان شده است. در بخش دوم تعهّدات مکتبی، تخلّف از آن‌ها و علل تخلّف بیان شده و ارتداد به عنوان یکی از مصادیق تخلّفات از تعهّد و جُرمی غیرقابل اِغماض در شریعت اسلامی، واکاوی فقهی گردیده است. از نظر نویسنده اصل مجازات مرتد به عنوان متخلّف از تعهّدات مکتبی از نظر همه عقلا و فقها تأیید گردیده، ولی شدّت این مجازات مورد اختلاف فقیهان است، که برخی اشدّ مجازات (قتل) و برخی مجازاتی سَبُک‌تر را برایش در نظر می‌گیرند. وی دیدگاه قرآن مبنی بر گمراه‌کردن سایر افراد توسّط مرتد را گناهی بزرگ و مساوی با کشتن همه انسان‌ها تلقی کرده و حفظ دین را در رأس همه واجبات دانسته، که برای آن حتّی جهاد و قتال نیز تشریع شده است. بخش سوم شامل بحث درباره مفهوم ارتداد و تحقّق آن می‌شود و گفتار و رفتاری که منجر به ارتداد گردد و همچنین خودداری از برخی اعمالی که سر از ارتداد در می‌آورند، تبیین شده است. به همین منظور نویسنده به سَبّ انبیای الهی و انکار ضروریات دین به عنوان یکی از عوامل ارتداد اشاره کرده و شرایط حکم به ارتداد و راه اثبات آن و اقسام ارتداد و مرتد، مانند مرتد ملّی و مرتد فطری و ملاک فطری بودن ارتداد را وارسیده و حکم مرتد ملّی و فطری را ذکر می‌کند. او در ادامه با اشاره به آثار ارتداد، احکام خاص مرتد فطری، کشتن شخص مرتد، مجری حکم ارتداد، باطل شدن اعمال گذشته مرتد، حُکم جنازه مرتد، حُکم جنایت مرتد در حال ارتداد، حکم اَکل ذبیحه مرتد، نجس بودن مرتد، نقش زمان و مکان در حکم ارتداد، عنصر مصلحت در اجرای حکم ارتداد، حکم زن مرتد، ارتداد شخص خُنثا و احکام آن، احکام توبه مرتد، حکم اولاد مرتد از لِحاظ کفر و ایمان، حکم تصّرفات مرتد بعد از رد و بررسی احکام دیگری از ارتداد، همچون: ارتداد مُکرَه، ارتداد در حال سُکر و غیرهوشیاری، ارتداد در حال نوجوانی، و وقوع جنون در حال ارتداد را تبیین کرده است. نویسنده اجرای حکم ارتداد را دلیل مخالفت اسلام با آزادی بیان و عقیده ندانسته، بلکه این مجازات را برای جُرم‌های بعدی و فسادهای بدتری برمی‌شمارد که جامعه اسلامی را با آن دست به گریبان کرده و سبب پیدایی پیامدهای ناگوار اجتماعی می‌شود.

این پایان‌نامه از نوع مطالعه‌ی تطبیقی در ادیان است که به مقایسه‌ی مسأله‌ی محبّت در اسلام و مسیحیت پرداخته و از آنجاییکه مبنای آموزه‌ی محبّت در مسیحیت، عقیده‌ای به نام فداء یا تفدیه است از این رو به مسأله‌ی فداء نیز از منظر تاریخی و کلامی پرداخته شده‌است و در فصل سوم، این آموزه و مسائل مرتبط با آن ( صلیب، تجسّد، کفاره و....) نقد و بررسی شده‌است. از سوی دیگر چون مسیحیان توجّه به محبّت در دین خود را وجه امتیاز این دین بر دیگر ادیان می‌دانند و در برابر آن، اسلام را متّهم به خشونت و ترویج آن می‌نمایند و احکامی همانند قصاص، جهاد، قطع دست دزد، ارتداد و...را نماد خشونت معرفی می‌نمایند، در فصل دوم نگاهی به معیارهای لازم برای شناخت یک دین منسجم و همه‌سو نگر گردیده‌است و همچنین نقش دین در روابط مورد نیاز انسانی مورد بررسی قرارگرفته و در فصل چهارم به بررسی انواع محبّت در آیین‌های یادشده همّت گمارده‌شده و در فصل پنجم به دفاع در برابر اتّهام خشونت به اسلام و بررسی علّت صدور احکامی همانند جهاد، قصاص، ارتداد، قطع دست دزد و ...می‌پردازد و مواردی که بعنوان مصادیق خشونت در اسلام بیان‌شده‌است را تجزیه وتحلیل می‌کند. در فصل پایانی نیز نتایج به دست آمده از قبیل دلایل ردّ نظریه‌ی فداء و صلیب و ....بیان شده و اثبات گردیده که اسلام دین اعتدال بوده و به تمامی روابط مورد نیاز انسان ازقبیل محبّت و....پرداخته است.

تندرستی از نعمتهای بزرگ در زندگی انسان است و سلامت روان بالاترین نعمت هاست. آرامش زندگی مستلزم آن است که به بهداشت روانی افراد توجه زیاد مبذول گردد و یکی از عناصر تضمن کننده سلامت روان داشتن معنا و هدفی در زندگی است، از طرفی توجه به جنبه های درمانی دین و مذهب و تاثیر آن در ایجاد هدفمندی در زندگی ما را برآن داشت، تا در پژوهش حاضر به بررسی رابطه و نقش نگرش مذهبی و احساس معنادار بودن زندگی و تاثیر آن در سلامت روانی افراد بپردازیم. بدین منظور نمونه ای متشکل از 300 دانشجو (150 زن و 150 مرد) در دوره کارشناسی رشته های مختلف تحصیلی با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی انتخاب و از طیق سه ابزار، پرسشنامه سلامت عمومی (28 ‏‎GHQ‎‏)، پرسشنامه معناجویی و نگرش مذهبی مورد ارزیابی قرار گرفتند جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات گردآوری شده از روش ضریب همبستگی تحلیل واریانس چند متغیره و آزمون ‏‎t‎‏ مستقل استفاده شد. نتایج این تحلیل نشان داد که بین احساس معنابخش بودن زندگی و سلامت روان همبستگی ‏‎(P<0.001)‎‏ معنی داری دیده می شود و بین نگرش مذهبی و سلامت روان هم همبستگی ‏‎(P<0.001)‎‏ معنی داری دیده شد، همچنین دو متغیر نگرش مذهبی و احساس معنابخش بودن زندگی همبستگی ‏‎(P<0.05)‎‏ معنی داری را نشان دادند، ضمن اینکه بر اساس آزمون ‏‎t‎‏ مستقل بین جنسیت و نگرش مذهبی رابطه معنی داری ‏‎(P<0.001)‎‏ مشاهده می شود و زنان نگرش مذهبی قوی تری را نشان می دهند. بطور کلی پژوهش حاضر نشان می دهد با افزایش میزان احساس معنابخشی زندگی و نگرش مذهبی، سلامت روان نیز افزایش می یابد که این موضوع نشانگر میزان اهمیت معناجویی و اعتقادات مذهبی در ایجاد و حفظ بهداشت روانی افراد جامعه می باشد.