جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫پايان نامه حاضر به تشريح پيداييِ علم اصول فقه، روش‌هاي اصولي و مکتب‌هاي اصول فقه شيعه و اهل سنت مي‌پردازد و روند شکل‌گيري مباحث و اصطلاحات اصولي را تبيين مي‌کند. نويسنده در سه باب تاريخ علم اصول فقه و فراز و نشيب‌هاي آن را تا در آمدن آن به شکل کنوني بررسي کرده است. در باب اول مباحث مقدماتي علم اصول فقه، مانند تعريف علم اصول فقه، ويژگي‌هاي مسأله اصولي، تفاوت ميان قاعده اصولي با قاعده فقهي، مباحث علم اصول فقه، جايگاه علم اصول فقه در انديشه و علوم اسلامي، تعامل و ارتباط علم اصول فقه با ساير علوم اسلامي همچون: تفسير قرآن، روايات، فقه و قواعد فقهي، علم لغت و علم نحو و علم کلام و منطق مطرح گرديده و منابع استنباط در اصول فقه و معناي اخباري و اصولي (فرق ميان اخباريان و اصوليان) تبيين شده است. در باب دوم از اين تحقيق، تاريخچه علم اصول فقه و چگونگي پيدايي اين علم، اسباب و علل پيدايي آن، ديدگاه‌هاي متفاوت علماي مسلمان درباره اين علم، تدوين مباحث علم اصول فقه، تطوّر آن، روش ائمه مذاهب اربعه اهل سنت در علم اصول فقه و استفاده از آن در فقه و استدلال فقهي، روش زيديه و اماميه در کاربرد مسايل علم اصول فقه، تعداد اصول به کار گرفته شده استنباطي در علم اصول فقه و ديدگاه‌هاي شيعه و اهل سنت درباره اين علم و تدوين آن تبيين مي‌گردد. آن‌گاه اسباب و انگيزه‌هاي مربوط به پيدايي و شکل‌گيري و تدوين اين علم از لحاظ تاريخي بيان گرديده و عواملي همچون: دور شدن از عصر نص، دخالت سياست در تفسير از دين، ظهور مکتب‌هاي فقهي جديد در مدينه و عراق، عوامل اجتماعي و فرهنگي تدوين علم اصول فقه، موضع‌گيري ائمه معصومين از شکل‌گيري آن و حرکت فلسفي و کلامي و نهضت ترجمه، منعکس شده است. در باب سوم تدوين کتاب‌هاي اصولي در پنج قرن نخست هجري ـ از نخستين تأليفات ساده اصولي تا کتاب‌هاي پيچيده‌تر اصولي ـ بيان شده و آثار نگاشته شده در ادوار مختلف توسط مذهب شافعي، حنفيه و اماميه و ظهور نخستين اصطلاحات اصولي، تجزيه و تحليل تاريخي مي‌شود.

‫ه‍دف‌ پ‍روه‍ش‌ ت‍ب‍ی‍ی‍ن‌ اص‍ال‍ت‌ ه‍م‍زی‍س‍ت‍ی‌ م‍س‍م‍ال‍ت‌ آم‍ی‍ز د رح‍ق‍وق‌ ب‍ی‍ن‌ ال‍م‍ل‍ل‌ اس‍لام‌ و م‍ب‍ان‍ی‌ م‍ورد ن‍ظر اس‍لام‌ ب‍رای‌ ت‍ح‍ق‍ق‌ ه‍م‍زی‍س‍ت‍ی‌ م‍س‍ال‍م‍ت‌ آم‍ی‍ز م‍ل‍ل‌ ب‍ع‍ن‍وان‌ ی‍ک‌ ض‍رورت‌ ب‍رای‌ ت‍ک‍ام‍ل‌ ج‍وام‍ع‌ اس‍ت‌ روش‌ پ‍ژوه‍ش‌ ک‍ت‍اب‍خ‍ان‍ه‌ای‍ی‌ (م‍ن‍اب‍ع‌ ف‍ارس‍ی‌ و ان‍گ‍ل‍ی‍س‍ی‌) - م‍ص‍اح‍ب‍ه‌ ب‍ا اس‍ات‍ی‍د دان‍ش‍گ‍اه‍ه‍ا اس‍ت‌ ن‍ت‍ای‍ج‌ ن‍ش‍ان‌ م‍ی‌ده‍د ک‍ه‌ آئ‍ی‍ن‌ اس‍لام‌ ب‍ن‍ی‍ان‍گ‍ذار ح‍ق‍وق‌ ب‍ی‍ن‌ ال‍م‍ل‍ل‌ و ه‍م‍زی‍س‍ت‍ی‌ م‍س‍ال‍م‍ت‌ آم‍ی‍ز م‍ی‌ب‍اش‍د و ج‍ام‍ع‍ه‌ غ‍رب‌ از زم‍ان‍ی‍ک‍ه‌ ت‍ح‍ت‌ ت‍اث‍ی‍ر ت‍ف‍ک‍ر اس‍لام‍ی‌ ق‍رار گ‍رف‍ت‍ه‌ ه‍م‍زی‍س‍ت‍ی‌ م‍س‍ال‍م‍ت‌ آم‍ی‍ز م‍ل‍ل‌ را م‍طرح‌ ن‍م‍وده‌ و در ه‍ر م‍ق‍طع‌ ت‍ک‍ام‍ل‍ی‌ خ‍ود ب‍ه‌ م‍ب‍ان‍ی‌ ک‍ام‍ل‌ و ج‍اودان‍ه‌ م‍طرح‌ در ح‍ق‍وق‌ ب‍ی‍ن‌ ال‍م‍ل‍ل‌ اس‍لام‍ی‌ ک‍ه‌ ع‍م‍لا در دوره‌ ح‍ک‍وم‍ت‌ پ‍ی‍ام‍ب‍ر اس‍لام‍ی‌ (ص‌) ب‍ه‌ م‍ن‍ص‍ه‌ ظه‍ور رس‍ی‍ده‌، ن‍زدی‍ک‍ت‍ر م‍ی‌ش‍ود