جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫بررسي دقيق و علمي روابط اقوام موجود در کشور افغانستان، نيازمند تبيين مسايلي از قبيل تفاوت‌ها و تضادهاي قومي، مذهبي و زباني است، که منشأ اصلي تضادهاي قومي افغان‌ها در صد سال اخير بوده است. وجود اقوام گوناگون با معيارها و شاخص‌هاي متمايز از يکديگر در افغانستان سبب گرديده است که اين کشور همواره در معرض درگيري‌هاي قومي قرار داشته باشد. مطالعات تاريخي اين واقعيت را به خوبي آشکار نموده که تعامل و همبستگي اقوام، در اين کشور همواره پر از تنش بوده است. گرايشات قومي، مذهبي و زباني از مؤثرترين عوامل شکاف‌هاي قومي محسوب مي‌گردد، که البته عوامل حاشيه‌اي مانند حاکمان مستبد، نخبگان قومي و دولت‌هاي خارجي در تشديد اين تنش‌ها و تضادها سهم مؤثري داشته‌اند. آنان با آگاهي کامل از ساختار قبيله‌اي اين کشور، و ويژگي‌هاي خاص آن مانند فقر و بي‌سوادي، احساسات قبيله‌اي و قومي جامعه را تحريک نموده، و در جهت رسيدن به مقاصد خود از آن سوء استفاده کرده‌اند. حکومت‌هايي که بر سر کار مي‌آمدند، همواره در يک رابطه دوسويه فقط منافع قومي خويش را در نظر داشته، و همه امکانات را در اختيار قوم خود قرار مي‌دادند. اين حکومت‌ها، براي همگون‌سازي قومي، سياست را بر محوريت قوم پشتون بنا نهادند و نسبت به اقوام ديگر، به‌ويژه قوم هزاره، با خشونت رفتار مي‌کردند؛ در حالي‌که يکي از وظايف اصلي و مهم دولت به‌عنوان نيرومندترين نهاد اجتماعي، جلوگيري از منازعات داخلي و برقراري نظم و ثبات در جامعه مي‌باشد. ظهور طالبان، با هدف بازيابي قدرت پشتون‌ها، منجر به درگيري‌هاي گسترده قومي و مذهبي در اين کشور شد، و وحدت ملي را تقريبا غيرممکن نمود. به نظر مي‌رسد زياده‌خواهي گروه‌هاي قومي، به‌ويژه قوم حاکم و عدم پذيرش اصل تنوع و تکثر قومي و فرهنگي، از اصلي‌ترين عوامل بحران در افغانستان مي‌باشد، و با تداوم اين سياست هرگز روي آرامش را نخواهد ديد.

---