جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 1494
فطرتمندی انسان و برون‌‌دادهایش در حیات سیاسی با تأکید بر دیدگاه علامه طباطبایی و شهید مطهری
نویسنده:
محمد عابدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
مدیریت حیات سیاسی متأثر از مجموعه مبناهاست. در این میان قرآن معتقَداتی را به مخاطبانش در ابعاد معرفت­شناختی، انسان­شناختی و ... ارائه می­کند که در بُعد انسان­شناختی، «فطرتمندی» از مهم­ترین آنهاست. مسائل متعددی مانند امکان ارائه نظام حقوق سیاسی مشترک مبتنی بر فطرت برای همه انسان­ها و تکلیف حکومت به ایجاد جامعه هماهنگ با فطرت وجود دارند که اتخاذ موضع در موردشان در سیاست مهم، و عنایت به فطرتمندی انسان در پاسخ به آنها مؤثر است. فرضیه تحقیق این است که «انسان برخوردار از فطرت است و خدا حیات چنین مخلوقی را تدبیر می­کند و اعتقاد به این مبنا، برون‌دادهایی در مدیریت حیات سیاسی دارد». مقاله با روش استناد به قرآن و تفاسیری چون المیزان و آثار شهید مرتضی مطهری، به ابعادی از فطرت که در برون‌دادهای سیاسی مورد استفاده­اند، اشاره دارد و برخی برون‌دادهای اعتقاد به فطرت را در مدیریت حیات سیاسی معرفی می­کند.
صفحات :
از صفحه 167 تا 186
واقع‌گرایی در نظام معرفت‌اخلاقی علامه طباطبایی (ره)
نویسنده:
ابوذر نوروزی، محسن شیراوند
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
علامه­ طباطبایی (ره) فیلسوفی کلاسیک بر ممشای حکمت متعالیه و مفسر بزرگ قرآن کریم است اما اندیشه­ی وی در این دو حوزه محدود و متمرکز نشده و در حوزه‌های معرفتی دیگر نیز دارای اندیشه‌های بدیعی است. یکی از این حوزه‌ها فلسفه‌ی اخلاق است. بی‌تردید اصلی‌ترین بحث در فلسفه‌ی اخلاق به تقسیم‌بندی واقع‌گرایی و غیر واقع‌گرایی اخلاقی تعلق دارد. هدف از این پژوهش پردازش این مسأله است که علامه طباطبایی در کدام‌یک از این دسته‌بندی‌ها جای دارد و تبیین آن با کدام موضوعات فلسفی انجام می‌پذیرد؟ این مقاله که با روشی اسنادی­_تحلیلی تألیف شده است، تلاش دارد با تحلیل و تبیین مساله­ی «اعتباریات» و نگهداشت مساله­ی «احساس» ذیل عنوان اعتباریات به این موضوع بپردازد. نتیجه­ی پژوهش این است که علامه طباطبایی (ره) یک واقع‌گرای اخلاقیِ تعریف گرایانه است.
صفحات :
از صفحه 85 تا 110
سه دستور عرفانی از علامه طباطبایی(ره)
نویسنده:
قوام الدین حسینی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
تبیین هستی و چیستی انسان از منظر اندیشه های علامه طباطبایی(ره)
نویسنده:
احسان رحیمی خورزوقی، مهدی سپهری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
اهمیت نوع نگرش به انسان و ویژگی های اودر مطالعات علوم انسانی و اجتماعی تاحدی است که به عنوان مبنایی در کنار سایر مبانی چون هستی شناسی، معرفت شناسی و روش شناسی، ارکان نظریات آن حوزه را شکل داده است. هدف این پژوهش تبیین ابعاد و ویژگی های انسان مبتنی بر دیدگاه های علامه طباطبایی(ره) است. دراین تحقیق، غالب آثار فلسفی و تفسیری ایشان با روش تحلیل مضمون به عنوان روشی برای شناخت، تحلیل و گزارش الگوهای موجود در داده های کیفی بررسی شده اند. سپس گزاره های انسان شناسانه استنباط شده از مضامین حاصله، در قالب دو زاویه تحلیلی "وجودی" و "ماهوی: شامل سه بُعد «ویژگی های فی نفسه نوع انسان»، «ویژگی های نوع انسان با لحاظ حرکت استکمالی در سه ساحت نگرش، گرایش و رفتار» و «ویژگی های نوع انسان با لحاظ اثر حرکت استکمالی بر نفس»" ارائه شده است. چارچوب تحلیلی انسان شناسی حاصل شده از اندیشه های علامه طباطبایی(ره) که جنبه نوآورانه این تحقیق است، دارای قابلیت ممتازی جهت تعالی علوم انسانی و اجتماعی رایج می باشند.
صفحات :
از صفحه 87 تا 105
تحقیقی پیرامون قوۀ اعطای حَدّ در ادراکات اعتباری علامه طباطبایی
نویسنده:
میکائیل جمال پور، مهدی آقاپور بیشک
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
نظریۀ ادراکات اعتباری طی چند دهۀ گذشته از سوی برخی شارحان، منتقدان و محققان از زوایای مختلف، مورد مطالعه قرار گرفته و البته باز هم جای پژوهش‌های دیگر در این‌باره خالی است. نوشتار حاضر به‌دنبال طرح این مسئله و یافتن جواب آن است که علامه طباطبایی بر اساس تعریفی که از اعتباریات ارائه داده؛ بر دخالت و تأثیر قوۀ واهمه در شکل‌گیری اعتباریات تأکید داشته و همچنین در رساله‌ها و کتاب‌های خویش به نقش قوۀ خیال در عمل اعتبارسازی تصریح کرده است. این پژوهش بر اساس کتب و آراء اندیشمندان مختلف، به‌ویژه علامه طباطبایی، به‌دنبال تبیین جایگاه هستی‌شناسانه و معرفت‌شناسانۀ این دو نیرو و همچنین تعیین نقش آنها یا یکی از آن‌دو در اعطای حکم یک شیء به شی‌ء دیگر است. یافته‌های تحقیق را بدین‌صورت می‌توان بیان نمود: ۱. تکلیف جایگاه و کارکرد دو نیروی واهمه و خیال به‌صورت روشن در آثار علامه مشخص نشده است. ۲. اگر به سیر اعتبارسازی ذهن انسان توجه شود، علاوه بر نقش قوای دیگر، نقش پیشین عقل در این زمینه غیرقابل‌انکار است. ۳. اگرچه اموری مانند استعاره و مجاز، اهم منابع الهام‌بخش علامه طباطبایی در طرح نظریۀ اعتباریات است، ولی این موضوعات در عین مشابهت با اعتباریات، با آنها تفاوت‌ جوهری دارند. ۴. از مجموع این مطالب می‌توان تعریفی از اندیشه‌های اعتباری ارائه کرد که به نظر نگارندگان کامل‌تر از تعاریف موجود در آثار علامه و سایر محققان است.
صفحات :
از صفحه 25 تا 46
تحلیل و بررسی مبانی و لوازم نظریۀ شناختاری علامه طباطبایی (ره) در زبان دین
نویسنده:
مریم شریف پور، محمد محمدرضایی، علی علم الهدی، ناصر محمدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
فلسفۀ زبان یکی از مهم‌ترین مباحث در پژوهش‌های فلسفی و زبان دین نیز یکی از مباحث دامنه‌دار در فلسفۀ دین است. نظریات متعدد در حیطۀ زبان دین به دو گروه شناختاری (ناظر به واقع) و غیرشناختاری تقسیم می‌شوند. نظریۀ زبان دینی علامه طباطبایی، با تتبع در آثار وی، خصوصاً تفسیر المیزان، در شمار نظریات شناختاری قرار می‌گیرد، زیرا وی تمامی گزاره‌های دینی را ناظر به واقع و توصیف‌گر واقعیت می‌داند. او با قائل بودن به زبان عرف، البته با اندکی تفاوت با آن (زبان عرف خاص) و مجموع اصول اشتراک معنوی و تأویل و نظریۀ غائیت و کارکردگرایی در معانی صفات الهی، معتقد به حقیقی، عینی و قابل صدق و کذب بودن زبان دین است که اینجا نظریۀ وی زبان «عرفی ترکیبی» نامید شده است. وی با توجه به این اصول، معانی اسما و صفات الهی را همانند معانی صفات مخلوقات، البته با تفاوت تشکیکی می‌داند، البته در موضع دیگری با توجه به محدودیت ذهن در نفی حد و نقص از خداوند و شناخت او، به‌سمت «اثبات بلاتشبیه» پیش می‌رود، ولی آن را لازمۀ الهیات سلبی نمی‌داند، بلکه معتقد است که باید این معانی را به خدا نسبت داد، اما دانست که این معانی بدون نقص نیستند. وی خداوند را متصف به صفات کمالی ایجابی، سلبی و فعلی و مقیاس شناخت معانی صفات خداوند را دو اصل «اصالت وجود» و «اصل صدور» می‌داند. از لوازم نظریۀ وی می‌توان به عدم انسان‌وار انگاری خدا و همچنین نفی نظریات غیرشناختاری زبان دین اشاره کرد.
صفحات :
از صفحه 223 تا 247
نقد مبانی اندیشه ‏های وهابیت با تأکید بر دیدگاه‏های علامه طباطبائی در تفسیر المیزان
نویسنده:
کاوس روحی، نصرت نیل ساز، لیلا مرادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
وهابیت جریانی فکری سیاسی است که در قرن اخیر ظهور کرده است. این جریان دیدگاه‏های نوظهوری در برداشت از قرآن داشته و مانند هر مکتب فکری بر مبانی و پیش‏فرض‏هایی تکیه دارد و نخستین گام برای بررسی درستی یا نادرستی یک نحله فکری، تحلیل و نقد مبانی آن است. این مقاله با هدف مشخص کردن میزان اعتبار پیش‏فرض‏های وهابیت با محوریت اندیشه های علامه طباطبائی (ره) در تفسیر المیزان به بررسی مبانی عقاید وهابیت پرداخته و به این نتیجه دست یافته که وهابیت با اعتقاد به حجیت مطلق ظواهر قرآن و حجیت بخشیدن به خبر واحد صحابه و تابعان در عقاید و عقل ستیزی و انکار مجاز، و نیز با برداشت‏ اشتباه از معانی توحید و شرک و عبادت مسیر بیراهه را پیموده است.
صفحات :
از صفحه 23 تا 46
سرشت و سرنوشت انسان از دیدگاه علامه طباطبائی
نویسنده:
محمدحسین بیات
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
شناخت سرشت و فطرت انسانی یکی از مباحث بسیار اساسی قرآن مجید، سنت مأثور، عرفان و فلسفة اسلامی است. با توجه به شناخت فطرت، حقیقت و ماهیت انسان از دیگر انواع حیوانات متمایز می‌گردد. نویسندة مقاله، در این جستار کوشیده تا ماهیّت «سرشت» انسان و چگونگی «سرنوشت» آدمی را از دیدگاه علامه طباطبائی ارائه نماید. علامه در آثار گوناگون خویش، به‌ویژه در تفسیر المیزان، در باب سرشت و سرنوشت انسانی مباحث ژرفی دارد. به طور کلّی، از نظر علامه، شناخت سرشت و فطرت انسان موجبشناخت سر نوشت ویمی‌گردد، چون آدمی موجودی است که از حیث نوع خلقت، نامتناهی ظلّی و در عین حال، دین‌گراست. بدیهی است که چنین موجودی، انتخاب‌گر و مختار است که خود سرنوشت خویش را رقم می‌زند وکمال مطلوب خود را در گزینش دین می‌یابد؛ به بیان دیگر، انتخاب‌گری و دین‌گرایی انسان، لازمة نوع خلقت و سرشت اوست و کمال نهایی وی در پیروی از دستورهای دین است.
صفحات :
از صفحه 7 تا 26
مبانی هستی شناختی قرآنی و برايند آن در سياست اسلامی از منظر علامه طباطبايی (ره)
نویسنده:
محمد عابدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
مباني هر مكتبي در نوع پاسخ هاي آن به مسائل زندگي ازجمله حيات سياسي تاثيرگذارند و اتخاذ هر مبنا استلزامات خاص خود را مي طلبد. در اين ميان مباني هستي شناختي داراي جايگاه خاصي است و پذيرش هر نوع مبناي هستي شناختي، اثري متناسب در چگونگي پاسخ به مسائل سياسي دارد. بر اين اساس مسئله اين است كه «مباني هستي شناختي» از منظر قرآن كريم كدام اند و پذيرش آنها چه برون‏دادهايي در تدبير حيات سياسي الزام مي كند؟ به نظر مي رسد اهم مباني هستي‏ شناختي از منظر قرآن كريم را در عناويني چون «مخلوق بودن هستي، فقر نظام هستي، قانون مندي تكويني، ابزارانگاري هستي، تداوم هستي پس از مرگ، مادي و فرامادي‏ بودن هستي» بتوان يافت و نوع پاسخ ها به مسائل سياست در اسلام متاثر از پذيرش اين مبناهاي قرآني، متفاوت از پاسخ ها در مكاتب ديگر با مبناهاي خاصشان خواهد بود. از مهم ترين نتايج پذيرش اين مباني مي توان به برون‏داهايي چون «معناداري عبادت و اطاعت در حيات سياسي، تناسب حق و تكليف سياسي با مخلوق بودن هستي، اثرپذيري حيات سياسي از قوانين تكويني و ثابت هستي، اثرپذيري قدرت از وابستگي و نياز هستي به خالق در تقنين سياسي، پذيرش دخالت علل غيرمادي در حيات سياسي، آخرت محوري در سياست و...» اشاره كرد. اين تحقيق با روش تحليل و تفسير آيات قرآن كريم سامان مي‏يابد و علاوه بر استناد به منابع تفسيري مختلف، به ‏طورويژه از تفسيرالميزان علامه طباطبايي به عنوان يكي از معتبرترين منابع دستيابي به تفسير صحيح آيات قرآن كريم در مسير دستيابي به مباني هستي شناختي مذكور و نيز برون‏دادهاي سياسي آنها بهره مي برد.
صفحات :
از صفحه 1 تا 27
مبدأ فضائل و رذائل از ديدگاه علامه طباطبائی
نویسنده:
تقی محدر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
اهميت اخلاق و تهذيب نفوس انساني، همواره يکي از دل‌مشغولي‌هاي انسان بوده است. بدون وجود فضائل اخلاقي، زندگي بي‌معناست. در حقيقت فضائل اخلاقي کمالات انساني را تعيين مي‌کنند و به زندگي انسان معنا مي‌بخشند. اما تحقق اين هدف والا، بدون پيدا کردن مبدأ واقعي براي فضائل امکان‌پذير نخواهد بود؛ زيرا تنها با وجود مبدأ واقعي براي فضائل، امکان گفت‌وگو از فضائل مطلق و تأثيرگذار در سعادت انسان وجود دارد. از‌اين‌رو، بسياري از مکاتب اخلاقي براي تحقق اين هدف و رسيدن انسان به سعادت، همواره در تکاپو بوده و سعي در ارائه مبدأ واقعي براي فضائل داشته‌اند. براي پيدا کردن مبدأيي واقعي براي فضائل اخلاقي، بايد کمال حقيقي انسان را به دقت تعيين نمود. بر اساس ديدگاه مرحوم علامه طباطبائي، وصول به توحيد در مراتب مختلف آن، کمال حقيقي انسان به‌شمار مي‌آيد. اين تحقيق بر آن است تا با روش توصيفي اثبات کند که از ديدگاه علامه طباطبائي، توحيد ام‌الفضائل و مبدأ همة فضائل اخلاقي مي‌باشد.
  • تعداد رکورد ها : 1494