جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 6
بازخوانی انتقادی سبب نزول مشهور آیه 41 مائده
نویسنده:
علی آهنگ ، مهدی آریان‌فر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
آیه41 سوره مائده که با هدف تسلی دادن به پیامبر(ص) نازل شده، کنش مزورانه تعدادی از منافقان و یهودیان را به تصویر می‌کشد که به منظور جاسوسی و به تحریک عده‌ای دیگر نزد آن حضرت می‌آمدند با این پیش‌فرض که اگر پیامبر(ص) به نفع آنها داوری کرد بپذیرند و گرنه روی برگردانند (یَقُولُونَ إِنْ أُوتیتُمْ هذا فَخُذُوهُ وَ إِنْ لَمْ تُؤْتَوْهُ فَاحْذَرُوا). ابهام موجود در مشارالیه «هذا» مفسران را بر آن داشته تا برای آن در قالب سبب نزول مصداق‌یابی نمایند. در این میان مهمترین و مشهورترین روایتی که در سبب نزول بدان پرداخته­اند موضوع رجم دو یهودی به خاطر ارتکاب زنای محصنه است. از اینجا سؤال اصلی پژوهش رخ می‌نماید که سبب نزول مشهور تا چه میزان از قرائن صحت برخوردار بوده و آیا می­توان اندیشه تفسیری را بر آن بنا نهاد؟ با توجه به اهمیت موضوع رجم و پیامدهای فقهی آن؛ پژوهش حاضر با تکیه بر روش کتابخانه‌ای، به تحلیل و بررسی روایت مزبور در منابع روایی و تفسیری فریقین پرداخته و چالش‌های آن را برشمرده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که جزء‌نگری برخی مفسران، مجال را از سایر ساختارهای تفسیری همسو و کاملاً مرتبط با محتوای آیه، گرفته است. این در حالی است که روایت مزبور به دلیل اضطراب در متن؛ اختلاف با دیگر روایات سبب نزول آیه؛ تعارض با قرآن ؛ تنافی با تاریخ مسلم و عدم هماهنگی کامل با سیاق، نمی‌تواند سبب نزول قطعی آیه باشد. در مقابل روایتی که سبب نزول آیه را موضوع قصاص و دیه می‌داند از جهاتی ترجیح می‌یابد که به عنوان سبب نزول واقعی‌تر نتیجه‌گیری شده است.
صفحات :
از صفحه 1 تا 24
مطالعه شواهد لفظی در بخش‌بندی موضوعی سوره‌ مائده
نویسنده:
محمد تیموری، محمد رضا آرام، محمد رضوی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
قرآن کریم مجموعه ­ای از گفتار الهی است و سبکی گفتاری (خطابی) دارد و پاراگراف­ها از بخش­های اساسی این کتاب آسمانی هستند. یکی از گام­های اساسی برای رسیدن به ساختار سوره، به مثابۀ واحدی پیوسته و دارای ساختاری منسجم و منظم، تقسیم آن به واحد­های معنایی و موضوعی (پاراگراف­بندی) است. بر خلاف روش­های مفسران و قرآن­ پژوهانی که با استفاده از شواهد معنوی، سوره را به اجزاء و بخش­هایی تقسیم کرده ­اند، پژوهش حاضر در صدد است به روش ترکیبی و با استفاده از شواهد و نشانه ­های لفظی به پاراگراف­ بندی و تقسیم­ بندی موضوعی سوره­­ ها بپردازد. در این راستا، با مطالعه چند سوره، برخی شواهد و نشانه­ های لفظی شامل قَسَم، خطابات خداوند به پیامبر اکرم (ص) و سایرین و تکلم خداوند و غیره احصاء شده و قواعدی استخراج و با استفاده از آنها سورۀ مائده بخش­ بندی شد. با به کارگیری قواعد این روش، در بیشتر موارد، تقسیم ­بندی موضوعی سوره بدون توجه به محتوای آیات امکان­پذیر است.
تحلیل نوع مواجهه مسلمانان با کفار: مطالعه موردی آیه ۵۱ مائده
نویسنده:
طیبه صداقتی ، عبدالهادی فقهی‌زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
آیاتی از قرآن کریم، مسلمانان را از روابط دوستانه با غیرمسلمانان منع می‌کند. در این بین، برخی با استناد به آیه 51 سوره مائده، این‌گونه آیات را مجوزی بر دشمنی و رفتار کینه‌ورزانه مسلمانان با کافران تعبیر کرده‌اند. این پژوهش با ابتنا بر مطالعات کتابخانه‌ای و با رویکرد تحلیلی- تبیینی و بر پایه تفسیر آیات، نشان می‌دهد مفاهیم محوری و محتوای کلیدی آیه مذکور با دیدگاه پیش‌گفته مغایر است و همچنین حاکی از حکم ممنوعیت مراودات دوستانه با غیرمسلمانان است که منجر به تمایلات قلبی و تعلقات روحی به آنان می‌گردد و آن نیز، اعتماد بر کافران در اندیشه و عمل را در پی دارد. ذکر دلایل نهی و تعیین حدود و ضوابط در این آیات، برهانی آشکار در عدم رفتار خصمانه با غیر هم‌کیشان است؛ همچنین تأکید بسیاری از آیات قرآن بر برپایی قسط و عدل، احسان و عدالت‌ورزی نسبت به همه، اعم از مسلمان و غیرمسلمان، شاهدی دیگر در نفی دیدگاه پیشین است. بدین ترتیب، می‌توان گفت آیه مورد بحث و آیاتی با موضوع مشابه، با هدف تثبیت و تحکیم اعتقادی مسلمانان و خلل‌ناپذیری صفوف آنان در برابر کافران نازل شده و مقتضی رفتار غیرانسانی و خشونت‌آمیز با غیرمسلمانان و یا قطع رابطه با آنان نیست.
صفحات :
از صفحه 235 تا 253
بررسی انتقادی روایات تفسیری ذیل آیات 112 تا 115 سوره ی مائده
نویسنده:
سیده فریبا نوری جو کندان ، سید معصوم حسینی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
آیات 112 تا 115 سوره­ ی مائده، پیرامون درخواست حواریون از عیسی (ع)، پیرامون نزول مائده ­ی آسمانی جهت اطمینان قلبی و اجابت این درخواست توسط خداوند متعال است. پیرامون این آیات، روایات تفسیری از سوی فریقین در موضوع کیفیت نزول مائده ­ی آسمانی، مصداق مائده­ ی نازل شده، عذاب به دلیل سرپیچی از فرمان ­های مطرح شده پس از نزول مائده و... مطرح گردیده است. این پژوهش در صدد است با اتخاذ روش تحلیل انتقادی به نقد روایات تفسیری فریقین، ذیل آیات 112 تا 115 سوره­ ی مائده بپردازد. بررسی­ ها نشان می ­دهد اختلاف قرائت در «یستطیع» در آیه ­ی 112 که در روایات تفسیری شیعه و اهل سنت مطرح گردیده، موجب تغییر معنا و مقصود خداوند از آیه ­ی شریفه گردیده و غیرقابل ­پذیرش است. نوع غذای نازل شده در روایات تفسیری مختلف است و اختلاف روایات در این زمینه بسیار است؛ به ­گونه­ ای که برخی روایات آن را نان و گوشت، گروهی نان و ماهی و دست ه­ای میوه می­دانند. روایات تمام نشدن غذا تا روز قیامت با آیه ­ی شریفه که در آن از شهادت شاهدان در زمانی خاص سخن به میان آورده، در تعارض است. روایات مسخ بنی ­اسرائیل پس از این واقعه به صورت حیوانات خاص، با نص آیه­ی شریفه ­ی 115 که در آن از عذابی مثال ­نزدنی سخن به میان آمده، در تعارض است؛ چون عذاب مسخ قبلاً در مورد بنی ­اسرائیل در ماجرای موسی (ع) مطرح گردیده بود. همچنین روایات مبنی بر مسخ که در آن­ها، به وجود آمدن برخی حیوانات به دلیل برخی گناهان انسان عنوان شده، با داده­ های علوم تجربی و زیستی در تعارض است.
صفحات :
از صفحه 379 تا 400
تدوین الگوی نظری معرفت نفس از دیدگاه علامه طباطبایی با تاکید بر آیه 105 سوره مبارکه مائده
نویسنده:
فتح الله نجارزادگان ، سیدمحمد موسوی مقدم ، مهدیه سادات ذریه زهرا
نوع منبع :
نمایه مقاله
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
معرفت نفس از جمله مباحثی است که همواره مورد تأکید اندیشمندان بوده است. به رغم بحث ها و مطالعات فراوانی که در این زمینه انجام شده، اما هنوز این مفهوم در قالب یک الگوی نظری، مدون و ارائه نشده است. علامه طباطبایی در تفسیر سوره مبارکه مائده به طور ویژه به معرفت نفس پرداخته اند و در صدد تبیین خودشناسی به عنوان کلید سلوک و شهود و یکی از راه‌های رسیدن به معرفت رب بوده است. در این پژوهش تلاش شده جهت دستیابی به الگوی نظری معرفت نفس از دیدگاه علامه طباطبایی، متن تفسیر المیزان ذیل آیه 105 سوره مبارکه مائده به روش تحلیل مضمون واکاوی و تحلیل شود. به منظور تدوین الگوی نظری معرفت نفس از دیدگاه علامه طباطبایی، از نرم افزار تحقیق کیفی MAXQDA برای انجام تحلیل مضمون استفاده شده است. در این پژوهش متن تفسیر المیزان فی القرآن ذیل آیه 105 سوره مبارکه مائده در قالب 180 عبارت معنادار کدگذاری شده و مضامین مرتبط با سؤال پژوهش در قالب سه دسته مضمون فراگیر و دو لایه مضامین سازمان دهنده و مضامین پایه قرار گرفته اند. پس از آن قالب و شبکه مضامین به دست آمده، در قالب یک مدل نهایی ارائه شده است، که نشان دهنده جایگاه معرفت نفس و ارتباط آن با عوامل زمینه ای، علّی و نتایج حاصل از آن از دیدگاه علامه طباطبایی است.
تفسیر جامع - جلد 2 (سوره نساء - سوره اعراف)
نویسنده:
سید ابراهیم بروجردی
نوع منبع :
کتاب , آثار مرجع , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
تهران - ایران: انتشارات کتابخانه صدر,
چکیده :
تفسیر جامع اثر سید ابراهیم بروجردی از تفاسیر روایی معاصر و به زبان فارسی که از زاویه حدیث به تفسیر نگریسته و معانی آیات را با جستجو در روایات دنبال کرده است. این تفسیر در حقیقت، گردآوری شده روایات تفاسیر امام عسکری، عیاشی و قمی است نه جامع در معانی و روش‌های تفسیری. به همین دلیل باید تفسیر جامع را ترجمه این چند کتاب روایی دانست؛ زیرا مؤلف در این تفسیر جز ترجمه و نقل روایات و دیدگاه‌ها، در نقد و بررسی و تحلیل کلمات سخنی و توضیحی از خود نیاورده است. این تفسیر، احکام فقهی را به تفصیل بیان می‌کند و از قصص قرآن تا آنجا که اخبار و روایات نقل کرده‌اند آورده و نظرات مفسران شیعه را بیان می‌کند. مؤلف در ابتدای کتاب، دیدگاه خویش را این گونه بیان می‌کند: «کتاب‌های زیادی به نام تفسیر به زبان عربی و فارسی از طرف خاصه و عامه نگاشته شده، لیکن در حقیقت بیشتر آنها را نمی‌توان تفسیر نامید؛ زیرا اکثر آنها تفسیر به رأی بوده و تفسیر به رأی حرام است؛ چنانچه بعد از این شرح داده خواهد شد. در قرآن کریم خداوند عظیم فرموده تأویل قرآن را نمی‌داند کسی غیر از خدا و راسخون در علم که ائمه اطهار (ع) می باشند و تفسیر منحصراً بیان ائمه و روایات رسیده از آنهاست و اینگونه تفسیر معدود و آن هم بیش از چند تفسیر نیست و در بعضی از آنها هم به ذکر ادبیات و اِعرابِ قرآن پرداخته و از معانی صرف نظر شده و در اطراف قشر دور زده و از لُبّ قرآن دور گشتند.»
  • تعداد رکورد ها : 6