جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

خانم «سوزان جرج» در این کتاب، به رابطه دوسویه دین و تکنولوژی می‌پردازد و با طرحِ هم‌افزایی بینِ این دو، یادآور می‌شود که کتابش به همیاری این دو رشته به صورتِ توأمان و در ملاحظه تأثیرشان بر روی جامعه نظر دارد، آنجا که تکنولوژی و دین نه تنها همزیستی دارند، بلکه همکاری دوجانبه سودمند با یکدیگر برقرار می‌سازند. به‌زعمِ سوزان جرج، دین و تکنولوژی هر دو در پی رفعِ محدودیت‌های آدمی و تعالی او هستند؛ تکنولوژی برای تفوّق بر محدودیت‌های ذهنی و جسمی آدمی تلاش می‌کند، در حالی که دین، به ویژه مسیحیت، با مفهومش از رستاخیز، در پی غلبه بر محدودیت‌های انسان، از جمله محدودیتِ نهایی انسان در زمینه مرگ است. این کششِ دوجانبه به تعالی، حتی در تبیینِ عللِ بر آمدنِ جامعه تکنولوژیکی از یک فرهنگِ مسیحی-یهودی به کار گرفته شده است. به این ترتیب، نویسنده در این کتاب، مرزهای بینِ این دو رشته را به چالش می‌کشد و با طرحِ بسیاری موضوع‌های بینارشته‌ای، دامنه مخاطبانِ کتابش را بسیار گسترده می‌سازد.

بیش از سه قرن طول کشید تا اینکه دوره تجدید حیات جامعه غرب بنام جنبش فرهنگی رنسانس شکل بگیرد وبتدریج اروپا را ازدوران قرون وسطایی وارد عصر نوزایی فکری و اصلاح تفکر دینی بنماید. جنبشی که غربیها آنرا عصر روشنگری و شروع دوران جدید بحساب می‌آورند.

برخی از کسانی که قدرت یا فرصت تعمق در اضلال و زوایای تکنولوژی جدید را نداشته اند، به سادگی گمان کرده اند که تکنولوژی جدید و نظام تکنیکی که تکنولوژیی جدید یکی از ارکان آن است، در بطن خود معضلی ندارد، و لذا هم می توان متدین بود و هم می توان از تکنولوژی جدید کمال استفاده را کرد. مقاله حاضر در جهت ابطال این ساده اندیشی، می کوشد اولا دیدگاه مخاطبین خود را به سوی جوانب وجودی –معرفتی- اجتماعی و اخلاقی تکنولوژی جدید معطوف کرده و عدم امکان جمع فعلی آن را با دین و انسانیت بازگو کند و ثانیا راه حلی دینی برای چگونگی جمع دین و تکنیک عرضه نماید. این مقاله از دوقسمت تشکیل شده است که قسمت نخست آن را در این شماره ملاحظه می فرمایید.

نوشتار کنونی،دومین و آخرین قسمت از مقاله‌ دینداری و تکنیک‌داری است که در شماره پیشین، قسمت اول آن عرضه شد.در نوبت گذشته برای‌ بررسی وجوه هستی‌شناختی و معرفت‌شناختی نسبت‌ دین و تکنیک،به برخی از مباحث مربوطه اشاره‌ شد.در این نوبت نویسنده،در ادامه مبحث تعارض علم‌ و دین،به«پاسخ‌ها»و«روش‌های»برطرف نمودن آن‌ تعارضات،اشاره می‌کند و سپس حیثیت اجتماعی‌ و اخلاقی دین و تکنیک را در سه محور«اخلاقی»، «فرهنگی»و«حکومتی»مورد ارزیابی قرار می‌دهد. اخلاق،فرهنگ و حکومت سه حلقهء مهم اتصال دین و تکنیک جدید به یکدیگر هستند که این دو،در این سه‌ 2L محور از یکدیگر متاثر می‌شوند و بر یکدیگر تاثیر می‌گذارند. در ادامه،نویسنده،ضمن بیان دیدگاه دین‌ در باب الگوی حکومت،به بررسی تاثیر تکنولوژی بر الگوی حکومت-عموما-و بر ولایت فقیه-خصوصا -می‌پردازد،و ضرورت حضور ولایت فقه و فقیه در جامعه دینی را نه از زاویه ادله کلامی و فقهی رایج، بلکه از زاویه‌ای که مبتنی بر کارآیی ذاتی فقه در دینی‌ نگاه داشتن جامعه است،تبیین می‌کند.در انتها نیز نویسنده با ترسیم تصویر کلی«جامعه تکنیکی»و «جامعه دینی»،مناسبترین راه‌حل«دینی و انسانی» زدودن پاره‌ای از اصطکاکهای میان دین و تکنیک را، دینی کردن تکنولوژی،به نحوی که آورده،دانسته‌ است.