جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جایگاه رفیع و شخصیت والاى امام(علیه السلام) در فرهنگ شیعه و نیاز همیشگى جامعه مسلمین، به خصوص جامعه ما در عصر حاضر، به الگوگیرى از روش هاى سیاست گذارى و حکومت دارى امام على(علیه السلام) ما را بر آن داشت که به بررسى و تبیین، یکى از جنبه هاى زندگى اجتماعى و سیاسى ایشان بپردازیم.امام على(علیه السلام) در دوران حیات رسول اکرم(صلى الله علیه وآله) لیاقت و شایستگى خود را براى رهبرى پس از ایشان، نشان داد و بارها پیامبر(صلى الله علیه وآله) این مطلب را به مسلمانان یادآورى کرد. ولى پس از رحلت پیامبر(صلى الله علیه وآله) عده اى به مخالفت با امام على(علیه السلام) برخاسته و جایگاهى را که برازنده او بود، تصرف کردند. پس از گذشت سال ها، هنگامى که جامعه مسلمین از الگوى جامعى که پیامبر(صلى الله علیه وآله)براى آن بنا نهاده بود، فاصله گرفته بود، مردم به امام روى آوردند و براى سپردن رهبرى، به ایشان پایفشارى کردند اما این برهه از زمان پایان مخالفت ها با امام نبود، بلکه مخالفت ها با او ابعاد گسترده تر و شدت بیشترى یافت فزون خواهان و قدرت طلبانى که تاب تحمل عدل علوى را نداشتند و کوردلانى که درک و پیروى از سیاست هاى حکیمانه امام بر ایشان دشوار بود، به مخالفت با امام برخاستند و مشکلات و موانع فراوانى در برابر او به وجود آوردند.تبیین چگونگى رویارویى امام با این مخالفان از اهداف ما در این پژوهش است.لذا در بخش اول رساله ابتدا واژه مخالف و معاند و برخورد را تفسیر کرده و نیز اقسام مخالف را بیان کرده ایم. و در بخش پایانى گونه هاى برخورد امام(علیه السلام) با مخالفان به تناسب نوع مخالفت و انگیزه و آنان از میان تاریخى عصر امام على(علیه السلام) بیرون کشیده شد و تحت عناوین مخالفان فکرى و اعتقادى - مخالفان نظامى و مخالفان سیاسى مدارا - سکوت نصیحت گفتگو دسته بندى شده است.برخورد امام با مخالفان واکنش طبیعى در برابر رفتار نامناسب آنان نبود بلکه عملکرد امام در برابر مخالفان همیشه تابع مصالح اسلام و حفظ اصول آن بود و همواره مصالح شخصى خود را فداى مصالح اسلام مى کرد.امام در برابر اجحاف، اهانت و رفتارهاى آنان تا آن جا که اصول اسلام مورد تهدید قرار نمى گرفت شکیبایى مىورزید و با آنان رفتارى مسالمت آمیز داشت سخنان آنان را مى شنید و با آنان به گفتگو مى نشست و با مخالفان جز به هنگام رویارویى بر اندازه، برخورد جدى نمى کرد که آن هم پس از توجیه کامل و احتجاج وافى بوده است.اصل در سیاست علوى در قبال مخالفین، مدارا و پرهیز از خشونت و پرداختن به حل منطقى اختلافات بوده است و نبرد آخرین راهى بود که به ناچار براى خارج کردن عضو بیمار درمان ناپذیرى که سایر اعضاى جامعه را نیز در معرض بیمارى و نابودى قرار داده بود، به کار گرفته مى شد.این تحقیق مى تواند به تبین هر یک از مبانى نظرى و روش هاى اصولى امام و هر یک از گونه هاى برخورد امام با مخالفان و تحلیل و تطبیق آن با شرایط کنونى و به کارگیرى در سیاست گزارى هاى کلان باشد