جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

تاملات ولائیه فی موده ذوی القربی و زیاره المعصومین علیهم السلام و دفع بعض الشبهات عنها. این عنوان بخوبی محتوای کتاب را نشان می دهد که درباره اهل بیت و مودت اهل بیت و ذوی القربی است و در آخر کتاب هم مطالبی درباره زیارت معصومین و پاسخ به شبهات مطرح شده می باشد.

هدف اصلی ما در این نوشتار، بررسی چگونگی فرآیند شکل‌گیری، ریخت‌زایی و رشد مسجد جمکران قم (و مجموعه وابسته به آن) بر اثر ایجاد باور دینی است . "مجموعه‌ای که از مصادیق روشن تاثیر دین بر تحول رفتار و کردار معنوی انسان و در نتیجه پیدایی و تحول در چشم‌اندازهای فرهنگی است ، چرا که رابطه دین با محیط همواره از طریق باورمند شدن فرد، گروه دینی و یا جامعه گذر می‌کند و تحت فراهم آمدن شرایط و مقتضیات معین، بارگذاری کالبدی دین توسط شخص ، گروه و یا جامعه متدین، متنفذ و دارای در حد مقدرات انجام می‌گیرد و بدین ترتیب ساختار یا سازمان قضایی کارکردهای دینی شکل می‌یابد". تحلیل علمی نقش دین در نقش‌بندی و دگرگون‌سازی چهره مجتمع‌های زیستی کشور در گذشته و حال از ضروریات است و از آنجا که امروزه عده‌ای از نظریه‌پردازان جغرافیای شهری نقش عوامل مذهبی را در پیدایش و توسعه شهرها بسیار موثر می‌دانند اهمیت اینگونه مطالعات و تحلیلها بیشتر مشخص می‌شود. مسجد جمکران قم به عنوان یک چشم‌انداز فرهنگی که پیدایی آن متاثر از جهان‌بینی اسلامی است ، پس از انقلاب اسلام و تحول در نظام حکومتی، به واسطه دیدگاههای اسلامی کارگزاران حکومت رشدی فزاینده داشته است و به عنوان یک پدیده فضایی - مکانی می‌تواند محور مطالعات جغرافیایی باشد. از آنجا که این فضا اولین پدیده منبعث از جهان‌بینی و بینش اسلامی نیست و بی‌گمان آخرین آن هم نخواهد بود، و با توجه به پویایی و توان درونی بینش اسلامی در چهره‌بخشی و سامان‌دهی به فضاهای جغرافیایی ضروری است که جغرافی‌دانان ، برنامه‌ریزان شهری و ناحیه‌ای و مدیران امور کشوری به هنگام ارائه و اجرای طرحهای عمرانی نواحی مختلف ، از توان و نیروی پتانسیل این بینش بهره لازم را بگیرند.

حج، «سفر الی‏اللّه» است؛ سفری که سیر و سلوک باطنی و معراج روحانی را با سیر و سفر ظاهری (آفاقی و انفسی)، پیوند می‏زند و با آیات و بیّنات، در قلّه‏های بلند توحید و مناره‏های پر فروغ ایمان به مشعل‏داری هدایت یافتگان کعبه حقیقت و قافله‏سالاران کوی عشق، توأم می‏سازد و ره‏آورد آن، «معرفت و کمال» و رشد معنوی و تجلّی فطرت انسانی است.قرآن کریم، کعبه را رمز هدایت برای جهانیان خواند؛ و بدینسان نور هدایت و معرفت و شعور و شناخت، در تار و پود حج تعبیه گردید و زائر خانه خدا، از این مشعل هدایت و عرفان و شهود بهره خواهد گرفت که روح حجّ ابراهیمی و معنویت و آداب شرع را در اعمال و مناسک جاری سازد و مشاعر و مناسک را معنی ببخشد و از نیّت حج عزم خدا را، و از احرام تحریم غیر حق را، و از طوافْ عشق و فنای ابدی را، و از نماز شوق شهود را، و از رکن و مقام قیام للّه‏ و تجدید میثاق خدا را، و از زمزم حلاوت شراب وصل را، و از مسعی صدق و صفا و حیرت و انقطاع را و از عرفات عرفان و انابه را و از مشعر شور و شعور را، و از منا «محو و فنا» و مجاهده و ایثار را به ارمغان آورد؛ و این، زمانی است که حجّ با معرفت و ژرف‏نگری توأم باشد و پیام‏های معنوی مناسک به حج‏گزار تفهیم گردد و او با سویدای دل دریابد و در اعماق جان جای دهد تا مایه معراج و تعالیِ روح وی گردد. حجّ، قصدِ خدا کردن است و آهنگ بیت وسیله‏ای است برای راه یافتن به حریم کبریایی صاحب بیت که نزدیکترین راه آن دل است که بیت اللّه‏ الحرام واقعی است:کعبه مردان نه از آب و گل است طالب حق شو که بیت اللّه‏ دل استو اگر به این مفهوم بیندیشیم که خداوند خانه را به خود نسبت داده (بَیتی) که این خود نشانه تشریف و تکریم است، و به تطهیر بیت از لوث شرک و بت و هر آلودگی دیگر فرمان می‏دهد، پس طواف کننده واقعی کسی است که با طهارت جسم و روح و پاکیزگی جان و دل و منزّه از غبار معاصی به خانه دوست رو آورد تا با رویت قلبی، به دیدار دوست تشرف و شهود محضرش راه یابد که مقصود و مقصد نهایی آنجاست و کعبه بهانه است.و اگر به داستان قربانیِ ابراهیم و اسماعیل بنگریم، می‏فهمیم که رمز قبولی حجّ و پاداش معنوی آن، همان راهی است که آن پدر و پسر پیمودند و علایق را در منای عشق سربریدند و علی رغم وسوسه‏های ابلیس و جاذبه‏های عاطفی، همه موانع را از پیش پای برداشته و شیطان را رمی و رجم کردند و درست در وسط میدان این مصاف؛ یعنی محلّ «جمره وُسطا» زیر آفتاب سوزان منا تسلیم امر حق شدند و سوختن و ساختن در آتش عشق محبوب ازلی را بر همه چیز ترجیح دادند تا ندای «قد صدّقت الرویا» را از کنار مسجد خیف شنیدند و آن پاداش عظیم را گرفتند. در متن مزبور، گذشته از مقدمات به مضامین عرفانی حج در سه فصل اصلی تحت عناوین تعریف حج و آثار و منافع آن، بررسی ابعاد عرفانی حج و اسرار عرفانی زیارت بعد از حج پرداخته و به هر کدام از این مباحث در حد مقتضی اشاره گردید و فصل آخر نیز به نتیجه‌گیری اختصاص داده شد.