جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

عنوان :

مطالعه و تحلیل مبنای ارزش‌شناسی فلسفی ابن مسکویه و ملاصدرا با تأکید بر اخلاق و دلالت‌های تربیتی آن در آموزش از دور

نویسنده:

فتانه بهبودی فام

نوع منبع :

رساله تحصیلی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

ایرانداک,

کلیدواژه‌های اصلی :

اخلاق , دلالت تربیتی , ارزش‌شناسی , تربیت , صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم , ابن‌ مسکویه، احمدبن‌ محمد , روانشناسی تربیتی , آموزش از دور

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین

چکیده :

هدف پژوهش حاضر، بررسی تحلیلی - توصیفی (تطبیقی) عناصر اخلاقی ابن مسکویه و ملاصدراو تعیین آموزه‌های تربیت آن برای آموزش از دور می‌باشد. این پژوهش با توجه به روش توصیفی - تحلیلی از نظر راهبرد تحقیق، کیفی و از نظر نوع تحقیق بر اساس هدف، نظری انجام شده است. در گردآوری اطلاعات از روش آرشیو استفاده شده و در تجزیه و تحلیل داده‌ها طبق روش جرج بردی، عناصر اخلاقی ابن مسکویه و ملاصدرا مورد بررسی تحلیلی قرار گرفته است. یافته‌های پژوهش بیانگر آن است که ملاصدرا در نظریه‌های فلسفی خود با توجه به حرکت جوهری و تشکیکی بودن مراتب وجود و هم‌چنینبا اتخاذ این مبنا که علم از مقوله‌ی وجود بوده و اخلاق هم مبتنی بر علم و حکمت است، سیری را ترسیم می‌کند که در آن انسان با به‌کارگیری نیروی عقلانی، وجود خود را در یک سیر تکاملی تحقق می‌بخشد. ابن مسکویه در نظریات اخلاقی به‌ویژه فلسفه‌ی اخلاق، شدیداً تحت تأثیر نظریات ارسطو و مقوله‌ی حدّ وسط در فضیلت عدالت بوده است. نظریه اعتدال، امتنای اخلاقی اکثر متفکران اسلامی از جمله غزالی می‌باشد. اگرچه ملاصدرا حکیم متأله‌ای است که سیر به‌سوی حقیقت را در تلاقی عرفان و شریعت در فلسفه می‌داند، اما در نظریات اخلاقی خود با ابن مسکویه و نظریات ارسطو هماهنگ است و در بعد نظری، استعداد ویژه حکیمملاصدرا نیز قابل تأمل است.دلالت‌های تربیتی یافته‌های پژوهش حاضر را برای آموزش از دور، می‌توان در اهداف زیر خلاصه نمود:1- شاخص‌ها و معیار ارزش‌های اخلاقی، مبتنی بر عقلانیت مشروع است و هدف نظام آموزش از دور، حذف محدودیت‌ها برای دستیابی به آموزش برای همه، همه جا و همه کس می‌باشد که منظر صریح فضیلت عدالت و توازن در دستیابی به علم و دانش است.2- محوریت نظام آموزش از دور، بر کتاب و منابع مالتی مدیا و چند رسانه‌ای است، گستردگی و فراگیری این روش، تعمیم عناصر اخلاقی را در روند اجرایی آن توجیه می‌نماید. اساساً مقوله‌ی کتاب خود یک ارزش اخلاقی مطلق است و برخاسته از عقلانیت صرف و هدفمند است و دانش، نور و تجلی نور است. لذا تلطیف کتاب در نظام آموزش از دور به ارزش‌های اخلاقی، یک ضرورت عینی است و خود دلالتی بر قواعد تربیتی آن بر آموزش

مشخصات اثر

عنوان :

فلسفه اخلاق از دیدگاه ابن‌مسکویه

نویسنده:

حسن عصمتی بایگی

نوع منبع :

رساله تحصیلی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

ایرانداک,

کلیدواژه‌های اصلی :

علوم انسانی , اخلاق , کتاب , قرآن مجید , دین اسلام (دامنه ادیان پیشرفته) , ابن مسکویه، احمدبن محمد , تهذیب الاخلاق , الهیات و معارف‌اسلامی , الهیات و معارف اسلامی , الهیات و معارف اسلامی , الهیات و معارف اسلامی , الهیات و معارف اسلامی , الهیات و معارف اسلامی , ابن مسکویه، احمدبن محمد , تهذیب الاخلاق , الهیات و معارف‌اسلامی , ابن‌ مسکویه، احمدبن‌ محمد , تهذیب الاخلاق

چکیده :

ابوعلی‌مسکویه(421-320 هجری قمری) از علماء نامدار قرن چهارم هجری است و در علوم گوناگونی بویژه اخلاق فلسفی و تاریخ صاحب‌نظر بوده است . او در ارائه آراء اخلاقی خویش به تلفیق آراء یونانی با مبادی اسلامی پرداخته است هر چند صیغهء یونانی آن بیشتر است . مسکویه هدفش از تدوین آراء اخلاقی رهنمون کردن انسان به سعادت تام اخلاقی است ، و در این جهت به بحث "نفس " و قوای آن و همچنین "فضائل و رذائل" و بحث "وسط" اهمیت بسیار می‌دهد: و در ارائه این نظرات اخلاقی بویژه"فضائل اربعه"و "وسط"از افلاطون و ارسطو متاثر است . از نکات ضعف که می‌توان بر منشور اخلاقی مسکویه، یعنی "تهذیب‌الاخلاق" گرفت این است که مسکویه آن را برای استفاده "خواص " تالیف کرده است ، لذا فهمیدن این آراء اخلاقی نیز مبتنی بر فهمیدن مقدماتی است که هر کس آنها را نمی‌داند. دیگر اینکه تفکر اخلاقی مسکویه بیشتر متوجه احوال اغنیاء است تا فقراء، اغنیایی که در امورشان اعتدال را رعایت نمی‌کنند و به افراط یا تفریط میل می‌کنند و این ویژگی، تاثیر تفکر اخلاقی یونان را بر تفکر اخلاقی مسکویه ثابت می‌کند، چنانکه این مطلب در تفکر اخلاقی یونان عموما و تفکر اخلاقی ارسطو خصوصا ریشه‌دار است . نکتهء دیگر اینکه مسکویه در تهذیب‌الاخلاق از اقسام حکمت عملی فقط تهذیب اخلاق را بیان کرده است ، و خواجه نصیر طوسی با نگارش اخلاق ناصری این ضعف را جبران کرد. فلسفهء اخلاقی مسکویه نه نظری محض است و نه عملی محض ، بلکه حد وسط آن است و هدف از آن رسیدن به بالاترین نوع از زندگی فکری و سلوک برای انسان است . مسکویه گرچه در تدوین اخلاق از بسیاری متفکران یونانی و جز آنها متاثر بوده است ، اما توانست تفکر اخلاقی منسجمی را پی‌ریزی کند، زیرا تاثرش از روی فهم و اداراک بوده است . مسکویه در بسیاری از عبارات کتاب خود در باب توافق میان فسلفهء اخلاقی یونان با اعتقاد اساسی اسلامی اصرار می‌ورزد و می‌کوشد تا حقیقت الهامی و حقیقت فلسفی را بر پایهء استدلال عقلانی با همدیگر سازش دهد، به همین جهت اندیشه‌ها و عقاید اخلاقی او برای متفکری که اساسا دینی فکر می‌کند، جز با اکراه و بی‌میلی پذیرفتنی نیست . مسکویه سعی کرده است که جنبه‌های نوافلاطونی فلسفهء اخلاقی خویش را نیرومند سازد. آراء اخلاقی او گواهی روشنی بر حسن خلق و آداب معاشرت است . کتاب تهذیب‌الاخلاق مسکویه تاکنون نیز اهمیت اخلاقی خویش را در میان دانشگاهیان و جوامع علمی به عنوان یک منشور اخلاقی حفظ کرده است ، و خواص را به آن رغبتی خاص است .

مشخصات اثر

عنوان :

فضایل و رذایل اخلاقی از دیدگاه ابن مسکویه و میزان تاثیر پذیریش از افلاطون و ارسطو

نویسنده:

علی‌اصغر خانوردیلو

نوع منبع :

رساله تحصیلی

وضعیت نشر :

ایرانداک,

کلیدواژه‌های اصلی :

افلاطون , سعادت , حکمت , ارسطو , عفت , رذایل اخلاقی , فضایل اخلاقی , عدالت , حکمت , شجاعت , عفت , هنر و علوم انسانی , هنر و علوم انسانی , ابن مسکویه، احمدبن محمد , ابن‌ مسکویه، احمدبن‌ محمد , تجرد نفس (فلسفه)

چکیده :

مسکویه مسأله "تجرد نفس" انسانی را به عنوان یکی از پیش فرضهای فلسفی علم اخلاق، با توسل به دلایلی همچون، پذیرش صور گوناگون توسط نفس، ادراک خطای حواس و تصحیح آن و برتری لذات عقلی بر لذات حسی و ادراک معقولات و صور کلی به اثبات رسانیده است. تربیت پذیری انسان از دیگر مبانی وی است. خُلق انسان به آسانی یا به سختی قابل تغییر است و مشاهده عینی موید این مطلب است، چرا که در غیر این صورت تعلیم و تربیت کودکان و نوجوانان بی ثمر خواهد بود. ابن مسکویه هدف غایی افعال اخلاق را دستیابی به کمال و سعادت می داند، سعادت انسان در لذات حسّی و جسمانی که - مشترک میان انسان وحیوانات – است، نمی باشد، بلکه شرافت و برتری انسان از سایر موجودات از نیروی عقل و قوه عقل نظری و عملی آن سرچشمه می گیرد. مسکویه معتقد است کهفضایل چهار گانه:حکمت، شجاعت، عفت و عدالت می باشند که هر کدام دارای دو رذیلت "افراط و تفریط" هستند. و با ابتکار خود فضایل فرعی را تحت فضایل اصلی بر می شمارد و در این مورد به هیچ فیلسوف و یا حکیمی تاسی نمی جوید. منابع مسکویه در اخلاق، نظریات افلاطون و به ویژه ارسطو است که دیدگاههای آنها را به صورت غیر مستقیم از طریق ترجمه های عربی آثار آن دو، کسب نموده است. افلاطون سعادت انسان را در زندگی عقلانی و نیل به عالم معقولات الهی می داند که با تهذیب نفس و پرورش روح آدمی حاصل می شود. از نظر افلاطون ایده های اخلاقی کهاصلی ترین آنها دانایی، شجاعت، خویشتن داری و عدالت است، وجود حقیقی دارند. از طرفی ارسطو اخلاق را واقعه قابل پیاده در جامعه می داند.او می گوید سعادت مشترک میان انسانها است، و آخرین مرتبه سعادت، الهی شدن افعال انسان است که از طریق تشبه به افعال خداوند و نداشتن هدف زائد بر ذات است. ایشان هم معتقد به فضایل اصلیچهار گانهمی باشد.

مشخصات اثر

عنوان :

تأثیر تهذیب نفس بر معرفت از دیدگاه علامه طباطبایی و ابن مسکویه

نویسنده:

زهرا حاجیوند

نوع منبع :

رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی

وضعیت نشر :

ایرانداک,

کلیدواژه‌های اصلی :

استدلال , معارف اسلامی , شناخت , هنر و علوم انسانی , طباطبایی، سیدمحمدحسین , ابن‌ مسکویه، احمدبن‌ محمد , تهذیب نفس , درباره علامه طباطبایی

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی

چکیده :

آنچه که در این نوشتار مورد ارزیابی قرار می گیرد، بررسی و تبیین دیدگاه علامه طباطبایی و ابن مسکویه پیرامون امکان، میزان و کیفیت تأثیر تهذیب نفس بر معرفت می باشد که این معرفت شامل انواع معارف حسی، عقلی، شهودی و وحیانی است. هدف این پژوهش شرح و بسط نظرات این دو شخصیت در باب رابطه بین تزکیه و معرفت و چگونگی تاثیر تهذیب نفس بر کسب آگاهی‌های متعالی می باشد. علامه طباطبایی و ابن مسکویه هر دو اهمیت بسیار زیادی برای تهذیب نفس قائل اند و هدف از تهذیب نفس را رسیدن به سعادت فردی و اجتماعی می دانند و معتقدند که کسب کمالات و اتصاف انسان به فضائل و تصفیه نمودن جوهر نفس از رذائل اخلاقی از پایه‌های مهم کسب معرفت به شمار می رود. نفس انسان در ذات خود، قابلیّت و شأنیّت رسیدن به مقام قرب و معرفت الهی را داشته و تنها در اثر موانعی چون رذایل، لذائذ، تعلقّات و شهوات که همه ریشه در مادیات دارند، از این معرفت و تعالی بازمی‌ماند. علامه طباطبایی و ابن مسکویه تأثیر گناه بر معرفت را در بعضی انواع معارف بررسی کرده و معتقدندکه طریق دستیابی به معرفت ، تصفیه و تزکیه دل از آلودگیهای گناهان و رذائل اخلاقی می باشد.. علامه بر این باور است که منظور از معرفت نفس، معرفت شهودی آن است که شرع کیفیت رسیدن به آن را بیان کرده است و آن با دل کندن از مادیات و توجه کامل به سوی خداوند حاصل می شود. هم? افراد در حد سع? وجودی خود می‌توانند به این معرفت دست یابند و هر قدر که در تصفیه و تهذیب نفس بکوشند به همان میزان از این معرفت بهره می برند.

مشخصات اثر

عنوان :

بررسی رویکرد اخلاقی مسکویه

نویسنده:

حسین مومنی

نوع منبع :

رساله تحصیلی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

ایرانداک,

کلیدواژه‌های اصلی :

10. شریعت/ Šarīʿa , اخلاق , تفکر فلسفی , اصطلاحنامه اخلاق اسلامی , هنر و علوم انسانی , ابن‌ مسکویه، احمدبن‌ محمد , کتاب خطی , تهذیب‌الاخلاق (کتاب)

چکیده :

این رساله پژوهشی ، پیرامون رویکرد اخلاقی مسکویه است . او از اندیشمندان قرن چهارم و اوائل قرن پنجم است و جایگاه او در حکمت عملی به آن پایه است که او را معلم ثالث لقب داده اند، خواجه نصیر الدین طوسی کتاب اخلاق ناصری خویش را ترجمه کتاب تهذیب الاخلاق او می داند.مسکویه بارویکردی فلسفی به اخلاق پرداخته است و در بسط و سامان بخشی به آن بسیار کوشیده است. او با توجه به قوای نفس و قانون حد وسط ارسطویی به دنبال تعدیل قوا و غلب? قو? عاقله بر دیگر قوای نفس است. فضائل را عفت، شجاعت، حکمت، عدالت، می داند و اطراف آنها را به عنوان رذیلت معرفی می کند. از آنجا که او سالیان متمادی در صحنه های اجتماعی و سیاسی حضور داشته است و مشکلات اجتماعی را بیشتر احساس کرده است در نوشتارهای خویش بر عدالت و محبت تأکید نموده است و به عنوان فیلسوفی مسلمان دغدغ? خویش را نسبت به شریعت در آثارش نشان داده است و از آموزه های آن بهره برده است.او سعادت انسانی را در رسیدن به کمال عملی و علمی می داند و آن را در سایه تعاون و همکاری انسانها نسبت به یکدیگر می داند و گوشه گیری از جامعه را به شدت مذمت می کند و دستیابی به فضائل را در زهد و گوشه گیری از جامعه ادعایی واهی می داند. او با قبول اصل، امکان تغییر خلقیات در انسان، به بحث تربیت پرداخته است و روشها و عوامل موثر در تربیت را مطرح نموده است. و با بیان اهداف تربیت، والاترین هدف آن را تقرب به خداوند بیان می کند.قسمت دیگر این رساله تصحیح و مقابله نسخ خطی کتاب تهذیب الاخلاق مسکویه می باشد.

مشخصات اثر

عنوان :

بررسی مبانی اخلاق فضیلت مدار مسکویه و نراقی از منظر قرآن کریم

نویسنده:

محمد مصطفائی

نوع منبع :

رساله تحصیلی

مشخصات اثر

از :	{0}
پست الکترونیک :	{1}
تلفن :	{2}
دورنگار :	{3}
Aaddress :	{4}
متن :	{5}

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ورود

ثبت نام

در تلگرام به ما بپیوندید