جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

دین اسلام در جامعه اسلامی به عنوان نظامِ فرهنگ سازی ، عمل می کند و از این جهت به عنوان معیار و مرجع موجه سازی ارزش ها و هنجار ها و باور ها و کنش های مسلمانان به هویت بخشی می پردازد تا به فرهنگ جامعه، چهره ای دینی ببخشد. در عین حال این اصول عقیدتی بر اساس تفاسیر و تعابیر مفسران دانش دینی ، تبیین و تعبیر می شود وبدین ترتیب نظام دانش اسلامی حامی نظام فرهنگ اسلامی است. یکی از مهم ترین این دانش های دینی، دانش حدیث است که مدعی انتقال حقایق دینی از آبشخورهای اصلی آن یعنی قرآن و سنت نبوی به عنوان مبین وحی است. در فرهنگ دینی اسلام، منبع اصلی تمام زیست مسلمانی این دو رکن باید باشد که در مذهب اهل سنت بر اساس نظر و عمل صحابه یا سلف عادل شناخته و تفسیر می شود و از این جهت روایت و تفسیر صحابه الگوی فرهنگ اسلامی است. بنابراین شناختنو تحلیل اعصار گوناگون تاریخ جوامع مسلمان و فرهنگ اسلامی بدون در نظرگرفتن احادیت کار بسیار دشوار و گاهاً محالی است. در پرداختن به سیرنگارش احادیث،عصر تدوین(قرن 2و3 هجری) جز دوران مهم تاریخ حدیث به شمار می آید. در عین حال که در تاریخ فرهنگ اسلامی نیز به عنوان دوران تعریف و تثبیت فرهنگ اسلامی جوامع مسلمان شناخته می شود ؛ زیرا شکل و محتوای نگارش حدیث در این دوران ، کهبا فاصله ی زمانی چند صد ساله از حیات پیامبرهمراه بوده همانند آینه ای فضای فکری ،فرهنگی و اجتماعی آن را به خواننده باز می شناساند. نکته ای که در این عصر قابل تأمل می باشد سیر نگارش و تدوین کتب حدیثی اهل سنت است ؛ به گونه ای که در یک دوره ی محدود زمانی( 50 سال) شش کتب مهم و معتبر اهل سنت نگارش می یابد . بخش عمده ای از این احادیث توسط عایشه نقل شده است. بررسی و شناسایی و دسته بندی محتوایی احادیث منتسب به عایشه از چشم انداز جایگاه مرجع در فرهنگ سازی جوامع مسلمان و ابعاد مختلف فرهنگ اسلامی مساله اصلی این تحقیق است