جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

مجموعه ای از احتجاج های شیعیان با مخالفان خود است که، شامل محاجه های اصحاب رسول خدا و ائمه هدی(ع) و مباحثه ها و مجادله های شیعه در دوران های مختلف تاریخ شیعه می شود. نویسنده، به منظور تبیین آرای شیعه در موضوع های گوناگون و ارائه ادله و برهان عقلانی و وحیانی متقن و مستحکم شیعیان در اثبات عقاید خویش، پاره ای از مناظره ها و گفت و گوها و جدال های اصحاب امام علی(ع) و عالمان شیعه را با مخالفان خود در این اثر، بیان کرده است. احتجاج های فاطمه زهرا با عمر و ابوبکر و زنان مهاجر و انصار و خطبه او، و نیز احتجاج های ابن عباس با عمر، عایشه، معاویه، خوارج، ابن زبیر و یزید، احتجاج عقیل و صعصعه و ابوالطفیل و بسیاری از اصحاب رسول الله و امام علی با معاویه، مناظره های هاشم بن حکم با افراد و گروه های مختلف، و محاجه های ابوذر با عثمان، و ام سلمه و بسیاری از اصحاب رسول خدا با عایشه و مجادله های سید حمیری و ابوالاسود دؤلی با مخالفان و نیز، مباحثات و مجادله علمای شیعه همچون شیخ مفید، ابن بابویه، علامه حلی، ابن طاووس، شیخ بهایی، کراجکی و فندرسکی با مخالفان خود، از جمله مجاحه ها و مناظره هایی هستند که در این اثر، گردآوری شده است. شیوه مؤلف در کتاب، نقلی است و تنها به استفاده از منابع روایی و تاریخی اکتفا کرده و به نقل متن محاجه ها پرداخته است.

آيت‌الله على احمدى ميانجى، از عالمان معاصر شيعه و از استادان حوزة علمية قم، در علوم مختلفي از جمله تفسير، فقه، تاريخ و حديث مهارت داشت و آثار متعددي از خود بر جاي گذاشته‌اند. ايشان به عنوان يک فقيه اخلاقي، در پي انگيزه‌هاي شخصي يا اعتقادي، تأليفات تاريخي از خود به يادگار گذاشته که داراي تنوع موضوعي است. اين مقاله با بررسي کتاب مکاتيب الرسول، در پي استخراج رويکرد اين عالم بزرگوار در تأليف اين کتاب است. بدين منظور، به محتواي کتاب پرداخته و سبک و شيوة برخورد ايشان با موضوعات گوناگون و انعکاس مطالب مورد نظرشان، مورد بررسي قرار گرفته است. ايشان پس از پرداختن به کيفيت تأليف نامه‌ها و نحوة ارسال، سعي در تجميع مصادر و نسخ نموده، سپس با بررسي دقيق رجالي، مخاطبين نامه‌ها را مورد بررسي قرار داده است. از ويژگي‌هاي ديگر اين کتاب، پرداختن به تاريخ و شرح لغات و بيان تعارضات، ذيل هر نامه است. ايشان با روش‌هاي مختلف، سعي در تجميع اقوال داشته و شخصيت‌شناسي مناسبي از افراد مورد بحث، به يادگار گذاشته است. مؤلف در اين تأليف، از روش روايي، تحليلي بهره برده و رويکرد ايشان نيز يک رويکرد کلامي، تاريخي با شاخصه‌هاي آن مي‌باشد.

در این گفتار که از کتاب «فی رحاب حدیث الثقلین و احادیث اثنی عشر» برگرفته شده است، نگارنده هشت نکته از حدیث ثقلین استفاده می کند؛ از جمله: سفارش امت به تکریم ثقلین قرآن و عترت به عنوان امانت های پیامبر، وجه تسمیه ثقلین، جدایی ناپذیری عترت از قرآن، تمسک توأمان به عترت و کتاب، خطاناپذیریِ ثقلین، تداوم ثقلین تا آخر عمر دنیا، وجوب پیروی از آنها و رجوع علمی به آنها. در این گفتار به روایات دانشمندان اهل تسنن و سخنان آنها در شرح حدیث ثقلین استناد شده است.