جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

«بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار (علیهم السلام)» مشهور به بحار الانوار، مفصل‌ ترین مجموعه حدیثی شیعه است که با نظارت علامه مجلسی تألیف شده است. تألیف این کتاب که مجموعه‌ ای از آموزه‌ ها و تعالیم شیعی است، بیش از ۳۰ سال طول کشیده و گروهی از شاگردان علامه مجلسی او را در این کار یاری کرده‌ اند. مؤلف، کتاب را بر اساس ۲۵ موضوع کلی طراحی و آن را در ۲۵ جلد جای داده است (در دوره‌ های اخیر به صورت ۱۱۰ جلدی منتشر می‌ شود). در هر جلد ریز موضوعات مربوط به آن را در ابواب مختلف گرد آورده است. او در هر-- باب، ابتدا آیات قرآنی مرتبط با موضوع را ذکر کرده و تفسیر آنها را می‌ آورد و در مرحله بعد احادیث مربوط به آن-- باب را نقل می‌ کند. مجلسی تلاش کرده است که در بحار الانوار تمام موضوعات و مسائل موجود را پوشش دهد. برای مثال، این مجموعه با عنوان کتاب العقل و الجهل آغاز و با مباحث مربوط به خداشناسی و توحید، عدل الهی، و تاریخ پیامبران ادامه پیدا می‌ کند. از جلد ۱۵ تا ۵۳ چاپ ۱۱۰ جلدی، به تاریخ زندگی و فضایل پیامبر اسلام (ص) و حضرت زهرا (س) و امامان شیعه (ع) اختصاص دارد. بحار الانوار به خاطر ذکر مستند بیشتر روایت‌ های منقول از ائمه شیعه (ع)،-- باب‌ بندی موضوعات، شرح و بیان بسیاری از روایات، تحقیقات گوناگون کلامی، تاریخی، فقهی، تفسیری، اخلاقی، حدیثی و لغوی، نزد محققان و پژوهشگران مقامی والا داشته است؛ چنانکه با وجود حجم زیاد، از همان روزگار تألیف، نسخه‌ های خطی بسیاری از آن نوشته شده و با رواج صنعت چاپ، همه یا بخش‌ هایی از آن بارها به چاپ رسیده است. آنچه در این جلد به آن پرداخت شده است: - باب الدعاء عند شروع عمل فی الساعات و الأیّام المنحوسه و ما یدفع الفال و الطیره - باب ما یجوز من النشره و التمیمه و الرقیهو العوذه و ما لا یجوز و آداب حمل العوذات و استعمالها - باب العوذات الجامعه لجمیع الأمراض و الأوجاع - باب عوذه الحمی و أنواعها - باب العوذه و الدعاء للحوامل من الإنس و الدوابّ و عوذه الطفل ساعه یولد و عوذه النفساء - باب عوذه الحیوانات من العین و غیرها - باب الدعاء لعموم الأوجاع و الریاح و خصوص وجع الرأس و الشقیقه و ضربان العروق - باب الدعاء لوجع الظهر - باب الدعاء لوجع الفخذین - باب الدعاء لوجع الرحم - باب الدعاء لورم المفاصل و أوجاعها - باب الدعاء للعرق الشائع فی بلده لار المعروف بالفارسیه پیبوکو رشته لار أیضا - باب الدعاء لعرق النساء - باب دعاء رگ باد افکندن - باب الدعاء للفالج و الخدر - باب الدعاء للحصاه و الفالج أیضا - باب الدعاء للزحیر و اللوی - باب الدعاء لقراقر البطن - باب الدعاء للجذام و البرص و البهق و الداء الخبیث - باب الدعاء للکلف و البرسون - باب الدعاء للبواسیر - باب الدعاء للبثر و الدمامیل و الجرب و القوباء و القروح و الرقی للورم و الجرح - باب الدعاء لوجع الفرج - باب الدعاء لوجع الرجلین و الرکبه - باب الدعاء لوجع الساقین - باب الدعاء لوجع العراقیب و باطن القدم - باب الدعاء لوجع العین و ما یناسبه - باب الدعاء للرعاف - باب الدعاء لوجع الفم و الأضراس - باب الدعاء للثالول - باب الدعاء للسلع و الأورام و الخنازیر - باب الدعاء للجدریّ - باب الدعاء لوجع الصدر - باب الدعاء لوجع القلب - باب الدعاء للسّعال و السلّ - باب الدعاء للطحال - باب الدعاء لوجع المثانه و احتباس البول و عسره و لمن بال فی النوم - باب الدعاء لوجع البطن و القولنج و ریاح البطن و أوجاعها - باب الدعاء لوجع الخاصره - باب الدعاء و العوذه لما یعرض الصبیان من الریاح - باب الدعاء لحل المربوط - باب الدعاء لعسر الولاده - باب دعاء الآبق و الضاله و الدابه النافره و المستصعبه - باب الدعاء لدفع السحر و العین - باب معنی جهد البلاء و الاستعاذه منه و من ضلع الدین و غلبه الرجال و بوار الأیّم و طلب تمام النعمه و معناه و فضل قول یا ذا الجلال و الإکرام - باب الدعاء لدفع وساوس الشیطان - باب الدعاء لوساوس الصدر و بلابله و لرفع الوحشه - باب ما یتعلق بأدعیه السیف - باب ما یدفع الحرق و الهدم - باب الدعاء لمن یخاف السرق أو الهدم أو الحرق - باب الدعاء لدفع السموم و الموذیات و السباع و معنی السامّه و الهامّه و العامّه و اللامّه - باب الدعاء لدفع الجنّ و المخاوف و أمّ الصبیان و الصرع و الخبل و الجنون - باب الأدعیه لقضاء الحوائج و فیه أدعیه الإلحاح أیضا و ما یناسب ذلک من الأدعیه - باب أدعیه الفرج و دفع الأعداء و رفع الشدائد و فیه أدعیه یوسف علیه السلام فی الجبّ و السجن و دعاء دانیال فی الجبّ و أدعیه سائر الأنبیاء علیهم السلام و ما یناسب ذلک من أدعیه التحرّز من الآفات و الهلکات - باب الأدعیه و الأحراز لدفع کید الأعداء زائدا علی ما سبق و ما یناسب هذا المعنی و فیه دعاء الحرز الیمانیّ المعروف بالدعاء السیفی أیضا و دعاء العلوی المصری و نحوهما - باب أدعیه رفع الهموم و الأحزان و المخاوف و کشف الشدائد و ما یناسب ذلک و هو قریب من الباب السابق - باب أدعیه العافیه و رفع المحنه و هو من البابین السابقین - باب أدعیه الرزق - باب الأدعیه للدین - باب أدعیه السفر - باب أدعیه الخروج من الدار - باب فی أدعیه السر المرویه عن النبی صّلی الّله علیه و آله عن اللّه تعالی و هی من جمله الأحادیث القدسیّه و فیها أدعیه لکثیر من المطالب أیضا - باب ما ینبغی أن یدعی به فی زمان الغیبه - باب ما یسکّن الغضب - باب ما یوجب التذکّر إذا نسی شیئا - باب ما یوجب دفع الوحشه و ما یناسب ذلک فی الوحشه - باب ما یدفع قله الحفظ - باب الدعاء لحفظ القرآن - باب الدعاء لتبعات العباد - باب الدعاء عند الاحتضار - باب الدعاء لطلب الولد - باب الدعاء لرؤیه الهلال - باب الدعاء إذا نظر إلی السماء - باب الدعاء عند شم الریاحین و رؤیه الفاکهه الجدیده - باب نادر و فیه ذکر الدعاء إذا سمع نباح الکلب و نهیق الحمار و عند سماع صوت الرعد و ما یناسب ذلک أیضا - باب الملاعنه و المباهله - باب الدعوات المأثوره غیر الموقته و فیه الدعوات الجامعه للمقاصد و بعض الأدعیه التی لها أسماء معروفه و ما یناسب ذلک - باب فی ذکر بعض الأدعیه المستجابات و الدعاء بعد ما استجاب الدعاء و ما یناسب ذلک - باب نوادر الأدعیه

«بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار (علیهم السلام)» مشهور به بحار الانوار، مفصل‌ ترین مجموعه حدیثی شیعه است که با نظارت علامه مجلسی تألیف شده است. تألیف این کتاب که مجموعه‌ ای از آموزه‌ ها و تعالیم شیعی است، بیش از ۳۰ سال طول کشیده و گروهی از شاگردان علامه مجلسی او را در این کار یاری کرده‌ اند. مؤلف، کتاب را بر اساس ۲۵ موضوع کلی طراحی و آن را در ۲۵ جلد جای داده است (در دوره‌ های اخیر به صورت ۱۱۰ جلدی منتشر می‌ شود). در هر جلد ریز موضوعات مربوط به آن را در ابواب مختلف گرد آورده است. او در هر- باب، ابتدا آیات قرآنی مرتبط با موضوع را ذکر کرده و تفسیر آنها را می‌ آورد و در مرحله بعد احادیث مربوط به آن- باب را نقل می‌ کند. مجلسی تلاش کرده است که در بحار الانوار تمام موضوعات و مسائل موجود را پوشش دهد. برای مثال، این مجموعه با عنوان کتاب العقل و الجهل آغاز و با مباحث مربوط به خداشناسی و توحید، عدل الهی، و تاریخ پیامبران ادامه پیدا می‌ کند. از جلد ۱۵ تا ۵۳ چاپ ۱۱۰ جلدی، به تاریخ زندگی و فضایل پیامبر اسلام (ص) و حضرت زهرا (س) و امامان شیعه (ع) اختصاص دارد. بحار الانوار به خاطر ذکر مستند بیشتر روایت‌ های منقول از ائمه شیعه (ع)،- باب‌ بندی موضوعات، شرح و بیان بسیاری از روایات، تحقیقات گوناگون کلامی، تاریخی، فقهی، تفسیری، اخلاقی، حدیثی و لغوی، نزد محققان و پژوهشگران مقامی والا داشته است؛ چنانکه با وجود حجم زیاد، از همان روزگار تألیف، نسخه‌ های خطی بسیاری از آن نوشته شده و با رواج صنعت چاپ، همه یا بخش‌ هایی از آن بارها به چاپ رسیده است. آنچه در این جلد به آن پرداخت شده است: - تتمه أبواب کتاب القرآن - باب ما ورد عن أمیر المؤمنین علیه السلام فی أصناف آیات القرآن و أنواعها و تفسیر بعض آیاتها بروایه النعمانی و هی رساله مفرده مدوّنه کثیره الفوائد نذکرها من فاتحتها إلی خاتمتها - باب احتجاجات أمیر المؤمنین علیه السلام علی الزندیق المدّعی للتناقض فی القرآن و أمثاله - باب النوادر و فیه تفسیر بعض الآیات أیضا الجزء الثانی أبواب الأذکار و فضلها - باب ذکر اللّه تعالی - باب فضل التسبیحات الأربع و معناها - باب التسبیح و فضله و معناه و أنواع التسبیحات و فضلها و فیه تسبیحات الأنبیاء و الملائکه - باب الکلمات الأربع التی یفزع إلیها و معناها و القصص المتعلقه بها - باب التهلیل و فضله و من کان آخر کلامه لا إله إلّا اللّه و من قال لا إله إلّا اللّه مخلصا و فضل الشهادتین زائدا علی ما مرّ و یأتی فی الأبواب السابقه و الآتیه - باب أنواع التهلیل و فضل کلّ نوع منه و أعداده - باب التحمید و أنواع المحامد - باب التحمید عند رؤیه ذی عاهه أو کافر - باب التکبیر و فضله و معناه - باب فضل التمجید و ما یمجّد اللّه به نفسه کل یوم و لیله - باب الاسم الأعظم - باب من قال یا اللّه أو یا ربّ أو یا أرحم الراحمین - باب أسماء اللّه الحسنی التی اشتمل علیها القرآن الکریم و ما ورد منها فی الأخبار و الآثار أیضا - باب فضل الحوقله و ما یناسبه زائدا علی ما مرّ فی باب الکلمات الأربع التی یفزع إلیها و فی غیره - باب الاستغفار و فضله و أنواعه - أبواب الدعاء - باب فضله و الحثّ علیه - باب آداب الدعاء و الذکر زائدا علی ما مر من تقدیم المدحه و الثناء و الصلاه علی النبی صّلی الّله علیه و آله و ما یختم به الدعاء و رفع الیدین و معناه و استحباب تقدیم الوسیله أمام الحاجه و نحو ذلک - باب المنع عن سؤال ما لا یحلّ و ما لا یکون و منع الدعاء علی الظالم و سائر ما لا ینبغی من الدعاء - باب فضل البکاء و ذمّ جمود العین - باب الرغبه و الرهبه و التضرّع و التبتّل و الابتهال و الاستعاذه و المسأله - باب الأوقات و الحالات التی یرجی فیها الإجابه و علامات الإجابه - باب من یستجاب دعاؤه و من لا یستجاب - باب أن من دعا استجیب له و ما یناسب ذلک المطلب - باب علّه الإبطاء فی الإجابه و النهی عن الفتور فی الدعاء و الأمر بالتثبّت و الإلحاح فیه - باب التقدّم فی الدعاء و الدعاء عند الشدّه و الرخاء و فی جمیع الأحوال - باب الدعاء للإخوان بظهر الغیب و الاستغفار لهم و العموم فی الدعاء - باب الاجتماع فی الدعاء و التأمین علی دعاء الغیر و معنی آمین و فضله و معنی التأوه

موسوعة الإمام اميرالمؤمنين علي بن ابی‌طالب عليه‌السلام تألیف باقر شریف قرشی، دائره‌المعارف سخنان، نامه‌ها و ادعیه امام على علیه السلام است كه در یازده جلد به زبان عربی منتشر شده است. شیوه نویسنده در هر یک از جلدهای کتاب بدین ترتیب است که ابتدا مقدمه‌ای تحقیقی در رابطه با مباحث آن جلد ارائه شده است. متن هر جلد مشتمل بر چند بخش کلی است که عناوین فرعی را دربر دارد. در ذیل هر عنوان فرعی با ذکر توضیحی مختصر یک یا چند روایت ذکر شده است. گاه شرح و توضیحی نیز پس از روایت آمده است. نویسنده در مقدمه کتاب در ضمن یازده شماره ویژگی‌های شخصیتی امام على علیه السلام را برشمرده است. وی در مورد دهم چنین می‌نویسد که هیچ شخصیتی در تاریخ انسانی نیست که دیدگاه‌ها درباره او به این اندازه مختلف باشد؛ دیدگاه دوست و دشمن درباره او در نهایت اختلاف است؛ برخی دوستان درباره او غلوهای فاحش و زیاده‌روی‌های زشتی می‌کنند؛ آن‌ها گمان می‌کنند که آن حضرت مدبر هستی و پدیدآورنده زندگی است. آنچه آن‌ها را به سمت این غلو بزرگ سوق می‌دهد، چیزهایی است که از امام از تعالی ذات، وسعت علوم، شجاعت کمیاب، دلیری در جنگ‌ها و حرکت پرشور به‌سوی حق می‌بینند؛ لذا اعتقادی جازم به الوهیت آن حضرت پیدا می‌کنند. برخی نیز در بغض و دشمنی افراط کرده‌اند و معتقد به کفر و خروج آن حضرت از دین شده‌اند؛ چراکه معتقدند امام به آن‌ها ستم کرده و پدران آن‌ها را در راه اسلام هلاک کرده است. این‌ها همان نواصب و به پیروی از آن‌ها خوارج هستند. به‌هرحال غلات و نواصب و خوارج از هدایت اسلام و از دین خارج هستند و بهره‌ای از هدایت قرآنی نبرده‌اند اولین مطلب پس از مقدمه، اشاره به نسب شریف امیرالمؤمنین علی علیه السلام است. در دنیای انساب، نسبی درخشا‌ن‌تر از نسب امیرالمؤمنین علیه السلام نیست چراکه جمیع عناصر شرف و کرامت را داراست و از اصل و نسب بنی‌هاشم است که به پاک‌دامنی، شهامت، مهمانداری، کمک به همسایه و صفات شایسته‌ای شناخته ‌می‌شوند که این خاندان را به لحاظ والایی، درخشش و شرف در صدر خانواده‌های عربی قرار می‌دهد برخی مورخان بعضی بزرگی‌های کریمانه‌ای که بنی‌هاشم را از ابتدای تاریخش از دیگر خانواده‌ها متمایز می‌کند را نقل کرده‌اند. در مکه خانواده‌ای که به پاک‌دامنی و شهامت شناخته شود به‌جز بنی‌هاشم نبود؛ مثلاً عبادت بت‌ها در بین قبایل مکه رایج بود. آن‌ها بت‌هایشان را بر پشت کعبه آویزان می‌کردند. هر قبیله بتی داشت که به‌جای الله آن را عبادت می‌کردند؛ تنها بنی‌هاشم بودند که فقط الله را می‌پرستیدند و بر دین شیخ انبیا ابراهیم علیه السلام بودند. امیرالمؤمنین علیه السلام دراین‌باره می‌گوید: «به خداوند سوگند، پدرم و جدم عبدالمطلب و عبدمناف و هاشم بتی را نپرستیدند و تنها خدای یکتا را می‌پرستیدند و به دین ابراهیم به‌سوی خانه خدا نماز می‌خواندند». این کرامت برای خاندان بنی‌هاشم دلالت بر کمال فکری و ایمان عمیق به خدای یکتا و دور افکندن خرافات جاهلی و بت‌هایشان دارد. آن‌ها بت‌ها را به تمسخر گرفته و از دین جدشان ابراهیم پیروی کردند که با بت‌ها به جنگ برخاست و ایمان به خدای یکتا را آشکار کرد. حلف الفضول (پیمان جوانمردان در حمایت از مظلوم)، استخراج آب زمزم، سقایت حجاج و اطعام طعام از دیگر اقدامات کریمانه بنی‌هاشم بوده است جلد 4 امام على علیه السلام بسیار مشتاق دعا و زاری به درگاه خداوند در تمام اوقات بود و در تمام لحظات شب و روز به ذکر خداوند مشغول بود. در جلد چهارم ابتدا فواید دعا و اهمیت آن از کلام امام ذکر شده است. پس‌ازآن ادعیه و مناجات‌های آن حضرت در موضوعات، مکان‌ها و زمان‌های مختلف ذکر شده است. در انتهای این فصل نیز پنج دعایی که رسول‌الله صلی الله علیه و آله به امام یاد داده آمده است.

نویسنده در این کتاب به شرح کلمه «رب» پرداخته و همه دعاهای قرآنی را که با «رب» و «ربنا» آغاز شده‌اند، استخراج و شرح داده است. یکی از راه‌های استجابت دعا، خواندن دعا به زبان قرآن، احادیث یا روایات معتبر است. در قرآن دعاهای فراوانی از زبان پیامبران الهی بیان شده و در بسیاری از موارد دعاهایی خطاب به خداوند در قرآن آورده شده است. به همین دلیل استخراج و گرد آوری این دعاها اهمیت ویژه‌ای دارد. نویسنده در مقدمه کتاب «دعاهای قرآنی» نوشته است:«نام رب آثار و فواید فراوانی دارد و کلیدی برای رسیدن انسان به کمال است، به همین دلیل در قرآن بارها خداوند با نام رب خوانده شده است.» در انتهای این کتاب نیز دستخط‌‌های مرحوم میرجهانی و تصاویر وی آورده شده‌اند. کتاب «دعاهای قرآنی» به کوشش احمد مقیمی برای نخستین بار از سوی نشر آرما منتشر شده است.

کتاب حاضر از علامه عزیز حسن زاده املی حفظه الله درباره ذکر و دعا و مسائل مختلفی که مرتبط با دعا است می باشد از قبیل استجابت دعا، انقطاع الی الله ، ذکر در قرآن، ذکر یونسیه و ....

این مقاله به بحث از ضرورت شکرگزاری در برابر نعمت های بیکران الهی می پردازد. انسان مؤمن بایسته است در برابر نعمت های الهی، همواره شاکر باشد. همچنانکه در برابر هدیه یا خدمتی که دیگری به ما می کند، لبخند رضایت زده و خشنود می شویم، در برابر نعمت های بی منت و منتهای الاهی شکرگزار باشیم. شکرگزاری از جهت زبانی، جوارحی، جوانحی، عبادت و بندگی خدا و نیز ابراز خشنودی و انجام تکلیف الاهی و... صورت گیرد. برای تقویت روحیه شکرگزاری خواندن ادعیه ماثور می تواند بسیار راهگشا باشد.