جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 69
روش به کارگیری سیاق نخست، جهت کشف غرض سوره در گفتمان تدبر؛ مطالعه ی موردی سوره ی احزاب
نویسنده:
جواد سلمان زاده ، محسن نورایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF مراجع
چکیده :
در مطالعات نوین تدبری، سیاق نخست به عنوان عاملی ویژه در کشف غرض سوره معرفی شده است. به گونه ­ای که این عامل می تواند فرآیند غرض ­شناسی را تدقیق و تسریع بخشد. اما تاکنون درباره ­ی روش به­ کارگیری سیاق نخست در کشف غرض، صحبتی به میان نیامده است و شیوه ­ی به­ کارگیری آن در فرآیند غرض ­شناسی بحث نشده است؛ از این رو، این پژوهش بر آن است تا با به ­کارگیری روش توصیفی – تحلیلی و استفاده از اسناد کتابخانه ­ای و الکترونیکی، روش به ­کارگیری سیاق نخست در فرآیند کشف غرض را رونمایی کند. در این روش، در اولین گام، محور سیاق نخست با استفاده از قواعدی چون «حذف»، «سبقت ذکری» و «کثرت ذکری» تعیین می­ شود و سپس با غرض به­ دست ­آمده از کل سوره مقایسه می ­شود تا درستی آن تأیید و تأکید شود یا نواقص احتمالی آن برطرف گردد. سوره ­ی احزاب، مطالعه موردی است که این روش روی آن پیاده ­سازی شده است. دستاورد مطالعه ­ی موردی نشان می ­دهد که سیاق نخست از جایگاه مهمی در کشف غرض برخوردار است و عناصر قابل ­توجهی از غرض سوره را به دست می­ دهد.
صفحات :
از صفحه 315 تا 337
مشخصات اثر
القرآن و العقل المجلد 3
نویسنده:
نور الدین حسینی عراقی (اراکی)
نوع منبع :
کتاب , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , شرح اثر
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF فهرست معرفی کتاب
وضعیت نشر :
قم: بنیاد فرهنگ اسلامی، حاج محمد حسین کوشان پور,
چکیده :
تفسیر «القرآن و العقل» اثر آیت الله السيد نور الدين العراقي می باشد. این تفسیر در سه جلد چاپ شده است. در این تفسیر مفسر سعی کرده است با رویکرد عقلی از ابتدای سوره بقره تا سوره احزاب را تفسیر کند. نگاه مفسر کاملا عقلانی بوده است و تلاش می‌کردند یک فهم عقلانی از قرآن را ارائه بدهد و در بحث‌ها و برداشت‌های عقلانی که از قرآن داشتند به امور یقینی تمسک می‌کردند و معمولا از مباحث عقلی بهره می‌گرفتند که یقینی باشد. پس باید بگویم تکیه گاه مولف بر محور عقل و تدبر بود وکوشیده است تا از حدس و گمان و تخمین‌هاى نابجا دورى کند و بریقین‌ها اکتفا کند. سراسراین تفسیر شامل نکته هاى جالب عرفانى و فلسفى است که تقریبا همه تازه ابتکاری‌اند و براى آشنایان به علوم عقلى بهره‌هاى فراوان دارد. مرحوم نورالدین اراکی سعی کردند در تفسیر خود به دفع شبهات توجه ویژه‌ای داشته باشند. و در واقع می‌توان گفت انگیزه مولف ازنوشتن این تفسیردفع شبهه‌هاى است که از جانب ملحدان پیرامون قرآن مطرح کرده بود. ایشان درباره انگیزه نگارش این تفسیر مى‌نویسد: «برخى از دوستانم و از جمله فاضل و دوست کامل، سید عبدالرسول یزدى - ساکن شهر کاظمیه - از من تقاضا کرد در ردّ برخى از شیاطین غربى که ادعا نموده‌اند: «قرآن بر خلاف برهان است»، چیزى بنویسم. لذا تصمیم گرفتم در قرآن نگریسته و مضمون آنچه را که از ظاهر آن به دست مى‌آید، به رشته تحریر در آورم که ملاحظه کردم تمام آیات مطابق انصاف بوده و بر استوانه‌هاى حکمت استوار است.» علامه‌ طباطبایی درباره این تفسیر گفتند : در میان تفسیرهاى مسلمان‌ها چه در بین شیعیان و اهل سنت بر چنین تفسیرى دست نیافتم که حقا براى دفع ایرادهاى خیالى زمان ما سودمنداست. البته قطعا منظور علامه رویکرد عقلی است که مرحوم اراکی نسبت به قرآن داشتند. جلد 3 در این جلد تفسیر و شرح آیاتی از سور ذیل می پردازد: رعد
مشخصات اثر
جایگاه تفسیری و فقهی آیه 59 سوره احزاب در مسئله حجاب با نگاهی به اقوال مفسران فریقین
نویسنده:
محمدعلی ایازی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF مراجع تازه های تحقیق
کلیدواژه‌های اصلی :
سوره احزاب , آیه جلباب
چکیده :
آیه 59 سوره احزاب به دلیل ویژگی بیان تشریعی، نقش کلیدی در استنباط حکم حجاب را دارد. در رابطه با این آیه شریف، این سوالات مطرح است که آیا آیه مذکور محدوده و قلمرو حجاب را مشخص کرده؟ و یا حکمتِ حکم و یا تعلیل آن را بیان کرده؟ آیا مفاد انحصاری دارد؟ آیا چیزی به عنوان عفت عمومی در فلسفه و علت حکم پیش ­بینی شده؟ و آیا کلمه «یُعرفن» برای تعیین مرز میان زنان آزاده و برده بوده؟ و یا مسئله عفت شخصی زن مسلمان و در محور حق انتخاب شخص مؤمن و برای رعایت شخصیت و کرامت زن مسلمان است؟. این مقاله، با روش تحلیل استنادی و وارسی دقیق منابع فریقین، چگونگی حجاب زنان را بررسی کرده و به این نتایج رسیده که عنوان رعایت عفت عمومی در اقوال مفسران و فقیهان نیامده و از آنجا که در جامعه مدینه آن روزگار که اهل کتاب، کنیزان و افراد غیرمقید هم بوده ­اند، به معنای همان توجه به حفظ حریم در قالب شناسایی و امنیت زنانِ ملتزم است و الزام به حجاب مطرح نیست.
صفحات :
از صفحه 9 تا 35
مشخصات اثر
بررسی اتهام ازدواج پیامبر(ص)با محصنه بر اساس آیات سوره احزاب
نویسنده:
محمدحسین محمدی ، محمد حسین اکرمی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF مراجع
کلیدواژه‌های اصلی :
سوره احزاب
چکیده :
برخی از مستشرقان همانند گوستاولوبون شبهه کرده‌اند که پیامبر اسلام(ص) به دلیل گرفتن زنان متعدد، آدمی شهوت‌ران بوده است. دکتر سها با تأثیرپذیری از آنان در کتاب «نقد قرآن»، با استناد به آیات 37 و 38 سوره مبارکه احزاب، رسول گرامی اسلام(ص) را متهم به تصاحب زن شوهردار (زینب بنت جحش) کرده و مدعی شده است این عملکرد او، هم باعث فروپاشیدن نظام خانواده شده و هم دستاویزی شده برای ولی‌فقیه در جهت طلاق‌دادن زنان بدون اجازه شوهرانشان. این پژوهش با روش توصیفی - تحلیلی، این اتهام و ادعاهای سها را از سه منظر تفسیری، تاریخی و فقهی مورد نقد و بررسی قرار داده و به این نتیجه رسیده است که اولاً داستان عاشق شدن پیامبر(ص) به زن شوهردار، ساختگی است و با آیات و روایات سازگار نیست؛ ثانیاً فروپاشیدن خانواده زید بن حارثه، از پیامد‌های منفی ازدواج پیامبر(ص) با زینب بنت جحش نیست؛ زیرا این مدعا زمانی درست است که پیامبرa آن دو را مجبور به جداشدن از هم کرده باشد، درحالی‌که جدایی زینب به درخواست شوهرش زید بوده است، نه از طریق إعمال ولایت از سوی پیامبرa؛ ثالثاً آیات 37 و 38 سوره احزاب نمی‌تواند مستند إعمال ولایت از سوی ولی‌فقیه در مسئله طلاق‌دادن زنان در شرایط خاص باشد؛ زیرا موارد إعمال ولایت از سوی او، در کتب فقهی ثبت و ضبط شده که هیچ‌کدام از آن، بر مسئله طلاق زینب بنت حجش منطبق نیست و صیغه طلاق اگر از سوی پیامبر(ص) اجرا شده است و درواقع به درخواست و وکالت از زید بوده است.
صفحات :
از صفحه 61 تا 82
مشخصات اثر
بررسی تطبیقی دیدگاه های اطیب البیان و مفاتیح الغیب در سوره احزاب
نویسنده:
نویسنده:علی رضا عابدی؛ استاد راهنما:محسن برقی کار؛ استاد مشاور :محسن برقی کار
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
کلیدواژه‌های اصلی :
سوره احزاب
چکیده :
سوره احزاب یکی از سوره های مدنی قرآن کریم است که به داستان جنگ احزاب می پردازد ، این سوره به پیروی نکردن از مشرکان و اطاعت از خداوند همچنین برخی از سنت های جاهلی و وظایف همسران نبی اکرم (ص) و داستان ازدواج آن حضرت با زینب بنت جحش و مسئله حجاب اشاره دارد و از طرفی برخی آیات آن ، آنقدر مورد توجه واقع شده که جزء آیات نامدار قرآن کریم بشمار می آید ، مانند : آیه اولو الارحام ، تأسی ، تطهیر ، خاتمیت ، صلوات ، امانت ، حجاب ، از اینرو دیدگاهها مختلفی در تفسیر برخی از آیات این سوره بین مفسران فریقین مشاهده می شود ، نویسنده قصد دارد در این مورد دیدگاه دو مفسر بزرگ جهان اسلام را مورد تحقیق قرار دهد . یکی از این مفسران سید عبدالحسین طیب صاحب تفسیر اطیب البیان است و دیگری امام فخر رازی مؤلف تفسیر مفاتیح الغیب می باشد. هر دو مفسر بیشتر با رویکردی کلامی به آیات قرآن پرداخته اند با این تفاوت که اطیب البیان از منظر شیعه به تفسیر آیات پرداخته است و مفاتیح الغیب از منظر عامه ، آنهم گرایش اشعری آیات قرآن را تفسیر نموده است ، از اینرو در آیات متعددی دارای اختلاف هستند برای نمونه آیه تطهیر که اطیب البیان از بخش دوم آیه به عصمت ائمه معصومین (ع) استدلال نموده و فخر رازی آن را در شأن همسران نبی اکرم (ص) می پندارد ، همچنین در مفهوم واژه هایی مثل رجس و تطهیر نیز اختلاف نموده اند ، اطیب رجس را بمعنای پلیدی و تطهیر را پاکی از نجاست می داند ولی تفسیر کبیر بر این باور است که رجس معانی همچون اعمال شیطان ، عمل سوء دارد و واژه تطهیر نیز در معانی گوناگون از جمله تقدیس آمده است .محقق سعی دارد با روش کتابخانه ای نقاط اشتراک و افتراق این دو تفسیر را به همراه تحلیل آن به رشته تحریر درآورده و از این منظر اشتراک و افتراق در مذاهب تفسیری را نیز نمایان سازد.
مشخصات اثر
نقش مؤلفه های درون متنی در کشف محور سورۀ مبارکۀ احزاب در دو بعد بنیادی و کاربردی
نویسنده:
فاطمه علایی رحمانی ، نجمه کاظمی ، فرشته معتمد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
مراجع نسخه PDF
کلیدواژه‌های اصلی :
سوره احزاب
چکیده :
متن ­کاوی سور قرآنی در جهت اخذ غرض سور، از جمله مباحث مهم در تفسیر آن­ها بوده که از دیرباز مورد تحلیل و بررسی اندیشمندان اسلامی قرار گرفته است. پژوهش حاضر با هدف کشف غرض سورۀ مبارکۀ احزاب سعی در ارائۀ سیاق درونی و تفهیم غرض اصلی سوره را داشته است. به منظور دست­یافتن به این مهم، این پژوهش با روش تحلیلی-توصیفی با رویکرد کتابخانه‌ای به تبیین و تحلیل سیاق و ساختار محتوایی و مضامین درونی و ارکان آن به منظور کشف غرض کاربردی سوره پرداخته است. یافته‌های پژوهش بیانگر آن است که سورۀ مبارکۀ احزاب با توجه به مدنی بودن آن در دو بعد شناختی و کاربردی، دارای غرض منحصر به فردی است؛ چرا که در مرحلۀ مدنیّت اسلام به مرحله‌ای رسیده که افراد نیازمند تقویت ایمان و نمود یافتن آن در اعمال خود و به عبارتی به دنبال اتخاذ راهکار برای مسئله و موضوعی هستند. لذا غرض از این مهم در بعد بنیادی و شناختی «خداشناسی در پرتو ایمان راسخ و تقوا محوری» و نیز در بعد عملی و کاربردی دارای غرض «اطاعت از خدا و رسول او (انجام اعمال صالح) و پیروی ننمودن از غیر حق» بوده است.
صفحات :
از صفحه 425 تا 445
مشخصات اثر
تحلیل زبانی سورۀ احزاب با تکیه بر آوامعنایی
نویسنده:
حمیده حسنی حسین آبادی، دل آرا نعمتی پیرعلی، سوسن ال رسول، عبدالمجید طالب تاش
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF مراجع
کلیدواژه‌های اصلی :
سوره احزاب
چکیده :
طبق دانش آوامعنایی حروف و کلمات، حامل معانی ذاتی­اند؛ از این رو دانش یادشده، شیوۀ بیان آوایی متن و ارتباط آن با معنا، مضمون و مقتضیات سخن را مورد توجه قرار می‌دهد. آوامعنایی لازمۀ تحلیل زبانی متن است که عبارت از دستیابی به کارکرد واحدهای کوچک‌تر در درون واحد بزرگ‌تر است که در گرو یافتن غرض متن است. در سوره‌های قرآن، یافتن غرض سیاق‌ها، مقدمه‌ای برای تحلیل متن از حیث کارکردهای اجزای آن، یعنی القای معنا توسط حروف و الفاظ است که این مسئله، ضرورت انجام تحقیق است. در بررسی سورۀ احزاب به روش تحلیلی به دست آمده که موضوع کانونی این سوره، اطاعت از خداوند و رسول و اهل بیت(ع) است و موضوع هر سیاق در ارتباطی تنگاتنگ با این موضوع کانونی قرار دارد و در مجموع غرض سوره را که عبارت از اصلاح سبک زندگی مؤمنان است، برآورده می‌کند. معناشناسی آوایی سوره بیانگر هماهنگی اعجازآمیز میان الفاظ با محتوا و موضوع کانونی سوره است.
صفحات :
از صفحه 4 تا 25
مشخصات اثر
بررسی استنباط‌های فرا سیاقی با محوریت تفسیر آیه 5 سوره احزاب
نویسنده:
محمد عزتی بخشایش
نوع منبع :
نمایه مقاله
کلیدواژه‌های اصلی :
سوره احزاب , آیه 5 احزاب
چکیده :
سیاق از مسائل زمینه‌ساز برای فهم قرآن کریم است. استنباط از آیات قرآن بدون لحاظ سیاق، ممکن است مفسر را از دستیابی به مراد واقعی خداوند باز دارد. با این حال مشاهده می‌شود در کتب فقهی، برخی احکام از بخش‌هایی از آیات بدون لحاظ قبل و بعد استنباط شده و این پندار در ذهن خواننده متبادر می‌شود که گویا فقها سیاق را حجت نمی‌دانند یا از آن غفلت دارند. نوشتار پیش‌رو با هدف تحلیل همین مسأله، با محوریت بررسی مرسله حماد، با روش توصیفی– تحلیلی سامان یافته است. در این مرسله، امام کاظم (ع) با استناد به قسمتِ «ادْعُوهُمْ لِآبائِهِمْ» آیه 5 سوره احزاب، تعلق خمس را به کسانی که از طرف مادر به بنی‌هاشم منتسب هستند، رد می‌نماید. ظاهر سخن امام این پندار را در ذهن به‌وجود می‌آورد که در این استدلال، تناسب حکم و موضوع رعایت نشده و به سیاق آیه بی‌توجهی شده است. بعد از بررسی شش راه حل در تبیین نظر امام، یافته‌های پژوهش در راه حل هفتم نشان می‌دهد که انتساب موجود در عبارت «ادْعُوهُمْ لِآبائِهِمْ»، علاوه بر اینکه شامل انتساب به پدر واقعی می‌شود، شامل انتساب به قبایل نیز می‌شود و استشهاد امام به این آیه از جهت انتساب به قبیله بوده است. بر اساس این تحلیل، استنباط امام خارج از سیاق نیست.
مشخصات اثر
بررسی مفاهیم و مواضع سلام و مشتقات آن در قرآن کریم
نویسنده:
علیرضا صالحی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
بی شک یکی از جلوه های عظمت قرآن کریم، گزینش اعجاب آور و هدفمند هر یک از واژگان این کتاب در مرحله اول و چینش هنرمندانه و بی بدیل آنها در کنار یکدیگر، برای تجلی آیات الهی است. یکی از واژگان پرکاربرد و دارای گستره معنایی فراوان قرآن کریم سلام است که در حدود (40) آیه به کار رفته و همخانواده های آن در (73) آیه نمود یافته است. با توجه به تنوع معانی سلام و فراوانی کاربرد آن در قرآن کریم، در این مقاله ضمن تحلیل محتوایی هر یک از سلامهای به کار رفته در قرآن کریم، درباره مشتقات این واژه آسمانی و ارتباط آن با برخی واژه ها نظیر تحیت و امنیت اشاره خواهد شد. در پایان نیز جداولی در زمینه سلام فرستندگان و سلام گیرندگان در قرآن ارایه می شود.
صفحات :
از صفحه 1 تا 31
مشخصات اثر
تفسیر البیان الصافي لکلام الله الوافي المجلد 4 (الروم - عبس)
نویسنده:
محمد حسن قبيسي عاملي
نوع منبع :
کتاب , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF فهرست معرفی کتاب
وضعیت نشر :
لبنان/ بیروت: مؤسسة البلاغ,
چکیده :
تفسير البيان الصافي لكلام الله الوافي، اثر شيخ محمدحسن قبيسى عاملى (متوفى قرن 15)، از تفاسير موجز و امروزى قرن اخير است كه به زبان عربى نوشته شده است. كتاب با مقدمه نويسنده آغاز و مطالب در پنج فصل، تنظيم شده است. نويسنده در اين كتاب، به تفسير مختصر و جزئى آيات پرداخته و در بعضى موارد، به‌مناسبت مطالب، مباحث موضوعى را نيز مطرح كرده است. در مقدمه، مطالب مفصلى پيرامون اهميت تدبر، جايگاه قرآن، دفاع از قرآن و مباحث بسيار متنوع در زمينه موضوعات مختلف قرآن بيان گرديده است. مفسر در آغاز كتاب، قرآن را به 7 دسته سوره‌ها تقسيم كرده و معتقد است اسامى و عناوين سوره‌ها، از اين هفت قسم خارج نيست: يا در زمينه كائنات و موجودات طبيعى است كه بيشترين سوره‌ها با اين عنوان آمده و 32 سوره را تشكيل مى‌دهد؛ يا در زمينه عقيده و مبدأ فكرى انسان است كه 29 سوره را تشكيل مى‌دهد، قهراً مباحث مجتمع و سياست و اصناف اجتماعى مانند احزاب، مؤمنون، شورى، نساء و صف را تشكيل مى‌دهد؛ يا در زمينه جامعه و طبقات اجتماعى و سياسى است كه 27 سوره هستند و يا تاريخ و فلسفه تاريخ، كه 17 سوره و اخلاق و سلوك 4 سوره و مسائل مادى و اقتصادى 4 سوره و عبادات و شعائر دينى مانند حج، سجده است كه 2 سوره مى‌باشد. در جلد چهارم، تفسير سوره‌هاى روم، لقمان، سجده، سبأ، فاطر، يس، صافات، ص، زمر، مؤمن، فصلت، شورى، زخرف، دخان، جاثيه، احقاف، محمد(ص)، فتح، ق، ذاريات، طور، نجم، قمر، الرحمن، واقعه، حديد، مجادله، حشر، ممتحنه، صف، منافقون، تغابن، طلاق، تحريم، ملك، قلم، حاقه، معارج، نوح، جن، مزمل، مدثر، قيامت، دهر، مرسلات، عم، نازعات و عبس جاى گرفته است.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 69