جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

نفس اماره، همواره به عنوان دشمنی درونی و خانگی و مانعی سترگ و ستبر در راه سلوک و بندگی، در آثار عرفا و مشایخ و دیگر بزرگان و معلمان اخلاق و تربیت، نشان تیر ملامت و نکوهش واقع شده و سالکان و مریدان، هوشیارانه به پرهیز و تجهیز در مقابل این دشمن مکار و فریبکار فرا خوانده شده اند.مولانا در دفاتر شش گانه مثنوی در ضمن داستان ها و حکایت ها، بارها فریب و مکر این دشمن دون و زبون را با استفاده از آیات و روایات گوشزد کرده و با تشبیه و تمثیل، ترفند و تزویر او را تبیین نموده است و می توان گفت هیچ شاعر و عارفی نتوانسته است همچون مولانا، با استفاده از هنرهای ادبی و شگردهای شعری از چهره های پوشیده و پنهان این دشمن غدار و خونخوار پرده بردارد و راه هایی موفقیت آمیز برای غلبه بر آن پیشنهاد کند.این مقاله کوششی است در راه شناخت انواع، آفات، خطرات و چهره های گوناگون نفس و همچنین راه های سازنده و نتایج غلبه بر این دشمن غول آسا که از منظر مثنوی معنوی مولوی، مورد بحث و تحلیل قرار گرفته است.