جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

عمل به دستوراتاخلاقي، از ضروريات زندگي انساني است که مي خواهد «انسان» بودنو « متعالي » شدن را درک کند . به جهت اهميت فراواني که اسلام براي اخلاق قائل شده است؛ علاوه بر کتب اخلاقي , آثار ادبي بسياري هم در زبان فارسيو هم در زبان عربي به بيان ارزش ها و مصاديق اخلاقي پرداخته اندبه طوري که مي توان گفت: ادبيات تعليمي، سهم چشمگيري نسبت به ساير انواع وسبک هاي ادبيبه خود اختصاص داده است. در همين راستا, در اين پژوهش سعي شده است تا در بخش اوّل ضمن ارائه تعاريفي از اخلاق و علم آن, همچنين ارتباط اخلاق با ديگر حوزه هاي بشري ( مثل عرفان و حکمت ) و بحثي مختصر پيرامون نسبيت گرايي در اخلاق, راهي به سوي بحث اصلي- بررسي تطبيقي ارزش هاي اخلاقي در گلستان سعدي و مقامات حريري – گشوده شود . از اينرو در ادامه بخش دوّم, به تعريف لغوي و اصطلاحي«مقامه» , سخني پيرامون مبدع اين فن و مقلّدان او و همچنين ذکر چند مقامه به عنوان نمونه پرداخته شده است . به جهت تکميل مطالب دربارة فنّ مقامه , ساختار و ويژگي هاي مهم آن برشمرده شده است . در بخش سوم نيز به زندگي و آثار سعدي ، سبك او در گلستانو ارتباط گلستان با فن مقامه و اخلاقپرداخته شده است . در ادامه نيز به زندگي و آثار حريري اشاره شده و همان روند براي شناخت او و کتابش پيگيري شده است . در بخش چهارم , سعي شده تابرشمردن مهم ترين و پرکاربردترين مضامين اخلاقي در اين دو کتاب , به صورت همزمان و با نگاه تطبيقي صورت گيرد . و در نهايت , اين نتيجه حاصل مي گردد که سعدي و حريري به مضامين اخلاقي در اثر خود بسيار توجه کرده اند وهرکدام با توجه به هدف خود , روش متفاوتي براي بيان مضامين اخلاقي دارند .

مقامات حریری و حمیدی، به عنوان دو اثر منثور در ادب کهن فارسی و عربی، با داشتن عناصر داستانی از جایگاه ویژه ای نزد سخن شناسان برخوردار است؛ به گونه ای که تاکنون پژوهش های فراوانی پیرامون زیبایی شناسی نثر، مقامه نویسی و جنبه های بلاغی آن انجام شده است. تحلیل نثر مقامات از نظر داشتن عناصر داستانی و شیوه به کارگیری آن در چارچوب ساختار یک داستان زیبا، زمینه نسبتا تازه ای است که پژوهش های دیگری را می طلبد. در این نوشتار، مقامات حریری و حمیدی به عنوان دو متن برجسته داستانی مورد مطالعه قرار گرفته و کوشش شده است تا نقش عنصر «سبک» در آن، در راستای ایجاد پیوند میان دیگر عناصر داستانی، آشکار گردد.