جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

با توجه به تحولات نظام ارزی ایران طی سال های گذشته و تاثیراتی که این تحولات در ایجاد انحراف از مسیر تعادلی نرخ ارز واقعی فراهم کرده است، شناخت مساله انحراف نرخ ارز از مسیر تعادلی و تاثیر آن بر متغیر های کلان اقتصادی، می تواند راهکاری در اختیار سیاست گذاران اقتصادی قرار دهد که از آن برای برنامه ریزی های اقتصادی استفاده کنند. در این مقاله سعی شده است بعد از نشان دادن وجود انحراف نرخ ارز از مسیر تعادلی با استفاده از تعاریف متناسب انحراف نرخ ارز و هم چنین تبیین مدل های رشد اقتصادی، تاثیر این متغیر بر رشد اقتصادی در ایران بررسی شود. برای این منظور با استفاده از داده های سالانه 1338-1383به کمک مدل اتو رگرسیو برداری و مدل تصحیح خطای برداری ارتباط کوتاه مدت و بلند مدت بین دو متغیر انحراف از مسیر تعادلی نرخ ارز و رشد اقتصادی بررسی شده و نشان داده شد که در ایران بین انحراف نرخ ارز از مسیر تعادلی و رشد اقتصادی در کوتاه مدت رابطه مستقیمی وجود دارد. هم چنین برآوردها نشان داد که در بلند مدت به دلیل آثار تورمی، انحراف نرخ ارز تاثیر منفی بر رشد اقتصادی دارد. بنابراین چون رشد اقتصادی در بلند مدت مورد توجه است، ایجاد ثبات در بازار ارز می تواند سیاستی مهم در برنامه ریزی های اقتصادی باشد.

نوسانات قیمت نفت یکی از دلایل عمده آشفتگی در اقتصاد کشورهای صادرکننده نفت است. در این تحقیق با استفاده از مدلهای خودرگرسیونی برداری و تصحیح خطای برداری و به کارگیری هفت متغیر اساسی، اثرات تغییر در قیمتهای نفت بر اقتصاد جمهوری اسلامی ایران بررسی شده است. اطلاعات آماری مدل نیز به صورت ماهیانه برای سالها 1-1986 تا 4-2001 تهیه شده است. نتایج حاصل از تخمین مدل نشان می‌دهد که بین متغیرهای کلان کشور ارتباط شدیدی وجود دارد. همچنین نتایج حاصل از آزمون علیت، جهت تأثیرگذاری را از قیمت‌های نفت، درآمدهای نفتی، هزینه‌های توسعه دولت و هزینه جاری دولت به طرف سایر متغیر می‌داند. جالب‌ترین نتیجه تحقیق این است که محرک‌های مالی مربوط به دولت بیشترین سهم را در تعیین قیمت‌های داخلی دارند در حالی که کمترین سهم متعلق به محرک‌های پولی است. لذا برای استفاده کاربردی از این نتایج در سیاستگذاری‌ها می‌توان گفت که سیاست‌های مالی می‌توانند به نحوی مؤثر در تثبیت قیمت‌های داخلی پس از بروز شوک‌های نفتی عمل کنند.